30 მიკრონი წამში - მეცნიერებმა სიკვდილის სიჩქარე დაადგინეს
ბაყაყის კვერცხებზე დაკვირვებით, მეცნიერებმა გაზომეს სიჩქარე, რომლითაც უჯრედები საჭიროების შემთხვევაში "თავს იკლავენ"
სტენფორდის სისტემური ბიოლოგიის მეცნიერებმა ბაყაყის კვერცხებში სიკვდილის გავრცელების სიჩქარეზე დაკვირვება და მისი გაზომვა შეძლეს.
მრავალუჯრედიან ცხოველებში აპოპტოზი ანუ უჯრედის დაპროგრამებული სიკვდილი ჩვეულებრივი მოვლენაა. აპოპტოზი ორგანიზმის გამართულად ფუნქციონირებისთვის აუცილებელი პირობაა. მისი საშუალებით ოგრანიზმს დეფექტური, დაზიანებული, ინფიცირებული და სხვა არასასურველი უჯრედები და ნივთიერებები შორდება. აპოპტოზურ პროცესებს უჯრედი მაშინ იწყებს, როდესაც ხვდება, რომ თავის ფუნქციას ვეღარ ასრულებს, ან როცა მას რაიმე სხვა საფრთხე ემუქრება. ზოგჯერ ამ პროცესის ინიცირების შემდეგ მისი მეზობელ უჯრედებზე გავრცელებაც ხდება, ამ პროცესში სპეციალური ქიმიური ნივთიერებების ტალღები მონაწილეობენ, რომელთა დახმარებითაც უჯრედში ინფორმაციას ვრცელდება.
სტენფორდის უნივერსიტეტის სისტემური ბიოლოგიის პროფესორებმა ფლორესცენტული მირკოსკოპიის გამოყენებით ამ ტალღების გავრცელების და უჯრედის კვდომის სიჩქარე გაზომეს.
თუ მიკრონს ანუ მიკრომეტრს, როგორც საზომ ერთეულს, არ იცნობთ, ამაში არაფერია უცნაური. ერთი მიკრომეტრი მეტრის ერთი მემილიონედი, ანუ მილიმეტრის მეათასედია.
სხვაგვარად რომ ვთქვათ, უჯრედების კვდომის სიჩქარე საათში ორი მილიმეტრია.
მიუხედავად იმისა, რომ აპოპტოზის დროს უჯრედების კვდომა ხდება, ის დადებითი მოვლენაა. საშუალო სტატისტიკური ადამიანი დღეში 50 მილიარდ უჯრედზე მეტს კარგავს, თუმცა ამას ვერც კი ვამჩნევთ.
სამწუხაროდ, აპოპტოზური პროცესები ზოგჯერ ირღვევა და დაზიანებული უჯრედების ნაცვლად, ჯანმრთელი უჯრედების დაღუპვას იწვევს. უჯრედების სიკვდილის სიჩქარისა და ამ ყველაფრის უკან მიმდინარე რთული პროცესების ცოდნა საშუალებას მოგვცემს, დაავადებების განსაკურნად ახალი გზები შევიმუშაოთ, მაგალითად, წავახალისოთ სიმსივნის უჯრედები, რომ მოკვდნენ, ხოლო ალცჰაიმერის დაავადების დროს კი პირიქით, უჯრედების კვდომა შევანელოთ.
