საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის კვლევის მიხედვით, 2015-2016 წლებში საქართველოში ხშირად ირღვეოდა შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლება. საიამ კვლევა სახელწოდებით სამართალდარღვევად მიჩნეული პროტესტი 38 პირის მიმართ წარმოებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევის საქმეებსა და დაკავების პრაქტიკაზე დაყრდნობით მოამზადა.

"მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს კანონმდებლობით დაცულია მშვიდობიანი შეკრების უფლება, მისით სარგებლობა პრაქტიკაში კვლავაც სირთულეებს უკავშირდება. ამასთან, დღემდე შენარჩუნებულია ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კანონმდებლობა იმ ფორმით, რომელიც ვერ აკმაყოფილებს სამართლიანობის პრინციპს და საჭიროებს ძირეულ რეფორმირებას. ამ ფონზე, შეკრებებისა და მანიფესტაციების მონაწილეთა წინააღმდეგ შინაგან საქმეთა სამინისტრო განაგრძობს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კანონმდებლობის არამიზნობრივ გამოყენებას, რაც ეროვნული სასამართლოების მხრიდან სათანადო კონტროლისა და სამართლებრივი შეფასების მიღმა რჩება," - აღნიშნავენ ორგანიზაციაში.

საიამ კვლევის დროს შემდეგი პრობლემები გამოკვეთა:

  • შეკრების უფლების დარღვევის ფაქტები ხშირია;
  • შეკრებებისა და მანიფესტაციების მონაწილე პირების მიმართ განხორციელებული ქმედებები კონტროლისა და სამართლებრივი შეფასების მიღმა რჩება;
  • შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებასთან დაკავშირებულ საქმეებზე პოლიცია და სასამართლო არ ხელმძღვანელობენ საერთაშორისოდ დამკვიდრებული სტანდარტებით.
  • შინაგან საქმეთა სამინისტრო საკუთარ საქმიანობაში არ იცავს პოლიტიკური ნეიტრალიტეტის პრინციპს;
  • აქციის მონაწილეების ნაწილის მიმართ კანონთან შეუსაბამო საფუძვლით გატარებული ზომები ფაქტობრივად აქციის მთლიანად შეწყვეტას იწვევს;
  • სასამართლო ადმინისტრაციული გადაცდომის ფარგლებს ძალიან ფართოდ - სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების უფლების საწინააღმდეგოდ განმარტავს;
  • შინაგან საქმეთა სამინისტროსა და სასამართლოს წარმომადგენლები შეკრების გამართვის ადგილის შეზღუდვას სათანადო დასაბუთების გარეშე მიიჩნევენ კანონიერად;
  • სასამართლო სამართალდარღვევის დადასტურებას ახდენს ისე, რომ არ ამოწმებს პოლიციელის მოქმედების კანონიერებას, ან თუ ამოწმებს, შემოწმება ატარებს მხოლოდ ფორმალურ ხასიათს;
  • პოლიცია და სასამართლო არ მსჯელობს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლების უზრუნველსაყოფად საკუთრების უფლების შეზღუდვის შესაძლებლობაზე;
  • ნორმა, რომელიც შენობების ბლოკირებასთან დაკავშირებით აკრძალვას ადგენს, პრაქტიკაში მშვიდობიანი შეკრების უფლების საწინააღმდეგოდ განიმარტება;
  • სასამართლო არ მსჯელობს "იერსახის დამახინჯების", როგორც გამოხატვის თავისუფლების კონკრეტულ ფორმებზე და მის თავსებადობაზე კონსტიტუციით გარანტირებულ უფლებასთან;
  • პოლიცია არ განმარტავს დაკავების კონკრეტულ საფუძვლებს და ზოგჯერ ადგილი აქვს დაკავების მაქსიმალური ვადის გამოყენებას ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე;
  • პოლიცია დაკავებას იყენებს მაშინაც, როდესაც კანონი ამას საერთოდ არ ითვალისწინებს;
  • დაკავების გასაჩივრების პროცედურები პრობლემურია;
  • სამართალდარღვევის საქმეების განხილვისას სასამართლო სიტყვიერ შენიშვნას იყენებს იმ შემთხვევებშიც, როდესაც არ დასტურდება სამართალდარღვევის ჩადენის ფაქტი;