კოვიდპანდემიამ ნათლად გვაჩვენა, როგორ აზიანებს პანდემიები ადამიანების არა მხოლოდ ფიზიკურ, არამედ მენტალურ ჯანმრთელობასაც. მსოფლიოს არაერთ კუთხეში მცხოვრებებს დაავადებასთან ერთად სტრესთან, შფოთვასა და დეპრესიასთან გამკლავებაც უხდებათ; ამ მხრივ კი სიტუაცია განსაკუთრებით მწვავე იმ ადგილებშია, სადაც მკაცრი "ლოქდაუნები" მოქმედებს. ამასთან, ამ პირობებში ადამიანებს უმეტესად სახლში უხდებათ ყოფნა და ფიზიკური აქტივობა მაქსიმალურად შემცირებულია. თუმცა, ბაღის ქონა, როგორც ჩანს, შექმნილი პრობლემებიდან ბევრს ამსუბუქებს.

ჯერ კიდევ პანდემიამდე, მებაღეობა ფიზიკური და მენტალური კეთილდღეობის ხელშემწყობ ფაქტორად მიიჩნეოდა. ახლა კი, როცა სახლთან მდებარე თუნდაც პატარა სიმწვანე გარემოსთან სიახლოვის ერთადერთი საშუალებაა, კვლევები მოწმობს, რომ ბაღში ყოფნა და ფუსფუსი ადამიანების გუნება-განწყობილებას უკეთესობისკენ ცვლის.

1. შეგიძლიათ, რაღაც აკეთოთ (თანაც, ნებისმიერი რამე!)

ფოტო: CDC / Unsplash

ადამიანები, რომლებიც სამსახურის გარეშე დარჩნენ, ფინანსურ დანაკარგთან ერთად, უსაქმობის პრობლემაზეც საუბრობენ. თუმცა, მათ ვისაც ბაღი აქვთ, ან თუნდაც აივანზე მოწყობილი სიმწვანე, ფიზიკურად უფრო აქტიურები არიან, ვიდრე მათ, ვისაც არ აქვთ. აქტივობა კი ფიზიკურ ჯანმრთელობასთან ერთად, მენტალურ კეთილდღეობაზეც სასიკეთოდ აისახება; ამცირებს სიმსივნის, გულის დაავადებისა და დეპრესიის განვითარების რისკებს.

აუცილებელი არაა, მებაღე იყოთ, რომ თქვენი ბაღის მოვლა შეძლოთ. აქ უამრავი რამ არის, რაც შემოქმედებითი პოტენციალის განხორციელებაშიც დაგეხმარებათ. ამასთან, კარანტინის გამო დაკარგული შესაძლებლობების ანაზღაურებაც შეგიძლიათ.

2. არაფრის კეთებაც შეგიძლიათ

ფოტო: Jiemei Lin / Unsplash

გარდა უმუშევრად დარჩენილი ადამიანების დახმარებისა, ბაღის ქონა მათთვისაც სასიკეთოა, ვინც სახლიდან მუშაობს. როცა მთელი დღის გატარება შინ გიწევთ, შესვენებისთვის ბაღზე უკეთეს ადგილს ვერ ნახავთ. ეს საუკეთესო სივრცეა კონცენტრაციის მოსაკრებად. ბაღში, უბრალოდ, ჯდომა და ხეებისა და მცენარეების თვალიერებით თვალისთვის წყლის დალევინება კი განტვირთვის საუკეთესო საშუალებაა.

შესვენებისთვის ბაღის მომზადება და ადგილის შერჩევა წინასწარ შეგიძლიათ. უმჯობესია, ისეთ ადგილს თუ აირჩევთ, სადაც სასიამოვნო შეგრძნებები გეუფლებათ — მაგალითად, ყვავილების მახლობლად. მნიშვნელოვანია დასაჯდომი ადგილიც. ადამიანების ნაწილი დასვენებას ჰამაკებსა და საქანელა სკამებში, ზოგჯერ კი, უბრალოდ, ბაღის ძელსკამებზე ამჯობინებს.

ასე რომ, შეგიძლიათ, მშვიდად ჩამოსხდეთ ჭიქა ჩაისთან ერთად, ღრუბლებს ან უღრუბლო ცას ახედოთ და დანაშაულის შეგრძნების გარეშე განიტვირთოთ, რადგან დასვენება მენტალური გადაღლის თავიდან აცილებისთვის მნიშვნელოვანია.

