5 რამ, რაც ქართველ ქალს "არ ეკადრება"
8 მარტს დილით სასეირნოდ გასულს ქუჩაში ტროტუარებზე გამოფენილი ფერადი ყვავილები დამხვდა. აქა-იქ შემორჩენილი ტალახიანი თოვლის და გაზაფხულისთვის არც ისე შესაფერისი ამინდის მიუხედავად, თაიგულებს ფუტკრებივით ეხვეოდნენ კაცები.
ამის შემხედვარემ, წარმოვიდგინე, როგორ მოიხდიდნენ ისინი იმ დღეს ვალს დედების, დების, ცოლების თუ შეყვარებულების წინაშე მომავალი წლის მარტამდე და ცოტა დავსევდიანდი. ამ შინაარსგამოცლილმა ჩვეულებამ, რომელსაც ბევრი სწორედაც რომ ვალის მოსახდელად და სრულიად გაუაზრებლად მისდევს, ყველა ის ასევე აზრგამოცლილი გენდერული ნორმა გამახსენა, ინდივიდუალობის ჩახშობისა და განვითარების გზების გადაკეტვის მეტს არაფერ რომ აკეთებს.
გამახსენდა ყველაფერი, რაც წესით, როგორც ქართველ ქალს, არ მეკადრება და სევდის განცდა მოსალოდნელი სიბრაზის ნაცვლად გაუაზრებლად საოცარ შინაგან სიმსუბუქეში გადაიზარდა. მინდოდა, გულიანად მეცინა ამ ფიქრების აბსურდულობაზე და მათზე, ვინც ეს აბსურდი ცხოვრებისეულ ტრადიციად თუ საზოგადოებრივ მორალურ კანონად აქცია. სიცილი დრომოჭმული ნორმების წინააღმდეგ მშვენიერი იარაღია, ამიტომ რატომაც არა — დავცინოთ ყველა იმ შეხედულებას, რომელიც ერთდროულად ალოგიკურიცაა და მავნეც.
ქართველი გოგოებისთვის ეს სტატია სხვა არაფერია, თუ არა ჩვეული ყოველდღიურობის აღწერა, რაც შეეხებათ ბიჭებს — მოგესალმებით ჩვენს ყოველდღიურობაში!
1. "ბიჭების თამაშები"
პატარაობისას, რაღაც ასაკამდე, ეზოში თამაშისას საერთოდ ვერ გრძნობ შენსა და მეზობელ ბიჭებს შორის განსხვავებას. მათთან ერთად დაძვრები ხეებზე უფორმო "სახლების" ასაშენებლად, ქვიშაში პატარა ფერადი მანქანებით გაგყავს გზები საყოველთაო რბოლის მოსაწყობად და საღამოობით ფეხბურთის თამაშისას კარშიც სიხარულით დგები. მერე შენს ამ უდარდელ სამყაროში გარედან უცნაური ხმები იჭრება, რომლებიც გიხსნიან, რომ შენ უფრო მეტად თოჯინები, "დედაშვილობანა" და სხვა მხოლოდ ისეთი თამაშები შეგეფერება, დიდ ფიზიკურ დატვირთვას რომ არ მოითხოვს. კეთილისმსურველები დიდი სიხარულით გეხმარებიან, რომ შენგან ნაზი, ფაქიზი, დაუცველი გოგო გამოიძერწოს და შენც უნებურად მათ კეთილ ნებას ჰყვები.
არ ვამბობ, რომ თოჯინებით თამაში ცუდია, მე მხოლოდ არჩევანის ისეთ შეზღუდვაზე ვჩივი, მთელი დარჩენილი ცხოვრება "რა იქნებოდა, რომ..." კითხვით რომელიც გტოვებს. მართლაც, რა იქნებოდა, რომ ბიჭებთან ერთად თამაში გამეგრძელებინა? შეიძლება, წარმატებული ფეხბურთელი ან მრბოლელი არ გავმხდარიყავი, მაგრამ, ვინ იცის, იქნებ ყოველ დილით ან კვირაში ორჯერ მაინც არ დამზარებოდა ვარჯიში.
