დათვალე ბიზნესი მარტივად — ფინანსური ანალიზი ბიზნესკურსისგან
წარმატებული ბიზნესპროექტები ეფექტიანი გადაწყვეტილებების შედეგად იქმნება. იმისათვის, რომ სწორი გადაწყვეტილებები მიიღო, საჭიროა იცოდე, თუ როგორია შენი კომპანიის ფინანსური მდგომარეობა. როდესაც სწორ ანალიზს აკეთებ, ზუსტად აფასებ არსებულ სიტუაციას და სამომავლო მიზნებსაც მარტივად სახავ.
ფინანსური ანგარიშების ზოგიერთი ნაწილი განკუთვნილია მომხმარებლებისთვის, ზოგიერთი კი — კომპანიის მენეჯერებისთვის. სტატიის მომდევნო ნაწილში კომპანიის ფინანსების მართვის შესახებ გიყვებით და გიზიარებთ რჩევებს, რომელთა საშუალებითაც ბიზნესის მარტივად დათვლაა შესაძლებელი.
ორი ანგარიში — შიდა და გარე მომხმარებლებისთვის
მაგალითად, IFRS რეპორტი მზადდება საერთაშორისო სტანდარტების მიხედვით და განკუთვნილია ინვესტორებისთვის, ბანკებისთვის, მარეგულირებლებისთვის და სხვა. აქ მოცემულია კომპანიის კაპიტალის, რესურსებისა და ვალდებულებების შესახებ ინფორმაცია. ასევე, ინფორმაცია კომპანიის ფულადი რესურსების განკარგვის შესახებ და ცნობები იმაზე, თუ რამდენად სწორად მართავს მენეჯმენტი ფირმის ფულად რესურსებს. ამ რეპორტს ესაჭიროება აუდიტის დასტური, რათა მასში მოცემული ინფორმაცია სანდოობის მაღალი ხარისხით სარგებლობდეს.
რაც შეეხება მენეჯმენტ რეპორტს, ის განკუთვნილია კომპანიის დირექტორებისა და დამფუძნებლებისთვის. ეს ანგარიში ორიენტირებულია მიმდინარე შედეგების გაანალიზებასა და მომავალი გეგმების დასახვაზე. მენეჯმენტ რეპორტი მოიცავს ისეთ ანგარიშებს როგორიცაა: საქონლის მარჟების ანალიზი, ობიექტების მომგებიანობის ანალიზი, დებიტორების ანალიზი და ა.შ. IFRS რეპორტისგან განსხვავებით, მენეჯმენტ რეპორტი კომპანიის შიდა სტანდარტების შესაბამისად მზადდება.
ბალანსი
ბალანსი არის ანგარიშგება, სადაც მოცემულია კომპანიის აქტივების, ვალდებულებების და კაპიტალის შესახებ ინფორმაცია. აქტივებში იგულისხმება კომპანიის მფლობელობაში არსებული რესურსები, რომლებისგანაც ფირმა მომავალში ელოდება ეკონომიკურ სარგებელს. ბალანსში, ასევე, შესაძლებელია ინახოს, თუ რა მოცულობის ვალდებულებები გააჩნია კომპანიას ჯამურად. როგორია ვალდებულებების სტრუქტურა, რა მოცულობის სესხი აქვს აღებული კომპანიას და რა თანხების გასტუმრება მოუწევს მას უახლოესი პერიოდის განმავლობაში.
როგორც უკვე აღინიშნა, ბალანსის დოკუმენტი კაპიტალის შესახებ ინფორმაციასაც მოიცავს. აქ ის საკუთარი კაპიტალი იგულისხმება, რომელიც კომპანიას ბიზნესში აქვს ჩადებული. ასევე, ბალანსის ეს ნაწილი მოიცავს გაუნაწილებელი მოგების შესახებ ინფორმაციასაც, რომლის რეინვესტირებაც, ანუ ჩაბრუნებაც ხდება კომპანიაში.
