ალბათ გსმენია, რომ თირკმლის ჭვალს, ან საშარდე მილში კენჭის დაძვრას, ზოგადად კი კენჭის გავლას, ძალიან დიდი ტკივილი ახლავს თან. იმედია, პირადად არ გამოგიცდია და თუ მაინც გაინტერესებს, შეგიძლია უყურო Friends-ის ეპიზოდს — The One Hundredth-ს, რომელშიც ჯოუი ამ არცთუ სასიამოვნო შემთხვევის წინაშე დგება.

ზოგადად, კენჭები შარდში არსებული ქიმიური ელემენტებისგან და მინერალებისგან ფორმირდება, ანუ განიცდის კრისტალიზაციას. შესაბამისად, მათ ზომაზე, სტრუქტურაზე, ფორმაზე და მდებარეობაზეა დამოკიდებული, თუ რამდენად შემაწუხებელი იქნება ადამიანისთვის. ხშირად, კენჭის გავლამდე პაციენტს არავითარი დისკომფორტი არ აღენიშნება, სწორედ ამიტომ არის საჭირო მუდმივად ყურადღებით ყოფნა.

შარდ-კენჭოვანი დაავადებებისა თუ თირკმლის კენჭების გამოსარიცხად, პროფილაქტიკური კვლევები წელიწადში მინიმუმ ერთხელ უნდა ჩატარდეს. ეს კვლევებია: საშარდე სისტემისა და თირკმელების ექოსკოპია, კრეატინინის განსაზღვრა სისხლის შრატში, შარდის საერთო ანალიზი.

განსაკუთრებული რჩევები დაავადების პრევენციისთვის, რა თქმა უნდა, ყოველთვის არ ამართლებს, რადგან მისი გამომწვევი ფაქტორები განსხვავებულია. ზოგადი რეკომენდაციები შემდეგია:

1. დალიე საკმარისი რაოდენობის სითხე

თუ დღის მანძილზე სითხის არასაკმარის რაოდენობას იღებ, ნაკლები შარდი გამოიყოფა. მიღებული წყალი განაზავებს მიკროელემენტებს, რაც მინერალების კრისტალიზაციის პროცესს უშლის ხელს.

გაითვალისწინე, რომ დღიურად, მინიმუმ 1.5 ლიტრი წყალი უნდა მიიღო. რა თქმა უნდა, სხვა სითხეებიც სასარგებლოა ორგანიზმის ჰიდრატაციისთვის, თუმცა არა ლიმონათი, შაქარ-დამატებული ან გაზიანი სასმელი. იმ შემთხვევაში, თუ სითხის გარკვეულ რაოდენობას კარგავ, თუნდაც ოფლის სახით, კიდევ უფრო მეტი წყლის დალევაა საჭირო ბალანსის აღსადგენად და დეჰირატაციის თავიდან ასაცილებლად.

ფოტო: ციტო

2. მიიღე კალციუმით მდიდარი საკვები დოზირებულად

იცოდი, რომ კალციუმის ჭარბი რაოდენობით მიღებისას, მისი ზედმეტი რაოდენობა თირკმელში გადადის, თუმცა დარღვეული შარდის გამოყოფის პირობებში უერთდება თირკმელში არსებულ ნარჩენ პროდუქტებს და, შესაძლოა, კენჭი წარმოიქმნას. სწორედ ამიტომ, არ არის სასურველი ცილოვანი დიეტების ხანგრძლივი დროით დაცვა. მეორე მხრივ, აუცილებელია რძის ნაწარმის, ანუ კალციუმით მდიდარი პროდუქტის ზომიერი მიღება.

3. შეამცირე მარილის მოხმარება

ნატრიუმი ქსოვილებში წყლის შეკავებას იწვევს. მარილის ჭარბი მოხმარებისას, ნატრიუმისა და კალიუმის ბალანსი თირკმელში ირღვევა, რაც შარდის ფილტრაციის პროცესს აფერხებს.

ამავდროულად, უნდა გაითვალისწინო, რომ მარილის დოზის კონტროლისას საუბარია არა მხოლოდ სუფრის მარილზე, არამედ სხვადასხვა პროდუქტში მის შემადგენლობაზე. აკონტროლე რაციონში: ყველის, გაყინული ხორცის, კონსერვების, პურის და ფუნთუშეულის, სნექების, დრესინგების, დამარინადებული პროდუქტების რაოდენობა.

4. მოერიდე ოქსალატებით მდიდარ საკვებს

კალციუმის მიღებისას შარდში ოქსალატების დონე იკლებს, თუმცა აუცილებელია ამის გაკონტროლება. ეს მჟაუმჟავა მარილებია და შესაძლოა ქსოვილებში სითხის შეკავებას შეუწყოს ხელი, შესაბამისად, არც მათი ჭარბი მიღებაა სასურველი. ოქსალატებს შეიცავს თითქმის ყველა მცენარეული საკვები, თუმცა განსაკუთრებთ მდიდარია: ისპანახი, შოკოლადი, ყავა, ჭარხალი, სოიო და ა.შ.

5. გაამდიდრე რაციონი ხილით და ბოსტნეულით

თირკმლის კენჭებისკენ მიდრეკილი ყველა ადამიანისთვის, რეკომენდებულია დღიურად 5 ულუფა ხილისა და ბოსტნეულის მიღება. აღნიშნული პროდუქტი მდიდარია კალიუმით, მცენარეული ბოჭკოთი, მაგნიუმით, ვიტამინებითა და ანტიოქსიდანტებით, რაც კენჭების ფორმირების ხელისშემშლელ ფაქტორად მიიჩნევა.

ულუფა ასე განისაზღვრება: 1 ცალი ნებისმიერი ხილი, ½ ჭიქა მოთუშული ბოსტნეული, 1 ჭიქა ცოცხალი ბოსტნეული.

6. მიიღე ნაკლები ცხოველური ცილა

თუ ორგანიზმი ცისტინის, ან კალციუმის ოქსალატის კენჭების წარმოქმნისკენ არის მიდრეკილი და შარდის მჟავიანობაც მომატებულია, ექიმის რეკომენდაციაა, მოერიდო ცხოველური ცილის მიღებას, თუმცა ეს არ გულისხმობს მის სრულად ამოღებას რაციონიდან. ლიმიტის ოდენობა დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენს ჭამ ახლა და რამდენად მოქმედებს დიეტა შარდმჟავის დონეზე.

ყველაფერ ზემოაღნიშნულთან ერთად, ეწვიე სამედიცინო ცენტრ ციტოს უროლოგიის კაბინეტს წელიწადში ერთხელ და იყავი ინფორმირებული საკუთარი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ.

აქციეთ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა ჩვევად!