13 რამ, რაც ენდომეტრიოზზე უნდა იცოდე
ენდომეტრიოზი ქრონიკული დაავადებაა, რომლის დროსაც ენდომეტრიუმის მსგავსი ქსოვილი საშვილოსნოს გარეთ იზრდება, რაც სხვადასხვა სიმპტომსა და ხშირად ძლიერ ტკივილებს იწვევს. უამრავი ქალი წლების განმავლობაში ცხოვრობს ამ სიმპტომებთან ერთად, სანამ სამედიცინო დიაგნოზს დაუსვამენ. ენდომეტრიოზი უმეტესად "უხილავი" დაავადებაა, რის გამოც რთულია, სხვა ადამიანებს აუხსნა, რამხელა ძალისხმევა მიაქვს უბრალოდ ტკივილთან გამკლავებასაც კი.
ენდომეტრიოზი მსოფლიოში 176 მილიონ ადამიანს აქვს, თუმცა ამ დაავადების შესახებ უამრავი მითი და მცდარი წარმოდგენა არსებობს. სწორედ ამ ინფორმაციული ვაკუუმის ამოსავსებად არსებობს ბლოგი ცხოვრება ენდომეტრიოზით, რომელიც რეალურ ისტორიებს, მკურნალობის მცდელობებსა და ენდომეტრიოზთან დაკავშირებულ საინტერესო რესურსებს აერთიანებს.
1. არ არსებობს ენდომეტრიოზისგან განკურნება
ამ ეტაპზე მედიცინას მხოლოდ ენდომეტრიოზის სიმპტომების მართვის გამოცდილება აქვს და, სამწუხაროდ, არა მისგან განკურნების.
2. ორსულობა არ არის ენდომეტრიოზის წამალი
ორსულობის განმავლობაში ენდომეტრიოზი წყვეტს განვითარებას, თუმცა მას შემდეგ, რაც ორგანიზმი უბრუნდება თავის ბუნებრივ მდგომარეობას, დაავადებაც ისევ იჩენს თავს
3. შეუძლებელია ენდომეტრიოზის პრევენცია
ეს ის შემთხვევაა, როცა "ფეხით იარე" და "ჯანსაღად იკვებე" არ მუშაობს. გამომდინარე იქიდან, რომ თანამედროვე მედიცინას არ აქვს კვლევებით გამყარებული ცოდნა ენდომეტრიოზის გამომწვევ მიზეზებზე, შეუძლებელია იმის ვარაუდი, თუ როგორ შეიძლება მისი თავიდან არიდება.
4. ენდომეტრიოზმა შესაძლოა უნაყოფობა გამოიწვიოს, თუმცა არა ყოველთვის.
ენდომეტრიოზის მქონე ქალების 30-50%-ს ბავშვის გაჩენა არ შეუძლია. უნაყოფო ქალების 30-50%-ს კი, შესაძლოა, ენდომეტრიოზი ჰქონდეს.
5. ენდომეტრიოზი იმაზე მეტ ქალს აქვს, ვიდრე წარმოგიდგენია
ენდომეტრიოზი საკმაოდ გავრცელებული დაავადებაა, რომელიც ზოგად მოსახლეობაში ქალების 6-10%-ს, ხოლო ტკივილის, უშვილობისა და ორივე პრობლემის არსებობის შემთხვევაში ენდომეტრიოზის სიხშირე 35-50%-მდე იზრდება.
6. ენდომეტრიოზის დიაგნოსტირება არც ისე მარტივია
ენდომეტრიოზის დიაგნოსტირების ყველაზე უტყუარ მეთოდს ლაპარასკოპია წარმოადგენს, რადგან მხოლოდ ამ შემთხვევაშია დაავადების მიერ გამოწვეული სრული სურათის დანახვა შესაძლებელი.
