როგორი იყო ჩვენთვის ნაცნობი ხილი და ბოსტნეული კულტივაციამდე
შეიძლება გაგიკვირდეთ, მაგრამ გარდა ცხოველებისა, თავის დროზე, ადამიანებს სხვადასხვა ხილისა და ბოსტნეულის მოშინაურება მოუწია.
დიახ, ამ სიტყვის გამოყენება თავისუფლად შეგვიძლია, რადგან სანამ ჩვენ ამ მცენარეების ხელოვნურად მოყვანასა და შემდეგ მოსავლის მიღებას დავიწყებდით, მათი პირვანდელი სახე დღევანდელისაგან რადიკალურად განსხვავებული იყო. ამიტომ სანამ საზამთროს წვნიან, გემრიელ ნაჭერსა თუ სიმინდის ტაროს შეექცევით, ცუდი არ იქნება იცოდეთ თუ როგორ გამოიყურებოდნენ თქვენი საყვარელი პროდუქტების წინაპრები.
ისიც უნდა ითქვას, რომ გარემოზე ადამიანის საქმიანობით გამოწვეული ზემოქმედების ხანგრძლივი პროცესი ჯერ არ დასრულებულა და მას შემდეგ, რაც უფრო გამძლე და რთულ გარემო პირობებში უკეთ ადაპტირებული, გენმოდიფიცირებული საკვები მივიღეთ, ბოსტნეულიცა და ხილიც განაგრძობენ ტრანსფორმირებას.
მეტი თვალსაჩინოებისთვის წარმოგიდგენთ კარგად ნაცნობი ბოსტნეულისა და ხილის ველურ წარმომადგენლებს.
საზამთრო
ნახატზე, რომელსაც ახლა ხედავთ და რომელიც მეჩვიდმეტე საუკუნის, დაახლოებით 1645-1672 წლებით თარიღდება, გამოსახულია საზამთრო, რომელიც საერთოდ არ ჰგავს ხილს, რასაც ახლა მივირთმევთ. ძველებურ საზამთროში მასა ექვს სამკუთხედად იყო გადანაწილებული.
ბანანი
პირველი ბანანები ადამიანებმა დაახლოებით 7 000 წლის წინ გამოიყვანეს ახლანდელი პაპუა ახალი გვინეის ტერიტორიაზე. ველური ბანანის ნაყოფი განსხვავებული იყო როგორც ფორმით, ასევე მისი შიგთავსითაც. ფოტოზე მოცემულმა მოუშინაურებელმა ბანანმა კი, შესაძლოა, ტრიპოფობები ძალიან შეაშინოს.
ბადრიჯანი
ისტორიის განმავლობაში ბადრიჯანი ფერით და ფორმით მრავალფეროვანი იყო: იპოვიდით თეთრ, მოლურჯო და მოყვითალო სახეობებს. ბადრიჯანი პირველად ჩინეთის ტერიტორიაზე მოიყვანეს. პრიმიტიულ ვერსიაში ამ ბოსტნეულს ზედა, მწვანე ნაწილზე ეკლები ჰქონდა. თანამედროვე ბადრიჯანი ზომაში ბევრად დიდია და უმეტესად - ერთი ფერის.
სტაფილო
ადამიანმა სტაფილოს კულტივაცია მეათე საუკუნიდან დაიწყო, თუმცა მისი პირვანდელი სახე ბევრად უფრო "ჩამოუყალიბებელი" იყო. სტაფილო მცირე აზიიდან მოდის. თავდაპირველად ეს ბოსტნეული თეთრი ან მელნისფერი იყო. დროთა განმავლობაში იისფერი პიგმენტი გაქრა, სტაფილო კი მოყვითალო გახდა.
ფერმერებმა ამ თხელი, თეთრი ფესვებიდან, რომელთაც მძაფრი გემო ჰქონდათ შედარებით მოზრდილი, ნარინჯისფერი ბოსტნეული გამოიყვანეს.
სიმინდი
თანამდროვე სიმინდი შერჩევითი კულტივაციის მონაპოვარია. დღეს სიმინდი 1 000-ჯერ უფრო დიდია, ვიდრე 9 000 წლის წინ და ბევრად ადვილად მოსაყვანია. მისი შემადგენლობის 6,6% შაქარია (მის წინაპარში კი შაქრის შემადგენლობა მხოლოდ 1,9% იყო). ცვლილებების დამსახურებით, თუ ადრე სიმინდი მხოლოდ ერთ ქვეყანაში მოდიოდა, ახლა მისი გაზრდა 69 ქვეყანაშია შესაძლებელი.
