5-მილიარდიანი პროექტის ფარგლებში დედამიწაზე არსებული ყველა ორგანიზმის გენომი გაიშიფრება
ფოტო: Arterra/UIG via Getty Images
10-წლიანი ამბიციური პროექტი, რომლის მიზანიც მსოფლიოში ყველა ცნობილი მცენარის, ცხოველისა და სოკოს დნმ-ის გაშიფვრაა, დაიწყო.
პროექტი Earth BioGenome დაახლოებით ხუთი მილიარდი ამერიკული დოლარი დაჯდება, მის ფარგლებში კი მეცნიერებმი 1.5 მილიონი სხვადასხვა ორგანიზმის დნმ-ს გაშიფრავენ.
"ეს პროექტი ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც "ადამიანის გენომის პროექტი", რომლის ფარგლებშიც 1993-დან 2003 წლამდე მეცნიერებმა ადამიანის გენომი სრულად გაშიფრეს. მომავალი ათი წლის განმავლობაში მოპოვებული ინფორმაცია უამრავი ახალი აღმოჩენის წყარო გახდება, უკეთ გავიგებთ, თუ როგორ მუშაობს ევოლუცია, უკეთ შევძლებთ გადაშენების პირას მყოფი ცხოველების დაცვას, გადავჭრით სოფლის მეურნეობაში არსებულ პრობლემებსაც", - აცხადებს კალიფორნიის უნივერსიტეტის პროფესორი და პროექტის თავმჯდომარე ჰარის ლუინი.
ბიომრავალფეროვნების სწრაფმა კლებამ და ცხოველების მასობრივმა გადაშენებამ კი ეს პროექტი კიდევ უფრო მნიშვნელოვანი გახადა.
"ჩვენ სასწრაფოდ უნდა აღვწეროთ დედამიწაზე არსებული სიცოცხლე, რაც მარტივი რამ არ არის, თუმცა ამის გაკეთება აუცილებელია", - აცხადებს ლუინი.
ამჟამად ევკარიოტული ორგანიზმების მხოლოდ 0.2 პროცენტის გენომია გაშიფრული, რაც დაახლოებით 3 500 ორგანიზმია, მაღალი სიზუსტის მონაცემები კი მხოლოდ 100 ორგანიზმზე გვაქვს. ყველა არსებული სახეობის გენომის გაშიფვრა მაღალ საერთაშორისო ჩართულობას მოითხოვს, მაგალითად, პროექტის ფარგლებში აშშ-ს მხარე ათეულობით ათას ხერხემლიანს, ჩინეთი 10 000 მცენარეს, ჭიანჭველათა გენომის საერთაშორისო ალიანსი 200 სხვადასხვა სახეობის ჭიანჭველას, ხოლო სენგერის ინსტიტუტი კი ბრიტანეთში მცხოვრები 66 000 ათასი სახეობის ორგანიზმის დნმ-ს გაშიფრავს.
მეცნიერები თვლიან, რომ პროექტი წარმოუდგენლად დიდი რაოდენობის ინფორმაციას დააგროვებს, რომელიც თავისი მასშტაბებით ასტრონომიაში დაგროვილი ინფორმაციის რაოდენობასაც გადააჭარბებს.
