ვარძიის პროექტმა ევროპული მემკვიდრეობის პრიზი — ევროპა ნოსტრას ჯილდო მიიღო
ვარძიის კლდეში ნაკვეთი კომპლექსის პროაქტიული კონსერვაციისა და მონიტორინგის სისტემის პროექტმა ევროპული მემკვიდრეობის პრიზი/ევროპა ნოსტრას ჯილდო მოიპოვა.
ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტთან არსებული კულტურული მემკვიდრეობისა და გარემოს კვლევის ცენტრი იტალიელ კოლეგებთან ერთად უკვე მრავალი წელია კლდეში ნაკვეთ ისტორიულ ძეგლებზე კვლევა-მონიტორინგსა და გამაგრებით სამუშაოებს ახორციელებს. სამუშაოს შედეგად, რომელიც 2014 წელს დაიწყო, სრულად რეაბილიტირდა ვარძია და დღეისათვის მუშაობა უკვე უფლისციხის, დავით გარეჯისა და ვანის ქვაბების ძეგლებზე გრძელდება.
ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის კულტურული მემკვიდრეობისა და გარემოს კვლევის ცენტრი ვარძიის ეროვნული მნიშვნელობის ძეგლზე მიმდინარე კვლევა-კონსერვაციის სამუშაოების აქტიური მონაწილე და მთავარი სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუციაა საქართველოში.
25 მაისს ევროკომისიამ და ევროპა ნოსტრამ შემოქმედებითი ევროპის პროგრამის ფარგლებში დაფინანსებული კულტურული და ბუნებრივი მემკვიდრეობის სფეროში ევროპის უმაღლესი აღიარების – ევროპული მემკვიდრეობის პრიზის/ევროპა ნოსტრას ჯილდოს 2021 წლის გამარჯვებულები გამოავლინა. წელს ევროპის წამყვანი ჯილდო გადაეცემა ევროპის 18 ქვეყნის 24 სამაგალითო მიღწევას.
საუკუნეების განმავლობაში ქანების ეროზიის ბუნებრივი პროცესები სეისმურ ბიძგებთან ერთად საფრთხეს უქმნიდა ძეგლის მთლიანობას. კომპლექსის საქართველოს ყველაზე აქტიურ სეისმურ რეგიონში მდებარეობის გამო კლდოვანმა არქიტექტურამ სერიოზული ზიანი განიცადა.
ვარძიის სტაბილურობის უზრუნველსაყოფად პროექტის ფარგლებში 2015-დან 2019 წლამდე ვარძიაში ქვათაცვენისა და მეწყერების შესაჩერებლად არაერთი გადაუდებელი ღონისძიება ჩატარდა, ასევე შემუშავდა გრძელვადიანი სტრატეგია; შემუშავდა და დამონტაჟდა მონიტორინგის კომპლექსური სისტემა, რომელიც ავტომატურ რეჟიმში ამუშავებს გარემო პირობების საკვანძო მონაცემებს და შემდგომ სამეცნიერო ჯგუფს გადასცემს ანალიზისთვის. მონიტორინგის სისტემა ხელს უწყობს ზიანის შემცირებას და ვარძიის გრძელვადიანი სტრუქტურული სტაბილურობის უზრუნველყოფას.
"ვარძიაში ბევრი კრიტიკულად დაზიანებული უბანი იყო, რომლებიც დროულ რეაგირებას საჭიროებდა. პროექტში თავდაპირველად ჩართულები იყვნენ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ტექნიკური უნივერსიტეტი და გარემოს დაცვის ეროვნული სააგენტო. კლდეში ნაკვეთი ძეგლების რეაბილიტაცია სპეციფიკური ამოცანაა, რადგან ეს, ერთი მხრივ, გეოლოგიური პროცესების შედეგია, მეორე მხრივ კი – ადამიანის მიერ შექმნილი და კლდეში გამოკვეთილია. ამიტომ ბუნებრივი და კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის ერთობაა. შესაბამისად მრავალმხრივ და კომპლექსურ კვლევას საჭიროებს. ამ წლების განმავლობაში ვარძიაში ჩვენ შევიმუშავეთ ვარძიის კომპლექსური მონიტორინგის ქსელი, რომელიც მოიცავს ქვაბულებში მიკროკლიმატზე მონიტორინგს, სეისმური სენსორების დამონტაჟებასა და კონტროლს, ბზარების მონიტორინგს და ყველა ეს მონაცემი თბილისში ონლაინ გადმოგვეცემა", — აცხადებს კულტურული მემკვიდრეობისა და გარემოს კვლევის ცენტრის ხელმძღვანელი მიხეილ ელაშვილი.
დღესაც მუშაობს სპეციალური გეორადარი, რომელიც ქარაფის სკანირებას ახდენს და მის სტაბილურობაზეა პასუხისმგებელი. ყველა ამ მონაცემის დამუშავებით ილიაუნის კულტურული მემკვიდრეობისა და გარემოს კვლევის ცენტრი იტალიელ კოლეგებთან ერთად ადგენს იმ კრიტიკულ პროცესებსა და უბნებს, რომლებიც ჩარევას საჭიროებენ. ამ წლების განმავლობაში ვარძიაში ათამდე კრიტიკული უბანი გამაგრდა. ასეთი გამაგრებები კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლისათვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან გარედან არაფერი ეტყობა და ვიზუალურ სახეს იცავს. გაკეთდა წყალამრიდი სისტემაც. ასევ, გარკვეულ შრეებზე, ტურისტული ნაწილების ზემოთ, დამონტაჟდა ფოლადის დამცავი ბადეები ქვათა ცვენისგან დასაცავად. წელს დაგეგმილია ვარძიის ზემოთა მთაზე სპეციალური დამჭერი ბადეების დამონტაჟებაც დაცვის მიზნით.
"ვარძიაში მთელი რიგი ტექნოლოგიები პირველად მოვსინჯეთ. ისინი ინოვაციური იყო და, შეიძლება ითქვას, რომ აქ ძირითადი პრობლემები უკვე გადაიჭრა. ეს პრობლემები ნახევარ საუკუნეზე მეტი პერიოდის განმავლობაში იყო დაგროვილი და ძეგლი ახლა უკვე მიმდინარე მონიტორინგისა და მოვლა-პატრონობის რეჟიმში გადადის", — განაცხადა მიხელ ელაშვილმა.
პროექტი საქართველოს მთავრობამ და ფონდმა „ქართუმ“ დააფინანსეს. მას ხელმძღვანელობდა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტო იტალიის გარემოს დაცვისა და კვლევების უმაღლეს ინსტიტუტსა (ISPRA) და ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის კულტურული მემკვიდრეობისა და გარემოს კვლევის ცენტრთან მჭიდრო თანამშრომლობით.
-
გადახედვა"იდენტიფიცირებულნი იქნებიან ის პირები, რომლებიც აქციის მონაწილეებს საავტომობილო გზების პარალიზებისკენ მოუწოდებენ" — შსს-ს განცხადება "იდენტიფიცირებულნი იქნებიან ის პირები, რომლებიც აქციის მონაწილეებს საავტომობილო გზების პარალიზებისკენ მოუწოდებენ" — შსს-ს განცხადება
-
გადახედვანახეთ: მზეზე ერთდროულად 4 ამოფრქვევა მოხდა — უიშვიათესი მოვლენა ნახეთ: მზეზე ერთდროულად 4 ამოფრქვევა მოხდა — უიშვიათესი მოვლენა
-
გადახედვადააკავეს 2 პირი, რომლებმაც მოქალაქეებს, სიცოცხლის მოსპობის მუქარით, დიდი ოდენობით თანხა გამოსძალეს დააკავეს 2 პირი, რომლებმაც მოქალაქეებს, სიცოცხლის მოსპობის მუქარით, დიდი ოდენობით თანხა გამოსძალეს
-
-
-
გადახედვაევროპარლამენტარი აუსტრევიჩუსი დარბევის ორგანიზატორების დასანქცირებას ითხოვს — რას პასუხობენ მას ქართულ ოცნებაში ევროპარლამენტარი აუსტრევიჩუსი დარბევის ორგანიზატორების დასანქცირებას ითხოვს — რას პასუხობენ მას ქართულ ოცნებაში
-
გადახედვაპუტინი სუვერენიტეტის განმტკიცების უმნიშვნელოვანეს პირობად ტრადიციული ფასეულობების დაცვას ასახელებს პუტინი სუვერენიტეტის განმტკიცების უმნიშვნელოვანეს პირობად ტრადიციული ფასეულობების დაცვას ასახელებს