მოგება-ზარალი
მოგებაზე გავიდა კომპანია, თუ იზარალა — მოგება-ზარალის ანგარიშგება აჩვენებს. ამ ანგარიშგებაში შესაძლებელია ვნახოთ როგორც კომპანიის მთლიანი შემოსავლები, ასევე მასთან დაკავშირებული ხარჯები.
როგორც წესი, ხარჯები იყოფა ორ ნაწილად: პროდუქციის რეალიზაციასთან დაკავშირებული ხარჯები და საოპერაციო ხარჯები. როდესაც დავთვლით საერთო მოგებას (რეალიზაციას გამოკლებული პროდუქციის თვითღირებულება) შესაძლებელია, გამოვიანგარიშოთ მოგების მარჟაც. ეს ის პროცენტული ინდიკატორია, რომელიც აჩვენებს თუ რა ნაწილი რჩება კომპანიას თითოეული რეალიზებული ლარიდან. მისი გამოთვლისთვის საერთო მოგება უნდა შევაფარდოთ რეალიზებული საქონლის ღირებულებასთან.
მაგალითად: თუ კომპანიამ კონკრეტულ პერიოდში 15 000 ლარის საქონელი გაყიდა და 3 000 ლარის მოგება მიიღო, მოგების მარჟა იქნება (3 000/15 000) 20%.
რაც შეეხება საოპერაციო ხარჯებს, იგი დაკავშირებულია კომპანიის ძირითად საქმიანობასთან და მოიცავს: ხელფასის, იჯარის, მარკეტინგის, დისტრიბუციისა და მსგავს ხარჯებს. საერთო მოგებისა და საოპერაციო ხარჯებს შორის სხვაობა საოპერაციო მოგებას გვაძლევს. იმისათვის, რომ წმინდა მოგებამდე მივიდეთ, საოპერაციო მოგებას უნდა დავაკლოთ ცვეთისა და ამორტიზაციის ხარჯი, არასაოპერაციო მოგება/ზარალი და მოგების გადასახადი. წმინდა მოგება ეს არის ის თანხა, რომლის განაწილებაც შესაძლებელია კომპანიის დამფუძნებლებისთვის დივიდენდების სახით.
ფულადი სახსრები — Cash Flow
თანამედროვე ბიზნესის მართვაში ფულადი სახსრების მოძრაობა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. სწორედ ამიტომ, Cash Flow-ს ანგარიშგებაც ფინანსური ანგარიშგებისგან განუყოფელი ნაწილია.
არსებობს ფულადი სახსრების პირდაპირი და არაპირდაპირი ანგარიშგებები. პირდაპირი ანგარიშგება გვიჩვენებს თუ რა თანხები შემოვიდა კომპანიაში და სად მოხდა მათი გასვლა, ანუ მოძრაობა. ირიბი Cash Flow-ს ანგარიშგება ის შემთხვევაა, როცა თანხების მოძრაობის დანიშნულებაც ჩანს — მაგალითად, თუ ვხედავთ, რომ იზრდება კომპანიის მარაგები, ეს გვაძლევს შესაძლებლობას ვთქვათ, რომ კომპანიამ საკუთარი ფულადი სახსრები მარაგების ზრდისთვის მიმართა. უფრო კონკრეტულად, ირიბი Cash Flow აჩვენებს, თუ სად მიდის კომპანიის მოგება — მარაგებში, დებიტორულ დავალიანებებში, კრედიტორულ ვალდებულებებში თუ სხვა.
