ისევ ფიქრობ, წახვიდე თუ არა არჩევნებზე? გამოჩენილ ადამიანებს შენთვის სათქმელი აქვთ
არჩევნები რომ დემოკრატიული საზოგადოების ერთ-ერთი უმთავრესი მონაპოვარი და საკუთარი ბედის განსაკარგავად ყველაზე მარჯვე იარაღია, ეს ბევრ ჩვენგანს კარგად აქვს გათავისებული. თუმცა, სხვადასხვა მიზეზით, ადამიანები მაინც პასიურად იყენებენ ამ იარაღს და საკუთარი ნებით ამბობენ უარს ხმის მიცემაზე.
თუ რატომ არ უნდა გააკეთო ეს და რატომ უნდა წახვიდე არჩევნებზე ყოველ მიზეზგარეშე, ამ შეკითხვაზე ისტორიული ფიგურები უამრავ განსხვავებულ პასუხს გაგცემდნენ და დაგარწმუნებდნენ, რომ შენი ხმა გამოიყენო. რამდენიმე ასეთ გამორჩეულ პასუხს ამ სტატიაში მოვუყარეთ თავი.
რა არის ტყვიაზე მძლავრი იარაღი?
აშშ-ის მე-16 პრეზიდენტმა და ყველა დროის ერთ-ერთმა ყველაზე გავლენიანმა პოლიტიკოსმა, აბრაამ ლინკოლნმა, 1856 წლის 29 მაისს, ილინოისში გამართულ რესპუბლიკელთა პირველ ყრილობას ამ სიტყვებით მიმართა: ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ბიულეტენი ტყვიაზე მძლავრი იარაღიაო (ეს ერთგვარი კალამბურიცაა, რადგან ინგლისურ ენაში "ბიულეტენი" და "ტყვია" პარონიმებია).
ლინკოლნმა ეს შედარება მოგვიანებით, 1861 წელსაც გამოიყენა, როცა უკვე კონგრესს მიმართავდა:
"ბიულეტენი ტყვიის კანონიერი და მშვიდობიანი მემკვიდრეა. და მაშინ, როცა გადაწყვეტილება სწორედ ბიულეტენებით, სამართლიანად, კონსტიტუციურად მიიღება, გამორიცხულია, ტყვიებს დავუბრუნდეთ".
რას განსაზღვრავს ერთი ამომრჩევლის უმეცრება?
გააზრებული არჩევანის გაკეთებისა და დემოკრატიულ პროცესებში განათლებული ადამიანების მონაწილეობის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი აშშ-ის 35-ე პრეზიდენტმა, ჯონ ფ. კენედიმ, როცა 1963 წლის მაისში ვანდებილტის უნივერსიტეტის საიუბილეო ღონისძიებაზე მიიწვიეს.
"განათლებულმა მოქალაქემ იცის, კიდევ რამდენი აქვს სასწავლი. მან იცის, რომ დღეს, ისე, როგორც არასდროს, 'ცოდნა ძალაა'. იცის, რომ მხოლოდ განათლებული და განსწავლული ხალხი შეიძლება იყოს თავისუფალი და რომ დემოკრატიაში ერთი ამომრჩევლის უმეცრებაც კი ყველა ჩვენგანის უსაფრთხოებას ასუსტებს".
რა არის უძვირფასესი თავისუფლება?
არჩევნებში მონაწილეობა დღეს კი განსაკუთრებულ შესაძლებლობად შეიძლება არ ეჩვენებოდეს ზოგიერთს, მაგრამ უნდა გავიხსენოთ, სხვადასხვა ეპოქასა და საზოგადოებაში როგორ იბრძოდნენ ხმის მიცემის უფლების მოსაპოვებლად. მაშინ დავრწმუნდებით, რომ ამ უფლებას მოფრთხილება და დაცვა სჭირდება, მათ შორის, ჩვენი მხრიდან.
"დემოკრატიულ არჩევნებში შეუზღუდავად მონაწილეობისა და ხმის მიცემით საკუთარი თავის გამოხატვის საშუალება, შეკრებისა და გაერთიანების უფლება, შენს ნებაზე გადაადგილების შესაძლებლობა — ეს ყველაფერი უძვირფასესი თავისუფლებებია, რომელიც ადამიანის სულისკვეთებას ამაღლებს და ჩვენს ღმერთისგან ბოძებულ უფლებებს გამოხატავს", — ეს სიტყვები სამხრეთაფრიკელმა აქტივისტმა და პოლიტიკოსმა, ნელსონ მანდელამ, 2000 წლის ნოემბერში წარმოთქვა, როცა სამოქალაქო უფლებების ეროვნულმა მუზეუმმა თავისუფლების ჯილდო მიანიჭა.
