NASA-ს მარსმავალმა კიდევ ერთ ისტორიულ წარმატებას მიაღწია: როვერი, რომელიც მარსზე 2021 წლის თებერვალში დაეშვა, მეცნიერებს დაეხმარა წითელ პლანეტაზე ბგერის სიჩქარის დადასტურებაში. ამისთვის მეცნიერებმა როვერზე არსებული აღჭურვილობა გამოიყენეს, მათ შორის ლაზერი და მარსმავალის SuperCam მიკროფონი. ამის შესახებ განმარტება მათ სპეციალურ პრესრელიზში გააკეთეს.

ბგერის სიჩქარე მუდმივა არ არის, რომელიც მთელს სამყაროზე თანაბრად ვრცელდება. ის მოძრაობს სხვადასხვა სიჩქარით, რაც დამოკიდებულია სიმკვრივესა და ტემპერატურაზე. შესაბამისად, რაც უფრო მკვრივია გარემო, მით უფრო სწრაფად მოძრაობს ბგერა.

დედამიწის ატმოსფეროში ხმა 20 გრადუს ცელსიუსზე მოძრაობს 343 მეტრ/წამში სიჩქარით. თუმცა, წყალში ის წამში 1480 მეტრი სიჩქარით მოძრაობს. ამასთან, მარსის ატმოსფერო დედამიწისგან ძალიან განსხვავდება. ეს იმას ნიშნავს, რომ ბგერას ასევე ძალიან განსხვავებული სიჩქარე აქვს წითელ პლანეტაზე. მარსს აქვს გაცილებით დაბალი ჰაერის წნევა და ნაკლები ატმოსფერო, ვიდრე დედამიწას — დაახლოებით 0,020 კგ-მ3, ვიდრე დედამიწაზე დაახლოებით 1,2 კგ-მ3.

მეცნიერებმა ახალი ექსპერიმენტის ფარგლებში გამოიყენეს Perseverance SuperCam მიკროფონი და ლაზერი, რომელსაც შეუძლია ხმაურის გამოწვევა. ამ მიკროფონის გამოყენებით მათ შეძლეს მარსმავლის სიახლოვეს ხმის თვისებების შესწავლა. ამით მეცნიერებს საშუალება მიეცათ დაედასტურებინათ ის პროგნოზები რაც მარსის ატმოსფეროს შესახებ ცოდნიდან გააჩნდათ. მათ საბოლოოდ აჩვენეს, რომ მარსის ზედაპირზე ბგერის სიჩქარე წამში დაახლოებით 240 მეტრია.

ახალმა აღმოჩენებმა ასევე აჩვენა, რომ ბგერას აქვს განსხვავებული მახასიათებლები მარსის ატმოსფეროში მოგზაურობისას. მაგალითად, კვლევამ გამოავლინა, რომ უფრო მაღალი ბგერა მარსზე დაბალ ნოტაზე უფრო სწრაფად მოძრაობს.

მიუხედავად იმისა, რომ მარსის მომავალი მკვიდრნი ერთმანეთს სპეციალური აღჭურვილობით ან ხელოვნურად შექმნილ გარემოში დაუკავშირდებიან, საინტერესოა ვიფიქროთ ამ ხმის აღქმის ბუნებრივ შედეგებზე. საინტერესოა როგორი იქნებოდა ორ ადამიანს შორის კომუნიკაცია ღია მარსის ზედაპირზე.

"დაბალ წნევაზე ნახშირორჟანგის მოლეკულების უნიკალური თვისებების გამო, მარსი არის ერთადერთი კლოდვანი პლანეტა მზის სისტემაში, რომელიც განიცდის ხმის სიჩქარის ცვლილებას აუდიო გამტარუნარიანობის მხრივ (20 ჰერციდან 20000 ჰერცამდე)",— დაწერეს მკვლევარებმა ნაშრომში.

მათ დაამატეს, რომ ამან შეიძლება გამოიწვიოს მარსზე "სმენის უნიკალური გამოცდილება". ჰიპოთეტურად რომ წარმოვიდგინოთ, შესაძლოა მაღალი ხმის ტემპის მქონე ადამიანებს უფრო სწრაფი კომუნიკაცია შეეძლოთ, ვიდრე ეს დაბალი ხმის მქონე ადამიანებს შეეძლებათ. გუნდის მიზანია გააგრძელოს მარსმავლის SuperCam მიკროფონის გამოყენება მონაცემების შესაგროვებლად, რათა უკეთ გაიგოს, თუ როგორ ვრცელდება ხმა მარსზე.

მეცნიერების ეს ნამუშევარი უერთდება მარსმავალის მისიის მიერ მიღწეულ ისტორიულ წარმატებებს, რომელთა შორისაა პირველი კონტროლირებადი ფრენა და ჟანგბადის მოპოვება წითელ პლანეტაზე.

თუ სტატიაში განხილული თემა და ზოგადად: მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სფერო შენთვის საინტერესოა, შემოგვიერთდი ჯგუფში – შემდეგი ჯგუფი.