ნობელის კომიტეტის 5 სკანდალური გადაწყვეტილება
ნობელის პრემიერა მსოფლიოში ცნობილი ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი და აღიარებული ჯილდოა, რომელსაც ხელოვნებაში, მეცნიერებასა და პოლიტიკაში შეტანილი მნიშვნელოვანი წვლილისთვის 1901 წლიდან გასცემენ.
მიუხედავად იმისა, რომ ქიმიის, ლიტერატურის, ფიზიკის, ფსიქოლოგიის ან მედიცინის და მშვიდობის დარგში გამარჯვებულს სპეციალური ჟიური ავლენს, რაც ამ კანდიდატის ცნობადობას საერთაშორისო მასშტაბით ერთიორად ზრდის, ამდენწლიანი ისტორიის განმავლობაში არაერთხელ ყოფილა შემთხვევა, როცა ნობელის კომიტეტის გადაწყვეტილებას ურთიერთსაწინააღმდეგო შეფასებები მოჰყვა.
ახლა სწორედ რამდენიმე ასეთ შემთხვევაზე გიამბობთ:
1. ბარაკ ობამა — 2009 წელი
აშშ-ის პრეზიდენტად გახდომიდან ცხრა თვის შემდეგ ბარაკ ობამას მშვიდობის დარგში ნობელის პრემია გადაეცა "განსაკუთრებული ძალისხმევისთვის, რომ გაეძლიერებინა საერთაშორისო დიპლომატია და თანამშრომლობა ხალხებს შორის". მართალია, The New York Times-მა ამ გადაწყვეტილებას "გასაოცარი სიურპრიზი" უწოდა, თუმცა სკეპტიკოსები ამბობდნენ, რომ ობამამ დაუმსახურებლად მიიღო პრიზი — ის ნომინანტად პოლიტიკური პასუხისმგებლობის აღებიდან 12 დღეში განიხილეს, რის გამოც ბევრი ნობელის კომიტეტს პოლიტიკური სარჩულის გამო აკრიტიკებდა.
2. იასირ არაფატი — 1994 წელი
პალესტინელ იასირ არაფატს ისრაელთან მიღწეული სამშვიდობო შეთანხმების გამო მშვიდობის დარგში ნობელის პრემია გადასცეს, თუმცა ბევრი ამას კრიტიკულად შეხვდა: ოპონენტები მას ტერორისტულ დაჯგუფებებთან კავშირში ადანაშაულებდნენ და მასაც "ტერორისტად" მოიხსენიებდნენ.
3. ვანგარი მაატაი — 2004 წელი
2004 წელს ვანგარი მაატაი პირველი აფრიკელი ქალი გახდა, რომელსაც ნობელის პრემია გადაეცა: ის კენიაში დემოკრატიული ღირებულებების გაძლიერებისა და სოფლის მეურნეობით დაკავებული ქალების უფლებების მხარდაჭერისთვის მშვიდობის დარგში დააჯილდოვეს. თუმცა მისი გამარჯვება ერთ-ერთ ინტერვიუში გამოთქმულმა მოსაზრებამ დაჩრდილა, სადაც ამბობს, რომ აივ-ინფექცია ევროპულმა სახელმწიფოებმა აფრიკის მოსახლეობის შესამცირებლად შექმნეს.
4. ბობ დილანი — 2016 წელი
ერთ-ერთი ყველაზე ურთიერთსაწინააღმდეგო მოსაზრებებით სავსე დისკუსია ნობელის კომიტეტის 2016 წლის გადაწყვეტილებამ გამოიწვია, როცა ლიტერატურის დარგში ბობ დილანი დააჯილდოვეს: ის პირველი მუსიკოსი გახდა, ვინც ეს პრემია მიიღო. კრიტიკოსები ამ გადაწყვეტილებას შეუსაბამოს უწოდებდნენ, რადგან სხვადასხვა დროს უამრავი მნიშვნელოვანი ავტორი "ვერ შეამჩნია" ნობელის კომიტეტმა, ამჯერად კი ლიტერატურაში შეტანილი წვლილისთვის მომღერალი დააჯილდოვეს.
5. პეტერ ჰანდკე — 2019 წელი
ავსტრიელი მწერალი პეტერ ჰანდკე ლიტერატურის დარგში ჯერჯერობით ბოლო ლაურეატია, რომლის გამარჯვება ცნობილ მწერლებთან ერთად, სხვადასხვა ორგანიზაციებმა და აქტივისტებმაც გააკრიტიკეს: ჰანდკეს არაერთხელ დაუფიქსირებია თავისი აზრი 90-იან წლებში იუგოსლავიაში მიმდინარე სისხლიანი დაპირისპირების შესახებ და ის ხშირად უარყოფდა სრებრენიცის ხოცვა-ჟლეტის სახელით ცნობილ მოვლენას, როცა ათასობით მუსლიმი ბოსნიელი მოკლეს. ის ასევე სერბეთის ომის საერთაშორისოდ აღიარებული კრიმინალის, სლობოდან მილოშევიჩის დასაფლავებაზე სიტყვით საჯაროდ გამოვიდა. სწორედ ამის გამო ბევრი ფიქრობს, რომ მისთვის მსგავსი პატივი არ უნდა მიეგოთ.
-
გადახედვავისოლი: გადავწყვიტეთ, კლიპის შემოკლებული ვერსია მოიხსნას სატელევიზიო ეთერიდან ვისოლი: გადავწყვიტეთ, კლიპის შემოკლებული ვერსია მოიხსნას სატელევიზიო ეთერიდან
-
გადახედვაჯო უილსონი: ორპარტიული "ქართული კოშმარის" არაღიარების აქტი შემუშავებულია და მზადაა წარდგენისთვის ჯო უილსონი: ორპარტიული "ქართული კოშმარის" არაღიარების აქტი შემუშავებულია და მზადაა წარდგენისთვის
-
გადახედვალევან მგალობლიშვილი: ვერცერთი სიტყვა ვერ გადმოსცემს იმ ტკივილს, რომელსაც ახლა ჭოლარიების ოჯახი და მთელი საქართველო განიცდის ლევან მგალობლიშვილი: ვერცერთი სიტყვა ვერ გადმოსცემს იმ ტკივილს, რომელსაც ახლა ჭოლარიების ოჯახი და მთელი საქართველო განიცდის
-
გადახედვადონალდ ტრამპი იტალიის პრემიერ-მინისტრ ჯორჯა მელონის შეხვდა დონალდ ტრამპი იტალიის პრემიერ-მინისტრ ჯორჯა მელონის შეხვდა
-
გადახედვაპროკურატურა ადასტურებს, რომ გენერალური პროკურორის მოადგილემ თანამდებობა დატოვა პროკურატურა ადასტურებს, რომ გენერალური პროკურორის მოადგილემ თანამდებობა დატოვა
-
გადახედვაირაკლი შაიშმელაშვილი ამბობს, რომ ევროპის საბჭოს პროექტი შს მინისტრის მოადგილემ, ალექსანდრე დარახველიძემ ჩააგდო ირაკლი შაიშმელაშვილი ამბობს, რომ ევროპის საბჭოს პროექტი შს მინისტრის მოადგილემ, ალექსანდრე დარახველიძემ ჩააგდო
-
გადახედვაასე ვიცოდი, თუ ასე არაა, შენდობას ვითხოვ – დეკანოზი შალვა გარდაცვლილ ჟურნალისტზე ასე ვიცოდი, თუ ასე არაა, შენდობას ვითხოვ – დეკანოზი შალვა გარდაცვლილ ჟურნალისტზე
-
გადახედვაირაკლი შაიშმელაშვილი: დღეს მივიღეთ გაცილებით მახინჯი სისტემა, ვიდრე შეიძლება 2012 წლამდე იყო ირაკლი შაიშმელაშვილი: დღეს მივიღეთ გაცილებით მახინჯი სისტემა, ვიდრე შეიძლება 2012 წლამდე იყო
-
გადახედვა3 ოპოზიციური გაერთიანება ეუთოს პრეზიდენტს მიმართავს და საქართველოში დაგეგმილი ვიზიტის გადადებისკენ მოუწოდებს 3 ოპოზიციური გაერთიანება ეუთოს პრეზიდენტს მიმართავს და საქართველოში დაგეგმილი ვიზიტის გადადებისკენ მოუწოდებს
