მასტექტომია ძუძუს მოკვეთის ოპერაციაა, რომელიც, როგორც წესი, ძუძუს კიბოს შემთხვევაში ტარდება, თუმცა არსებობენ ადამიანები, რომლებიც მას პრევენციის მიზნით იკეთებენ - იმიტომ, რომ დაავადების გამომწვევ გენს ატარებენ.

არსებობს მასტექტომიის რამდენიმე ტიპი, გააჩნია, როგორ ოპერაციას იკეთებს პაციენტი და რამდენ ქსოვილს აჭრიან. მაგალითად, არსებობს სრული მასტექტომია, ნაწილობრივი მასტექტომია, მასტექტომია, რომელშიც ძუძუსთავის შენარჩუნება შესაძლებელია და ასე შემდეგ. ხანდახან მხოლოდ ძუძუს მოკვეთა ხდება, ხანდახან კი - მკერდის კუნთებისა და ლიმფური კვანძებისაც.

ძუძუს კიბოს მქონე ქალები ხშირად ამბობენ, რომ თავს მარტოდ გრძნობენ და ინტერნეტში/გარშემო საკმარის ინფორმაციას ვერ პოულობენ იმასთან დაკავშირებით, რისი გავლაც მოუწევთ.

ეს ის 12 რამაა, რაც თვითონ პაციენტებს სურთ, რომ ამ გზაზე მდგომმა სხვა ადამიანებმა ან საზოგადოების წევრებმა იცოდნენ:

1. ძუძუს კიბო ნებისმიერ ქალს ნებისმიერ ასაკში შეიძლება დაემართოს

ფოტო: Rixipix / Getty Images

ძუძუს კიბო ქალებს შორის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული დაავადებაა. პაციენტების ასაკი კი როგორც წესი, 13-დან 90 წლამდე მერყეობს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია მუდმივი, ყოველწლიური დიაგნოსტიკის ჩატარება, რადგან ადრეულ სტადიაში სიმსივნის მკურნალობა გაცილებით მარტივია.

2. მასტექტომიას ხშირად პრევენციის მიზნით იკეთებენ

მსოფლიოში დაახლოებით ყოველი მეთერთმეტე ქალი ძუძუს კიბოთი ავადდება და შანსი იმისა, რომ მომდევნო შეიძლება თავად გახდნენ, ქალებს მოსალოდნელი საფრთხის პრევენციისკენ უბიძგებს.

დიახ, გენეტიკური გამოკვლევების საშუალებით თავისუფლადაა შესაძლებელი პროცენტულად იმ რისკის მასშტაბის დადგენა, რომლის წინაშეც ადამიანი შეიძლება დადგეს. მაღალი გენეტიკური წინასწარგანწყობის შემთხვევაში კი ქალები პრევენციული ხასიათის მასტექტომიას იტარებენ ხოლმე.

3. მოკვეთის შემდეგ რეკონსტრუქციული ოპერაცია იგივე არაა, რაც მკერდის გადიდება

ფოტო: David Murray / Getty Images

მასტექტომია იგივე არაა, რაც სტანდარტული პლასტიკური ოპერაცია. ქირურგები ცდილობენ, რაც შეიძლება მეტი ქსოვილი ამოკვეთონ და ამ პროცესში ნერვები ზიანდება. პაციენტების დიდი ნაწილი შეგრძნებებს ვეღარ იბრუნებს. გარდა ამისა, ეს ძალიან მტკივნეული ოპერაციაა და დრენაჟის ტარება რამდენიმე კვირის განმავლობაში აუცილებელია.

4. ქიმიოთერაპიის ეფექტები წლების შემდეგაც საგრძნობია

ფოტო: Pradit_ph / Getty Images

პირველივე წამიდან, როდესაც ექიმები ძუძუს კიბოს დიაგნოზს დასვამენ და გარდაუვალი ოპერაციასაც ნიშნავენ, ცხოვრება იცვლება.

ქიმიოთერაპიის დასრულება და თმის ამოსვლა არ ნიშნავს იმას, რომ მკურნალობას სხეულზე კვალი არ დაუტოვებია. წამლებისა და ქიმიოთერაპიის გვერდითი ეფექტები ხანდახან 5-6 წლის მერეც საგრძნობია.