2. "ბიჭების პროფესიები"
გარკვეული პროფესიები რომ "გოგოსთვის შეუფერებელია", ჯერ კიდევ მაშინ ხდება ცხადი, როცა სკოლაში ასე თუ ისე კარგად სწავლობ მათემატიკას და მასწავლებელი "ბიჭური აზროვნებისთვის" გაქებს. იმ დროს საერთოდ ვერ იგებ, რანაირად შეეცვალა შენს აზროვნებას სქესი მათემატიკის მეცადინეობის დროს. თუმცა ახლა უკვე საკმარისად მოზრდილი ხარ, რომ მსგავსი გაურკვევლობა პროტესტის გრძნობაში გადაგეზარდოს. გარდამტეხი კი შენთვის ის დღე იქნება, როცა თანაკლასელი ბიჭი ხმამაღლა გამოაცხადებს, იურისტობა მინდაო და მასწავლებელიც აღფრთოვანებული მოუწონებს გადაწყვეტილებას, ნამდვილი ვაჟკაცური პროფესია აგირჩევიაო. შენც, მართალია, აქამდე არასდროს დაინტერესებულხარ ამ პროფესიით და მომავალშიც არ დაინტერესდები, თუმცა ახლა როგორღაც ახერხებ, ყოველ მეორე დიალოგში პროტესტით სავსე ტონით გამოაცხადო, რომ იურისტობა გადაწყვიტე.
პროფესიებთან ერთად გარკვეული იდეებიც არ გვეკადრება. მაგალითად, თუ გინდა, მომენტალურად დაუკარგო "ტრადიციების დამცველ" ხალხს შენზე წარმოდგენა, უბრალოდ გამოაცხადე, რომ ფემინისტი ხარ და მისია შესრულებული იქნება. თუმცა, ნაზი და მოკრძალებული გოგოს ნაცვლად თავხედი ფემინისტის იარლიყი ჩვენში ვერაფრით გააქრობს თანასწორობის იდეით აღფრთოვანებას.
3. ფიზიკური სიძლიერე
რა რა და, ფიზიკური სიძლიერე ნამდვილად საყოველთაოდ არ გვეკადრება. ჯანსაღი, დაკუნთული სხეული თურმე მხოლოდ კაცებს ამშვენებთ და საზოგადოებაც არასდროს ერიდება ფიზიკურად ძლიერი ქალების არაფემინურობაზე ხაზგასმას.
მეხუთე კლასში ვიქნებოდი, როცა ბიჭებს სკოლის მერხების ერთი კლასიდან მეორეში გატანა სთხოვეს. ხელები რომ ვერ მოარგეს ასაწევად, ერთ-ერთი გოგო მივიდა, მერხის გარშემო მოგროვებული ბიჭები გადაფანტა, პატარა ხელები უშველებელ მერხს შემოავლო და სწრაფად გაიტანა მეზობელ ოთახში. გაგიკვირდებათ და, მოხერხებულობისა და ძალის შექების ნაცვლად, ჩემმა თანაკლასელებმა მას საქციელი დაუწუნეს, რადგან, როგორც ვთქვით, გოგოს, უბრალოდ, არ ეკადრება ფიზიკური სიძლიერის გამოვლენა.
4. დამოუკიდებლობა
წარმოუდგენლად რთულია, დამოუკიდებელი ცხოვრება დაიწყო ისე, რომ სხვების განსჯის ობიექტი არ აღმოჩნდე. სოციუმი გამუდმებით ვინმეს დაქვემდებარებაში ყოფნისკენ მოგიწოდებს (თანაც, ეს "ვინმე" ყოველთვის კაცია). ჯერ მამის წინაშე ხარ ანგარიშვალდებული, შემდეგ კი — ქმრის (ქართველი ქალის ცხოვრების განვითარების ნორმა ხომ ავტომატურად ოჯახის შექმნაა). თითქოს შენი ცხოვრება შენი არაა და საჭირო უნარები ვერასდროს აღმოგაჩნდება მის სწორად წარმართვისთვის. ამიტომ გჭირდება "პატრონი". წინააღმდეგ შემთხვევაში, აუცილებლად შარში გაეხვევი და ქართველი ქალისთვის რაღაც უკადრებელს ჩაიდენ.
