სტოუნჰენჯი უამრავ საიდუმლოს ინახავს. დღემდე, ყოველი ახალი აღმოჩენის შემდეგ, საჭირო ხდებოდა ისეთი თეორიების გადააზრება, რომლებიც უკვე პასუხგაცემული გვეგონა. ასე მოხდა ალტარის ქვის ისტორიასთან დაკავშირებითაც. ეს ქვა ერთ-ერთია სტოუნჰენჯის იმ 80-მდე ქვიდან, რომლებიც დღემდე მყარად დგას ინგლისის სამხრეთში.

სტოუნჰენჯის ქვები სხვადასხვა ქიმიური შედგენილობისაა და მათი წარმოშობა რამდენიმე შესაძლო ადგილს უკავშირდება. მეცნიერებს ადრე მიაჩნდათ, რომ თითქმის ყველაფერი იცოდნენ ალტარის ქვის შესახებ — ეს არის სტოუნჰენჯის ყველაზე დიდი არასარსენული ლოდი, ანუ არამყარი ქვიშაქვა. მეორე მხრივ, კერტინის უნივერსიტეტის გუნდის ხელმძღვანელობით ჩატარებულმა ახალმა კვლევამ შეიძლება მთლიანად შეცვალოს ჩვენი წარმოდგენა. მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ ქვა, რომელიც ადრე უელსურად მიიჩნეოდა, სინამდვილეში შოტლანდიიდან არის ჩამოტანილი.

მეცნიერებმა შეისწავლეს ექვსტონიანი ალტარის ქვის მინერალური ნაწილაკების ასაკი და ქიმიური შემადგენლობა. საუბარია 5 მეტრი სიგრძის და 1 მეტრი სიგანის ქვიშაქვის ბლოკზე, რომელიც უილტშირში მდებარე წრიულ კონსტრუქციაშია განთავსებული. ქვის ქიმიური ანაბეჭდი ზუსტად ემთხვევა შოტლანდიის ჩრდილო-აღმოსავლეთ კლდეებს და მკაფიოდ განსხვავდება უელსის ქანებისგან.

"ალტარის ქვის ანალიზმა აჩვენა, რომ მასში შემავალი ზოგიერთი მინერალი ასაკით დაახლოებით ათასიდან ორიათას მილიონ წლამდეა, ხოლო სხვა მინერალები დაახლოებით 450 მილიონი წლისაა. ეს უნიკალური ქიმიური ნაკვალევი მიუთითებს, რომ ქვა მომდინარეობს შოტლანდიის იმ ადგილიდან, რომელიც სტოუნჰენჯიდან მინიმუმ 750 კილომეტრით არის დაშორებული", — განაცხადა ენტონი კლარკმა, კვლევის წამყვანმა ავტორმა და კერტინის უნივერსიტეტის დედამიწის და პლანეტარული მეცნიერებების სკოლის დოქტორანტმა.

ინგლისის მემკვიდრეობის ორგანიზაციის მიხედვით, ალტარის ქვა მწვანე შეფერილობის უძველესი ქვიშაქვის დიდი ფილაა. ადრე ჩატარებულმა გეოლოგიურმა კვლევამ მის წყაროდ სამხრეთ-აღმოსავლეთ უელსის ბრეკონის ბორცვები დაასახელა, მაგრამ, ახალი კვლევა, რომელიც ჟურნალ Nature-ში გამოქვეყნდა, ამ ძველ თეორიას ეწინააღმდეგება.

კვლევის თანაავტორმა, რიჩარდ ბევინსმა, აბერისტუითის უნივერსიტეტის პროფესორმა, აღნიშნა, რომ ქვის ქიმიური ანაბეჭდი შოტლანდიასთან არის კავშირში და ახლა იწყება მისი ზუსტი ადგილმდებარეობის ძიება.

კლარკმა დაამატა, რომ ქვის შოტლანდიური წარმოშობა აღძრავს დიდ ინტერესს იმის შესახებ, თუ როგორ მოახერხეს ასეთი მასიური ქვის გადატანა ქვის ხანაში, დაახლოებით 2 600 წლით ადრე ჩვენს წელთაღრიცხვამდე. მკვლევართა მტკიცებით, ეს მოითხოვდა იმ დროისთვის უჩვეულოდ დახვეწილ ტრანსპორტირების მეთოდებსა და დიდ ადამიანურ რესურსს.

"ალტარის ქვის წარმოშობის აღმოჩენა ნეოლითის ეპოქის ბრიტანეთის შესახებ მრავლისმეტყველია. ასეთი დიდი ტვირთის ხმელეთით გადატანა შოტლანდიიდან სამხრეთ ინგლისამდე უკიდურესად რთული იქნებოდა, რაც მიუთითებს, რომ სავარაუდოდ გამოიყენებოდა საზღვაო მარშრუტი ბრიტანეთის სანაპიროს გასწვრივ. ეს კი მოწმობს გრძელ სავაჭრო ქსელებსა და იმაზე ბევრად უფრო მაღალ საზოგადოებრივ ორგანიზებულობაზე, ვიდრე აქამდე გვეგონა ნეოლითის ეპოქის ბრიტანეთზე", — აღნიშნა კვლევის თანაავტორმა და კერტინის უნივერსიტეტის პროფესორმა კრის კირკლენდმა.