გაიხსენეთ, ბოლოს როდის ჩაიტარეთ თირკმლის ფუნქციის კვლევა სამედიცინო დაწესებულებაში? ან როდის ეწვიეთ ექიმ-ნეფროლოგს? სამწუხაროდ, ჩვენს ქვეყანაში ცნობიერება თირკმლის ქრონიკული დაავადებების შესახებ დაბალია. ამ სტატიაში კი მოგიყვებით საჭირო და საინტერესო ფაქტებს თირკმლის ფუნქციების შესახებ.

თირკმელი ადამიანის ორგანიზმის მთავარი გამომყოფი (წყვილი) ორგანოა. მის მრავალ საპასუხისმგებლო ფუნქციათა შორის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სისხლის ფილტრაცია მასში არსებული ტოქსინებისგან, ასევე სითხის ბალანსის რეგულირება ორგანიზმში.

თირკმლის უმცირესი ფუნქციური ერთეული — ნეფრონია, სწორედ ამიტომ, თირკმლის ექიმს ნეფროლოგი ეწოდება. იმ შემთხვევაში, თუ პაციენტი წელიწადში მინიმუმ ერთხელ (საჭიროებისამებრ, მეტჯერ) არ სტუმრობს სამედიცინო ცენტრს და არ იტარებს თირკმლის ულტრაბგერით კვლევას, შარდის საერთო და სისხლში კრეატინინის განსაზღვრის ანალიზს, შესაძლოა თირკმლის ფუნქციის სერიოზული პათოლოგია უყურადღებოდ დარჩეს.

რა ხდება მაშინ, როდესაც "არ გვაქვს ჩივილები"?

სწორად მიხვდით. ქრონიკული დაავადებების ნაწილი სრულიად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს და საბოლოოდ შეუქცევად ხასიათს იღებს. ის შეიძლება განვითარდეს თირკმლის მრავალრიცხოვანი პირველადი ან მეორადი დაავადებების შედეგად, ასევე სხვა ორგანოებისა და სისტემების პათოლოგიების ფონზე.

მაგალითად, სხვადასხვა გლომერულონეფრიტების დროს, რომლებიც შესაძლოა გამოვლინდნენ მხოლოდ შარდში ცვლილებებით (ცილა შარდში, სისხლის უჯრედები შარდში), გვაქვს გლომერულების (თირკმლის ფუნქციური ერთეულის) ანთებითი დაზიანებები, რაც ექვემდებარება მკურნალობას. ამ დაავადებების დაგვიანებული აღმოჩენის ან არასრულყოფილად მკურნალობის შემთხვევაში, ხდება არსებული ანთებითი გლომერულების სკლეროზი ანუ სიკვდილი, რაც იწვევს თირკმლის ქრონიკული დაავადების განვითარებას. ეს შეუქცევადი პროცესია.

და მაინც, როგორ ამოვიცნოთ თირკმლის უკმარისობის სიმპტომები?

შესაძლოა, ერთი შეხედვით ეჭვი თირკმლის პრობლემაზე არ მიიტანოთ, რადგან, ზოგადი სიმპტომატიკით, სხვა დაავადებას ჰგავდეს. სწორედ ამიტომ არის საჭირო ექიმ-ნეფროლოგთან კონსულტაცია და შესაბამისი კვლევები.

სიმპტომებს შორის გავრცელებულია: თავბრუსხვევა, კოორდინაციის დარღვევა, სითხის შეკავება და შესაბამისად, შეშუპება, გამომყოფი ფუნქციის დარღვევა, გულის რიტმის დარღვევა, ქოშინი, ტანის ქავილიც კი.

გარდა დაგვიანებული ვიზიტებისა სამედიცინო დაწესებულებაში, რისკ-ფაქტორების რიცხვს მიეკუთვნება:

  • არტერიული ჰიპერტენზია
  • შაქრიანი დიაბეტი
  • გლომერულონეფრიტები (პირველადი და მეორადი)
  • თირკმლის თანდაყოლილი დაავადებები
  • საშარდე გზების ქრონიკული ანთებითი დაავადებები

თერაპია

ფოტო: Neon City Daily

როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, მკურნალობა დროულად უნდა ჩატარდეს შესაბამისი დანიშნულებით, მანამ, სანამ ჯერ კიდევ ანთებითი ცვლილებებია. პროცესმა თუ შეუქცევადი სახე მიიღო, თერაპიის ერთადერთი შედეგი თირკმლების დაავადების პროგრესირების შენელება იქნება. ამისთვის საუკეთესო პრაქტიკა კი დაბალცილოვანი დიეტის დაცვა და არტერიული წნევის რეგულირებაა.

რა შეიძლება გამოიწვიოთ თირკმლის ქრონიკულმა დაავადებამ?

ერთმნიშვნელოვნად თქმა საკმაოდ რთულია. გართულებები შეიძლება იყოს ჰიპერტენზიის ან ჰიპერდეჰიდრატაციის, ორგანიზმში ჭარბი სითხის დაგროვების სახით, რაც გამოვლინდება შეშუპებით. ჰიპერტენზია ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკს და ხელს უწყობს თირკმლის უკმარისობის სწრაფ პროგრესირებას. მსგავსი გართულებების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა ანტიჰიპერტენზიული თერაპია და საკვებში სუფრის მარილის შეზღუდვა.

თირკმლის უკმარისობის დროს თირკმლები წყვეტს D ვიტამინის აქტიური ფორმის სინთეზს. ამ დროს სისხლში კალციუმის ნორმალური შემცველობა ქვეითდება. გარდა ამისა, თირკმლის უკმარისობის დროს ფოსფატები გროვდება ორგანიზმში, რაც, თავის მხრივ, კიდევ უფრო ამცირებს სისხლში კალციუმის შემცველობას ფარისებრახლო ჯირკვლის ჰორმონის გააქტიურებით. ყოველივე ამის შედეგად, საბოლოოდ, სახეზე გვაქვს ძვლების სხვადასხვა პათოლოგიები "რენული ოსტეოპათიის" სახელწოდებით. ხშირია ანემია, მომატებულია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკი სისხლში ქოლესტერინის დონის მატებასთან ერთად, ასევე ხშირად არის გამოხატული ნეიროპათია და რეპროდუქციული ფუნქციის დაქვეითება.

ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, გარდა იმისა, რომ თირკმელი უმნიშვნელოვანესი გამომყოფი ორგანოა, მისი ფუნქციის მოშლით მთელი რიგი სასიცოცხლო პროცესები იცვლება, რაც მეტად საფრთხის შემცველია ჯანმრთელობისთვის.

პროფილაქტიკური კვლევებით შეძლებთ თავიდან აიცილოთ სხვადასხვა ტიპის პათოლოგიები და მოსალოდნელი გართულებები. ეწვიეთ სამედიცინო ცენტრ ციტოს ექიმი-ნეფროლოგის კაბინეტს, ჩაიტარეთ გეგმური კვლევები და აირიდეთ თავიდან სხვადასხვა ტიპის პათოლოგიები.

აქციეთ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა წესად!