მანდელა, რომელიც სამხრეთ აფრიკის პირველი პრეზიდენტი და ქვეყანაში საყოველთაო საარჩევნო უფლებით არჩეული პირველი პოლიტიკოსი იყო, თავის გამოსვლებში ხშირად უსვამდა ხაზს ყოველი ხმის გადამწყვეტ მნიშვნელობას.
რას ნიშნავს პოლიტიკაში არჩარევა?
ყოველი ხმის მნიშვნელობას, უფრო ზუსტად კი თითოეული მოქალაქის პოლიტიკაში აქტიურ ჩართულობას, ძველ საბერძნეთშიც უსვამდნენ ხაზს. აი, მაგალითად, რას ამბობდა ცნობილი ათენელი ორატორი და პოლიტიკური მოღვაწე, პერიკლე:
"ვინც პოლიტიკით დაინტერესებული არაა, ის სხვის საქმეში ჩარევაზე კი არ ამბობს უარს, მას საერთოდ არაფერი ესაქმება აქ".
ეს ფრაზა დღესაც კი, ათასწლეულების შემდეგ, აქტუალურ სათქმელს ახმოვანებს. აღსანიშნავია ისიც, რომ მას, ვინც "პოლიტიკაში არ ერევა", ძველ საბერძნეთში "იდიოტად" მოიხსენიებდნენ. კი, "იდიოტის" ეტიმოლოგიას სწორედ ანტიკურ ცივილიზაციამდე მივყავართ, სადაც საზოგადოებრივი ყოფიდან და პოლიტიკიდან განზე გამდგარ ადამიანს "იდიოტეს" ერქვა.
ვინ ირჩევს ცუდ მთავრობას?
აპათიის, პოლიტიკისადმი გულგრილობის საკითხი მხოლოდ თანამედროვე გამოწვევა არაა. ეს პრობლემა ისტორიის ლამის ყველა მონაკვეთში მწვავე იყო.
"ცუდ მთავრობებს ირჩევენ კარგი მოქალაქეები, რომლებიც არჩევნებში არ მონაწილეობენ", — ეს ნათქვამი გამოჩენილ ამერიკელ კრიტიკოსს, ჯორჯ ჯინ ნათანს ეკუთვნის.
ამ ფრაზას იდეურად უკავშირდება სხვადასხვა დროს ბევრი ფიგურის მიერ გამეორებული ცნობილი გამონათქვამიც, რომ "თუკი ხმას არ აძლევ, დაჩივლების უფლებასაც კარგავ".
-
გადახედვაროგორ დავშიფროთ ტელეფონი და კომპიუტერი, რომ შიგნით ვერავინ შეაღწიოს როგორ დავშიფროთ ტელეფონი და კომპიუტერი, რომ შიგნით ვერავინ შეაღწიოს
-
გადახედვაNCDC: სავსეები ვართ კორუმპირებული გაჩუმებული ხალხით, ქოცებით, ოდეერებით NCDC: სავსეები ვართ კორუმპირებული გაჩუმებული ხალხით, ქოცებით, ოდეერებით
-
გადახედვანინო წილოსანი: როგორც კი აღმოაჩინეს და გააუვნებლეს უსამშობლო პოლიტიკოსების "საბრძოლო" მარაგები, აქცია მშვიდობიანი გახდა ნინო წილოსანი: როგორც კი აღმოაჩინეს და გააუვნებლეს უსამშობლო პოლიტიკოსების "საბრძოლო" მარაგები, აქცია მშვიდობიანი გახდა
-
გადახედვაადვოკატი: ზურა დათუნაშვილს დაზიანება აქვს ყელის არეში, შესიებული აქვს თვალი, მანქანაში ჩასმის დროს ურტყამდნენ გვერდებში ადვოკატი: ზურა დათუნაშვილს დაზიანება აქვს ყელის არეში, შესიებული აქვს თვალი, მანქანაში ჩასმის დროს ურტყამდნენ გვერდებში
-
გადახედვაადვოკატის ინფორმაციით, პოლიციამ დაკავებისას ალეკო ელისაშვილს სერიოზული დაზიანებები მიაყენა ადვოკატის ინფორმაციით, პოლიციამ დაკავებისას ალეკო ელისაშვილს სერიოზული დაზიანებები მიაყენა
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე: დარჩა ვინმე პოლიციაში, ვისაც ეყოფა ვაჟკაცობა და გაემიჯნება ამ კრიმინალს? მამუკა ხაზარაძე: დარჩა ვინმე პოლიციაში, ვისაც ეყოფა ვაჟკაცობა და გაემიჯნება ამ კრიმინალს?
