კანადის მონრეალის უნივერსიტეტის მკვლევრებმა გამოიყენეს დეზოქსირიბონუკლეინის მჟავა — ანუ დნმ, ჩვენი გენეტიკური მასალის სამშენებლო ბლოკები — მსოფლიოში ყველაზე პატარა ანტენის შესაქმნელად. იგი შექმნილია უჯრედის შიგნით ცილების მოძრაობის თვალყურის სადევნებლად, ნათქვამია უნივერსიტეტის პრესრელიზში.

ჩვენ ვიცით, რომ ადამიანის სხეული თავისთავად საოცარი მექანიზმია. ის შედგება ტრილიონობით უჯრედისაგან, რომლებიც ასრულებენ სპეციფიკურ ფუნქციებს. ეს პაწაწინა კომპონენტები შეფუთულია ინსტრუქციებით, რომ გამრავლდეს, მომწიფდეს და დაიღუპოს. მთელი ეს ინფორმაცია დნმ-შია და მოქმედებს წინასწარ დაპროგრამებულ დროს სამუშაოს შესასრულებლად.

1953 წელს აღმოჩენის შემდეგ, დნმ-მა მრავალი კარი გააღო, დაწყებული დნმ-ის გაშიფვრიდან , გაგრძელებული ინფორმაციის რედაქტირებით CRISPR-ის გამოყენებით, რათა უჯრედს სრულიად ახალი ამოცანები დაეკისროს.

ასევე: შემდეგი პოდკასტი: CRISPR — გენური ინჟინერიის რევოლუციური იარაღი

სკოტ ჰაროუნმა, ერთ-ერთმა მკვლევარმა, რომელმაც პაწაწინა ანტენაზე მუშაობდა, თქვა პრესრელიზში, რომ დნმ-ის ქიმია სინამდვილეში მარტივი და ადვილად დასაპროგრამირებელია. დნმ ფუნქციონირებს LEGO-ს ბლოკების მსგავსად და მისი რედაქტირება შესაძლებელია.

მკვლევართა ჯგუფმა დაამატა ფლუორესცენტური მოლეკულა ერთ ბოლოში, რათა გაეკეთებინათ ანტენა, რომლის სიგრძე ხუთი ნანომეტრია (20 000-ჯერ უფრო თხელი ვიდრე ადამიანის თმა).

რადიო ანტენების მსგავსად, რომლებსაც შეუძლიათ კომუნიკაცია ორივე მიმართულებით, ამ ანტენას შეუძლია შეასრულოს ორმხრივი კომუნიკაცია. ამასთან, ის ამისთვის სინათლეს იყენებს. მკვლევრებმა განათავსეს ნანოანტენა, რათა დაეფიქსირებინათ ცილის მოძრაობა სინათლის სიგნალის გაგზავნით. იმის მიხედვით, თუ როგორ მოძრაობს ცილის მოლეკულა, ანტენა პასუხად სხვადასხვა ფერის მსუბუქ სიგნალს გამოსცემს.

შემქმნელების თქმით, მათ ანტენა გამოიყენეს ფერმენტის ტუტე ფოსფატაზას შესასწავლად. საუბარია ცილაზე, რომელიც გვხვდება ბევრ დაავადებაში, მათ შორის კიბოში. ახლა მეცნიერებს შეუძლიათ გამოიყენონ ტექნოლოგია სხვა ბიოლოგიურ მოლეკულებთან, ისევე როგორც წამლებთან მისი ურთიერთქმედების შესასწავლად. ჯგუფის უფროსი წევრის, დომინიკ ლაუზონის თქმით, ამ ნანოანტენებს ახალი წამლების აღმოჩენაში დიდი წვლილი ექნებათ. ასევე, ეს ტექნოლოგია ნანო ინჟინრებს საშუალებას მისცემს შექმნან გაუმჯობესებული ნანომანქანები.

მკვლევრებმა თავიანთი დასკვნები გამოაქვეყნეს ჟურნალში Nature Methods.