5. უამრავი ადამიანი ამბობს უარს მკერდის რეკონსტრუქციაზე

არსებობენ ქალები, რომლებიც ოპერაციის შემდეგ მკერდის რეკონსტრუქციაზე უარს ამბობენ. ისინი ფიქრობენ, და ძალიან ობიექტურადაც, რომ ამის გარეშეც ლამაზები და მომხიბვლელები არიან.

6. მასტექტომიის კვალი მხოლოდ ვიზუალური არაა

ფოტო: Jenny Chang

კვალი, რომელიც მასტექტომიის შემდეგ სხეულზე რჩება, სულაც არ არის რიგითი ნაიარევი — მას უფრო სიმბოლური დატვირთვა აქვს. სიმბოლო გამარჯვების, რომელიც პაციენტმა ჯანმრთელობისთვის ბრძოლაში მოიპოვა.

7. რეაბილიტაციის პერიოდში დაძინება მარტივი არ არის

ფოტო: Outcrowd

არც პოსტ-ოპერაციული პერიოდია მარტივი გადასაგორებელი და დისკომფორტი მოჰყვება. მაგალითად, რეაბილიტაციის პერიოდში, რამდენიმე თვის განმავლობაში, კომფორტულ პოზაში წოლა და დაძინება რთულია.

8. არც ერთ პაციენტს არ უნდა სხვების მიერ გადატანილი საშინელებების მოსმენა

რა თქმა უნდა, გამოცდილების გაზიარება მნიშვნელოვანია, თუმცა გამხნევებასა და დაშინებას შორის დიდი განსხვავებაა. "ჩემმა ნაცნობმა ქიმიოთერაპია გაიარა და ორგანოები დაეშალა", "ჩემს ძველ მეგობარს მკერდი მოაჭრეს და მაინც გაუვრცელდა კიბოს უჯრედები" - ეს ინფორმაციის მიწოდება არაა, უბრალოდ უგუნურებაა.

9. ტატუ უამრავ ადამიანს უბრუნებს თვითრწმენას

ხანდახან ძუძუსთავების ადგილას 3D ტატუებს იხატავენ და შედეგი არაჩვეულებრივია.

10. ძალიან რთული და დამღლელია, რომ ყოველთვის ძლიერი იყო

ფოტო: Anna Borges

ოპერაციის შედეგად გადატანილი სტრესი ნერვულ სისტემაზე გავლენას ახდენს, თუმცა პაციენტები ამის გამო ბრძოლას არ წყვეტენ.

11. მგრძნობელობის დაკარგვა მოსალოდნელია

ფოტო: Samantha Lauriello

მასტექტომიის დროს, ნერვები, რომლებიც ძუძუს და თავებს მგრძნობელობით "ამარაგებს", ცალკევდება და დარჩენილ კანზე, სენსაციის შეგრძნების დაკარგვას იწვევს. დროის განმავლობაში, ზოგ ქალს შეგრძნება უბრუნდება, თუმცა ის წინა გამოცდილებასთან შედარებით მინიმალურია.

12. დახმარების მიღებაში არაფერია სამარცხვინო

ფოტო: Vronelly Huber

ოპერაციის შემდეგ, ყველაზე მნიშვნელოვანი რეაბილიტაციის პერიოდის სრულყოფილად გავლაა. ამ დროს ოჯახის წევრებისგან და მეგობრებისგან დახმარების მიღება მნიშვნელოვანია.

13. არავინ განისაზღვრება მხოლოდ საკუთარი დიაგნოზით

ფოტო: Health

ძუძუს კიბოს დროს, შესაძლოა პაციენტმა სხეულის ნაწილი დაკარგოს, თუმცა არ კარგავს საკუთარ ღირსებას, საუკეთესო თვისებებსა და ქალურობას. მასტექტომია ყველაზე ცუდი რამ არაა, რაც შეიძლება ქალს დაემართოს. პირიქით, ის ხშირად გამოსავალია ყველაზე ცუდი სიტუაციიდან. მკერდის გარეშე ცხოვრება ბევრად უფრო სწორი გადაწყვეტილებაა, ვიდრე სიმსივნის ორგანიზმში დატოვება და სიცოცხლეზე უარის თქმა.