10 რამ, რაც უნდა იცოდე, რომ შენი, როგორც მომხმარებლის უფლებები დაცული იყოს
ფინანსურ თუ სადაზღვევო ორგანიზაციებთან ურთიერთობა, ალბათ, ნებისმიერ ადამიანს გვიწევს, თუმცა ხშირად მომსახურების პირობებს არ ვუკვირდებით. იშვიათია ადამიანი, რომელსაც საბანკო ანგარიში არ აქვს გახსნილი, არ დასჭირვებია ვალუტის გადაცვლა, ფულადი გზავნილებით სარგებლობა თუ სესხის აღება. ამიტომ, ფინანსური
ურთიერთობისას განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია როგორც საკუთარი, ისე ფინანსური
ორგანიზაციის უფლებებისა და ვალდებულებების ცოდნა, მეტად დაკვირვებული მიდგომა და რისკების სათანადოდ შეფასება.
იმისათვის, რომ თქვენთვის სასურველი ფინანსური პროდუქტით / მომსახურებით ისარგებლოთ და დარწმუნდეთ, რომ თქვენი, როგორც მომხმარებლის უფლებები დაცულია, რამდენიმე რეკომენდაციას გაგიზიარებთ. ამ სტატიაში 10 კითხვაზე პასუხს წაიკითხავთ, რაც თქვენთვის სასარგებლო ფინანსური გადაწყვეტილების მიღებას გაგიმარტივებთ.
1. როგორ უნდა იმოქმედოთ ფინანსურ ორგანიზაციასთან ურთიერთობისას?
თუ ფინანსურ ორგანიზაციასთან ურთიერთობას აპირებთ, კარგად აწონ-დაწონეთ რისკები — გადაამოწმეთ ორგანიზაციის მონაცემები, რეპუტაცია, გამოხმაურებები ან მიმართეთ იმ ორგანიზაციას, რომელთანაც აქამდე სანდო ურთიერთობის გამოცდილება გქონიათ. ასევე, გადაამოწმეთ, არის თუ არა თქვენ მიერ შერჩეული ორგანიზაცია ეროვნული ბანკის მიერ რეგულირებული სუბიექტი და რა სახის რეგულაციებს ექვემდებარება. ამის შემდეგ გადაამოწმეთ ორგანიზაციის პირობები, უსაფრთხოების პოლიტიკა, განსაზღვრეთ თქვენი შემოსავალი საკმარისი იქნება პოტენციური ვალდებულებებისთვის თუ — არა და ყველა დეტალის შეფასების შემდეგ, გაცნობიერებული გადაწყვეტილება მიიღეთ.
2. როგორ უნდა დაიცვათ პერსონალური მონაცემები?
სახლიდან გასვლისას კარს აუცილებლად გასაღებით ვკეტავთ, ვამოწმებთ, გაზი ჩართული ხომ არ დაგვრჩა ან წყალი მოშვებული, ასევე უნდა მოვიქცეთ პირადი მონაცემების შემთხვევაშიც. ხშირად ჩვენი პერსონალური ინფორმაცია ციფრულ არხებში გვაქვს შენახული და უნდა იცოდეთ, რომ დაცვა ვირტუალურ სივრცეშიც ისევე გჭირდებათ, როგორც რეალობაში.
ფინანსური ორგანიზაციის მომხმარებლის შემთხვევაში პერსონალურ მონაცემებს განეკუთვნება ისეთი ინფორმაცია, როგორიცაა: სახელი და გვარი, პირადი ნომერი, ტელეფონის ნომერი, საბანკო ანგარიშის ნომერი, ბარათის მონაცემები და ა.შ. თუ ორგანიზაციასთან ურთიერთობამდე ყველა რისკს კარგად აფასებთ, ეს ბევრად გაზღვევთ, მაგრამ ყურადღება ბოლომდე მაინც არ უნდა მოადუნოთ — ფინანსური ურთიერთობისას განსაზღვრეთ, ინფორმაცია, რომელსაც სერვისის მომწოდებელი ითხოვს, რამდენად საჭიროა მისთვის ან პოტენციურად რისკებს ხომ არ შეგიქმნით და მხოლოდ ამის შემდეგ გაუზიარეთ სენსიტიური დეტალები.
3. რა უნდა გაითვალისწინოთ ფულადი გზავნილის განხორციელებისას?
თანამედროვე საბანკო სივრცე ფულადი გზავნილის მარტივად და სწრაფად გაგზავნის, ასევე მიღების შესაძლებლობას გვაძლევს, მაგრამ სიფრთხილე ამ სერვისით სარგებლობისასაც აუცილებელია.