7. დიაგნოსტირებას შესაძლოა 6-12 წელი დასჭირდეს
ენდომეტრიოზის სიმპტომები არაერთგვაროვანია, ქალებს ხშირად არ აქვთ ინფორმაცია ენდომეტრიოზის შესახებ ან შესაძლოა სიმპტომები საერთოდ არ იყოს გამოხატული კლასიკური ფორმით, შესაბამისად, ქალებს შესაძლოა საშუალოდ 6-დან 12 წლამდე დასჭირდეთ ამ დიაგნოზისა და შესაბამისი მკურნალობის მისაღებად.
8. ენდომეტრიოზი არ ნიშნავს მხოლოდ მტკივნეულ მენსტრუაციას და უნაყოფობას
ენდომეტრიოზის სიმპტომი შესაძლოა იყოს მტკივნეული ოვულაცია, ტკივილი სექსის დროს ან შემდეგ, ჭარბი მენსტრუაცია, დეპრესია, ქრონიკული ტკივილი მცირე მენჯის არეში, ქრონიკული დაღლილობა და მრავალი სხვა.
ენდომეტრიოზისა და დაღლილობის კავშირზე მეტი შეგიძლიათ გაიგოთ აქ
9. ენდომეტრიოზის სტადია არ განაპირობებს მის სიმპტომებს
ენდომეტრიოზის 4 სტადია არსებობს (მინიმალურიდან მძიმემდე), თუმცა სტადიების სიმძიმე არ განაპირობებს სიმპტომებს. შესაძლოა, პირველი სტადიის ენდომეტრიოზი უფრო მეტ ტკივილს იწვევდეს, ვიდრე მეოთხე და პირიქით.
10. ენდომეტრიოზი ყველა ორგანიზმში განსხვავებულად ვლინდება
ენდომეტრიოზთან დაკავშირებული ყველა ქალის გამოცდილება განსხვავებულია. განსხვავდება სიმპტომები, გავრცელება, დისკომფორტები და ა.შ. შესაბამისად არ არსებობს სიმპტომების უნივერსალური მკურნალობა, რომელიც ყველას თანაბრად მოერგებოდა.
11. ენდომეტრიოზი შესაძლოა თინეიჯერებსაც ჰქონდეთ
არ არსებობს "ძალიან ადრე" ან "ძალიან გვიან" ენდომეტრიოზისთვის, რეპროდუქციის ასაკის მქონე ქალებში ნებისმიერ დროს შეიძლება იჩინოს თავი ამ დაავადებამ.
12. ენდომეტრიოზის სამკურნალოდ დიდი არჩევანი არ გვაქვს
ენდომეტრიოზის სამკურნალოდ სულ 3 მეთოდი გამოიყენება: ჰორმონალური მკურნალობა, ტკივილის გაყუჩება და ოპერაცია, ამ მეთოდებიდან არც ერთს შეუძლია დაავადების სრულად მკურნალობა, თუმცა შესაძლებელია მისი განვითარებისა და სიმპტომების სიმძლავრის შეფერხება.
13. მტკივნეული მენსტრუაცია არ არის ნორმალური
ქალებს ხშირად აჯერებენ, რომ მტკივნეული მენსტრუაცია ნორმაა და ნებისმიერი სიძლიერის ტკივილი უნდა მოითმინონ, თუმცა სინამდვილეში ტკივილი არ არის ნორმალური. იმ შემთხვევაში თუ გაწუხებთ ჭარბი მენსტრუაცია, გაუსაძლისი ტკივილი, რომელსაც ჩვეულებრივი გამაყუჩებლებით ვერ იყუჩებთ, მტკივნეული სექსი, ტკივილი შარდვის ან კუჭის მოქმედებისას, აუცილებლად მიმართეთ გინეკოლოგს, მოუყევით თქვენი სიმპტომების და ეჭვების შესახებ და ჩაიტარეთ შესაბამისი გამოკვლევები.
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვაილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი ილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვა1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება 1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
-
გადახედვაპრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს პრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს
კომენტარები