"რუსეთი კვლავ არ თანამშრომლობს" — როგორ მიმდინარეობს აგვისტოს ომის გამოძიება ჰააგაში
2008 წლის აგვისტოს იმის გამოძიება მეოთხე წელია ჰააგის სისხლის სამართლის სასამართლოში მიმდინარეობს და უცნობია, როდის დასრულდება. როგორ მიმდინარეობს გამოძიება? რა გამოწვევებს აწყდებიან ჰააგის პროკურორის ოფისში? — ამის შესახებ საერთაშორისო სასამართლოს წარმომადგენლებისა და ჟურნალისტების მორიგი შეხვედრა დღეს, 8 მაისს თბილისში გაიმართა.
"ერთადერთი, რისი თქმაც შემიძლია გამოძიების შესახებ ის არის, რომ ძლიერი და განათლებული გუნდი მუშაობს და ეს საქმე არის ერთ-ერთი პრიორიტეტული პროკურორის ოფისისთვის, რათა პროცესი წინ წავიდეს", — On.ge-სთან საუბარში ამბობს ჰააგის სასამართლოს სპიკერი, ფადი ელ აბდალა.
იგი განმარტავს, რომ ყველაზე დიდი გამოწვევა მათთვის კონფიდენციალურობის დაცვაა, რადგან არ შეუძლიათ გამოძიების შესახებ საჯაროდ საუბარი. სპიკერის თქმით, სწორედ ამის გამო ხალხისთვის გაუგებარი რჩება, რამდენად კარგად უძღვებიან გამომძიებლები დაკისრებულ მოვალეობას:
"ეს, ერთი მხრივ, კარგის ნიშანია იმიტომ, რომ მათ [გამომძიებლებს] შეუძლიათ სამუშაოს შესრულება სრული კონფიდენციალურობის დაცვით, რათა გამოძიების ერთიანობა უზრუნველყონ და შეეძლოთ საუკეთესო შედეგის მიღება... სამხილების შეგროვების ბარიერი დიდია და მათ სჭირდებათ კარგად მომზადება ამისათვის. საზოგადოებისთვის შეიძლება ეს იმედგაცრუება იყოს, რადგან ისინი ვერ იგებენ, რა ხდება, თუმცა ვარწმუნებთ მათ, რომ გამოძიება გრძელდება და ამისათვის ყველაფერს ვაკეთებთ, რაც შეგვიძლია".
სპიკერმა აღნიშნა ისიც, რომ რუსეთის ფედერაცია პროკურორის ოფისთან ამ დრომდე არ თანამშრომლობს.
"პროკურორმა რამდენჯერმე სცადა რუსეთთან და დე ფაქტო ხელისუფლების წარმომადგენლებთან სატელეფონო კავშირი... ეს მცდელობები ისევ გრძელდება და კვლავ გაგრძელდება, თუმცა გამოძიების წინსვლას ეს ხელს არ უშლის", — ამბობს ფადი ელ აბდალა. იგი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია ყველასთვის კონფლიქტის მეორე მხარესთან კომუნიკაცია, სამხილების წარდგენა და მოსაზრების დაფიქსირება, თუ რა მოხდა 2008 წელს.
სპიკერის თქმით, მსგავსი ფაქტები მომხდარა სასამართლოს ისტორიაში სხვა ქვეყნებთან მიმართებითაც, მაგალითად სუდანში: "ვისწავლეთ, თუ როგორ გადავლახოთ ის, რომ არ გვქონდეს წვდომა კონფლიქტის მხოლოდ ერთ მხარესთან. არსებობს გამოძიების წარმოების სხვადასხვა გზა, სხვადასხვა ტიპის სამხილების მოპოვების საშუალებები".
ომისგან დაზარალებულების ნდობის ფონდი (Trust Fund)
გამოძიების პარალელურად და ამ პროცესისგან დამოუკიდებლად არსებობს დაზარალებულების ნდობის ფონდი. საქართველოს შემთხვევაში, "დაზარალებულია ის, ვინც 2008 წლის ივნისიდან ოქტომბრის ჩათვლით გახდა კაცობრიობის წინაშე ჩადენილი და ომის დანაშაულებების მსხვერპლი".
ფონდის პროგრამის მენეჯერი, სკოტ ბარტელი On.ge-სთან აღნიშნავს, რომ მათ არ შეუძლიათ ფინანსური დახმარების გაწევა დაზარალებულისთვის, თუმცა ის შესაძლოა იყოს ფიზიკური რეაბილიტაციის ან ფსიქოლოგიური სახის.
