ითვლება, რომ იუპიტერის მთვარე ევროპას ყინულოვანი ზედაპირის ქვეშ თხევადი წყლის უზარმაზარი ოკეანე იმალება. ეს ოკეანე მიიჩნევა მზის სისტემაში ერთ-ერთ ყველაზე პერსპექტიულ ადგილად დედამიწის გარეთ სიცოცხლის ნიშნების მოსაძებნად.

ახლა ტეხასის უნივერსიტეტის მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ კომეტების დარტყმებს შეიძლება გამოეწვია მთვარის ზედაპირიდან სიცოცხლისთვის აუცილებელი მასალის გადატანა მიწისქვეშა ოკეანეში, სადაც მას, შესაძლოა, ხელი შეეწყო ნებისმიერი სიცოცხლის ფორმისთვის, რომელიც კი შეიძლება არსებობდეს იქ. პრესრელიზში ნათქვამია, რომ ამგვარი მასალის გადატანა შესაძლებელია მაშინაც კი, თუკი კომეტა არ გახვრეტს გაზის გიგანტის მთვარის ყინულოვან გარსს.

კომეტის ზემოქმედების კომპიუტერული სიმულაცია

ჯგუფმა შეიმუშავა კომპიუტერული მოდელი, რათა დაჰკვირვებოდა იმას, თუ რა ხდება კომეტის ან ასტეროიდის დარტყმის შემდეგ ყინულის გარსზე, რომლის სისქე, სავარაუდოდ, ათობით კილომეტრია.

მოდელი აჩვენებს, რომ ასტეროიდი ან კომეტა, რომელიც შეაღწევს ევროპას ყინულის გარსის მხოლოდ ნახევარ სიღრმეზე, შექმნის მასიურ დნობის წყალს, რომელიც ჩაიძირება ყინულის დანარჩენ ნაწილში. კვლევის თანახმად, წყლის 40%-ზე მეტი მიაღწევს ოკეანეს და მასში ჩაიტანს ოქსიდანტებს (სიცოცხლისთვის საჭირო ქიმიკატების კლასი). აქ ისინი შეძლებენ, დაცულ წყლებში უზრუნველყოს ნებისმიერი პოტენციური სიცოცხლის ფორმა.

მეცნიერების აზრით, ევროპაზე ოქსიდანტების გადასატანად, კომეტების დარტყმებს ყინულის გარღვევა მოუწევდა. მათი ვარაუდით, ამისათვის შეჯახების უფრო დიდი დიაპაზონია საჭირო.

დიდი შეჯახებით გამოწვეული კრატერი ევროპაზე

ფოტო: NASA/JPL/DLR

პოტენციური სიცოცხლე ევროპაზე

NASA-ს Europa Clipper-ის მისიის (რომელიც 2024 წლის ოქტომბერში დაიწყება) ერთ-ერთი მიზანი არის მონაცემების შეგროვება, რომელიც დაგვეხმარება, შევამოწმოთ, შეუძლია თუ არა ოქსიდანტებს თანამგზავრის ზედაპირიდან მთვარის მიწისქვეშა ოკეანემდე მიღწევა. მისია ევროპას დეტალურად გამოიკვლევს და გამოიძიებს, შეუძლია თუ არა ყინულოვან მთვარეს სიცოცხლის ფორმებისთვის ხელის შეწყობა.

თუმცა, ამ დროისთვის, კომეტებისა და ასტეროიდების ზემოქმედება მიიჩნევა ევროპაზე სიცოცხლის წარმოშობის ერთ-ერთ ყველაზე სავარაუდო მექანიზმად. მეცნიერებმა მის ზედაპირზე უკვე ათობით კრატერი აღმოაჩინეს. მათგან ბევრს აქვს მკაფიო ტალღოვანი შესახედაობა, რაც მიგვანიშნებს გაყინულ დნობის წყალსა და დარტყმის შემდგომ მოძრაობაზე კრატერის ქვეშ.

მიუხედავად იმისა, რომ კვლევა ფოკუსირებულია ევროპაზე, მას შეუძლია, გავლენა იქონიოს სხვა ყინულოვან თანამგზავრებზეც, მაგალითად, იუპიტერის მთვარე ტიტანზე. ტიტანის შემთხვევა კიდევ უფრო განსაკუთრებულია, რადგან მას ევროპაზე სქელი ყინულის ქერქი აქვს.

თუ სტატიაში განხილული თემა და ზოგადად: მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სფერო შენთვის საინტერესოა, შემოგვიერთდი ჯგუფში – შემდეგი ჯგუფი.