ფინანსური სტაბილურობის მაჩვენებლები
შესაძლებელია, კომპანიას ჰქონდეს მომგებიანობის ძალიან კარგი მაჩვენებლები, მაგრამ გადახდისუუნარობის, ანუ ჭარბვალიანობის რისკის წინაშე მაინც იდგეს. როდესაც კომპანია განვითარებას გეგმავს, ამას ფულადი რესურსები ესაჭიროება. ფინანსებში ყოველივე ამას საოპერაციო საქმიანობიდან ფულის ამოღებას და მის გრძელვადიან აქტივებშია დაბანდებას უწოდებენ. აქ მნიშვნელოვანი დეტალი არის ის, რომ გრძელვადიან აქტივში ჩადებული ფული უკუგებას მოკლევადიან პერიოდში ვერ მოიტანს. შესაბამისად, როდესაც კომპანია იღებს გადაწყვეტილებას გააფართოოს წარმოება, მან უნდა განსაზღვროს შეუძლია თუ არა საკუთარი ფულადი რესურსებით დააფინანსოს ყოველივე ეს.
თუ კომპანიას აქვს სურვილი, იყიდოს ახალი დანადგარი, გახსნას დამატებითი ფილიალი, ან სხვაგვარად განვითარდეს და ამისთვის საკუთარი ფულადი სახსრები არ გააჩნია, მას შეუძლია თანხა ისესხოს, ანუ ფული კრედიტის სახით მოიზიდოს.
როდესაც კომპანიას გააჩნია ფინანსური ვალდებულებები, მან უნდა ჩაატაროს შესაბამისი ანალიზი, რათა დადგინდეს, ხომ არ დგას ის გადახდისუუნარობის რისკის ქვეშ. თუ კომპანიის მთლიან ვალდებულებებს მისსავე საკუთარ კაპიტალთან შევაფარდებთ, ვნახავთ, როგორია აქტივების დაფინანსების პროპორცია. უფრო კონკრეტულად, ეს თანაფარდობა გვიჩვენებს რა ნაწილით ფინანსდება კომპანიის აქტივები ვალდებულებებით და რა ნაწილით საკუთარი კაპიტალით. როდესაც მიღებული შედეგი აჭარბებს 5-ს, ეს არის სიგნალი იმისთვის, რომ კომპანიამ ჩაატაროს სიღრმისეული ფინანსური ანალიზი და დაადგინოს, აქვს თუ არა კომპანიას ჭარბვალიანობის პრობლემა. გარდა ამისა, არსებობს არაერთი მაჩვენებელი, რომელსაც კომპანიის ფინანსებისთვის დიაგნოზის დასმა მარტივად შეუძლია.
ბიზნესის კეთების პროცესში მუდამ საქმის კურსში უნდა იყო, რათა არაფერი გამოგრჩეს. აქ განსაკუთრებულ როლს სწორედ ფინანსური ანალიზი თამაშობს. მიუხედავად იმისა, რომ სტატიაში ფინანსური ანალიზის საკმაოდ ბევრ ასპექტს შევეხეთ, უნდა ითქვას, რომ ეს სრულყოფილი ანალიტიკის მხოლოდ მცირე ნაწილია. თუ გსურს ამ საკითხის ირგვლივ სრულყოფილი ცოდნა მიიღო, ეწვიე საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს, სადაც კომპანიის ფინანსური მაჩვენებლების გაანგარიშების შესახებ უფასო ვიდეო ლექციის მოსმენასაც შეძლებ და ამისთვის სერტიფიკატსაც მიიღებ.