-
-
გადახედვაახალი სურათი ჩვენი გალაქტიკის შავი ხვრელის მაგნიტური ველის სტრუქტურას გვიჩვენებს ახალი სურათი ჩვენი გალაქტიკის შავი ხვრელის მაგნიტური ველის სტრუქტურას გვიჩვენებს
-
გადახედვა2023 წელს შემცირდა ქორწინების, განქორწინების და შობადობის მაჩვენებელი — საქსტატი დემოგრაფიულ მაჩვენებლებს აქვეყნებს 2023 წელს შემცირდა ქორწინების, განქორწინების და შობადობის მაჩვენებელი — საქსტატი დემოგრაფიულ მაჩვენებლებს აქვეყნებს
-
გადახედვაკვლევის მიხედვით, თაობიდან თაობამდე ტვინების ზომა იზრდება — რას შეიძლება ნიშნავდეს ეს კვლევის მიხედვით, თაობიდან თაობამდე ტვინების ზომა იზრდება — რას შეიძლება ნიშნავდეს ეს
-
გადახედვაემა სტოუნს Poor Things-ის რეჟისორის ახალ ფილმში ვიხილავთ — ნახე ტრეილერი ემა სტოუნს Poor Things-ის რეჟისორის ახალ ფილმში ვიხილავთ — ნახე ტრეილერი
-
გადახედვაბაკურიანში, თოვლის მასაში ერთი ადამიანია მოყოლილი — ადგილზე მუშაობენ მაშველები ბაკურიანში, თოვლის მასაში ერთი ადამიანია მოყოლილი — ადგილზე მუშაობენ მაშველები
-
გადახედვაახალგაზრდებმა ზეწოლა არ უნდა იგრძნონ, თუ ადრეულ ასაკში სექსი არ აქვთ — რებელ უილსონი ახალგაზრდებმა ზეწოლა არ უნდა იგრძნონ, თუ ადრეულ ასაკში სექსი არ აქვთ — რებელ უილსონი
-
გადახედვალაზარე გრიგორიადისის საქმეზე დასკვნითი სხდომა კვლავ გადაიდო ლაზარე გრიგორიადისის საქმეზე დასკვნითი სხდომა კვლავ გადაიდო
-
გადახედვა2026 წელს ასტრონავტები მთვარეზე მცენარეებსაც წაიღებენ 2026 წელს ასტრონავტები მთვარეზე მცენარეებსაც წაიღებენ
-
გადახედვაBlack Sea Arena-ზე Scorpions და OneRepublic მაისში კონცერტებს გამართავენ Black Sea Arena-ზე Scorpions და OneRepublic მაისში კონცერტებს გამართავენ
-
გადახედვააზერბაიჯანი ევროკავშირისა და აშშ-ის სომხეთთან დაგეგმილი შეხვედრის გამო აღშფოთებულია აზერბაიჯანი ევროკავშირისა და აშშ-ის სომხეთთან დაგეგმილი შეხვედრის გამო აღშფოთებულია
-
გადახედვარომელია მსოფლიოში უძველესი უნივერსიტეტი რომელია მსოფლიოში უძველესი უნივერსიტეტი
-
გადახედვაქმარი უკან მხევდა, ახლა თავისუფალი ვარ — შაკირა ქმარი უკან მხევდა, ახლა თავისუფალი ვარ — შაკირა
-
გადახედვაიმ პერიოდში, როცა მუცელი მომეშალა, სპექტაკლში ორსულ ქალს ვთამაშობდი — ენ ჰეთეუეი იმ პერიოდში, როცა მუცელი მომეშალა, სპექტაკლში ორსულ ქალს ვთამაშობდი — ენ ჰეთეუეი
-
გადახედვა53-კაციანი სია: მათი ღირსების ორდენით დაჯილდოების მოთხოვნით, კობახიძემ პრეზიდენტს მოგებული მატჩის გამო მიმართა 53-კაციანი სია: მათი ღირსების ორდენით დაჯილდოების მოთხოვნით, კობახიძემ პრეზიდენტს მოგებული მატჩის გამო მიმართა
-
გადახედვაChatGPT-ის გამოყენება მეხსიერების დაქვეითებასთან დააკავშირეს ChatGPT-ის გამოყენება მეხსიერების დაქვეითებასთან დააკავშირეს
-
გადახედვამიზოფონია იმაზე მეტად არის გავრცელებული, ვიდრე აქამდე გვეგონა — კვლევა მიზოფონია იმაზე მეტად არის გავრცელებული, ვიდრე აქამდე გვეგონა — კვლევა
-
-
გადახედვაამ დღეს 30 წელი ველოდით, ბევრი ვიბრძოლეთ, ცოტა გაგვიმართლა და მიზანს მივაღწიეთ — მერაბ მეტრეველი ამ დღეს 30 წელი ველოდით, ბევრი ვიბრძოლეთ, ცოტა გაგვიმართლა და მიზანს მივაღწიეთ — მერაბ მეტრეველი
-
გადახედვა15 000 ლარი ოჯახური წვეულებისთვის და ნაჩუქარი 630 000 ოთხ წელიწადში — ღარიბაშვილის შემოსავლები და გასავალი 15 000 ლარი ოჯახური წვეულებისთვის და ნაჩუქარი 630 000 ოთხ წელიწადში — ღარიბაშვილის შემოსავლები და გასავალი
-
კომენტარები