11 ყველაზე საშიში ვულკანი, რომელიც სჯობს, არ მოინახულოთ
დედამიწაზე დაახლოებით 1,500 აქტიური ან პოტენციურად აქტიური ვულკანია, ყოველდღე კი, დაახლოებით 20 მათგანი, გარკვეული სახით მაინც იფრქვევა.
აქ შეკრებილია მსოფლიოს 11 ყველაზე ცნობილი, ან თუნდაც უცნობი საინტერესო ვულკანი.
1. ნოვარუპტა
დამეთანხმებით, რომ ალასკაზე მდებარე ნოვარუპტა ტიპურ მთის ფორმის ვულკანს არ ჰგავს. ნაცვლად ამისა, ის 60-მეტრიანი ლავის გუმბათის სახით არსებობს, თუმცა ამან შეცდომაში არ უნდა შეგიყვანოთ. ნოვრაუპტამ მე-20 საუკუნის, ყველაზე ძლიერი ამოფრქვევა გამოიწვია. მისგან წამოსულმა მტვრის ღრუბელმა, კოდიაკის კუნძულზე მზე რამდენიმე დღით დააბნელა. ამოფრქვევამ მასთან მდებარე სხვა ვულკანის მთის ჩამონგრევაც გამოიწვია.
2. პარიკუტინი
პარიკუტინი მექსიკაში 1943 წელს დაიბადა. ის მექსიკელი ფერმერის სიმინდის ყანაში, თებერვლის ერთ ჩვეულებრივ დღეს, მიწიდან ამოიზარდა. დაახლოებით 8 საათის შემდეგ კი, გავარვარებული ლავის ფრქვევა დაიწყო.
ამოფრქვევა 9 წლის განმავლობაში გაგრძელდა და საბოლოოდ მან, სიმინდის ყანის ნაცვლად, ადგილზე 300 მეტრის სიმაღლის ვულკანური მტვრის გორა დატოვა.
3. ვეზუვი
ვეზუვის მთა ისტორიაში, ალბათ, ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილია. თითქმის 2 000 წლის წინ, ქრისტეს შობიდან 79-ე წელიწადს, ვეზუვი სპონტანურად ამოიფრქვა და მასთან არსებული რომაული დასახლებები, მაგალითად, პომპეი, მტვრისა და ვულკანური ქვების ქარცეცხლში გაახვია.
ვულკანი ვეზუვი მას შემდეგ აქტიურია, თუმცა ამოფრქვევები ხშირად არ ფიქსირდება.
4. იელოსტოუნი
ბევრი მეცნიერი იელოსტოუნს არა ვულკანად, არამედ სუპერვულკანად მიიჩნევს, რადგან მას კოლოსალური რაოდენობის გამდნარი ნივთიერებების ამოფრქვევა შეუძლია, ასეთი მოვლენა ბოლო 2 მილიონი წლის განმავლობაში ორჯერ მოხდა.
იელოსტოუნი აქტიურ მდგომარეობაშია, თუმცა ასეთი კოლოსალური სიდიდის ამოფრქვევები ძალიან იშვიათია.
5. მონტან-პელე
1902 წელს, ქალაქ სან-პიერში, რომელიც მონტან-პელეს ძირში მდებრეობს, ვულკანურ ამოფრქვევას მხოლოდ რამდენიმე ადამიანი გადაურჩა. სავარაუდოდ, ამოფრქვევამ დაახლოებით 28 000 ადამიანი შეიწირა. ამ მოვლენამ ვულკანოლოგ ტომას ჯაგერს გადააწყვეტინა, რომ ჰავაიზე მსოფლიოში პირველი ვულკანური ობსერვატორია დაეარსებინა.
6. კრაკატაუ
1883 წლის ძლიერი ამოფრქვევის დროს კრაკატაუს ამოფრქვევა იმდენად ხმამაღალი იყო, რომ მისი ხმა ხალხმა 5 000 კილომეტრის დაშორებით გაიგო.
შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ნებისმიერი ადამიანი, რომელიც ამოფრქვევის გარშემო 160 კმ-იან ზონაში იმყოფებოდა, სმენის გამოუსწორებელ დაზიანებას მიიღებდა. ამოფრქვევის შედეგად 36 000 ადამიანი დაიღუპა.
7. კილაუეა
საბედნიეროდ, ყველა ვულკანი ისეთი სასტიკი არაა, როგორც წინა რამდენიმე.
ჰავაის ყველაზე ახალგაზრდა ვულკანიდან, კილაუეადან, უკვე 35 წელია, ლავა წყნარად, აფეთქებების გარეშე გადმოდის და ოკეანეში ჩაედინება. აქ ლეტალური შემთხვევები იშვიათია, თუ, რა თქმა უნდა, ცნობისმოყვარე ტურისტი შემთხვევით ლავაში ფეხს არ ჩაყოფს.
8. მაუნა-ლოა
მაუნა-ლოა დედამიწაზე მასით ყველაზე დიდი მთაა. თუ მას ოკეანის ფსკერიდან გავზომავთ, ის ევერესტზე უფრო მაღალიც არის. ის ჰავაის დიდი კუნძულის ნახევარზე მეტს შეადგენს და კვლავ აქტიურია.
9. ეიაფიადლაიეკუდლი
ეს ისლანდიაში არსებული ყველაზე დიდი ვულკანია და ყინულითაა დაფარული.
ამოფრქვევის შემთხვევაში მას შეუძლია, ევროპაში დღეებით ან კვირეებით ფრენები შეაჩეროს. როგორც ეს 2010 წელს მოხდა. თვითმფრინავებს ვულკანურ მტვერში ფრენა არ შეუძლიათ, რადგან ის ძრავების აზიანებს.
10. ჰავრი
წყნარ ოკეანეში დაახლოებით 1,5 კმ-ის სიღრმეზე მდებარეობს ვულკანი ჰავრი.
ის ყურადღების ცენტრში 2012 წელს მოექცა, როდესაც სამგზავრო თვითმფრინავიდან მის თავზე 300 კვ.კმ-ის ზომის მოტივტივე ვულკანური ქვის მასა შეამჩნიეს.
11. შიშალდინი
შიშალდინი დედამიწის ერთ-ერთ ყველაზე ვულკანურად აქტიურ რეგიონში, ალასკის ნახევარკუნძულზე მდებარეობს. ის სტატიის დასაწყისში ნახსენებ ნოვარუპტასთან ახლოს მდებარეობს.
ბონუს ვულკანი: ოლიმპის მთა
ეს მზის სისტემაში ყველაზე ვულკანია, თუმცა დედამიწაზე კი არა, მარსზე მდებარეობს. ის ამერიკის შტატ არიზონაზე დიდია, თუმცა მარსი გეოლოგიურად აქტიური არ არის და, შესაბამისად, ეს ვულკანიც მკვდარია.
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვაილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი ილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვასსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს სსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვა1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება 1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
კომენტარები