გზავნილის განხორციელებისას აუცილებელია:
- გზავნილის კოდი მხოლოდ მიმღებს მიაწოდოთ;
- ფულადი გზავნილის სისტემის არჩევისას დააზუსტოთ, ფუნქციონირებს თუ არა გზავნილის ეს კონკრეტული სისტემა იმ ქვეყანაში / ქალაქში, სადაც გსურთ თანხის გადაგზავნა;
- დააზუსტოთ გზავნილის შესრულების დროც — რამდენად სწრაფად მიიღებს ადრესატი თქვენ მიერ გაგზავნილ თანხას და მისაღებია თუ არა ეს დრო თქვენთვის.
4. რა უნდა იცოდეთ ვალუტის გადაცვლისას?
ვალუტის გადაცვლისას მხოლოდ მიღებული თანხის გადათვლა არაა საკმარისი, არის გაუთვალისწინებელი შემთხვევები, როცა დაგვიანებით ვხვდებით, რომ ოპერაციის შედეგებით უკმაყოფილო ვართ. ამიტომ, აუცილებლად მოითხოვეთ ქვითარი, რომელსაც თუ 30 წუთის განმავლობაში წარადგენთ, ტრანზაქციის გაუქმებას შეძლებთ (თუ აღნიშნული ტრანზაქციის თანხა არ აღემატება 5,000 ლარს).
ასევე, მოითხოვეთ დეტალური ინფორმაცია გადაცვლის ოდენობასა და, არსებობის შემთხვევაში, არსებული საკომისიოს შესახებ.
ამასთან, ვალუტის გადამცვლელი პუნქტი ვალდებულია ვალუტის კურსის და საკომისიოს (თუ ვალუტის გადამცვლელ პუნქტს საკომისიო აქვს) შესახებ ინფორმაცია თვალსაჩინო ადგილას, ერთნაირი შრიფტით, ზომითა და განათებით განათავსოს. გარდა ამისა, კურსი საყურადღებოდ მაშინ მიიჩნევა, როცა ვალუტის ყიდვისა და გაყიდვის კურსებს შორის სხვაობა აღემატება 3%-ს, ასეთ შემთხვევაში საყურადღებო ინფორმაცია თვალსაჩინო ადგილას უნდა იყოს განთავსებული.
5. რატომ უნდა შეამოწმოთ საკრედიტო ისტორია?
საკრედიტო ისტორია იმის შესახებ ინახავს ინფორმაციას, რამდენად კეთილსინდისიერად იხდიდით ვალდებულებას, შესაბამისად ამ გზით თქვენი გადახდისუნარიანობა დგინდება. საკრედიტო ისტორია სესხის აღებისას შეიძლება დაგეხმაროთ ან, პირიქით, დაბრკოლებად გექცეთ. ამიტომ, ეცადეთ ვალდებულებები დროულად გადაიხადოთ ან ფინანსურ ორგანიზაციას შეფერხების შესახებ დროულად აცნობოთ.
ამასთან, გადაამოწმეთ საკრედიტო ისტორია და უზუსტობის შემთხვევაში, მისი გამოსწორება მოითხოვეთ; და ასევე, საკრედიტო ბიურო ვალდებულია თქვენი მოთხოვნის შესაბამისად წელიწადში არაუმეტეს 3-ჯერ უფასოდ მოგაწოდოთ დეტალური ინფორმაცია თქვენი საკრედიტო ისტორიის შესახებ.
6. როგორია სესხის დამტკიცების პროცედურა?
ხშირად სესხის აღებისას ვჩქარობთ და მრავალ აუცილებელ დეტალს არ ვუკვირდებით: როგორია საპროცენტო განაკვეთი, რამდენად ხელსაყრელი პირობებია, ვალდებულების შეუფერხებლად გასტუმრებას შევძლებთ თუ არა. სესხის დამტკიცების შემთხვევაში კრედიტორი აუცილებლად უნდა დაგიკავშირდეთ და პირობები გაგაცნოთ. სჯობს მოსაფიქრებლად გარკვეული დრო გამოიყენოთ — კიდევ ერთხელ დაფიქრდით, რამდენად ხელსაყრელია შეთავაზება და მხოლოდ ამის შემდეგ იმოქმედეთ.
7. რა ვალდებულებები აქვს ორგანიზაციას სადაზღვევო მომსახურების გაწევისას?
დაზღვევით სარგებლობა სესხის აღებისას, მოგზაურობის დაგეგმვისას თუ ჯანმრთელობაზე ზრუნვისთვის გვიწევს და ამ დროსაც უნდა დავუკვირდეთ დეტალებს და მოვითხოვოთ სათანადო ინფორმაცია. მზღვეველმა მომსახურების თითოეული ეტაპის შესახებ სრული, აუცილებელი, გასაგები, უტყუარი და დროული ინფორმაცია უნდა მოგაწოდოთ, ასევე მომსახურების პირობების შესახებ ამომწურავი ინფორმაცია, რათა გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების შესაძლებლობა გქონდეთ. თუ პირობების შესახებ რაიმეს ვერ გაიგებთ, დასვით კითხვები და ეცადეთ, რომ სრული ინფორმაციით იყოთ აღჭურვილი.