3. შეგიძლიათ, განმარტოვდეთ

ფოტო: Josh Wilburne / Unsplash

ბაღები იმაშიც გვეხმარება, შფოთვას და გარემომცველ სამყაროს გავექცეთ. განტვირთვისათვისაც იმიტომ არის საუკეთესო საშუალება, რომ ამ ადგილებში ყოველდღიურობისგან გაქცევა შეგვიძლია. მარტო დარჩენის პრობლემა კვლავაც კარანტინმა გაამწვავა, რადგან ოჯახს ხშირად მთელი დღის გატარება ერთად უწევს.

ერთ-ერთი კვლევის მონაწილეები აღნიშნავენ, რომ ისეთი სივრცე სჭირდებათ, სადაც ოჯახის დანარჩენი წევრებისგან განცალკევებას შეძლებენ. ისინი, ვისაც ბაღი არ აქვთ, ამას საძინებელში ან სააბაზანოში გასვლით ახერხებდნენ, თუმცა, სუფთა ჰაერზე, სიმწვანეში დამალვა ბევრად უკეთესია.

ამის გათვალისწინებით, ბაღში შეგიძლიათ პატარა სამალავიც მოაწყოთ, რომელიც სამყაროსგან ცოტა ხნით მოწყვეტაში მაინც დაგეხმარებათ.

4. შეგიძლიათ, სხვებთან ერთადაც განიტვირთოთ

ფოტო: Eugene Kuznetsov / Unsplash

კვლევა მოწმობს, რამდენად ღირებულია სხვებთან ერთად სუფთა ჰაერზე გატარებული დრო. ბაღის გამოყენება სოციალიზაციისთვისაც შეგიძლიათ. აქ შეიძლება ითამაშოთ, მოაწყოთ პატარა პიკნიკი, ესაუბროთ მეზობელს ან მოიწვიოთ მეგობარი სადილად (თუკი ეს უსაფრთხოა).

5. დაბოლოს — შეგიძლიათ, იურთიერთოთ ბუნებასთან

ფოტო: Falaq Lazuardi / Unsplash

ბუნებაში დროის გატარება რომ გუნება-განწყობილების გამოსწორების ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა, ამისთვის ალბათ კვლევით დამოწმებაც არ გჭირდებათ. ბიომრავალფეროვან გარემოში ყოფნა, ან, უბრალოდ, ჩიტების ჭიკჭიკისა და წყლის ხმაურისთვის ყურის დაგდება სასიამოვნო შეგრძნებებსაც აღძრავს და ენერგიით გავსებთ. ამის გათვალისწინებით, უმჯობესია, თუკი ბაღი რაც შეიძლება, მეტ ბუნებრივ კომპონენტს მოიცავს: სურნელოვანი ყვავილები, მწერები, ქვები, პატარა გუბურა და პატარა ხის სახლი — ჩიტების მოსაზიდად.

რა თქმა უნდა, ბაღი ყველას არ აქვს, თუმცა, ეს რჩევები მაინც გამოსადეგია მსგავსი სივრცის სახლში მოსაწყობად. სახლის მცენარეებით შუშაბანდში ან სხვაგან სიმწვანის შექმნა სახლს ბუნების ატმოსფეროს შესძენს.

გარდა ამისა, შესაძლებლობის შემთხვევაში, ახლომდებარე პარკში ველოსიპედით ან ფეხით გასეირნებასაც იმავე სარგებლის მოტანა შეუძლია.

ადამიანების მენტალური ჯანმრთელობისთვის სარგებლის მოსატანად კი მსოფლიოში ბევრი კომპანია, სოციალური პასუხისმგებლობის ფარგლებში, მნიშვნელოვან კამპანიებს აწარმოებს. მაგალითად, Responsible.ge ევროპაბეთის პლატფორმაა, რომელიც საზოგადოებაში აზარტული თამაშების შესახებ ცნობიერების ამაღლებასა და პასუხისმგებლიანი თამაშის პოპულარიზაციას ემსახურება. ამასთანავე, პლატფორმის დახმარებით, შეგიძლიათ, გაეცნოთ პასუხისმგებლიანი თამაშის ხელსაწყოებსა და ანგარიშებს, ასევე ინფორმაციას ევროპაბეთის პასუხისმგებლობის შესახებ საზოგადოების მიმართ, ბიზნესსა და კომუნიკაციაში.