თურქეთის პრეზიდენტი, რეჯეფ თაიპ ერდოღანი, ერაყის ქურთისტანის ავტონომიას სანქციებით და შიმშილით დაემუქრა. ამის შესახებ თურქეთის პრეზიდენტმა სამშაბათს განაცხადა. ერდოღანის ეს განცხადება 25 სექტემბერს, ერაყის ქურთისტანის ავტონომიაში დამოუკიდებლობის შესახებ გამართულ რეფერენდუმს მოჰყვა.

თურქეთის პრეზიდენტის განცხადებით, თუ ავტონომიის ლიდერები გამართული რეფერენდუმის შემდეგ დამოუკიდებლობას გამოაცხადებენ, ქურთისტანის მოსახლეობას შიმშილი ელოდება. ერდოღანმა ქურთების ავტონომიის ლიდერი, მასუდ ბარზანი არაკეთილსინდისიერებაში დაადანაშაულა და მოუწოდა მას უარი თქვას დამღუპველ ავანტიურაზე.

ოფიციალურ ანკარას ქურთისტანზე ზემოქმედების საკმაოდ მძლავრი ბერკეტები აქვს, მათ შორის, უმთავრესი ჯეიჰანის მილსადენი და საზღვაო პორტია. სწორედ, ჯეიჰანის მილსადენიდან ხდება კირქუქში ქურთების ავტონომიაზე მოპოვებული ნავთობის უდიდესი წილის ტრანსპორტირება, ხოლო ჯეიჰანის პორტი კი, ამ ნავთობის გავრცელების ერთადერთი წერტილია. კირქუქის ნავთობის საბადოები ავტონომიის შემოსავლის მთავარ წყაროა.

ერდოღანის თქმით, ქურთების მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემთხვევაში, თურქეთი გადაკეტავს ჯეიჰანის მილსადენს და პორტს. პრეზიდენტი ასევე დაემუქრა საზღვრების ჩაკეტვით, დამოიკიდებლობის გამოცხადებისთანავე თურქეთი არ გაატარებს ქურთისტანში მიმავალ და იქიდან მომავალ არანაირ ტვირთს.

ქურთული ავტონომიის ინფორმაციით, 2017 პირველ ნახევარში თურქეთთან სავაჭრო მოცულობამ 5 მილიარდი დოლარი შეადგინა.

ერდოღანის განცხადებით: "თუ ბარზანი და ქურთების რეგიონალური მთავრობა არ გამოასწორებს ამ შეცდომას და დამოუკიდებლობას გამოაცხადებს ისინი შევლენ ისტორიაში როგორც ადამიანები, რომლებმაც რეგიონი ეთნიკურ და კონფესიურ კონფლიქტში ჩაითრიეს."

რეფერენდუმი დამოუკიდებლობის შესახებ ქურთისტანის ავტონომიაში 25 სექტემბერს ჩატარდა. ის რამდენიმე თვით ადრე, ქურთების ლიდერმა ბარზანიმ დააანონსა. აღნიშნულ რეფერენდუმზე მხოლოდ ერთი კითხვა გავიდა - მოსახლეობის უნდა დაეფიქსირებინა აზრი დამოუკიდებელი რესპუბლიკის შექმნაზე.

რეფერენდუმის ოფიციალური შედეგები ჯერჯერობით უცნობია, თუმცა წინასწარი გამოკითხვებით მოსახლეობის აბსოლუტურმა უმრავლესობამ დამოუკიდებლობის იდეას მხარი დაუჭირა.

ავტონომიის ლიდერების განცხადებით, ისინი არ აპირებენ დამოუკიდებლობის უმალვე გამოცხადებას. ბარზანის თქმით, რეფერენდუმის შედეგები იქნება ხალხის მიერ მათთვის გაცემული მანდატი მოლაპარაკებების საწარმოებლად ერაყის ცენტრალურ ხელისუფლებასთან და ასევე მეზობელ სახელმწიფოებთან.

დამოუკიდებლობის რეფერენდუმმა საერთაშორისო თანამეგობრობის კრიტიკის ფონზე ჩაიარა. მსოფლიოს წამყვანმა სახელმწიფოებმა, მათ შორის აშშ-მ, დამოუკიდებელი სახელმწიფოს იდეას მხარი არ დაუჭირა. თეთრი სახლის ოფიციალურ განცხადებაში ნათქვამია, რომ ვაშინგტონი იმედგაცრუებულია ავტონომიის გადაწყვეტილებით ჩაატაროს რეფერენდუმი, თუმცა ეს ვერ შეცვლის ისტორიულად ჩამოყალიბებულ ურთიერთობებს.

ქურთები საკუთარი სახელმწიფოს შექმნას პირველი მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ ცდილობენ.