ემა უოტსონის ინტერვიუ "მხევლის წიგნის" ავტორ მარგარეტ ეტვუდთან
საუკუნეები გავიდა მას შემდეგ, რაც ქალებმა საკუთარი უფლებების მოსაპოვებლად ბრძოლა დაიწყეს, ისინი სხვადასხვა მანიფესტაციებითა თუ გამოსვლებით ცდილობენ, პატრიარქატულ საზოგადოებაში საკუთარი ადგილი დაიმკვიდრონ.
მას შემდეგ, რაც მარგარეტ ეტვუდმა 1985 წელს მხევლის წიგნი გამოაქვეყნა, მისმა პოპულარობამაც არ დააყოვნა. გაიყიდა წიგნის მილიონობით ეგზემპლარი, ითარგმნა უამრავ ენაზე და დამატებითი ტირაჟებით გამოცემაც არ შეწყვეტილა.
მხევლის წიგნში დისტოპიური სამყაროა აღწერილი: ამერიკის შეერთებული შტატები აღარ არსებობს, ძალაუფლება მთლიანად რელიგიური მამაკაცების ხელში აღმოჩნდა და დამყარდა ქრისტიანობის სახელით შენიღბული დიქტატურა.
რელიგიური მოტივებით, ქალებს წაერთვათ საკუთრების ფლობისა და საკუთარი ცხოვრების განკარგვის უფლება. ახლა ქალები კასტებად არიან დაყოფილნი და მთლიანად კაცებისა და ქვეყნის საჭიროებებს ემსახურებიან.
ეტვუდის რომანი ერთგვარი წინასწარმეტყველებაა, მომავალი, რომელიც შესაძლოა დადგეს, თუ რელიგიურ ფანატიზმს თავიანთი ძალაუფლების განსამტკიცებლად გამოიყენებენ, ხოლო რელიგიას საშიშ იარაღად აქცევენ.
რაც მთავარია, წიგნი ერთ თავზარდამცემ სიმართლესაც გვიმხელს, ეტვუდი სარკეში გვახედებს და გვეუბნება, რომ თუ დიდხანს დავხუჭავთ თვალს ძალადობაზე, თუ ჩავთვლით, რომ ახალ ამბებში მოსმენილი და ნანახი ყოველი შემთხვევა ჩვენ არ გვეხება, ერთ მშვენიერ დღეს აუცილებლად გავიღვიძებთ სამყაროში, რომელიც ძალიან არ მოგვეწონება, მაგრამ უკვე აღარავინ იქნება დარჩენილი, ვისაც ეს ააღელვებს.
როგორც აღმოჩნდა, წიგნის და მარგარეტ ეტვუდის დიდი თაყვანისმცემელი ყოფილა ემა უოტსონიც. წიგნის წაკითხვის შემდეგ უოტსონმა თქვა, რომ რომანი თავიდან ბოლომდე აღაფრთოვანებს მკითხველს, რადგან ავტორი გვიყვება ამბავს იმაზე, თუ რას გრძნობენ ქალები, რომლებიც საკუთარი სხეულის ფლობის უფლებას კარგავენ.
წიგნის შესახებ დაიდგა ოპერა, გადაიღეს ფილმიც, ცოტა ხნის წინ კი Hulu-მ სერიალიც გადაიღო, რომელშიც მთავარ როლს ელიზაბეტ მოსი ასრულებს.
შოუმ ემის რამდენიმე ნომინაცია დაიმსახურა, მათ შორის საუკეთესო დრამატული სერიალი და საუკეთესო მსახიობი ქალი.
ემა უოტსონი: როდესაც მხევლის წიგნს წერდით, დასავლეთ ბერლინში ცხოვრობდით. ეს იყო კედლის დანგრევამდე, 1984 წელს. მოახდინა თუ არა გავლენა გაყოფილმა ქალაქმა რომანზე თუ ბერლინში ჩასვლამდეც ფიქრობიდთ მასზე? ძალიან მაინტერესებს გავიგო, როგორ გაჩნდა რომანის იდეა.
მარგარეტ ეტვუდი: სანამ ბერლინში ჩავიდოდი, უკვე ვფიქრობდი და მერეც. მაშინ ჩეხოსლოვაკია, აღმოსავლეთ გერმანია და პოლონეთი მოვინახულე. ეს გამოცდილება ჩემთვის თვალის ამხელი არ ყოფილა, რადგან მანამდეც ვიცოდი როგორი იყო ცხოვრება რკინის ფარდის უკან არსებულ სამყაროში, მაგრამ იმ ყველაფრის შიგნით ყოფნა, იმ ატმოსფეროს შეგრძნება, რაც იქ სუფევდა ძალიან საინტერესო იყო. პოლონეთი შედარებით ყველაზე ღია სივრცე იყო, რითაც იხსნება, თუ რატომ გაუჩდა ცივი ომის კედელს პირველი ბზარები სწორედ პოლონეთში. იქ ყოფნა ძალიან საინტერესო იყო, თუმცა ეს არ ყოფილა ჩემი შთაგონების მთავარი წყარო.
