1960-იან წლებში გამართული ომის საწინააღმდეგო აქციებით დაწყებული და 2018 წლის ქუჩის პროტესტებით დამთავრებული, ქუჩაში გამოსვლა თანამედროვე ამერიკული ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, მაგრამ ახდენს თუ არა პროტესტი რეალურ გავლენას არჩევნებზე, ან მთავრობაში არსებულ ძალთა ბალანსზე?

ახლახან ჩატარებულ კვლევაზე დაყრდნობით, რომლის ფარგლებშიც 30 წლის განმავლობაში შეგროვებული მონაცემების გაანალიზება მოხდა, ამ კითხვაზე პასუხი დადებითია.

სტენფორდის ბიზნესის სკოლის პროფესორის სარა ა. სოულისა და პენსილვანიის უნივერსიტეტის დანიელ ქ. გილიონის თანაავტორობით ჩატარებული კვლევის ფარგლებში ირკვევა, რომ ლიბერალურ და კონსერვატულ პროტესტებს ამა თუ იმ კანდიდატის მიერ მიღებული ხმების რაოდენობაზე მნიშვნელოვანი გავლენის მოხდენა შეუძლია.

"ადამიანების დიდი ნაწილი აქციებს სკეპტიკურად უყურებს და თვლის, რომ მათ არჩევნების შედეგებზე დიდი გავლენის მოხდენა არ შეუძლიათ, თუმცა, ჩვენი კვლევით დგინდება, რომ პროტესტის ტალღები ამომრჩეველთა ქცევაზე დიდ გავლენას ახდენს", - აცხადებს სოული.

საშუალოდ, აშშ-ში ლიბერალების მიერ მოწყობილი პროტესტები დემოკრატების კანდიდატისთვის მიცემულ ხმათა რაოდენობას ორი პროცენტით ზრდის, ხოლო რესპუბლიკური პარტიის კანდიდატისთვის მიცემულს – ექვსი პროცენტით ამცირებს. კონსერვატიული პარტიის პროტესტებს შეუძლიათ დემოკრატებისთვის მიცემული ხმები 2%-ით შეამცირონ, რესპუბლიკელებისთვის მიცემული ხმების რაოდენობა კი 6%-ით გაზარდოს.

აღნიშნულ კვლევაში აშშ-ში 1960-იანი წლებიდან 1990 წლამდე გამართული პროტესტები და კონგრესის არჩევნებია გაანალიზებული.

ლიბერალები მეტად აპროტესტებენ

გამართული პროტესტების იდეოლოგიურ სპექტრზე გადასანაწილებლად, მეცნიერები კვლევაში გაანალიზებული თითოეული პროტესტის მოთხოვნებს დააკვირდნენ. გასაკვირი არაა, რომ იმ დროს არსებული პაციფისტური და სამოქალაქო უფლებების დამცველი მოძრაობების გამო, 1960 და 1970-იან წლებში გამართული პროტესტების 90% პოლიტიკურ კომპასზე მარცხნენა მხარეს ხვდება. თუმცა, 1980-იან წლებში კონსერვატიული პროტესტების რაოდენობა დაახლოებით 14%-ით, ხოლო 1990-იანებში 21%-ით გაიზარდა.

თითოეული პროტესტის "წონის" შესაფასებლად მეცნიერები აკვირდებოდნენ, თუ რამდენად კარგად ორგანიზებული და მრავალრიცხოვანი იყო ის, ან მოჰყვა თუ არა მას მსხვერპლი.

მეცნიერები აცხადებენ, რომ პოლიტიკურ პროტესტებს ამომრჩევლებისა და კანდიდატებისთვის მნიშვნელოვანი მესიჯების მიწოდება შეუძლიათ. პროტესტები ამომრჩევლებს აიძულებს, რომ უფრო ყურადღებით იყვნენ. მმართველ პარტიას კი ის საზოგადოებაში არსებულ უკმაყოფილებას აცნობს. ძალაუფლებაში მყოფთა კონკურენტებს პროტესტები მათი მოწინააღმდეგის შესახებ მნიშვნელოვან ინფორმაციას აწვდის.

კვლევის შედეგებით ირკვევა, რომ ლიბერალური პროტესტები პროფესიონალი დემოკრატი ლიდერების რაოდენობას ზრდის. პროტესტების შედეგად, იმის შანსი, რომ მოწინააღმდეგე პარტიის გამოცდილი კანდიდატი საარჩევნო პროცესებში ჩაერთვებოდა, 20%-დან 50%-მდე იზრდებოდა.

"საპროტესტო გამოსვლებს პოლიტიკოსები ინფორმაციის შესაგროვებლად იყენებენ. როდესაც პოლიტიკოსები საარჩევნო პროცესში ერთვებიან, ისინი ცდილობენ, რომ საზოგადოების განწყობა ყველა საკითხზე შეამოწმონ, ხოლო საკუთარი მხარდამჭერების მოსაზრებები კი კარგად ჰქონდეთ გაცნობიერებული. აქციები უკმაყოფილების გამოხატვის ერთ-ერთი ფორმაა, მათი წყალობით პოლიტიკოსები საზოგადოებაში არსებულ მნიშნველოვან პრობლემებზე ინფორმაციას იღებენ", - აცხადებს გილიონი.

როგორც სტენფორდის უნივერსიტეტის პროფესორი დენიელ ქ. გილიონი ამბობს, 1960-იანი წლების შემდეგ, 2018 წელს ყველაზე მეტი აქცია ჩატარდა.