გაეროში ქერჩში მომხდარი ინციდენტის გამო გამართულ საგანგებო სხდომაზე რუსეთის წარმომადგენელმა, დიმიტრი პოლიანსკიმ უკრაინა პროვოკაციის მოწყობაში დაადანაშაულა. მისი თქმით, უკრაინულ გემებზე მეზღვაურების გარდა სპეცსასამხურის თანამშრომლებიც იმყოფებოდნენ.

"გაოგნებული ვარ იმის გაგებით, რომ ჩვენ აზოვის ზღვაც ოკუპირებული გაქვს. ეს რაღაც ახალია. მთავარი კითხვა ისაა რატომ წამოვიდა უკრაინა ღია პროვოაკაციაზე და საფრთხე შეუქმნა მეზღვაურების სიცოცხლეს", — განაცხადა პოლიანსკიმ.

უკრაინის წარმომადგენელმა რუსული მხარე ფაქტებით მანიპულაციაში დაადანაშაულა და განაცხადა, რომ ცდილობენ გამოგონილი ფაქტები რეალობად გაასაღონ. გაეროს საგანგებო სხდომიდან დეტალები BBC-მ გაავრცელა.

ქერჩის კრიზისი

რუსულმა მხარემ სამ უკრაინულ გემს ქერჩის სრუტეში ცეცხლი გაუხსნა და შემდეგ დააკავა. გავრცელებული ინფორმაციით, უკრაინის მხრიდან რამდენიმე დაჭრილი და მძიმედ დაშავებულია.

კრიზისი მაშინ დაიწყო, როცა რუსულმა მხარემ უკრაინული გემები თავისი საზღვაო ტერიტორიის დარღვევაში დაადანაშაულა. 25 ნოემბერს, დილით, უკრაინული გემები "ბერდიანსკი" და "ნიკოპოლი", ბუქსირ "იანა კაპასთან" ერთად შავი ზღვის ტერიტორიიდან აზოვის ზღვაში მიცურავდნენ ქერჩის სრუტის გავლით. ეს არის ერთადერთი გზა ამ მიმართულებით წასასვლელად, რომლის აკვატორიასაც რუსეთი და უკრაინა იზიარებენ.

უკრაინული მხარე ამბობს, რომ რუსეთმა პროვოკაცია მოაწყო. მათი მტკიცებით, რუსული გემი უკრაინელების ბუქსირს განგებ შეეჯახა, რის შედეგადაც ბუქსირის რამდენიმე ნაწილი მნიშვნელოვნად დაზიანდა. შეჯახების შემდეგ უკრაინულმა გემებმა მარიოპოლისის მიმართულებით ცურვა განაგრძეს, თუმცა რუსულმა მხარემ ქერჩის სრუტეზე გამავალი ხიდის ქვეშ ტანკერი ჩააყენეს და უკრაინულ გემებს გზის გაგრძელების საშუალება არ მისცეს. მოგვიანებით, ადგილზე რუსული ვერტმფრენებიც გამოჩნდნენ, რათა ტერიტორია გაეკონტროლებინათ.

რუსული მხარის განცხადებით, ამ მოქმედებებს უსაფრთხოების ზომების მისაღებად ახორციელებდნენ. ამ ფაქტს უკრაინული მხარე უარყოფს. მათი მტკიცებით, გემების გადაადგილების მარშუტი წინასწარ იყო შეთანხმებული რუსულ მხარესთან.

საომარი მდგომარეობა

სამხედრო კაბინეტთან კონსულტაციის შემდეგ უკრაინის პრეზიდენტმა, პეტრო პოროშენკომ საომარი მდგომარეობის გამოცხადებას მხარი დაუჭირა. გადაწყვეტილება უკრაინის პრეზიდენტმა უშიშროების საბჭოს სხდომაზე გაიტანა. მისი თქმით, უშიშროების საბჭომ 60-დღიანი საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადება შესთავაზა, თუმცა გადაწყვიტა მხოლოდ 30 დღით გამოაცხადოს. უმაღლესმა რადამ საომარი მდგომარეობის შესახებ 26 ნოემბერს უნდა იმსჯელოს. განკარგულება ძალაში გამოქვეყნებისთანავე შევა ძალაში.

პეტრო პოროშენკოს თქმით, ამ ეტაპისთვის საომარი მდგომარეობის გამოცხადება არ მოიცავს საპასუხო ცეცხლის გახსნას. პრეზიდენტმა აღნიშნა, რომ ჯერჯერობით უკრაინული მხარე სამხედრო მობილიზაციის გამოცხადებას არ აპირებს, თუმცა აღნიშნა, რომ მზად უნდა იყვნენ ყველაფრისთვის.

რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრს, სერგეი ლავროვს მიაჩნია, რომ უკრაინაში საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების გარეშეც უკრაინა არღვევს საერთაშორისო ჰუმანიტარულ ნორმებს. მისივე თქმით, რუსული მხარე მოუწოდებს კიევის "დასავლურ სპონსორებს" რომ დაამშვიდონ ისინი, ვინც ამ ინციდენტიდან პოლიტიკური ქულების დაწერას ცდილობს.

საერთაშორისო გამოხმაურება

ქერჩი განვითარებულ მოვლენებს მაშინვე მოყვა რეაქცია საერთაშორისო საზოგადეობის მხრიდან.

რუსეთის მიერ თავდასხმიდან მალევე აშშ-ს პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპმა ტვიტერზე დაპოსტა, რომ ევროპამ თავდაცვისთვის სამართლიანი წილი უნდა გადაიხადოს. მისივე თქმით, ევროპა აშშ-ს ვაჭრობისთვის იყენებს და შემდეგ თავდაცვისთვის საჭირო თანხებს არ იხდის.

კანადის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ხრისტია ფირლანდმა ტვიტერით მოუწოდა რუსეთის ხელისუფლებას გაათავისუფლოს ტყვეები და უზრუნველყოს მათი უსაფრთხო გადაადგილება.

ესტონეთმა რუსეთს მიმართა დაუყოვნებლივ გაათავისუფლოს აზოვის ზღვაში დაკავებული უკრაინული გემები. რუმინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ რუსეთის თავდასხმაზე "ღრმა შეშფოთება" გამოთქვა.

რუსეთის აგრესია დაგმო პოლონეთმაც. ქვეყნის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, საერთაშორისო სამართლის ხელყოფის გარდა, რუსეთმა უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობა და სუვერენიტეტი დაარღვია.

ევროპის სხვა ქვეყნებთან ერთად საქართველომ მოუწოდა რუსეთს შეეწყვიტა საერთაშორისო სამართლის დარღვევა დ გაეთავისუფლებინა დაკავებულები. საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრი, დავით ზალკალიანი აღნიშნულ ფაქტს ტვიტერზე გამოეხმაურა და აღნიშნა, რომ უკრაინის გემებზე თავდასხმა ხელყოფს მთლიანი რეგიონის უსაფრთხოებას.