უოტსონი: რა იყო თქვენი შთაგონების წყარო? რა თქმა უნდა, თუ გსურთ ამის თქმა.
ეტვუდი: ერთდროულად სამი შთაგონების წყარო მქონდა. პირველი ის, რასაც მემარჯვენეები ამბობდნენ 1980 წელს. ამბობდნენ იმას, რასაც ახლა აკეთებენ, თუმცა იმ დროისთვის მათ არ ჰქონდათ ძალაუფლება. მჯერა, რომ ადამიანები, რომლებიც ასეთ რამეებს ამბობენ, აუცილებლად განახორციელებენ თავიანთ ჩანაფიქრს ძალაუფლების მიღების შემთხვევაში. ასე რომ, ერთ-ერთი ინსპირაცია სწორედ ეს მოვლენა იყო. თუ გადაწყვეტ, რომ ქალი კვლავ სახლში გამოკეტო, როგორ გააკეთებ ამას? თუკი ამერიკა ტოტალიტარული სახელმწიფო გახდებოდა, როგორი იქნებოდა ის? რა იქნებოდა მისი მიზნები? რა სახის გამამართლებელ საშუალებებს გამოიყენებდა ამ ამბის შემოქმედთათვის? თავის გამართლების საბუთი ყოველთვის აქვთ. კომუნიზმი რომ არ დამყარდებოდა, ეს უდავოა. ეს უფრო გარკვეული რელიგიური იდეოლოგია იქნებოდა. სხვათა შორის, ეს "ანტირელიგიური" აზრი არ გახლავთ. ცოტა ხნის წინ, მოვისმინე ასეთი ფრაზა, "რელიგია არ შობს რადიკალიზმს, ადამიანები ქმნიან რადიკალიზმს რელიგიისგან". ასე რომ, თუ მოინდომებენ, ნებისმიერი რელიგიის გამოყენება შეიძლება რეპრესირებისთვის და თავის გასამართლებლად და ასევე, ნებისმიერი რელიგია შეგიძლია გამოიყენო სწორედ რეპრესიების წინააღმდეგ. ვგულისხმობ იმას, რომ რელიგია შეგიძლია გამოიყენო ორივე დანიშნულებით და ეს წიგნშიც ჩანს.
მეორე ინსპირაცია უფრო ისტორიული იყო. მეჩვიდმეტე საუკუნის ამერიკის ლოზუნგი არ ყოფილა, "მოდით, დემოკრატია დავამკვიდროთ", პირიქით მთავარი სლოგანი იყო, "მოდით, თეოკრატია დავამკვიდროთ". რაც გაკეთეს კიდეც, მაგალითად, ახალი ინგლისის ტერიტორიაზე, მასაჩუსეტსში. ჰარვარდი, რომელშიც და რომლის გარშემოც ვითარდება რომანი, სასულიერო სემინარიად დაარსდა და პურიტანებმა ყველა გარიცხეს, ვინც მათ აზრს არ იზიარებდა.
რაც შეეხება, მესამე ინსპირაციას, ეს 30-იანი, 40-იანი და 50-იანი წლების ფენტეზისა და სამეცნიერო ფანტასტიკის ლიტერატურა იყო, მინდოდა მეც მომესინჯა ძალები. რაც მე წავიკითხე, უმეტესი მათგანი კაცების მიერ იყო დაწერილი და მთავარი გმირებიც მამაკაცები ჰყავდათ. მინდოდა ეს შემეცვალა და მეჩვენებინა ქალის თვალით დანახული სამყარო, თუ როგორი იქნებოდა ეს ყველაფერი ქალი გმირის გადმოსახედიდან. მართალია, იმ წიგნებში იყვნენ ქალი გმირებიც და ასევე, მნიშვნელოვან როლებსაც ასრულებდნენ, მაგრამ არ არსებობდა ქალი პერსონაჟი, როგორც მთავარი მთხრობელი.
