ოპერას ხელოვნების დარგებს შორის ხშირად ყველაზე ქალთმოძულე ფორმად მიიჩნევენ, რადგან, გარდა იმისა, რომ ოპერას უმეტეს შემთხვევაში მხოლოდ კომპოზიტორი თუ რეჟისორი კაცები ქმნიან, თავად საოპერო დადგმებშიც ქალი პერსონაჟების ბედი მეტისმეტად ცალმხრივი — უიღბლო და ტრაგიკულია.

ეს შეხედულება სულაც არ მოგვეჩვენება გაზვიადებული, თუ გავიხსენებთ რამდენჯერ დადგმულა სცენაზე ქალი ავტორის მიერ დაწერილი საოპერო ნაწარმოები. მთელს მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და გავლენიანი საოპერო სახლის, ვენის სახელმწიფო ოპერის მაგალითს თუ მოვიშველიებთ, თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არცერთი.

თუმცა მალე ეს მოცემულობა შეიცვლება: 150-წლიანი ისტორიის მქონე ავსტრიის უმნიშვნელოვანეს კულტურულ არენაზე ოლგა ნოივირტი იქნება პირველი ქალი, რომლის მიერ დაწერილი საოპერო წარმოდგენაც დაიდგმება.

"ძალიან მინდა, რომ ეს ძველმოდური, ლამაზი და საოცარი ადგილი შევაზანზარო", — აცხადებს 51 წლის ავსტრიელი კომპოზიტორი, ოლგა ნოივირტი.

ვენის სახელმწიფო ოპერა, რომელიც 1869 წელს გაიხსნა.

ფოტო: Christian Bruna/EPA-EFE

სიმბოლურია, რომ ნოივირტი ვირჯინია ვულფის საკულტო რომანის, ორლანდოს საოპერო ვერსიას შესთავაზებს მაყურებლებს. ორლანდო 1928 წელს გამოქვეყნდა და ინგლისურ ლიტერატურაში პირველ ნაწარმოებად ითვლება, რომელშიც ტრანსგენდერობის ფენომენი ღიად და თამამადაა აღწერილი.

"ეს წიგნი არა მხოლოდ გენდერული საზღვრების წაშლაზე მოგვითხრობს, არამედ ყველა ბინარულ სისტემას აყენებს ეჭვქვეშ. ეს არის წიგნი სიტყვისა და იმად ყოფნის თავისუფლებაზე, ვინც შენ ხარ, რათა თავად აირჩიო ის იდენტობა, რომელიც შენ მოგწონს: არ აქვს მნიშვნელობა ქალი ხარ თუ კაცი", — ამბობს ოლგა ნოივირტი.

აღსანიშნავია, რომ ორლანდოს საოპერო დადგმაზე ნოივირტთან ერთად ძირითადად მხოლოდ ქალები მუშაობენ: პიესის ავტორი, კოსტიუმების დიზაინერი და რეჟისორიც ქალები არიან.

მართალია, როგორც თავად იხსენებს, ჯერ კიდევ 2004 წელს ოლგა ნოივირტს ვენის სახელმწიფო ოპერამ უარი უთხრა, რომ ნობელის პრემიის ლაურეატი მწერალი ქალის, ელფრიდე იელინეკის ლიბრეტო დაედგა, თუმცა 15 წლის შემდეგ მან მაინც მოახერხა და 8 დეკემბერს პირველი ქალი გახდება, ვის დადგმასაც ამ ისტორიულ შენობაში იხილავენ.