30 მიკრონი წამში - მეცნიერებმა სიკვდილის სიჩქარე დაადგინეს
ბაყაყის კვერცხებზე დაკვირვებით, მეცნიერებმა გაზომეს სიჩქარე, რომლითაც უჯრედები საჭიროების შემთხვევაში "თავს იკლავენ"
სტენფორდის სისტემური ბიოლოგიის მეცნიერებმა ბაყაყის კვერცხებში სიკვდილის გავრცელების სიჩქარეზე დაკვირვება და მისი გაზომვა შეძლეს.
მრავალუჯრედიან ცხოველებში აპოპტოზი ანუ უჯრედის დაპროგრამებული სიკვდილი ჩვეულებრივი მოვლენაა. აპოპტოზი ორგანიზმის გამართულად ფუნქციონირებისთვის აუცილებელი პირობაა. მისი საშუალებით ოგრანიზმს დეფექტური, დაზიანებული, ინფიცირებული და სხვა არასასურველი უჯრედები და ნივთიერებები შორდება. აპოპტოზურ პროცესებს უჯრედი მაშინ იწყებს, როდესაც ხვდება, რომ თავის ფუნქციას ვეღარ ასრულებს, ან როცა მას რაიმე სხვა საფრთხე ემუქრება. ზოგჯერ ამ პროცესის ინიცირების შემდეგ მისი მეზობელ უჯრედებზე გავრცელებაც ხდება, ამ პროცესში სპეციალური ქიმიური ნივთიერებების ტალღები მონაწილეობენ, რომელთა დახმარებითაც უჯრედში ინფორმაციას ვრცელდება.
სტენფორდის უნივერსიტეტის სისტემური ბიოლოგიის პროფესორებმა ფლორესცენტული მირკოსკოპიის გამოყენებით ამ ტალღების გავრცელების და უჯრედის კვდომის სიჩქარე გაზომეს.
თუ მიკრონს ანუ მიკრომეტრს, როგორც საზომ ერთეულს, არ იცნობთ, ამაში არაფერია უცნაური. ერთი მიკრომეტრი მეტრის ერთი მემილიონედი, ანუ მილიმეტრის მეათასედია.
სხვაგვარად რომ ვთქვათ, უჯრედების კვდომის სიჩქარე საათში ორი მილიმეტრია.
მიუხედავად იმისა, რომ აპოპტოზის დროს უჯრედების კვდომა ხდება, ის დადებითი მოვლენაა. საშუალო სტატისტიკური ადამიანი დღეში 50 მილიარდ უჯრედზე მეტს კარგავს, თუმცა ამას ვერც კი ვამჩნევთ.
სამწუხაროდ, აპოპტოზური პროცესები ზოგჯერ ირღვევა და დაზიანებული უჯრედების ნაცვლად, ჯანმრთელი უჯრედების დაღუპვას იწვევს. უჯრედების სიკვდილის სიჩქარისა და ამ ყველაფრის უკან მიმდინარე რთული პროცესების ცოდნა საშუალებას მოგვცემს, დაავადებების განსაკურნად ახალი გზები შევიმუშაოთ, მაგალითად, წავახალისოთ სიმსივნის უჯრედები, რომ მოკვდნენ, ხოლო ალცჰაიმერის დაავადების დროს კი პირიქით, უჯრედების კვდომა შევანელოთ.
-
გადახედვასსს-ის მტკიცებით, უწყებას აქტივისტ ნატალი ჭანიშვილთან არცერთი ზარი არ განუხორციელებია სსს-ის მტკიცებით, უწყებას აქტივისტ ნატალი ჭანიშვილთან არცერთი ზარი არ განუხორციელებია
-
გადახედვა23 ნოემბერს, 15:00 საათზე ოპოზიციური პარტიები თსუ-ს I კორპუსთან საერთო აქციას გამართავენ 23 ნოემბერს, 15:00 საათზე ოპოზიციური პარტიები თსუ-ს I კორპუსთან საერთო აქციას გამართავენ
-
გადახედვათსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ თსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვასსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს სსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
კომენტარები