8. რა უფლებები გაქვთ, როგორც თავდებს?
თავდებობა შესაბამისი ხელშეკრულებით ფორმდება, ამიტომ გაითვალისწინეთ, რომ ამ დროს ფინანსურ ორგანიზაციასთან გარიგებას მხოლოდ მსესხებელი არ დებს და თქვენ პირველ რიგში, თქვენთვის მისაღებ პირობებზე და რისკებზე უნდა იფიქროთ. სანამ თავდებობას გადაწყვეტთ, რაც მსესხებლის მიერ თანხის გადაუხდელობის შემთხვევაში სესხის გადახდის ვალდებულებას დაგაკისრებთ, დაფიქრდით, რამდენად ენდობით მსესხებელს, როგორია პირობები, დაცულია თუ არა თავდებობის ზღვრული თანხები და გადახდის პასუხისმგებლობის დადგომის შემთხვევაში, რამდენად დაგაზარალებთ ვალდებულება ფინანსურად.
ამასთან, როცა თავდებობას კისრულობთ, თქვენი საჭიროებებისთვის სესხის გამოტანის მოცულობა მცირდება და კიდევ, არავის აქვს უფლება, თქვენი წერილობითი თანხმობის გარეშე ვალდებულებაზე თავდების როლი დაგაკისროთ.
9. რა უნდა გაითვალისწინოთ საბანკო პროდუქტის გაუქმებისას და სესხის წინსწრებით გადახდისას?
ადამიანთა უმეტესობა რამდენიმე საბანკო ბარათითა და სერვისით სარგებლობს, რომელიც შეიძლება ჩვენთვის რელევანტური აღარ იყოს ან რაიმე სხვა მიზეზით პროდუქტის გაუქმება მოგვინდეს. ამ დროს ზეპირსიტყვიერ ურთიერთობას ნუ დასჯერდებით და მოითხოვეთ ოპერაციის გაუქმების წერილობითი დოკუმენტაცია.
10. რა უნდა იცოდეთ, თუ თანხის დაგროვება გინდათ?
თუ დანაზოგის თუ შემოსავლის სამომავლო გეგმებისთვის გადადება გინდათ და დეპოზიტის გაკეთებას აპირებთ, უნდა იცოდეთ, რომ არსებობს ორი ძირითადი ტიპის დეპოზიტი — ვადიანი და უვადო. ორივეს სხვადასხვა პირობები აქვს და დარიცხული სარგებელიც განსხვავდება, ამიტომ დეპოზიტის გაკეთებამდე ორივეს შესახებ ამომწურავი ინფორმაცია მოითხოვეთ.
გაითვალისწინეთ, დეპოზიტის გახსნის უფლება მხოლოდ კომერციულ ბანკებს და არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულებებს — საკრედიტო კავშირებს აქვთ, ამასთან ამ უკანასკნელს — მხოლოდ საკუთარი წევრებისთვის. არავის ანდოთ თქვენი ფინანსები, სანამ ორგანიზაციის სანდოობაში არ დარწმუნდებით, გულდასმით გაეცანით ყველა პირობას, სხვა ორგანიზაციების შემოთავაზებებს და თქვენთვის ყველაზე ხელსაყრელი და სანდო გარიგება დადეთ.
-
გადახედვანინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს… ნინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს…
-
გადახედვაჯო უილსონი: ეუთო/ოდირის დასკვნის განხილვის შემდეგ, ვიმეორებ იმას, რაც უკვე ვთქვი: “ქართული ოცნების” დე ფაქტო ხელისუფლება არალეგიტიმურია ჯო უილსონი: ეუთო/ოდირის დასკვნის განხილვის შემდეგ, ვიმეორებ იმას, რაც უკვე ვთქვი: “ქართული ოცნების” დე ფაქტო ხელისუფლება არალეგიტიმურია
-
გადახედვათეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია თეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: მოვიდეს ორბელიანის სასახლეში ივანიშვილი, რადგან ის მართავს ქვეყანას სალომე ზურაბიშვილი: მოვიდეს ორბელიანის სასახლეში ივანიშვილი, რადგან ის მართავს ქვეყანას
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს სალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს
-
გადახედვამარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს მარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა სალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო! სალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო!
-
გადახედვარასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად რასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად
-
გადახედვამაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს მაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს
-
გადახედვათურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი თურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი
-
გადახედვა"ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება "ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს ირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს
-
გადახედვაკობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს კობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს
-
გადახედვაკობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ კობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ
-
გადახედვაპუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია პუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია
-
გადახედვაწილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა წილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა
-
გადახედვაუკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა უკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა
-
გადახედვასაგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა საგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა
-
გადახედვარაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს რაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს
-
გადახედვაუწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი უწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი
კომენტარები