და როცა ამ ჩვენ წინააღმდეგ მომართულ სისტემაში მაინც ვახერხებთ პროფესიული წარმატების და ფინანსური დამოუკიდებლობის მიღწევას, საზოგადოების თვალში მაინც შეუმდგარ ადამიანებად ვჩანვართ, თუ "პატრონს არ ჩავბარდებით".
5. გადაწყვეტილებების მიღება
დამოუკიდებლობა რომ არ გვეკადრება, ამის ნაწილი ისიცაა, რომ თურმე არც სერიოზული გადაწყვეტილებების მიღების სფეროში ვბრწყინავთ. დიახ, ხშირად ხალხი — როგორც წესი, კაცები — პასუხისმგებლობის მქონე პირად მხოლოდ იმიტომ ვერ აღგიქვამს, რომ ქალები ვართ. მათთვის წარმოუდგენელია, როგორ უნდა გვანდოს მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღება.
მაგალითისთვის, ყველასთვის ნაცნობი სიტუაცია წარმოვიდგინოთ: ზრდასრული ქალი ყიდის პირად საკუთრებას — პირობითად, მანქანას. მყიდველი კაცების დიდი ნაწილი საბოლოო შეთანხმების მიღწევამდე ისეთ ერთ წინადადებას იტყვის, ქალის განათლებას, გამოცდილებას, მიღწევებს და სხვა ყველა ღირსებას მომენტალურად რომ გადაუსვამს ხაზს: "ვინმე კაცს ხომ ვერ დამალაპარაკებდით?"
ეს იმიტომ არ ხდება, რომ მყიდველმა ქალს საკითხში არაკომპეტენტურობა შეატყო. საქმე ისაა, რომ ის, უბრალოდ, კაცი არაა: გადაწყვეტილებების მიმღები კაცი, რომელიც დამოუკიდებელია; ფიზიკურად ძლიერი; სავარაუდოდ, იურისტი; და დროდადრო, როცა მოესურვება, ფეხბურთის ბურთსაც გაკრავს ხოლმე ფეხს.
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
-
გადახედვაპოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა პოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა
-
გადახედვაჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი ჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი
-
გადახედვაპოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ პოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა ბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა
-
გადახედვაშსს-ს ვებგვერდი არ მუშაობს — ჰაკერული დაჯგუფება Anonymous წერს, რომ საიტი მათ გათიშეს შსს-ს ვებგვერდი არ მუშაობს — ჰაკერული დაჯგუფება Anonymous წერს, რომ საიტი მათ გათიშეს
-
გადახედვაქართველი იუთუბერები საერთო ვიდეოს ავრცელებენ და რუსულ კანონს გმობენ ქართველი იუთუბერები საერთო ვიდეოს ავრცელებენ და რუსულ კანონს გმობენ
-
გადახედვაახლა საქართველოს ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული, მე ნათლად ვთქვი, რომ ევროინტეგრაციის გზაზე ეს კანონი პრობლემაა — ხერტ იან კოოპმანი ახლა საქართველოს ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული, მე ნათლად ვთქვი, რომ ევროინტეგრაციის გზაზე ეს კანონი პრობლემაა — ხერტ იან კოოპმანი
-
გადახედვასაჩხერელი გელა ნადირაძე, რომელიც აქციაზე გაუჩინარდა, საავადმყოფოში ნაცემი იპოვეს საჩხერელი გელა ნადირაძე, რომელიც აქციაზე გაუჩინარდა, საავადმყოფოში ნაცემი იპოვეს
-
გადახედვაახლობლები ეძებენ აქციაზე საჩხერიდან ჩამოსულ კაცს — მას, სავარაუდოდ, სპეცრაზმმა სცემა ახლობლები ეძებენ აქციაზე საჩხერიდან ჩამოსულ კაცს — მას, სავარაუდოდ, სპეცრაზმმა სცემა
-
გადახედვადანიგანი: მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კვლავ დაადასტუროს ერთგულება საქართველოს ევროატლანტიკური მომავლის მიმართ დანიგანი: მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კვლავ დაადასტუროს ერთგულება საქართველოს ევროატლანტიკური მომავლის მიმართ
კომენტარები