-
გადახედვაენ ჰეთეუეი იხსენებს, როგორ მოუწია ერთ კასტინგზე 10 კაცისთვის ეკოცნა ენ ჰეთეუეი იხსენებს, როგორ მოუწია ერთ კასტინგზე 10 კაცისთვის ეკოცნა
-
-
-
გადახედვანაფიცმა მსაჯულებმა 12-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს პირს, რომელმაც მეზობელი მოკლა ნაფიცმა მსაჯულებმა 12-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს პირს, რომელმაც მეზობელი მოკლა
-
გადახედვაშესაძლოა, დედამიწასთან ახლომდებარე ასტეროიდი მთვარის ფრაგმენტი იყოს შესაძლოა, დედამიწასთან ახლომდებარე ასტეროიდი მთვარის ფრაგმენტი იყოს
-
გადახედვაკანონის მიღების შემთხვევაში, ევროკავშირმა სანქციები უნდა დაუწესოს ყველა დეპუტატს, ვინც მის სასარგებლოდ მისცა ხმა — ევროპარლამენტში ინიციირებული რეზოლუცია კანონის მიღების შემთხვევაში, ევროკავშირმა სანქციები უნდა დაუწესოს ყველა დეპუტატს, ვინც მის სასარგებლოდ მისცა ხმა — ევროპარლამენტში ინიციირებული რეზოლუცია
-
გადახედვადააფიქსირეს, როგორ აფრქვევს გალაქტიკა სივრცეში 50 მილიონი მზის მასის მატერიას დააფიქსირეს, როგორ აფრქვევს გალაქტიკა სივრცეში 50 მილიონი მზის მასის მატერიას
-
გადახედვაკანის კინოფესტივალზე Studio Ghibli-ს საპატიო ოქროს პალმის რტო გადაეცემა კანის კინოფესტივალზე Studio Ghibli-ს საპატიო ოქროს პალმის რტო გადაეცემა
-
გადახედვამდინარაძე: როცა ქალი ამბობს, "არ ვარ დაოჯახებული, მაგრამ მინდა მყავდეს შვილი", ამის უფლება უნდა ჰქონდეს თუ არა, საკამათოა მდინარაძე: როცა ქალი ამბობს, "არ ვარ დაოჯახებული, მაგრამ მინდა მყავდეს შვილი", ამის უფლება უნდა ჰქონდეს თუ არა, საკამათოა
-
გადახედვაუცხოური დაფინანსებით, ქვეშეთის სოფელ კობთან დამაკავშირებელი 9 კმ-იანი გვირაბის გაჭრა დასრულდა უცხოური დაფინანსებით, ქვეშეთის სოფელ კობთან დამაკავშირებელი 9 კმ-იანი გვირაბის გაჭრა დასრულდა
-
გადახედვამზის სისტემაში ერთით მეტი პლანეტა შეიძლება იყოს და ასტრონომებმა ამის ახალ მტკიცებულებას მიაგნეს მზის სისტემაში ერთით მეტი პლანეტა შეიძლება იყოს და ასტრონომებმა ამის ახალ მტკიცებულებას მიაგნეს
-
გადახედვადღეს, 23 აპრილს, 7 საათზე, რუსული კანონის საპროტესტო აქცია კვლავ გაიმართება დღეს, 23 აპრილს, 7 საათზე, რუსული კანონის საპროტესტო აქცია კვლავ გაიმართება
-
გადახედვაკრამონი: სანქციები რაც შეიძლება სწრაფად უნდა დავაწესოთ მათ წინააღმდეგ, ვისაც საქართველოს ტრანსფორმაცია რუსული მოდელის მიხედვით სურთ კრამონი: სანქციები რაც შეიძლება სწრაფად უნდა დავაწესოთ მათ წინააღმდეგ, ვისაც საქართველოს ტრანსფორმაცია რუსული მოდელის მიხედვით სურთ
-
გადახედვაკიბოს დიაგნოსტირება სისხლის წვეთით? — ახალი მეთოდი პასუხს რამდენიმე წუთში იძლევა კიბოს დიაგნოსტირება სისხლის წვეთით? — ახალი მეთოდი პასუხს რამდენიმე წუთში იძლევა
კომენტარები