"ისტორიული სინამდვილის მიჩქმალვის მორიგი მცდელობა", — ასე აფასებს ბერძნული მედია რეაქციას, რომელიც საბერძნეთის საევროვიზიო სიმღერის შერჩევას მოჰყვა თურქეთში. საბერძნეთს წლევანდელ ევროფესტივალზე 22 წლის მომღერალი კლავდია წარადგენს, სიმღერით Asteromáta. კლავდიამ, რომელსაც პონტოური წარმომავლობა აქვს, შიდაშესარჩევ კონკურსზე აღნიშნა, რომ სიმღერა მათზეა, ვინც "სამშობლო დაკარგა". ხოლო მას შემდეგ, რაც ბერძნულ მედიაში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ საკონკურსო კომპოზიცია პონტოელების გენოციდს ეხებოდა, თურქეთში საკითხის განხილვა მოითხოვეს.

"ჩვენ დავუკავშირდით თურქეთის საზოგადოებრივ მაუწყებელს, მათ კი გვაცნობეს, რომ სიმღერას შეისწავლიან და თურქეთის უკმაყოფილებას უმაღლეს დონეზე გამოხატავენ", — წერს ევროვიზიის ყველაზე დიდი ფანგვერდი X-ზე.

პონტოელების გენოციდად მოიხსენიება პონტოს რეგიონში (დღევანდელი თურქეთის ჩრდილოაღმოსავლეთ ნაწილში) მცხოვრები ბერძნების მასობრივი ხოცვა, დევნა და დეპორტაცია ოსმალეთის იმპერიაში 1914 წლიდან 1923 წლამდე. გაეროს მონაცემებით, იმ პერიოდში 350 ათასამდე პონტოელი ბერძენი დაიღუპა. საბერძნეთის პარლამენტმა პონტოელების გენოციდი ოფიციალურად 1994 წელს ცნო და მისი ხსოვნის დღედ 19 მაისი დააწესა. საბერძნეთის გარდა, პონტოელი ბერძნების გენოციდს აღიარებს შვედეთი, ნიდერლანდები და სომხეთი.

თუმცა, გავრცელებული ცნობების მიუხედავად, კლავდია ამტკიცებს, რომ თავისი სიმღერა კონკრეტულ მოვლენაზე არაა და ის მხოლოდ "სამშობლოს მოწყვეტილი" ადამიანების ტკივილს გამოხატავს, ეს კი თავად მომღერლისთვისაც ნაცნობი გრძნობაა.

"ისეთი სიმღერის დაწერა გვინდოდა, რომელთანაც თავს გავაიგივებდი", — ამბობს საბერძნეთის წარმომადგენელი წლევანდელ ევროვიზიაზე, — "სიმღერა სამშობლოს მოწყვეტასა და ლტოლვილად ქცევაზეა. ეს ჩვენი ქვეყნისთვის ნაცნობი განცდაა: დაწყებული საკუთარი ბებია-ბაბუების ამბებით, დამთავრებული იმ ხალხით, რომელიც დღეს ჩამოდის საბერძნეთში უკეთესი ცხოვრების შესაქმნელად. ჩემს ოჯახს პონტოური წარმომავლობა აქვს, ისინი ლტოლვილები არიან. ბებიაჩემი ყოველთვის მიყვებოდა თავის ოჯახზე, როგორ დატოვეს საკუთარი სახლ-კარი და წავიდნენ საბჭოთა კავშირში, სადაც ჩემი მშობლები დაიბადნენ და გაიზარდნენ, საბერძნეთს კი მხოლოდ 1991 წელს დაუბრუნდნენ".

აღსანიშნავია, რომ ევროვიზიის წესები მკაცრად კრძალავს საკონკურსო სიმღერაში პოლიტიკური ქვეტექსტის გამოყენებას. თუმცა, ეს წესი ყოველთვის ერთნაირად არ სრულდება. მაგალითად, 2009 წელს საქართველოს კონკურსის დატოვება მას შემდეგ მოუწია, რაც ორგანიზატორებმა პოლიტიკურად მიჩნეული სიმღერის ტექსტის შეცვლა მოითხოვეს. თუმცა, 2016 წელს უკრაინამ გამარჯვება სწორედ პოლიტიკური დატვირთვის მქონე სიმღერით მოიპოვა.

საბერძნეთის გარდა, 2025 წლის ევროვიზიაზე, რომელსაც მაისში შვეიცარიის ქალაქი ბაზელი უმასპინძლებს, 36 ქვეყანა იასპარეზებს. თურქეთი უკვე 13 წელია, ევროფესტივალზე აღარ მონაწილეობს და ამის ერთ-ერთ მიზეზად კონკურსის ინკლუზიურობას ასახელებს.

თუ მუსიკა შენი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია და ამ თემაზე მეტის გაგება გინდა, შემოგვიერთდი ჯგუფში ერთი სიმღერაც და...