ისევ ფიქრობ, წახვიდე თუ არა არჩევნებზე? გამოჩენილ ადამიანებს შენთვის სათქმელი აქვთ
არჩევნები რომ დემოკრატიული საზოგადოების ერთ-ერთი უმთავრესი მონაპოვარი და საკუთარი ბედის განსაკარგავად ყველაზე მარჯვე იარაღია, ეს ბევრ ჩვენგანს კარგად აქვს გათავისებული. თუმცა, სხვადასხვა მიზეზით, ადამიანები მაინც პასიურად იყენებენ ამ იარაღს და საკუთარი ნებით ამბობენ უარს ხმის მიცემაზე.
თუ რატომ არ უნდა გააკეთო ეს და რატომ უნდა წახვიდე არჩევნებზე ყოველ მიზეზგარეშე, ამ შეკითხვაზე ისტორიული ფიგურები უამრავ განსხვავებულ პასუხს გაგცემდნენ და დაგარწმუნებდნენ, რომ შენი ხმა გამოიყენო. რამდენიმე ასეთ გამორჩეულ პასუხს ამ სტატიაში მოვუყარეთ თავი.
რა არის ტყვიაზე მძლავრი იარაღი?
აშშ-ის მე-16 პრეზიდენტმა და ყველა დროის ერთ-ერთმა ყველაზე გავლენიანმა პოლიტიკოსმა, აბრაამ ლინკოლნმა, 1856 წლის 29 მაისს, ილინოისში გამართულ რესპუბლიკელთა პირველ ყრილობას ამ სიტყვებით მიმართა: ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ბიულეტენი ტყვიაზე მძლავრი იარაღიაო (ეს ერთგვარი კალამბურიცაა, რადგან ინგლისურ ენაში "ბიულეტენი" და "ტყვია" პარონიმებია).
ლინკოლნმა ეს შედარება მოგვიანებით, 1861 წელსაც გამოიყენა, როცა უკვე კონგრესს მიმართავდა:
"ბიულეტენი ტყვიის კანონიერი და მშვიდობიანი მემკვიდრეა. და მაშინ, როცა გადაწყვეტილება სწორედ ბიულეტენებით, სამართლიანად, კონსტიტუციურად მიიღება, გამორიცხულია, ტყვიებს დავუბრუნდეთ".
რას განსაზღვრავს ერთი ამომრჩევლის უმეცრება?
გააზრებული არჩევანის გაკეთებისა და დემოკრატიულ პროცესებში განათლებული ადამიანების მონაწილეობის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი აშშ-ის 35-ე პრეზიდენტმა, ჯონ ფ. კენედიმ, როცა 1963 წლის მაისში ვანდებილტის უნივერსიტეტის საიუბილეო ღონისძიებაზე მიიწვიეს.
"განათლებულმა მოქალაქემ იცის, კიდევ რამდენი აქვს სასწავლი. მან იცის, რომ დღეს, ისე, როგორც არასდროს, 'ცოდნა ძალაა'. იცის, რომ მხოლოდ განათლებული და განსწავლული ხალხი შეიძლება იყოს თავისუფალი და რომ დემოკრატიაში ერთი ამომრჩევლის უმეცრებაც კი ყველა ჩვენგანის უსაფრთხოებას ასუსტებს".
რა არის უძვირფასესი თავისუფლება?
არჩევნებში მონაწილეობა დღეს კი განსაკუთრებულ შესაძლებლობად შეიძლება არ ეჩვენებოდეს ზოგიერთს, მაგრამ უნდა გავიხსენოთ, სხვადასხვა ეპოქასა და საზოგადოებაში როგორ იბრძოდნენ ხმის მიცემის უფლების მოსაპოვებლად. მაშინ დავრწმუნდებით, რომ ამ უფლებას მოფრთხილება და დაცვა სჭირდება, მათ შორის, ჩვენი მხრიდან.
"დემოკრატიულ არჩევნებში შეუზღუდავად მონაწილეობისა და ხმის მიცემით საკუთარი თავის გამოხატვის საშუალება, შეკრებისა და გაერთიანების უფლება, შენს ნებაზე გადაადგილების შესაძლებლობა — ეს ყველაფერი უძვირფასესი თავისუფლებებია, რომელიც ადამიანის სულისკვეთებას ამაღლებს და ჩვენს ღმერთისგან ბოძებულ უფლებებს გამოხატავს", — ეს სიტყვები სამხრეთაფრიკელმა აქტივისტმა და პოლიტიკოსმა, ნელსონ მანდელამ, 2000 წლის ნოემბერში წარმოთქვა, როცა სამოქალაქო უფლებების ეროვნულმა მუზეუმმა თავისუფლების ჯილდო მიანიჭა.