უოტსონი: დიახ, დიახ. როგორც ამ წიგნის ავტორსა და ადამიანზე, რომელიც ფიქრობს, რომ ერთ დღესაც, შესაძლოა ასეთი რამ მოხდეს, ამერიკის არჩევნების შედეგებმა და ჯანდაცვის ახალმა კანონპროექტმა როგორ იმოქმედა? იყო თუ არა ეს თქვენთვის ეს დამთრგუნველი?
ეტვუდი: ასეთი ამბები ადვილად არ მთრგუნავს. ეს ხომ ადრეც მომხდარა. მაგალითად, თუ 90-იან წლების დასავლეთში ხარ დაბადებული, იმ სამყაროს ხედავდი, რომელშიც სხვადასხვა ჯგუფებს უკვე ჰქონდათ მოპოვებული ფუნდამენტური უფლებები. მაგრამ თუ მანამდე ცხოვრობდი, იცი რამდენად ძვირი დაუჯდათ ამ ადამიანებს ამ უფლებების მოპოვება და რა სახის ბრძოლა გადაიტანეს. და ამავდროულად ისიც ნანახი გვაქვს, რამდენად სწრაფად შეიძლება დემოკრატიული და ღია საზოგადოება თავდაყირა დააყენო - მაგალითად ჰიტლერის გერმანია გამოდგება. ანუ იმის თქმა მინდა, რომ რაღაცები უკვე მოხდა და გამოცდილება გვაქვს და როგორც მოხდა, ისე გამოსწორდა. ისტორია სწორხაზოვანი არ არის. არც ამერიკაა გერმანია, ამერიკა ძალიან მრავალფეროვანია, ყველა შტატი ერთმანეთისგან განსხვავდება. ამერიკა არ არის ქვეყანა, რომელიც პროტესტის გარეშე მიიღებს ასეთ რამეს. ალბათ გახსოვს, ოჰაიოს შტატში ქალთა ჯგუფმა აბორტის გასაპროტესტებლად კანონის განხილვისას მხევლების სამოსი ჩაიცვა. მათ დარბაზიდან ვერ გააძევებ, რადგან სიმშვიდეს არ არღვევდნენ, მაგრამ ყველამ იცოდა, რა მიზანი ამოძრავებდათ.
უოტსონი: გმადლობთ, რომ ჩემს კითხვას ამომწურავად გაეცით პასუხი. საოცარია, რომ მხევლის წიგნის გამოცემის დღიდან არ წყდება მასზე დისკუსიები. როგორ ფიქრობთ, რატომ არის ის საინტერესო ახალი თაობის მკითხველისთვისაც, მიუხედავად იმისა, რომ ის კონკრეტულ პოლიტიკურ პერიოდს ასახავს.
ეტვუდი: რამდენიმე წესი მქონდა წიგნის დაწერისას და ერთ-ერთი იყო ის, რომ ისეთი არაფერი დამეწერა რაც აქამდე არ მომხდარა. წიგნში მოყვანილ ყველა დეტალს რეალური პრეცენდენტი აქვს. ზოგიერთი რამ ეპილოგშია აღწერილი, გილეადის დაცემიდან რამდენიმე ასწლეულის შემდეგ. სერიალიც ამ წესს მიჰყვება, თუმცა ჩამატებებიც არის, მაგალითად, ქალის კასტრაციის ამბავი, რაც ნამდვილად ხდება დღესდღეობითაც. ასე რომ, ეს პირველი მიზეზია: ადამიანებმა იციან, რომ მე მათ გასართობ ჰორორს არ ვთავაზობ.
ასევე მსურდა მეჩვენებინა, თუ როგორ იქცევიან ადამიანები საკუთარი სიცოცხლის გადასარჩენად, დიდი წნეხის ზემოქმედების ქვეშ. ამის შესახებ უამრავი მასალა არსებობს. წავიკითხე ბოკო ჰარამის ამბავი, ეს ტერორისტული დაჯგუფება ბავშვებს იტაცებს და მათ ადრეული ასაკიდან ჯარისკაცებად და მკვლელებად აქცევს. ისინი აიძულებენ მათ ხალხი დახოცონ, ხოლო ვინც ამ ბრძანებას არ ემორჩილება მას თავად ელის სიკვდილი. როდესაც ასეთი არჩევანის წინაშე დგება, ბევრი ადამიანი, საკუთარი სიცოცხლის გადასარჩენად, ისეთ რამეს აკეთებს, რასაც ვერც კი წარმოიდგენდა.
