CRISPR ტექნოლოგიით მეცნიერებმა ადამიანებს მხედველობა დაუბრუნეს
ბოლო წლებში მეცნიერებმა CRISPR ტექნოლოგიის მეშვეობით სამედიცინო სფეროში არაერთ წარმატებას მიაღწიეს, სისხლის დაავადებების მკურნალობით დაწყებული და სიმსივნური უჯრედების გენეტიკურად შეცვლით დამთავრებული. ახლა კი იმავე მეთოდით სპეციალისტებმა მხედველობა დაუბრუნეს პაციენტებს, რომელთაც ლებერის თანდაყოლილი ამავროზის დიაგნოზი აქვთ დასმული.
ეს გახლავთ თვალის მემკვიდრეობითი დაავადება, რომელიც დაბადების პირველ დღეებში ან თვეებში ვლინდება და წლების მატებასთან ერთად უარესდება, სანამ პიროვნება მხედველობას მთლიანად არ დაკარგავს.
კლინიკური ტესტირება ამერიკის შეერთებულ შტატებში მდებარე ორეგონის ჯანდაცვისა და მეცნიერების უნივერსიტეტში მომუშავე მკვლევრებმა ბიოტექნოლოგიურ კომპანიასთან Editas Medicine ერთად განახორციელეს. აქამდე ეს მეთოდი მხოლოდ თაგვებსა და პრიმატებში იყო გამოცდილი, რამაც დადებითი შედეგი აჩვენა. სწორედ ამიტომ, მათ ექსპერიმენტში ადამიანთა ჩართვაც გადაწყვიტეს.
კვლევაში მონაწილე 5 პაციენტის შესახებ მონაცემები ახლახან გამოქვეყნდა. ორ მათგანს CRISPR ტექნოლოგიით შექმნილი ახალი პრეპარატის შედარებით მცირე დოზები შეუყვანეს, სამს კი ზომიერი რაოდენობის. კერძოდ, თითოეული ინდივიდის ცალი თვალის რქოვანასა და ფერად გარსს შორის შეუშვეს მიქსტურა, რომელიც უვნებელ ვირუსს შეიცავდა. ამ უკანასკნელს საკუთარი გენეტიკური მასალით ლებერის თანდაყოლილი ამავროზის წყაროს ჩანაცვლება შეუძლია. მეცნიერებმა მიზნის მისაღწევად ის საჭიროებისამებრ სახეცვლილი დნმ-ით აღჭურვეს.
აღმოჩნდა, რომ ორ მოხალისეს მხედველობა საგრძნობლად გაუუმჯობესდა. 55 წლისა და 43 წლის ცდისპირები, კარლინ ნაითი და მაიკლ კალბერერი გარემომცველ ობიექტებსა და მათ ფერებს ბევრად მკაფიოდ ხედავენ. თუმცა დანარჩენს მსგავსი შედეგი არ ჰქონია. ვარაუდობენ, რომ ეს ორგანიზმზეა დამოკიდებული, რის გამოც ზოგს დიდი დრო სჭირდება ან შეიძლება მთავარი მიზეზი პრეპარატის არასწორი დოზა იყოს.
სპეციალისტები მომავალში კვლევის გაგრძელებას გეგმავენ და იმედოვნებენ, რომ უსინათლო ადამიანების ცხოვრებას უკეთესობისკენ შეცვლიან.
კომენტარები