მანდელა, რომელიც სამხრეთ აფრიკის პირველი პრეზიდენტი და ქვეყანაში საყოველთაო საარჩევნო უფლებით არჩეული პირველი პოლიტიკოსი იყო, თავის გამოსვლებში ხშირად უსვამდა ხაზს ყოველი ხმის გადამწყვეტ მნიშვნელობას.
რას ნიშნავს პოლიტიკაში არჩარევა?
ყოველი ხმის მნიშვნელობას, უფრო ზუსტად კი თითოეული მოქალაქის პოლიტიკაში აქტიურ ჩართულობას, ძველ საბერძნეთშიც უსვამდნენ ხაზს. აი, მაგალითად, რას ამბობდა ცნობილი ათენელი ორატორი და პოლიტიკური მოღვაწე, პერიკლე:
"ვინც პოლიტიკით დაინტერესებული არაა, ის სხვის საქმეში ჩარევაზე კი არ ამბობს უარს, მას საერთოდ არაფერი ესაქმება აქ".
ეს ფრაზა დღესაც კი, ათასწლეულების შემდეგ, აქტუალურ სათქმელს ახმოვანებს. აღსანიშნავია ისიც, რომ მას, ვინც "პოლიტიკაში არ ერევა", ძველ საბერძნეთში "იდიოტად" მოიხსენიებდნენ. კი, "იდიოტის" ეტიმოლოგიას სწორედ ანტიკურ ცივილიზაციამდე მივყავართ, სადაც საზოგადოებრივი ყოფიდან და პოლიტიკიდან განზე გამდგარ ადამიანს "იდიოტეს" ერქვა.
ვინ ირჩევს ცუდ მთავრობას?
აპათიის, პოლიტიკისადმი გულგრილობის საკითხი მხოლოდ თანამედროვე გამოწვევა არაა. ეს პრობლემა ისტორიის ლამის ყველა მონაკვეთში მწვავე იყო.
"ცუდ მთავრობებს ირჩევენ კარგი მოქალაქეები, რომლებიც არჩევნებში არ მონაწილეობენ", — ეს ნათქვამი გამოჩენილ ამერიკელ კრიტიკოსს, ჯორჯ ჯინ ნათანს ეკუთვნის.
ამ ფრაზას იდეურად უკავშირდება სხვადასხვა დროს ბევრი ფიგურის მიერ გამეორებული ცნობილი გამონათქვამიც, რომ "თუკი ხმას არ აძლევ, დაჩივლების უფლებასაც კარგავ".
-
გადახედვაჰელსინკის კომისია: აშშ-სა და მსოფლიოს დემოკრატიების დროა უზრუნველყონ საქართველოს თავისუფალ და დემოკრატიულ ქვეყნად დარჩენა ჰელსინკის კომისია: აშშ-სა და მსოფლიოს დემოკრატიების დროა უზრუნველყონ საქართველოს თავისუფალ და დემოკრატიულ ქვეყნად დარჩენა
-
გადახედვა"პოლიციის სამმართველოში ერთ-ერთი ზონდერი მომვარდა და ხელის მოტეხას ცდილობდა" — დაკავებული აქტივისტი "პოლიციის სამმართველოში ერთ-ერთი ზონდერი მომვარდა და ხელის მოტეხას ცდილობდა" — დაკავებული აქტივისტი
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ოპოზიციურ ლიდერებს, "დაიტოვეს" წარმომადგენლებს და არასამთავრობო სექტორს ხვდება სალომე ზურაბიშვილი ოპოზიციურ ლიდერებს, "დაიტოვეს" წარმომადგენლებს და არასამთავრობო სექტორს ხვდება
-
გადახედვაGWP-ის სპეციალური განცხადება: ცოტნე დადიანის ქუჩაზე, აბონენტებს წყალმომარაგება რამდენიმე საათით შეუწყდებათ GWP-ის სპეციალური განცხადება: ცოტნე დადიანის ქუჩაზე, აბონენტებს წყალმომარაგება რამდენიმე საათით შეუწყდებათ
-
გადახედვა"ტვ პირველის" ინფორმაციით, დინამოს სტადიონის ტერიტორიაზე მდებარე ფიტნეს-დარბაზ "ასპრიაში" ნიღბიანები შეცვივდნენ "ტვ პირველის" ინფორმაციით, დინამოს სტადიონის ტერიტორიაზე მდებარე ფიტნეს-დარბაზ "ასპრიაში" ნიღბიანები შეცვივდნენ
-
გადახედვაკობახიძესა და ალიევს შორის სატელეფონო საუბარი შედგა კობახიძესა და ალიევს შორის სატელეფონო საუბარი შედგა