კიდევ ერთი საკითხია, რომ თუ ვინმეს შედარებით ნაკლები ძალაუფლების პოზიცია აქვს და მათ მეტს შესთავაზებ, აუცილებლად დათანხმდებიან. ზოგი მეუბნება, "რატომ გყავს დეიდა ლიდიას პერსონაჟი?", „რატომ აკონტროლებინებ ქალ დეიდებს სხვა ქალებს?" და მე ვპასუხობ, იმიტომ რომ ასე მოიქცეოდნენ! იმიტომ რომ ძალაუფლების სტრუქტურა ასე მუშაობს. ასე იყო წარსულშიც, თუ ვინმეს სხვისი კონტროლის უფლებას მისცემ, ისინი ამ უფლებით ისარგებლებენ. ყველა ქალი ანგელოზი არ არის, ეს მარტივი ჭეშმარიტებაა. ქალებიც ადამიანები არიან, რომლებსაც ადამიანური ბუნება აქვთ და სწორედ ეს მინდოდა გადმომეცა.
ასე რომ, წიგნი არც ადამიანის ბუნების რღვევას წარმოადგენს და აც რამე ახალს იგონებს, ის დაფუძნებულია ადამიანთა ყოფიერების უკვე არსებულ მდგომარეობებზე. იმაზე რაც ადამიანებმა უკვე ჩაიდინეს და რაც, შესაძლოა, რომ კიდევ ჩაიდინონ. არც ახალი ტექნოლოგიები გამომიგონებია. 80-იანებში არც ინტერნეტი გვქონდა და არც მობილური ტელეფონები, მაგრამ იყო საკრედიტო ბარათები და სწორედ მათი საშუალებით შეეძლოთ შენი მონაცემების კონტროლი.
უოტსონი: ახლახანს დავასრულე მუშაობა ახალ ფილმზე, წრე. რომელშიც სწორედ იმაზეა საუბარი, თუ რა ადვილია ადამიანთა ჯგუფის გაკონტოლება როცა ამდენი მონაცემებია შენს ხელში.
ეტვუდი: დეივ იგერსის წიგნის მიხედვით?
უოტსონი: დიახ.
ეტვუდი: მასზე მიმოხილვა დავწერე, New York Review of Books-სთვის.
უოტსონი: რა მაგარია, აუცილებლად წავიკითხავ. წიგნის წაკითხვის შემდეგ ნამდვილად მონუსხული ვიყავი.
ეტვდუი: ჩემი მიმოხილვა აგიხსნის, თუ რას ნიშნავს წიგნის ყდა [იცინის]. ჩემი თეორიით, ეს საკანალიზაციო არხის თავსახურია.
უოტსონი: მხევლის წიგნზე უკვე რამდენიმე ფილმია გადაღებული. რომელია თვენი ფავორიტი?
ეტვუდი: სერიალი ნამდვილად კარგია.
უოტსონი: კი, არანორმალურად კარგია.
ეტვუდი: საოპერო ვერსიაც ძალიან კარგი იყო.
უოტსონი: ოპერაც დაიდგა?
ეტვუდი: კი, პრემიერა 2000 წელს დაიდგა.
უოტსონი: მოგწონთ თქვენი ნამუშევრის ადაპტაციის ნახვა თუ გიჭირთ ყურება?
ეტვუდი: 70-იან წლებში ფილმებისა და სატელევიზიო სცენარებს ვწერდი, მართალია ჩემი პირველი ნაბიჯები წარმატებული არ იყო, მაგრამ ძალიან საინტერესო სამუშაო მქონდა. ასე რომ, მესმის, არსებობს პროცესი და მესმის, რომ არსებობს რაღაცები, რისი გაკეთებაც შეგიძლია სიტყვებით და ვერ გააკეთებ სურათით და პირიქით, არსებობს რაღაცები, რისი გაკეთებაც შეგიძლია სურათით, მუსიკითა და მსახიობობით და არ შეგიძლია სიტყვებით. ნებისმიერი ფილმი თუ სატელევიზიო სერიალი არის ჯგუფური ძალისხმევა. მასზე მუშაობა მოზარდების საზაფხულო ბანაკს ჰგავს - თუ ამინდი კარგია და ხალხი მოგწონს, სახალისოა, მაგრამ თუ საშინელი ამინდია და ხალხი არ მოგწონს, ჯოჯოხეთია, შენი მშობლები კი არ მოდიან და არ მიჰყავხარ. ორივე გამოცდილი მაქვს, ისევე, როგორც ალბათ ნებისმიერს, ვისაც მსგავს რაღაცაზე უმუშავია, და აგრეთვე ვიცი, რომ შესაძლოა საუკეთესო სცენარი, მსახიობები და ყველაფერი გქონდეს, მაგრამ საბოლოოდ ხელში საშინელება შეგრჩეს.