-
გადახედვაოკუპირებულ გალში ხანძარს ხუთი ბავშვი ემსხვერპლა ოკუპირებულ გალში ხანძარს ხუთი ბავშვი ემსხვერპლა
-
გადახედვა"როდესმე, აქედან რო გამოვალ — გიპასუხებთ რა შეკერეს და რა გამოაცხვეს" — უჩა აბაშიძე პოსტს აქვეყნებს "როდესმე, აქედან რო გამოვალ — გიპასუხებთ რა შეკერეს და რა გამოაცხვეს" — უჩა აბაშიძე პოსტს აქვეყნებს
-
გადახედვა"ტვ პირველის" ინფორმაციით, გენერალური პროკურატურის მოადგილემ თანამდებობა დატოვა "ტვ პირველის" ინფორმაციით, გენერალური პროკურატურის მოადგილემ თანამდებობა დატოვა
-
გადახედვამეუფე ნიკოლოზი პატრიარქის საახალწლო მილოცვაზე: უნდა, რომ მოგვილოცოს შობა და არა ახალი წელი მეუფე ნიკოლოზი პატრიარქის საახალწლო მილოცვაზე: უნდა, რომ მოგვილოცოს შობა და არა ახალი წელი
-
გადახედვასაქართველოდან გაძევებული აშშ-ს მოქალაქე: დამაკავეს, მცემეს და დამაკისრეს $1000 ჯარიმა საქართველოდან გაძევებული აშშ-ს მოქალაქე: დამაკავეს, მცემეს და დამაკისრეს $1000 ჯარიმა
-
გადახედვაBBC: ჯო ბაიდენი ისრაელისთვის 8 მილიარდი დოლარის ღირებულების იარაღის გაგზავნას გეგმავს BBC: ჯო ბაიდენი ისრაელისთვის 8 მილიარდი დოლარის ღირებულების იარაღის გაგზავნას გეგმავს
-
გადახედვა"საკუთარ ანგარიშებზე თანხას რიცხავდნენ, შემდგომ კი ჩასარიცხი აპარატის დაზიანებით ეუფლებოდნენ სრულ თანხას" — შსს-ს ინფორმაციით დაკავებულია 3 პირი "საკუთარ ანგარიშებზე თანხას რიცხავდნენ, შემდგომ კი ჩასარიცხი აპარატის დაზიანებით ეუფლებოდნენ სრულ თანხას" — შსს-ს ინფორმაციით დაკავებულია 3 პირი
-
გადახედვაკოლსი: OSCEPA-ს პრეზიდენტი საქართველოში დელეგაციის ვიზიტს გეგმავს, რაც ცუდ დროს შერჩეული გადაწყვეტილებაა კოლსი: OSCEPA-ს პრეზიდენტი საქართველოში დელეგაციის ვიზიტს გეგმავს, რაც ცუდ დროს შერჩეული გადაწყვეტილებაა
-
გადახედვაბაიდენმა ჯორჯ სოროსს, ჰილარი კლინტონსა და კიდევ 17 ადამიანს თავისუფლების საპრეზიდენტო მედლები გადასცა ბაიდენმა ჯორჯ სოროსს, ჰილარი კლინტონსა და კიდევ 17 ადამიანს თავისუფლების საპრეზიდენტო მედლები გადასცა
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება კვირას საქართველოში – სინოპტიკოსების პროგნოზი როგორი ამინდი იქნება კვირას საქართველოში – სინოპტიკოსების პროგნოზი
-
გადახედვანაქერალას უღელტეხილზე მისაბმელიანი და ნახევრადმისაბმელიანი ტრანსპორტის მოძრაობა აიკრძალა ნაქერალას უღელტეხილზე მისაბმელიანი და ნახევრადმისაბმელიანი ტრანსპორტის მოძრაობა აიკრძალა
-
გადახედვა5 იანვარს, თბილისის გარდა საპროტესტო აქციები რამდენიმე ქალაქში გაიმართება 5 იანვარს, თბილისის გარდა საპროტესტო აქციები რამდენიმე ქალაქში გაიმართება
კომენტარები