-
გადახედვაკახა კალაძე: "საახალწლო სოფელში" უამრავი ადამიანია შეკრებილი. გთხოვთ, ერთმანეთს შეურაცხყოფას ნუ მივაყენებთ კახა კალაძე: "საახალწლო სოფელში" უამრავი ადამიანია შეკრებილი. გთხოვთ, ერთმანეთს შეურაცხყოფას ნუ მივაყენებთ
-
გადახედვასაზოგადოებრივ მაუწყებელთან პროტესტი გრძელდება საზოგადოებრივ მაუწყებელთან პროტესტი გრძელდება
-
გადახედვამთავრობის გადაწყვეტილებით, 1-დან 13 იანვრამდე პერიოდი უქმე დღეებად გამოცხადდა მთავრობის გადაწყვეტილებით, 1-დან 13 იანვრამდე პერიოდი უქმე დღეებად გამოცხადდა
-
გადახედვასამართალდამცავების მიერ სასტიკად ნაცემი 21 წლის ახალგაზრდას სასამართლო პროცესი 27 იანვარს გაიმართება სამართალდამცავების მიერ სასტიკად ნაცემი 21 წლის ახალგაზრდას სასამართლო პროცესი 27 იანვარს გაიმართება
-
გადახედვათბილისის სამედიცინო უნივერსიტეტის სტუდენტები ვაკის პარკიდან მარშს გამართავენ თბილისის სამედიცინო უნივერსიტეტის სტუდენტები ვაკის პარკიდან მარშს გამართავენ
-
გადახედვაფოთის საკრებულოში ოპოზიციონერი დეპუტატების მიერ მოწყობილ პერფორმანსს სიტყვიერი დაპირისპირება მოჰყვა — ოპოზიციამ სხდომა დატოვა ფოთის საკრებულოში ოპოზიციონერი დეპუტატების მიერ მოწყობილ პერფორმანსს სიტყვიერი დაპირისპირება მოჰყვა — ოპოზიციამ სხდომა დატოვა
-
გადახედვამაია სანდუმ საპრეზიდენტო ფიცი დადო მაია სანდუმ საპრეზიდენტო ფიცი დადო
-
გადახედვა"ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერი": ვაკის რაიონში წყალმომარაგების სტაბილურობისთვის ქსელზე აუცილებელი სამუშაოები ჩატარდება "ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერი": ვაკის რაიონში წყალმომარაგების სტაბილურობისთვის ქსელზე აუცილებელი სამუშაოები ჩატარდება
-
გადახედვაPACE: ბოდბეში PACE-ის დამკვირვებელთა გუნდის მანქანა 40-მდე კუნთმაგარმა კაცმა განზრახ დააზიანა PACE: ბოდბეში PACE-ის დამკვირვებელთა გუნდის მანქანა 40-მდე კუნთმაგარმა კაცმა განზრახ დააზიანა
-
-
გადახედვა"საქნახშირის" თანამშრომლები კომპანიის მხრიდან 100-ზე მეტი თანამშრომლის გათავისუფლების მოტივზე საუბრობენ "საქნახშირის" თანამშრომლები კომპანიის მხრიდან 100-ზე მეტი თანამშრომლის გათავისუფლების მოტივზე საუბრობენ
-
გადახედვაცესკო: პრეზიდენტის ბრალდებები დეზინფორმაციულია ცესკო: პრეზიდენტის ბრალდებები დეზინფორმაციულია
-
გადახედვამერიის საახალწლო კონცერტზე არც ვარდელის სიმებიანი კვარტეტი გამოვა მერიის საახალწლო კონცერტზე არც ვარდელის სიმებიანი კვარტეტი გამოვა
-
გადახედვაკახა კალაძე: ფუნდამენტურად ნაკლოვანი ვინც არის, ეს IRI-ია კახა კალაძე: ფუნდამენტურად ნაკლოვანი ვინც არის, ეს IRI-ია
-
გადახედვაკალაძის თქმით, სალომე ზურაბიშვილის შესაძლო დაპატიმრება შეიძლება უკავშირდებოდეს ხელისუფლების მითვისების დანაშაულს კალაძის თქმით, სალომე ზურაბიშვილის შესაძლო დაპატიმრება შეიძლება უკავშირდებოდეს ხელისუფლების მითვისების დანაშაულს
კომენტარები