უოტსონი: ასეთ რისკზე მივდივართ ყველა!
ეტვუდი: ჰო, შედეგები არაპროგნოზირებადია. ეს არის ქიმია, შეიძლება გქონდეს პროექტი, რომელსაც დიდ მნიშვნელობას არ ანიჭებ, გაქვს მცირე ბიუჯეტით და გყავს მსახიობები, რომლებზეც არავის არასდროს სმენია, უცებ კი საკულტო კლასიკა გამოგივიდეს, როგორიც ჯორჯ რომეროს ცოცხალი მკვდრების ღამეა. ხელოვნებაში ყველაფერი რისკია და მასში დიდი წვლილი მიუძღვის იღბალს - ცუდს თუ კარგს.
უოტსონი: შეკითხვას რომ დავუბრუნდეთ, თქვენი წეღანდელი პასუხიდან გამომდინარე: ჩვენ ვცხოვრობთ პატრიარქატში, ვცხოვრობთ ძალაუფლების სტრუქტურაში. გგონიათ, რომ ყველა ქალისთვის შესაძლებელია ერთმანეთთან ჰარმონიულად ცხოვრება? მაინტერესებს, ძალაუფლების სტრუქტურის ფორმისა და მასში ჩვენი ადგილის გამო ეს უფრო რთულია?
ეტვუდი: რა თქმა უნდა, არსებობს სირთულეები. მაგრამ ჩვენ ადამიანები ვართ! კაცებისთვის შესაძლებელია ერთმანეთთან ჰარმონიული ურთიერთობა, მიუხედავად იმისა, რომ სულ ერთმანეთს ეჯიბრებიან. მაგრამ ქალებიც ადამიანები არიან, ეს არის ჩემი ფუნდამენტური რწმენა - ამიტომ, მათაც გააჩნიათ ადამიანებისათვის დამახასიათებელი ემოციები. სიყვარული, სიძულვილი, ეჭვიანობა, შეჯიბრობითობა, თანამშრომლობა, ერთგულება, ღალატი - ყველაფერი.
ჩვენ ვცხოვრობთ არა უბრალოდ, ზოგადად პატრიარქატში, არამედ სხვადასხვა სახის პატრიარქატში. შეგვიძლია ზუსტად დავასახელოთ მომენტი, როცა ქალების მიმართ, კაცებთან შედარებით, უარესად მოპყრობა დაიწყეს (სოფლის მეურნეობის განვითარების პირველივე ეტაპზე). მოდი ასე ვიტყვი: მაგალითად, ინუიტებს შორის რაღაცები გარკვეულწილად თანაბარია, რადგანაც თითოეულ ადამიანს წვლილი არა მხოლოდ - კეთილდღეობაში, არამედ ერთმანეთის არსებობაში შეაქვს. ანუ, მამაკაცები ნადირობენ, მაგრამ ამისთვის წყალგაუმტარი ტანსაცმელი უნდა ეცვათ, რასაც გამოცდილი ქალები ამზადებენ. ცუდ ტანსაცმელს თუ გააკეთებ, კაცი დასველდება და გაიყინება. კაიაკი იქ ტანსაცლად მიიჩნევა, რომელიც ადამიანის ტანზეა მორგებული, რათა ამოტრიალების შემთხვევაში წყალი არ შევიდეს და გასწორება შესაძლებელი იყოს. ტანსაცმლის დამზადება ძალიან შრომატევადი პროცესია, კარგ ცოდნას საჭიროებს და უაღრესად დაფასებულია. ასე რომ, იმ საზოგადოებებში, რომლებშიც ქალები ძალიან ღირებულ საქმეს აკეთებენ, მათი ადგილი უფრო თანაბარია. არ ვიცი, ადევნებთ თუ არა ამ ამბავს თვალყურს, მაგრამ ბანგლადეშის მსგავს ქვეყნებში, მიკროსაფინანსოები ქალებს აძლევენ პატარა სესხსს პატარა ბიზნესის დასაწყებად, როგორც კი ოჯახში ფულის შეტანას იწყებენ, მათი სტატუსი და სიტუაცია უმჯობესდება. მიკროსაფინანსოები მამაკაცებს სესხს არ აძლევენ, რადგანაც ამბობენ, რომ ქალებს ოჯახის დახმარების ინტერესი აქვთ, კაცებმა კი ფული მხოლოდ თავის გამოსაჩენად შეიძლება დახარჯონ. ამიტომ ყველაფერი უნდა გავითვალისწინოთ, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ქალები ერთმანეთს ცუდად არ ექცევიან.