-
გადახედვაგამოიყვანეს გენმოდიფიცირებული ძროხა, რომელსაც ადამიანის ინსულინის შემცველი რძე აქვს გამოიყვანეს გენმოდიფიცირებული ძროხა, რომელსაც ადამიანის ინსულინის შემცველი რძე აქვს
-
გადახედვაროცა შიმშილი გვემუქრება — რა კავშირია კლიმატის კრიზისსა და სურსათის შემცირებას შორის როცა შიმშილი გვემუქრება — რა კავშირია კლიმატის კრიზისსა და სურსათის შემცირებას შორის
-
გადახედვაშესაძლოა, მარსზე ერთ მეტეორიტს 3 მილიარდამდე კრატერი წარმოექმნა შესაძლოა, მარსზე ერთ მეტეორიტს 3 მილიარდამდე კრატერი წარმოექმნა
-
-
გადახედვანანა ჯორჯაძის მორიგი შედევრი ქართველი ხელოვანების მძიმე ხვედრზე ნანა ჯორჯაძის მორიგი შედევრი ქართველი ხელოვანების მძიმე ხვედრზე
-
გადახედვამეტყველების ეს მახასიათებელი შესაძლოა, დემენციის ადრეული ნიშანი იყოს მეტყველების ეს მახასიათებელი შესაძლოა, დემენციის ადრეული ნიშანი იყოს
-
გადახედვაპერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახური აცხადებს, რომ ზოგიერთი ორგანიზაცია SMS რეკლამებს მაინც აგზავნის პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახური აცხადებს, რომ ზოგიერთი ორგანიზაცია SMS რეკლამებს მაინც აგზავნის
-
გადახედვაპიკესთვის ჩემი კარიერა გვერდით გადავდე — შაკირა ყოფილ ქმართან ურთიერთობაზე პიკესთვის ჩემი კარიერა გვერდით გადავდე — შაკირა ყოფილ ქმართან ურთიერთობაზე
-
-
გადახედვაგზა ვირთხებით სავსე "კომუნალკიდან" მეხუთე ვადით რუსეთის პრეზიდენტობამდე — რა ვიცით პუტინის ცხოვრების შესახებ გზა ვირთხებით სავსე "კომუნალკიდან" მეხუთე ვადით რუსეთის პრეზიდენტობამდე — რა ვიცით პუტინის ცხოვრების შესახებ
-
-
გადახედვაიენს სტოლტენბერგი სალომე ზურაბიშვილს შეხვდა იენს სტოლტენბერგი სალომე ზურაბიშვილს შეხვდა
-
გადახედვა"ოკუპირებულ ტერიტორიებზე არჩევნების ჩატარება საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას უხეშად ლახავს" — ზურაბიშვილი "ოკუპირებულ ტერიტორიებზე არჩევნების ჩატარება საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას უხეშად ლახავს" — ზურაბიშვილი
-
-
გადახედვა"ხალხის ძალა" პარტიად გადაკეთდა და თავმჯდომარედ სოზარ სუბარი აირჩიეს "ხალხის ძალა" პარტიად გადაკეთდა და თავმჯდომარედ სოზარ სუბარი აირჩიეს
-
გადახედვაპითონის ხორცი შესაძლოა, მომავლის ეკომეგობრულ საკვებად იქცეს პითონის ხორცი შესაძლოა, მომავლის ეკომეგობრულ საკვებად იქცეს
-
გადახედვარაზე ილაპარაკა იენს სტოლტენბერგმა — აქცენტები რაზე ილაპარაკა იენს სტოლტენბერგმა — აქცენტები
-
გადახედვამეცნიერებს სოკოს გენმოდიფიცირებით ხორცის შექმნა სურთ მეცნიერებს სოკოს გენმოდიფიცირებით ხორცის შექმნა სურთ
-
-
გადახედვასაგარეო საქმეთა სამინისტრო გმობს ოკუპირებულ რეგიონებში რუსეთის საპრეზიდენტო არჩევნების ჩატარებას საგარეო საქმეთა სამინისტრო გმობს ოკუპირებულ რეგიონებში რუსეთის საპრეზიდენტო არჩევნების ჩატარებას
-
გადახედვაქართულმა ბრენდმა სამოსი AI პლატფორმის დახმარებით შექმნა — რა შეუძლია Decode-ს ქართულმა ბრენდმა სამოსი AI პლატფორმის დახმარებით შექმნა — რა შეუძლია Decode-ს
კომენტარები