-
გადახედვაბელგიელი ევროპარლამენტარი ქართველი მაღალჩინოსნებისთვის სანქციების დასაწესებლად ევროპული საბჭოს მოწვევას ითხოვს ბელგიელი ევროპარლამენტარი ქართველი მაღალჩინოსნებისთვის სანქციების დასაწესებლად ევროპული საბჭოს მოწვევას ითხოვს
-
გადახედვასსს აქციებთან დაკავშირებით გამოძიების მიმდინარეობის თაობაზე განცხადებას ავრცელებს სსს აქციებთან დაკავშირებით გამოძიების მიმდინარეობის თაობაზე განცხადებას ავრცელებს
-
გადახედვაშსს-მ პოლიციაზე თავდასხმის ბრალდებით აქციაზე კიდევ ერთი პირი დააკავა შსს-მ პოლიციაზე თავდასხმის ბრალდებით აქციაზე კიდევ ერთი პირი დააკავა
-
გადახედვაენტონი ბლინკენი: აშშ ახლა ემზადება, გამოიყენოს ჩვენს ხელთ არსებული ინსტრუმენტები, მათ შორის დამატებითი სანქციებიც ენტონი ბლინკენი: აშშ ახლა ემზადება, გამოიყენოს ჩვენს ხელთ არსებული ინსტრუმენტები, მათ შორის დამატებითი სანქციებიც
-
გადახედვაჯო უილსონი: აშშ-ის მთავრობამ დაუყოვნებლივ უნდა დასაჯოს ის პირები, რომლებიც მონაწილეობენ უდანაშაულო ქართველების მიმართ ძალადობასა და სისასტიკეში ჯო უილსონი: აშშ-ის მთავრობამ დაუყოვნებლივ უნდა დასაჯოს ის პირები, რომლებიც მონაწილეობენ უდანაშაულო ქართველების მიმართ ძალადობასა და სისასტიკეში
-
გადახედვაგიორგი გახარია: ჩვენს დედაქალაქში ახალგაზრდებზე ძალადობენ ნიღბიანი ადამიანები, რომელ საუკუნეში ვართ? გიორგი გახარია: ჩვენს დედაქალაქში ახალგაზრდებზე ძალადობენ ნიღბიანი ადამიანები, რომელ საუკუნეში ვართ?
-
გადახედვაღირსებით ევროპისკენ, ღირსეული ქართველი! – პრეზიდენტი გდდ-ს სამმართველოს უფროსის მიერ თანამდებობის დატოვებაზე ღირსებით ევროპისკენ, ღირსეული ქართველი! – პრეზიდენტი გდდ-ს სამმართველოს უფროსის მიერ თანამდებობის დატოვებაზე
-
გადახედვაპრეზიდენტი სპეცრაზმელების სიაზე: ეს სია ძალიან მნიშვნელოვანი მონაპოვარია, რამეთუ ადასტურებს სისტემის რღვევას პრეზიდენტი სპეცრაზმელების სიაზე: ეს სია ძალიან მნიშვნელოვანი მონაპოვარია, რამეთუ ადასტურებს სისტემის რღვევას
-
გადახედვამეთიუ მილერ: გამოვიყენებთ ჩვენს ხელთ არსებულ ინსტრუმენტებს მეთიუ მილერ: გამოვიყენებთ ჩვენს ხელთ არსებულ ინსტრუმენტებს
-
გადახედვაანიტა ჰიპერი: საგანგაშო ცნობებია მომიტინგეების თვითნებური დაკავების, ძალადობისა და არასათანადო მოპყრობის შესახებ ანიტა ჰიპერი: საგანგაშო ცნობებია მომიტინგეების თვითნებური დაკავების, ძალადობისა და არასათანადო მოპყრობის შესახებ
-
გადახედვადეკანოზი ილარიონ შენგელია: მკვლელები და ბოროტმოქმედები სახეს ნიღბით იფარავენ დეკანოზი ილარიონ შენგელია: მკვლელები და ბოროტმოქმედები სახეს ნიღბით იფარავენ
-
გადახედვახარება: ქვეყანა, აბა, პი***სტებს უნდა ჩავაბაროთ? ხარება: ქვეყანა, აბა, პი***სტებს უნდა ჩავაბაროთ?
-
გადახედვაპოლიციამ ალეკო ელისაშვილი დააკავა პოლიციამ ალეკო ელისაშვილი დააკავა
-
გადახედვაგდდ-ის ოპერატიული სამმართველოს უფროსმა თანამდებობა დატოვა გდდ-ის ოპერატიული სამმართველოს უფროსმა თანამდებობა დატოვა
-
გადახედვალატვიის პრეზიდენტის განცხადებით, საქართველოს ხელისუფლების პერსონალურ სანქციებზე ევროკავშირის სხვა ქვეყნებიც იმუშავებენ ლატვიის პრეზიდენტის განცხადებით, საქართველოს ხელისუფლების პერსონალურ სანქციებზე ევროკავშირის სხვა ქვეყნებიც იმუშავებენ
კომენტარები