უოტსონი: ნამდვილად არა! ქალთმოძულეობას სქესი არ აქვს. ხომ არ მოგბეზრდათ შეკითხვა, "ფემინისტი ხართ?" სავარაუდოდ ამას ხშირად გეკითხებიან.
ეტვუდი: არ მომბეზრებია, მაგრამ უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ერთ-ერთი ის ზოგადი ტერმინი გახდა, რომელიც შეიძლება უამრავ სხვადასხვა რამეს მოიაზრებდეს. ძირითადად ვპასუხობ, "მითხარით, რას გულისხმობთ ამ სიტყვაში და შემდეგ ვისაუბროთ." თუ ხალხს არ შეუძლია მითხრას, რას გულისხმობენ, მაშინ ნამდვილად არ აქვთ წარმოდგენა, თუ რაზე საუბრობენ. ანუ რას ვგულისხმობთ, თანაბარ უფლებებს? ქალები კაცებზე უკეთესები არიან? ყველა კაცი კლდიდან უნდა გადავყაროთ? რას ვგულისხმობთ? რადგანაც ამ სიტყვას ყველა ეს მნიშვნელობა ჰქონდა.
უოტსონი: გეთანხმებით. ამ სიტყვასთან დაკავშირებით ჯერ კიდევ დიდი გაურკევლობა და არასწორი შეხედულებები არსებობს, ამიტომ სახიფათო ტერიტორია შეიძლება აღმოჩნდეს.
ეტვუდი: ქრისტიანების მსგავსად არის. პაპს ვგულისხმობთ? მორმონებს? რაზე ვსაუბრობთ? რადგანაც ისინი საკმაოდ განსხვავდებიან ერთმანეთისაგან.
უოტსონი: რა თქმა უნდა.
ეტვუდი: ანუ, თუ ვგულისხმობთ, რომ ქალებს, როგორც მოქალაქეებს, თანაბარი უფლებები უნდა ჰქონდეთ, მე ამის მომხრე ვარ და იმ პერიოდში, რომელშიც მიცხოვრია, უამრავი წინსვლაა, საკუთრების უფლებებთან, განქორწინებასთან, ბავშვის მეურვეობასთან და ყველა ამ საკითხთან დაკავშირებით. მაგრამ ვგულისხმობთ, რომ ქალები ყოველთვის მართლები არიან? მოიცა რა! ვწუხვარ, მაგრამ არა! ღვთის გულისათვის, ტერეზა მეი ქალია!
უოტსონი: მწერლობასთან ერთად, თქვენ სხვადასხვა საკითხებთან, მათ შორის გარემოს დაცვასთან დაკავშირებული კამპანიების მონაწილე ხართ.
ეტვუდი: მართალია! მაგრამ მე არ ვარ პროფესიონალი, ეს ჩემი საქმე არ არის. ამისთვის არ მიხდიან.
უოტსონი: არა, არა, მაგრამ მაინტერესებდა, თუ შეგიძლიათ მითხრათ რამდენიმე მიზეზი, რის გამოც მონაწილეობთ კამპანიაში და რა ისწავლეთ წლების განმავლობაში ამ აქტივობით.
ეტვუდი: კარგი, ე.ი., ხშირად მთხოვენ ვიყო ოფიციალური სპიკერი, ძალიან მარტივი მიზეზის გამო - მე არ მაქვს სამსახური. ასე რომ, ვერ გამათავისუფლებენ. ბევრ ადამიანს სურს ამ ყველაფრის თქმა, მაგრამ მათ აქვთ სამსახურები და ჰყავთ ოჯახები და თუ ისეთ რაღაცებს იტყვიან, როგორსაც მე ვამბობ, საფრთხის წინაშე აღმოჩნდებიან. ამიტომ არჩევენ სპიკერებად მხატვრებსა და მწერლებს. მათ ვერ გაათავისუფლებენ. ისინი შეიძლება მოიძულონ, მეტსახელები შეარქვან, მაგრამ რეალურად ვერ მოიშორებენ. ასე რომ, ბევრი რამის გაკეთებას მთხოვენ და რასაც ვაკეთებ, როგორც ხალხმა იცის, უმეტესობა დაკავშირებულია გარემოს დაცვასთან, ქალთა, ჰომოსექსუალთა უფლებებსა და გენდერთან დაკავშირებული სხვა საკითხებთან. აქვეა ხელოვნებაც, რაც მოიცავს ისეთ რაღაცებს, რასაც PEN აკეთებს, როგორიცაა იმ ავტორების დაცვა, რომლებიც დააპატიმრეს, გადაასახლეს ან აკრძალეს.