პროგრამის მენეჯერი ამბობს, რომ დაზარალებულთა შეფასება ჯერ დასრულებული არ არის და მუშაობა გრძელდება არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, სახალხო დამცველთან და მთავრობასთან:
"მას შემდეგ, რაც სიტუაციის შეფასება დასრულება, უკეთ შევძლებთ მსხვერპლთა რაოდენობის განსაზღვრას. ეს პროცესი ამ წელს უნდა დასრულდეს და ნოემბერში ბორდს წარვუდგენთ".
როდის და რატომ დაიწყო გამოძიება
2008 წლის აგვისტოს ომის დანაშაულების გამოსაძიებლად სასამართლოს პროკურორმა 2015 წლის 13 ოქტომბერს წარადგინა "თხოვნა გამოძიების დაწყების უფლებამოსილების მინიჭებაზე". 2016 წლის იანვარში კი საქართველოს პროკურატურის თხოვნითა და დამხმარე მასალების განხილვის შემდეგ დაადგინეს, რომ საქართველოს სიტუაციაში, შესაძლოა, ადგილი ჰქონდა ჰააგის სასამართლოს იურისდიქციაში შემავალი დანაშაულების ჩადენას.
საქართველომ 2003 წლიდან აქვს რომის სტატუსი რატიფიცირებული. შეთანხმებით, სასამართლოს შეუძლია გამოიძიოს და დევნა დაიწყოს იმ პირებზე, ვისაც ბრალი ედებათ გენოციდის, ომის დანაშაულების და ადამიანურობის წინააღმდეგ დანაშაულების ჩადენაში მის ტერიტორიაზე.
გამოძიება და შემდეგი ეტაპი ჰააგის სასამართლოში
სასამართლოს თბილისის ოფისის მიერ მოწოდებული ცნობებით, ოფისის გამომძიებლები კონფიდენციალურად აგროვებენ ყველა საჭირო მტკიცებულებას სხვადასხვა სანდო წყაროსგან. პროკურორის ოფისი იძიებს ინდივიდუალურ პასუხისმგებლობას, პოტენციურად ვინ ჩაიდინა დანაშაულის ომის დროს და არა სახელმწიფოების პასუხისმგებლობას. მას შემდეგ, რაც საკმარისი მტკიცებულებები შეგროვდება, პროკურორი წინასასამართლო პალატის მოსამართლეებისგან მოითხოვს სასამართლოში გამოძახების უწყებას ან დაპატიმრების ორდერის გაცემას.
რომის სტატუსის მიხედვით, სასამართლოს არ ჰყავს საპოლიციო ძალები. სასამართლოს პალატის მიერ გაცემული დაპატიმრების ორდერის აღსრულების ვალდებულება სახელმწიფოებს აქვთ.
-
გადახედვააფხაზეთში ანგარიშები გაუყინეს არასამთავრობო ორგანიზაციას, რომელიც მოსახლეობას მატერიალურ და იურიდიულ დახმარებას უწევს აფხაზეთში ანგარიშები გაუყინეს არასამთავრობო ორგანიზაციას, რომელიც მოსახლეობას მატერიალურ და იურიდიულ დახმარებას უწევს
-
გადახედვაარსებობს საფრთხე, რომ თქვენი პერფორმანსი ოცნებამ წინასაარჩევნო კამპანიისთვის გამოიყენოს, გთხოვთ, გაეცნოთ საგანგაშო პოლიტიკურ ვითარებას — მიმართვა Massive Attack-ს არსებობს საფრთხე, რომ თქვენი პერფორმანსი ოცნებამ წინასაარჩევნო კამპანიისთვის გამოიყენოს, გთხოვთ, გაეცნოთ საგანგაშო პოლიტიკურ ვითარებას — მიმართვა Massive Attack-ს
-
გადახედვაატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს ატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს
-
გადახედვავცხოვრობთ თუ არა სიმულაციაში — მეცნიერის თქმით, მან ამის მტკიცებულებას მიაგნო ვცხოვრობთ თუ არა სიმულაციაში — მეცნიერის თქმით, მან ამის მტკიცებულებას მიაგნო
-
გადახედვაLIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა LIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა
-
გადახედვა126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს 126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს
-
გადახედვაკროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით კროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით
-
-
-
გადახედვაჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს ჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს
-
გადახედვაშსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა შსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა
-
გადახედვამანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა მანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა
-
გადახედვასანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო სანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო
-
გადახედვა"ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს "ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს
-
გადახედვაჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა ჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა
-
გადახედვატროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან ტროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან
-
გადახედვავენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ ვენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ
-
გადახედვაორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე ორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე
-
-
გადახედვარამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა რამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა
-
გადახედვაემა სტოუნს უნდა, თავისი ნამდვილი სახელი დავუძახოთ ემა სტოუნს უნდა, თავისი ნამდვილი სახელი დავუძახოთ
კომენტარები