-
On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც 2025 წელს ყველაზე მეტჯერ გააკეთეს On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც 2025 წელს ყველაზე მეტჯერ გააკეთეს
გადახედვა
-
"ყველას დავუძახებთ, ყველას დავუსვამთ კითხვებს და ყველამ უნდა გაგვცეს პასუხი" — ირაკლი კობახიძე სურსათის ფასებზე "ყველას დავუძახებთ, ყველას დავუსვამთ კითხვებს და ყველამ უნდა გაგვცეს პასუხი" — ირაკლი კობახიძე სურსათის ფასებზე
გადახედვა
-
უჩა ნანუაშვილი: დაკავებიდან 2 დღეში გამომძიებლებმა თამარის და მისი მშობლების სახლები გაჩხრიკეს უჩა ნანუაშვილი: დაკავებიდან 2 დღეში გამომძიებლებმა თამარის და მისი მშობლების სახლები გაჩხრიკეს
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის
-
"საფარმა" სპს-ს განმეორებით მიმართა ანასტასია ზინოვკინას ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობასთან დაკავშირებით "საფარმა" სპს-ს განმეორებით მიმართა ანასტასია ზინოვკინას ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობასთან დაკავშირებით
გადახედვა
-
მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის სიღრმეში ასობით ახალი ორგანიზმი აღმოაჩინეს მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის სიღრმეში ასობით ახალი ორგანიზმი აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
S&P Global: თიბისი ხელოვნური ინტელექტის განვითარებით წამყვან ევროპულ ბანკებს შორისაა S&P Global: თიბისი ხელოვნური ინტელექტის განვითარებით წამყვან ევროპულ ბანკებს შორისაა
-
მსოფლიოში მომხდარი მნიშვნელოვანი ამბები — Stranger Things-ის დაწყებიდან დღემდე მსოფლიოში მომხდარი მნიშვნელოვანი ამბები — Stranger Things-ის დაწყებიდან დღემდე
გადახედვა
-
STEM ოლიმპიადის მონაწილეებისთვის საკონსულტაციო შეხვედრები იწყება – საქართველოს ბანკი, განათლების მთავარი მხარდამჭერი STEM ოლიმპიადის მონაწილეებისთვის საკონსულტაციო შეხვედრები იწყება – საქართველოს ბანკი, განათლების მთავარი მხარდამჭერი
-
ფაშინიანი ეკლესიის მიერ მართული ტელეარხ "შოღაკატს" ხურავს ფაშინიანი ეკლესიის მიერ მართული ტელეარხ "შოღაკატს" ხურავს
გადახედვა
-
ტროტუარზე დგომის საქმეზე სასამართლოში დაბარებული მოქალაქეების ნაწილის სასამართლო პროცესები 2026 წლის იანვარში გადაიდო ტროტუარზე დგომის საქმეზე სასამართლოში დაბარებული მოქალაქეების ნაწილის სასამართლო პროცესები 2026 წლის იანვარში გადაიდო
გადახედვა
-
კახა კალაძე: სასურსათო პროდუქტებზე ფასების რეგულირება ძალიან მნიშვნელოვანია კახა კალაძე: სასურსათო პროდუქტებზე ფასების რეგულირება ძალიან მნიშვნელოვანია
გადახედვა
-
ათეა-ს პრეზიდენტად კვლავ კახა კალაძე აირჩიეს ათეა-ს პრეზიდენტად კვლავ კახა კალაძე აირჩიეს
გადახედვა
-
გახარიას პარტია სასურსათო ფასებთან დაკავშირებულ საპარლამენტო კომისიის მუშაობაში ჩაერთვება გახარიას პარტია სასურსათო ფასებთან დაკავშირებულ საპარლამენტო კომისიის მუშაობაში ჩაერთვება
გადახედვა
-
სახლი 71 ახალ სამშენებლო პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია სახლი 71 ახალ სამშენებლო პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია
-
არჩილ გორდულაძე: ღარიბაშვილი, ლილუაშვილი და სხვები თურმე საკუთარ ჯიბეზე უფრო ზრუნავდნენ არჩილ გორდულაძე: ღარიბაშვილი, ლილუაშვილი და სხვები თურმე საკუთარ ჯიბეზე უფრო ზრუნავდნენ
გადახედვა
-
სილქ ბანკის საახალწლო შეთავაზება: მერე’ს ახალი წელი სილქ ბანკის საახალწლო შეთავაზება: მერე’ს ახალი წელი
-
ლევან იოსელიანი დემონსტრაციების შემზღუდველ კანონებს საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრებს ლევან იოსელიანი დემონსტრაციების შემზღუდველ კანონებს საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრებს
გადახედვა
-
პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა
გადახედვა
-
რა იცვლება შინაური ცხოველების მეპატრონეებისთვის 2026 წლის იანვრიდან რა იცვლება შინაური ცხოველების მეპატრონეებისთვის 2026 წლის იანვრიდან
გადახედვა
-
გადაარჩენს ყურძნის 12 მარცვალი თქვენს ახალ წელს? გადაარჩენს ყურძნის 12 მარცვალი თქვენს ახალ წელს?
გადახედვა
კომენტარები