-
-
გადახედვაგენდერული კვოტების გაუქმების კანონპროექტზე, სახალხო დამცველმა ეუთო/ოდირს მიმართა გენდერული კვოტების გაუქმების კანონპროექტზე, სახალხო დამცველმა ეუთო/ოდირს მიმართა
-
-
გადახედვაფონდი ქართუ საფეხბურთო ნაკრებს, ქვეჯგუფიდან გასვლის შემთხვევაში, 30 მილიონ ლარს გადასცემს ფონდი ქართუ საფეხბურთო ნაკრებს, ქვეჯგუფიდან გასვლის შემთხვევაში, 30 მილიონ ლარს გადასცემს
-
გადახედვაჟურნალისტის, ია სართანიას თავდასხმის ფაქტზე, მედიის ადვოკატირების კოალიცია გამოძიებას ითხოვს ჟურნალისტის, ია სართანიას თავდასხმის ფაქტზე, მედიის ადვოკატირების კოალიცია გამოძიებას ითხოვს
-
გადახედვავაშაძე: ივანიშვილმა და მისმა დაჯგუფებამ გადაწყვიტეს, საკუთარ მოქალაქეებს კონტრაქცია გაუმართოს, რას ითხოვთ, ევროკავშირში არ შევიდეთ? ვაშაძე: ივანიშვილმა და მისმა დაჯგუფებამ გადაწყვიტეს, საკუთარ მოქალაქეებს კონტრაქცია გაუმართოს, რას ითხოვთ, ევროკავშირში არ შევიდეთ?
-
გადახედვა5-თვიანი სიჩუმის შემდეგ Voyager 1-სგან მონაცემები მივიღეთ 5-თვიანი სიჩუმის შემდეგ Voyager 1-სგან მონაცემები მივიღეთ
-
გადახედვადღეს მე ვარ ძლიერი ქალი, რომელიც მომავალს პოზიტიურად უყურებს — სელინ დიონი დღეს მე ვარ ძლიერი ქალი, რომელიც მომავალს პოზიტიურად უყურებს — სელინ დიონი
-
გადახედვააზერბაიჯანის ხელისუფლების ცნობილ კრიტიკოსს, ჯანმრთელობის გაუარესების გამო, პატიმრობა შინაპატიმრობით შეუცვალეს აზერბაიჯანის ხელისუფლების ცნობილ კრიტიკოსს, ჯანმრთელობის გაუარესების გამო, პატიმრობა შინაპატიმრობით შეუცვალეს
-
გადახედვაპაპუაშვილი: საქართველოში ევროკავშირის დაფინანსებაც გაუმჭვირვალეა დარწმუნებული ვარ,ბორელს კანონპროექტი წაკითხული არ აქვს პაპუაშვილი: საქართველოში ევროკავშირის დაფინანსებაც გაუმჭვირვალეა დარწმუნებული ვარ,ბორელს კანონპროექტი წაკითხული არ აქვს
-
გადახედვადააპატიმრეს ქალი, რომელმაც ჰარი სტაილსს 8 000 ბარათი გაუგზავნა დააპატიმრეს ქალი, რომელმაც ჰარი სტაილსს 8 000 ბარათი გაუგზავნა
-
-
-
-
გადახედვა"დადექით საერთო ევროპული მომავლის გვერდით" — დროა/გირჩი - მეტი თავისუფლების მიმართვა საჯარო მოხელეებს "დადექით საერთო ევროპული მომავლის გვერდით" — დროა/გირჩი - მეტი თავისუფლების მიმართვა საჯარო მოხელეებს
-
გადახედვაყალბი მართვის მოწმობების დამზადება-გასაღების ფაქტზე ოთხი პირი დააკავეს ყალბი მართვის მოწმობების დამზადება-გასაღების ფაქტზე ოთხი პირი დააკავეს
-
გადახედვაბრიტანულმა კომპანიამ "უჩინმაჩინის ფარის" გაყიდვა დაიწყო ბრიტანულმა კომპანიამ "უჩინმაჩინის ფარის" გაყიდვა დაიწყო
-
გადახედვაNASA-ს ხელმძღვანელის თქმით, ჩინეთი კოსმოსში გასაიდუმლოებულ სამხედრო ექსპერიმენტებს ატარებს NASA-ს ხელმძღვანელის თქმით, ჩინეთი კოსმოსში გასაიდუმლოებულ სამხედრო ექსპერიმენტებს ატარებს
-
გადახედვასაერთაშორისო კოსმოსურ სადგურში ბაქტერიებმა მუტაცია განიცადეს საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურში ბაქტერიებმა მუტაცია განიცადეს
-
-
კომენტარები