უოტსონი: უძლურების განცდა თუ გქონიათ, როდესაც კამპანიის მონაწილე იყავით?
ეტვუდი: ზედმეტად დატვირთული ვყოფილვარ, მაგრამ უძლურებაში თუ იმას გულისხმობ, რომ დავნებებულვარ - მაშინ, არა. მგონია, რომ ის ხალხი, ვინც თავს უძლურად გრძნობს, ფიქრობს, რომ ეს არის ყველაზე ცუდი, რაც კი ოდესმე ყოფილა და მდგომაროება არასდროს გამოსწორდება და არაფერს აქვს აზრი. კამპანიის ჩატარება ყველაზე რთულია - მაგრამ უფრო ადვილი ხდება - გარემოსდაცვით საკითხებთან დაკავშირებით, რადგანაც ხალხი ამ საკითხების მათ ცხოვრებაზე პირდაპირ გავლენას ვერ ხედავენ.
უოტსონი: ახლა ხედავენ.
ეტვუდი: ახლა მეტი ხედავს. ისინი ხვდებიან, რომ თუ წყალი მოწამლულია და ყურადღებას არავინ მიაქცევს, ეს მათი შვილისთვის სახიფათოა და ა.შ.
უოტსონი: ასევე დიდ მხარდაჭერას უცხადებთ სხვა მწერლებს.
ეტვუდი: დიახ, თუმცა მე არ შემიძლია ყველა სხვა მწერალს დავუჭირო მხარი! [იცინის]
უოტსონი: არსებობენ კონკრეტული მომავალი მწერლები, რომლებითაც აღფრთოვანებული ხართ ან ვინმე, ვინ განსაკუთრებულად გიყვართ ამჟამად?
ეტვუდი: კი, მაგრამ ვერ გამოვარჩევ, თორემ სხვებს ეწყინებათ.
უოტსონი: ეს ძალიან დიპლომატიურია. მესმის.
ეტვუდი: მაგრამ შეიძლება დროდადრო ტვიტერზე დავწერო რომელიმე წიგნზე. ადრე საკმარისზე მეტ ლიტერატურულ კონკურსში ვაფასებდი და ვაკვირდებოდი წიგნებს. მაგრამ ახლა, სიმართლე რომ გითხრა, ამისთვის უვე მოხუცი ვარ.
უოტსონი: არააააა!
ეტვუდი [იცინის]:კიიიი!
უოტსონი: თქვენი ბევრი რომანი არის სპეკულაციური ფიქცია, რომელშიც წარმოდგენილია ისეთი მომავალი სცენარი, რომლებიც შეიძლება მართლა მოხდეს.
ეტვუდი: დიახ.
უოტსონი: თქვენ, როგორც რომანისტი, თვლით, რომ ეს თქვენი როლია?
ეტვუდი: ნოველისტებს აქვთ მთავარი როლი, საკუთარი შესაძლებლობის ფარგლებში დაწერონ საუკეთესო რომანი, ისევე როგორც მსახიობებმა უნდა ითამაშონ საუკეთესოდ. ჰოდა, თუ პირველი და ყველაზე მაგარი არ ხარ, ყურადღებას არავინ მოგაქცევს. თუ იმ საქმეში, რასაც აკეთებ, გამორჩეული არ ხარ, შენი გაკეთებული სხვა საქმეები არავის აინტერესებს. ასე რომ, ადამიანის პირველი პასუხისმგებლობა საკუთარი სათქმელის თქმაა. საზოგადოება სავსეა ისეთი ადამიანებით, რომლებიც არტისტებს მათ როლებს უსაზღვრავენ, რადგან შენგან მოელიან, რომ მათი რუპორი იქნები. მაგრამ შენი უპირველესი როლი და პასუხისმგებლობა შენი სათქმელის თქმა უნდა იყოს. თუ კარგ მწერლობას აღარ ვეცდები, მაშინ რა ჯანდაბას ვაკეთებ? რომანებს "მესიჯები" უნდა ჰქონდეს?
ყველაფერს, რასაც წერ, შენი დროიდან გამომდინარეა. ამას ვერ შეცვლი. უოლტერ სკოტმა დაწერა რომანი "აივენჰო", რომელშიც მოქმედება შუა საუკუნეებში ხდება, მაგრამ რეალურად ეს XIX საუკუნის რომანია. ტენისონის ლექსები მეფე არტურზე, ასევე XIX საუკუნის შესახებ დაწერილი ნაწარმოებებია, რადგან ამ ნაშრომებში მათი თანამედროვე ღირებულებებია წარმოდგენილი და არა შუა საუკუნეების. მოგწონთ თუ არა ეს ან აღიარებთ თუ არა, როგორც მწერალი, გადმოსცემ შენი დროის და არსებული ღირებულებების შესახებ, უარყოფითს თუ დადებითს. აცნობიერებ ამას თუ არა, მაინც ასე მოხდება.
