2019 წლის მარტში აშშ-ს საკვებისა და მედიკამენტების ადმინისტრაციამ (FDA) დეპრესიის სამკურნალოდ ახალი მედიკამენტის, ესკეტამინის კვლევაზე ნებართვა გასცა. Johnson & Johnson-ის შვილობილმა კომპანიამ, Janssen-მა კეტამინის ფუძეზე დამზადებული პრეპარატი ნაზალური (ცხვირის) სპრეის სახით გამოუშვა და მისი კვლევაც დაიწყო.

ბოლო ათწლეულში ჩატარებული მცირერიცხოვანი კვლევები მიუთითებდა, რომ შესაძლოა კეტამინი დეპრესიის მქონე პაციენტებისათვის სწრაფ-ეფექტური მკურნალობის საშუალება ყოფილიყო. სხვა ანტიდეპრესანტებისგან განსხვავებით, ესკეტამინი პაციენტების ხასიათსა და გუნება-განწყობას რამდენიმე საათში აუმჯობესებს. ბაზარზე არსებული სხვა მედიკამენტებს იგივე ეფექტის მისაღწევად რამდენიმე კვირა სჭირდებათ.

American Journal of Psychiatry-ში ახლახანს გამოქვეყნდა პრეპარატის კვლევის შედეგები, რომელშიც ჩართული იყო 227 პაციენტი. თითოეულ მათგანს დიაგნოსტირებული ჰქონდა დეპრესია, რომელსაც მინიმუმ 2 ანტიდეპრესანტით უშედეგოდ მკურნალობდნენ. კვლევის მონაწილეები ორ ჯგუფად დაყვეს: პაციენტთა ნაწილს ესკეტამინის ნაზალურ სპრეისა და ანტიდეპრესანტს აძლევდნენ, ხოლო ნაწილს — პლაცებო-სპრეისა და ანტიდეპრესანტს.

კვლევის დაწყებიდან 28 დღის თავზე მეცნიერებმა ორივე ჯგუფის შედეგები ერთმანეთს შეადარეს. აღმოჩნდა, რომ პაციენტებში ესკეტამინის სპრეის გამოყენებამ პლაცებოსთან შედარებით ჯანმრთელობის მდგომარეობა მნიშვნელოვნად გააუმჯობესა. აღნიშნული ეფექტი შესამჩნევი იყო ესკეტამინის პირველი შესხურებიდან 24 საათის შემდგომ. დადებითი კლინიკური შედეგების პარალელურად უნდა აღინიშნოს გამოვლენილი გვერდითი ეფექტებიც: გულისრევა, თავბუსხვევა, დისოციაცია (ფსიქიკური პროცესების კავშირის დარღვევა). თუმცა მნიშვნელოვანია ის ფაქტიც, რომ ეს გვერდითი ეფექტები მალევე, 1,5 საათში გაქრა.

კვლევის ავტორები ვარაუდობენ, რომ ახალი პრეპარატი მოახერხებს და დააკმაყოფილებს ბაზარზე არსებულ მოთხოვნას. ამ შედეგების მიხედვით, ანტიდეპრესანტების მიმართ რეზისტენტული დეპრესიის მქონე პაციენტებს ესკეტამინის ნაზალური სპრეის გამოყენა დადებით შედეგებს მალევე აჩვენებს და იგი ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხოა.