უკვე ნოემბერი დადგა და მზე დღითიდღე ნაკლებად ხელმისაწვდომი ხდება. მოკლე დღეების, მოღრუბლული ამინდისა და ნაკლები მზის სინათლის პირობებში საკმარისი D ვიტამინის მიღება შესაძლოა ისეთი მარტივი არ იყოს, როგორიც ეს ზაფხულშია. როგორც მოგეხსენებათ, ადამიანის ორგანიზმი D ვიტამინს მზეზე ყოფნის დროს გამოიმუშავებს.

სანამ იმის გამოთვლაზე გადავალთ, თუ რამდენი ხანი უნდა მივეფიცხოთ მზეს ყოველდღიურად, ორი სიტყვა იმაზეც ვთქვათ, თუ რისთვის არის საჭირო D ვიტამინი.

D ვიტამინი ორგანიზმში კალციუმისა და ფოსფორის რაოდენობის რეგულაციას ახდენს, რაც ჯანსაღი ძვლებისთვის უმნიშვნელოვანესია, მის გარეშე ორგანიზმს კალციუმის ათვისება არ შეუძლია. D ვიტამინი იმუნური სისტემის გამართული ფუნქციონირებისთვისაც არის საჭირო, ამიტომ მისი ნაკლებობის შემთხვევაში ზამთარში შესაძლოა უფრო ხშირად გაცივდეთ. D ვიტამინის ნაკლებობა ასევე დაკავშირებულია სხვადასხვა სახის სიმსივნეებთან, დეპრესიასთან, გულის დაავადებებთან და წონის მატებასთან.

ალბათ ამ ვიტამინის აუცილებლობაზე უკვე დარწმუნდით, ამიტომ ახლა დავადგინოთ, თუ როგორ უნდა მივიღოთ ზამთარში მისი საკმარისი რაოდენობა.

ორგანიზმი აღნიშნულ ვიტამინს მაშინ აწარმოებს, როდესაც კანზე მზის სინათლეში არსებული ულტრაიისფერი (UV) სხივები ხვდება. ეკვატორიდან დაშორებით მცხოვრებ ადამიანებს ზამთარში შესაძლოა D ვიტამინის ნაკლებობის პრობლემა შეექმნათ, რადგან ამ დროს მზე ჰორიზონტთან ახლოს რჩება. ასეთ დროს დედამიწის ატმოსფერო მზის სინათლეში არსებულ ულტრაიისფერი გამოსხივების დიდ ნაწილს ბლოკავს, რის გამოც ჩვენი ორგანიზმი D ვიტამინის ნაკლებ რაოდენობას გამოიმუშავებს.

თუ თქვენ ნიუ-იორკში იმყოფებით, რომელიც დაახლოებით მე-40 განედზეა და ზაფხულია, რეკომენდებულია, რომ კვირაში ოთხჯერ მზეზე 10-15 წუთი მაინც გაატაროთ, იმის მიხედვით, თუ რამდენად მგრძნობიარეა თქვენი კანი. შედარებისთვის, თბილისი დაახლოებით 41-ე განედზეა, ამიტომ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ იგივე რეკომენდაცია თბილისსა და საქართველოზეც მეტ-ნაკლებად ვრცელდება. მზეზე რაც უფრო მეტ კანს გამოაჩენთ, თქვენი ორგანიზმიც უფრო მეტ D ვიტამინს შექმნის, თუმცა გაშიშვლება საჭირო არ არის, ხელებისა და ფეხების მზეზე მიფიცხება სავსებით საკმარისია.

თუმცა, ორგანიზმის მიერ გამომუშავებული D ვიტამინის რაოდენობა ბევრ სხვადასხვა ფაქტორზეა დამოკიდებული, მაგალითად იმაზე, თუ წელიწადის რომელი სეზონია და იმაზეც, თუ რამდენად მგრძნობიარეა თქვენი კანი. მზეზე გასატარებელი ზუსტი დროის განსაზღვრა რთულია. ზოგადად ცნობილია, რომ ზამთარში მზეზე უფრო მეტი დროის გატარება უნდა სცადოთ, ვიდრე ზაფხულში. ასევე აუცილებელია, რომ ზამთარში მზეზე დრო მაშინ გაატაროთ, როდესაც ის ზენიტშია, ამ დროს მზის სხივები ატმოსფეროში შედარებით ნაკლებად გარდატყდება და მზის სინათლეში არსებული ულტრაიისფერი გამოსხივებაც თქვენამდე უკეთ აღწევს.

D ვიტამინის მიღების კიდევ ერთი გზა საკვებია, მისით მდიდარია ისეთი ცხიმიანი თევზები, როგორიც არის ორაგული, ტუნა და სარდინი. D ვიტამინს ასევე ვხვდებით კვერცხის გულსა და საქონლის ღვიძლში.

მზეზე დროის გატარება D ვიტამინის მიღების ყველაზე ბუნებრივი გზაა, თუმცა ამ დროსაც სიფრთხილე გმართებთ, რადგან ზედმეტად მგრძნობიარე კანის ქონის შემთხვევაში, შესაძლოა ადვილად დაიწვათ, მზეზე ხანგრძლივად ყოფნის დროს აუცილებელია დამცავი კრემების გამოყენება, თუმცა გახსოვდეთ, რომ როდესაც დამცავი კრემები გისვიათ, თქვენი ორგანიზმი D ვიტამინს ვერ გამოიმუშავებს. იგივე ვრცელდება ფანჯრებიდან შემოსულ მზის სინათლეზეც, მინა ულტრაიისფერ სხივებს, რომლებიც ვიტამინის გამოსამუშავებლად აუცილებელია, ვერ ატარებს.