უოტსონი: დიახ, დიახ, ნამდვილად ასეა. თქვენ გაქვთ საკუთარი ხედვა და აზროვნება. ძალიან მაინტერესებს, როგორ გახდით ადამიანი, რომელსაც სჯერა საკუთარი ხედვისა და აზრის.
ეტვუდი: გულისხმობ იმას, რომ რთულია ჩემი შეშინება?
უოტსონი: დიახ, ზუსტად ამას ვგულისხმობ!
ეტვუდი [იცინის]: ემა, მე ტყეში გავიზარდე. ეს განსხვავებულ აზროვნებას გიყალიბებს. ჩემი სოციალიზაცია ისე არ მოხდა, როგორც საჭიროა. მგონია, რომ პატარა ქალაქში რომ გავზრდილიყავი, ოთხი წლისას გოგონების სკოლა-ინტერნატში გამაგზავნიდნენ, ზოგიერთი ჩემი ნაცნობის მსგავსად. შესაბამისად, ბევრი რამ სხვანაირად იქნებოდა. მაგრამ ახლა მე სამი რაღაცის მეშინია - ჭექა-ქუხილის, ტყის ხანძრისა და დათვების. ერთხელ, როდესაც ავტომობილის მართვას მასწავლიდნენ, მითხრეს, რომ ვეღარ გააგრძელებდნენ, რადგანაც შიშის გრძნობა საკმარისად არ მქონდა. [იცინის]
უოტსონი [იცინის]: გასაოცარია! ფანტასტიკურია!
ეტვუდი: რეალურად ეს თავზეხელაღებულობაა. ალბათ მეტად ფრთხილი უნდა ვიყო, რადგანაც შიშის უქონლობა უსიამოვნებაში გაგხვევს.
უოტსონი: კი, ეს მეც შევნიშნე.
ეტვუდი: შენ როგორ ახსნი ამას, ემა? [იცინის] შენ ტყეში არ გაზრდილხარ.
უოტსონი: ტყეში არ გავზრდილვარ, მაგრამ ხანდახან უსიამოვნო სიტუაციებში ვვარდები, როცა თავს იმაზე გულადად მოქცევის უფლებას ვაძლევ, ვიდრე სინამდვილეში ვარ. მაგრამ თუ საკუთარ თავს ამის უფლებას არ მისცემ, მაშინ თვითონ შიშის გეშინია და ახალს ვერაფერს ისწავლი.
ეტვუდი: ასე რომ, პრაგმატული რეალიზმი უნდა ვეძებოთ.
უოტსონი: დიახ, დიახ, ეს არის მიზანი, ეს არის ოცნება - პრაგმატული რეალიზმი.
ეტვუდი [იცინის]: მაშ, წარმატებები!
უოტსონი: დიახ, წარმატებები! [იცინის] უღრმესი მადლობა ამისათვის, წიგნის დაწერისათვის და ყველაფერ იმისათვის, რასაც წერთ. იცით, იყო მომენტები, როდესაც თქვენი დაწერილი წამიკითხავს და ყველაფერი შეუცვლია.
ეტვუდი: ეს მართლაც სასიამოვნო მოსასმენია.
უოტსონი: ასე რომ, დიდი მადლობა იმისთვის, რასაც აკეთებთ და იმისთვის, რომ ხართ მარგარეტ ეტვუდი. თქვენ უბრალოდ შესანიშნავი ხართ.
ეტვუდი: და მადლობა შენ, რომ ხარ ემა! ვფიქრობ, ბევრი ახალგაზრდა ადამიანის შთაგონების წყარო ხარ.
უოტსონი: ვიმედოვნებ. ცხოვრებამ უჩვეულო შესაძლებლობები შემომთავაზა და ვცდილობ, ღირსეულად გამოვიყენო.
ეტვუდი: ასეც აკეთებ და სასიამოვნოა ამის დანახვა.
უოტსონი: გმადლობთ, დიდი მადლობა. ეს დიდებული იყო, უდავოდ დიდებული. მითხრეს, რომ თქვენთან 30 წუთი მქონდა და 34 გამოვიყენე, იმედი მაქვს, მაპატიებთ.
ეტვუდი: ახლავე გპატიობ. [ორივე იცინის]
აქვე წაიკითხეთ:
კომენტარები