მეცნიერებმა აინშტაინის ფარდობითობის ზოგადი თეორიის უმნიშვნელოვანესი კომპონენტის, სუსტი ეკვივალენტობის პრინციპის სისწორე ყველაზე მკაცრი ტესტის მეშვეობით შეამოწმეს. რა თქმა უნდა, მან ეს გამოცდა ამჯერადაც წარმატებით გაიარა.

აღნიშნული პრინციპის მიხედვით, სხვადასხვა ზომისა და შემადგენლობის მქონე ობიექტები საერთო გრავიტაციულ ველში გარე ზემოქმედების გარეშე თავისუფალ ვარდნას ერთნაირი აჩქარებით განიცდიან. ეს მათ MICROSCOPE-ის სახელით ცნობილ ფრანგულ ხელოვნურ თანამგზავრზე გაზომეს და დაადასტურეს.

სუსტი ეკვივალენტობის პრინციპის ყველაზე ცნობილი ტესტი მისია Apollo 15-ის ფარგლებში, მთვარეზე განხორციელდა, როცა ასტრონავტმა დევიდ სკოტმა ციური სხეულის ზედაპირზე ბუმბული და ჩაქუჩი ერთდროულად, ერთი სიმაღლიდან ჩააგდო. ჰაერის წინააღმდეგობის გარეშე ამ ობიექტების მოძრაობის აჩქარება თანხვედრაში იყო.

სწორედ ამის დემონსტრირება შეძლეს MICROSCOPE-ზეც, რისთვისაც პლატინისა და ტიტანის შენადნობები გამოიყენეს. ელექტროსტატიკური ძალები მასების ერთნაირ პოზიციაზე შენარჩუნებას უწყობს ხელს, შესაბამისად, ამ ძალების ნებისმიერი ცვლილება ნიშნავს, რომ ობიექტები სხვადასხვაგვარად აჩქარდა.

ცდის შედეგად დადგინდა, რომ თავისუფალი ვარდნისას ზემოხსენებული მასების აჩქარების სხვაობა 10¹⁵-ის 1 ნაწილს, ანუ 0.000000000000001-ს არ აღემატებოდა, ანუ სუსტი ეკვივალენტობის პრინციპი არ დარღვეულა. მნიშვნელოვანია, რომ უკანასკნელი კვლევა აინშტაინის გრავიტაციის თეორიაში მსგავს ცდომილებებს ზოგადადაც გამორიცხავს.

MICROSCOPE 2016 წლის აპრილში გაუშვეს, პირველადი შედეგები კი 2017-ში მიიღეს. მას შემდეგ მეცნიერები მონაცემებს აანალიზებდნენ, რაც ექსპერიმენტის დასრულების მიუხედავადაც გაგრძელდა. სპეციალისტთა მიგნება კიდევ უფრო მკაცრი ტესტების შემუშავებაში დაგვეხმარება, კერძოდ, იმ დეტალების გამოსწორებაში, რომლებსაც შესაძლოა, დაჩქარების გაზომვაზე ჰქონდეს გავლენა.

ასე MICROSCOPE-ზე 100-ჯერ მგრძნობიარე "ლაბორატორიას" შევქმნით, რომელიც 10¹⁷-ის 1 ნაწილის ტოლ სხვაობასაც დააფიქსირებს. ავტორთა ნაშრომი გამოცემაში Physical Review Letters გამოქვეყნდა.