სახალხო დამცველი საკანონმდებლო ინიციატივას, რომლის მიხედვითაც სასამართლოს შემოქმედებითი ნაწარმოების გავრცელების აკრძალვის უფლება მიენიჭება, არაკონსტიტუციურად მიიჩნევს.

ომბუდსმენს მაგალითად მოჰყავს რელიგიური გრძნობების შეურაცხყოფის სისხლის სამართლის დანაშაულად მიჩნევის ინიციატივა და კომპანიას აიისას საქმეა.

"ქვეყანაში გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვისკენ მიმართული ინიციატივების ტენდენცია იკვეთება, რაც უაღრესად სამწუხაროა", - ნათქვამია განცხადებაში.

სახალხო დამცველი აღნიშნავს, რომ კანონპროექტი ძირითადად იმეორებს კანონში უკვე არსებულ, ე.წ. მკვდარი ნორმის მოძველებულ და გამოხატვის თავისუფლებასთან შეუსაბამო რედაქციას. მისივე თქმით, დღეისთვის არც ერთ უწყებას არ აქვს შემოქმედების თავისუფლება შეზღუდოს, ახალი ინიციატივით კი აღსრულების მექანიზმი გაჩნდება.

ომბუდსმენი მიუთითებს კონსტიტუციაზე, სადაც წერია, რომ "შემოქმედებით პროცესში ჩარევა, შემოქმედებითი საქმიანობის სფეროში ცენზურა დაუშვებელია", ყოველგვარი გამონაკლისის გარეშე. განცხადებაში ნათქვამია, რომ ერთადერთი ჩარევა შესაძლებელია იმ შემთხვევაში თუ მისი გავრცელება ლახავს სხვათა უფლებებს.

ომბუდსმენი მიიჩნევს, რომ კანონპროექტი ითვალისწინებს შემოქმედებით პროცესში ჩარევისა და შემოქმედებითი საქმიანობის ცენზურის შესაძლებლობას, რაც წინააღმდეგობაშია კონსტიტუციით დადგენილ აბსოლუტურ აკრძალვასთან.

სახალხო დამცველი აღნიშნავს, რომ შეთავაზებული ნორმის არეალი ფართოა და მისი რეგულირების ქვეშაა ნებისმიერი საშუალებით და ნებისმიერ ისტორიულ ეპოქაში შექმნილი კულტურული ფასეულობა, რაც კანონპროექტის ეფექტის მასშტაბურობას უსვამს ხაზს

სახალხო დამცველი მოუწოდებს საქართველოს პარლამენტს, არ მიიღოს კანონპროექტი აღნიშნული სახით და მიიჩნევს, რომ კონსტიტუციასთან შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად აუცილებელია ტექსტში შემდეგი ცვლილებების შეტანა:

  • ნორმიდან ამოღებული უნდა იქნეს შემოქმედებით პროცესში ჩარევისა და შემოქმედებითი საქმიანობის ცენზურის შესაძლებლობა, როგორც კონსტიტუციასთან წინააღმდეგობაში მყოფი;
  • შემოქმედებითი ნაწარმოების გავრცელების აკრძალვის საფუძველი არ უნდა გასცდეს კონსტიტუციაში მითითებულ "სხვათა უფლებებს".
  • კანონმა უნდა მოიცვას "სხვათა უფლებებში" ნაგულისხმევი საფუძვლების ამომწურავი ჩამონათვალი, რათა შესაბამისობაში მოვიდეს "სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ" კანონით დადგენილ სტანდარტებთან. ეს გულისხმობს შემოქმედების თავისუფლების მხოლოდ ნათელი და განჭვრეტადი, ვიწროდ მიზანმიმართული კანონით შეზღუდვის შესაძლებლობას და ისიც მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ შეზღუდვით დაცული სიკეთე აღემატება შეზღუდვით მიყენებულ ზიანს;
  • პარლამენტის მიერ მიღებული კანონი უნდა იყოს პირდაპირ მიმართული ლეგიტიმური მიზნის განხორციელებისაკენ, კრიტიკულად აუცილებელი დემოკრატიული საზოგადოების არსებობისათვის, არადისკრიმინაციული, პროპორციულად შემზღუდველი;
  • ამასთან, "კულტურის შესახებ" კანონში პირდაპირ უნდა აისახოს უფლების შეზღუდვის ტესტი, რისი მაგალითებიც არსებობს "შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ" კანონსა და "სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ" კანონში.


გაიგეთ მეტი: