საქართველოს სახალხო დამცველის განცხადებით, პანდემიის და კრიზისის პირობებში, შშმ პირთა ინტერესების გათვალისწინების მიზნით მიღებული ზომები არასაკმარისია. ამ თემაზე მან სპეციალური განცხადება გაავრცელა და კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება სახელმწიფოს დახმარების მიღმა დარჩენილ შშმ პირთა საჭიროებებზე.

ომბუდსმენი აღნიშნავს, რომ გამოწვევად გამოიკვეთა ინკლუზიურ საგანმანათლებლო პროცესში შშმ და სსსმ მოსწავლეების ჯეროვანი ჩართვა.

"გარდა მძიმე სოციალური ფონისა და საკომუნიკაციო საშუალებებსა და ინტერნეტზე მისაწვდომობის კუთხით არსებული პრობლემებისა, შშმ მოსწავლეთა შემთხვევაში გამოწვევას წარმოადგენს დისტანციური საგანმანათლებლო პროცესის მისაწვდომი ფორმატებით წარმართვა და ამ მიზნით შესაბამისი ადამიანური რესურსების დროული და ეფექტური მობილიზება. პრობლემები განათლების მისაწვდომობის კუთხით განსაკუთრებით მწვავედ დგას ქცევის სირთულისა და სენსორული შეზღუდვის მქონე ბავშვების შემთხვევაში", — აღნიშნულია განცხადებაში.

სახალხო დამცველი აღნიშნავს, რომ შეზღუდვების ფონზე შშმ პირებს დამატებით პრობლემებს უქმნის ქვეყანაში ფიზიკური გარემოს, სერვისებისა და ინფორმაციის მისაწვდომობის კუთხით არსებული ხარვეზები, მძიმე სოციალური ფონი, შეჩერებული მიზნობრივი სარეაბილიტაციო პროგრამები და ჯანდაცვის სერვისების მისაწვდომობის კუთხით არსებული ბარიერები.

განცხადებაში წერია, რომ პანდემიის პირობებში მოდიფიცირებული სარეაბილიტაციო სერვისების დისტანციურად მიწოდება ზოგიერთ შემთხვევაში არაეფექტურია და სათანადოდ ვერ უზრუნველყოფს გარკვეული კატეგორიის შესაძლებლობის შეზღუდვის მქონე პირთა ინტერესების დაცვას. ამ მიზეზით, ბენეფიციართა ნაწილი თვეების განმავლობაში აუცილებელი მომსახურების მიღმაა დარჩენილი.

ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, სახალხო დამცველი მოუწოდებს შესაბამის სახელმწიფო უწყებებს პანდემიის პირობებში შშმ პირთა უფლებების დაცვის მიზნით:

  • შშმ პირთა და მათ უფლებებზე მომუშავე ორგანიზაციების ჩართულობით შემუშავდეს პანდემიისა და მის შემდგომ პერიოდში შშმ პირთა საჭიროებების დაკმაყოფილების კომპლექსური ხედვა და სტრატეგიული დოკუმენტი;
  • მუდმივ რეჟიმში გაგრძელდეს შშმ პირების ინფორმირება მათთვის მისაწვდომი ფორმით;
  • მუნიციპალურ დონეზე არსებულ პროგრამებში და აქტივობებში მოხდეს შშმ პირთა მიზნობრივ ჯგუფად გათვალისწინება;
  • უზრუნველყოფილ იქნას შშმ პირთა მიზნობრივი რეაბილიტაციის სერვისების იმგვარი ადაპტირება, რაც უზრუნველყოფს როგორც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი სერვისის უწყვეტობას ბენეფიციარისთვის მისაღები და აუცილებელი ფორმით (დისტანციურად ან პირისპირ), ისე ვირუსის ეფექტურ პრევენციას;
  • უზრუნველყოფილ იქნას შშმ პირთა 24 საათიანი ზრუნვის დაწესებულებებში დაცული პრევენციული ღონისძიებების მუდმივი და ეფექტური კონტროლი;
  • ეფექტური ზედამხედველობა გაეწიოს COVID-19-ის პირობებში ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე პირთა მკურნალობის პროტოკოლების შესრულების პროცესს როგორც სტაციონარულ, ისე სტაციონარს გარე მომსახურებებში;
  • მიიღოს აუცილებელი ზომები შშმ და სსსმ მოსწავლეთა დისტანციურ საგანმანათლებლო პროცესში სრულყოფილი ჩართვის მიზნით შესაბამისი მატერიალური და ადამიანური რესურსების მობილიზებისა და ტელესკოლის გაკვეთილების იმ ყრუ და სმენის პრობლემის მქონე მოსწავლეებისთვის მისაწვდომობის უზრუნველყოფის მიზნით, რომელთაც არ იციან ჟესტური ენა.