მეცნიერებმა შემთხვევით გამოიგონეს მუტანტი ფერმენტი, რომელიც პლასტმასის ბოთლებს ჭამს
მეცნიერებმა შემთხვევით შექმნეს მუტანტი ფერმენტი, რომელიც პლასტმასის ბოთლებს შლის. ეს მიღწევა შეიძლება პლასტმასით დაბინძურების კრიზისის მოგვარებაში დაგვეხმაროს.
პოლიეთილენი ტერეფტალატი, რომელსაც ხშირად მოიხსენიებენ აბრევიატურით PET, მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებული თერმოპლასტიკური პოლიმერია. სწორედ მისგან მზადდება კონტეინერები სასმელებისა და საჭმელებისათვის. მსოფლიოში, ყოველ წუთში დაახლოებით 1 მილიონი პლასტმასის ბოთლი იყიდება, გადამუშავებას კი მათი მხოლოდ 14% ექვემდებარება. თუმცა, ბოთლების ამ 14%-ის სრულად გადამუშავება მაინც ვერ ხერხდება. მათი გარდაქმნა მხოლოდ ქსოვილად შეიძლება. ამ ბოთლების უმეტესობა ოკეანეში ხვდება. ოკეანეში PET-ისგან დამზადებული ბოთლის სრულად დეგრადირებას რამდენიმე საუკუნე სჭირდება და ამ დროის განმავლობაში ბოთლი სერიოზულ ზიანს აყენებს ზღვის ბინადრებს და, სავარაუდოდ, იმ ადამიანებსაც, რომლებიც ზღვის პროდუქტებს მიირთმევენ.
2016 წელს მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ბაქტერია, რომელიც პლასტმასს ბუნებრივად გადაამუშავებს. ალბათ, არავის გაუკვირდება, რომ ეს ბაქტერია იაპონიის ერთ-ერთ ნაგავსაყრელზე აღმოაჩინეს.
მკვლევარებმა ენზიმზე რამდენიმე ცდა ჩაატარეს, იმის სანახავად, თუ როგორ განვითარდა ეს ბაქტერია, თუმცა შემდგომმა დაკვირვებამ აჩვენა, რომ ამ ცდების შემდეგ ბაქტერიის განსაკუთრებული თვისება (პლასტმასის დაშლა) გაუმჯობესებულა. პორტმუთის უნივერსიტეტის პროფესორი ჯონ მაკგიჰანი მკვლევართა ჯგუფის მეთაურია. მისი თქმით, მეცნიერებმა უნებურად ენზიმი გააუმჯობესეს და ეს მათთვისაც აღმოჩენა იყო.
ცდის შედეგად, ამ ბაქტერიის PET-ის გადამუშავების კოეფიციენტი 20%-ით გაიზარდა.
"20% ღირსეული გაუმჯობესებაა, თუმცა მაქსიმალური - არა. ეს შედეგი მხოლოდ იმას გვიჩვენებს, რომ შეგვიძლია ენზიმის შესაძლებლობები ტექნოლოგიების დახმარებით კიდევ უფრო გავაუმჯობესოთ და, საბოლოოდ, სუპერსწრაფი ბაქტერია შევქმნათ", - ამბობს მაკგიჰანი.
ინდუსტრიული ენზიმები ფართოდ გამოიყენება სარეცხი საშუალებებისა და ბიოსაწვავის წარმოებაში. ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში მეცნიერებმა ამ ენზიმების 1000-ჯერ ასწრაფება შეძლეს. მაკგიჰანის თქმით, პლასტმასისმჭამელი ენზიმის განვითარებასაც დაახლოებით ამდენი დრო დასჭირდება. ერთ-ერთი შესაძლო გაუმჯობესება შეიძლება მაღალი ტემპერატურისადმი გამძლეობა იყოს. 70 გრადუსზე ზემოთ ჩვეულებრივ შუშისებრ მდგომარეობაში მყოფი PET წებოვანი ხდება, რაც მისი დეგრადირების დროს მნიშვნელოვნად ამცირებს.
ამ სფეროში შესაძლო წარმატებების მიუხედავად, სიტუაცია დიდად შეიძლება მაინც არ შეიცვალოს. სანამ ნავთობი იაფია, PET-ის თავიდან წარმოებაც მის გადამუშავებაზე იაფი დაჯდება, თუმცა საზოგადოებრივი შეგნების ამაღლებასთან ერთად, კომპანიები შეიძლება ამ საკითხით ბევრად უფრო აქტიურად დაინტერესდნენ.
-
გადახედვაჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს ჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს
-
გადახედვაშსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა შსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა
-
გადახედვამანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა მანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა
-
გადახედვასანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო სანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო
-
გადახედვათვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა თვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვაჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა ჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა
-
გადახედვატროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან ტროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან
-
გადახედვავენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ ვენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ
-
გადახედვადააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს დააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს
-
გადახედვაორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე ორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე
-
გადახედვარამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა რამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა
-
გადახედვაემა სტოუნს უნდა, თავისი ნამდვილი სახელი დავუძახოთ ემა სტოუნს უნდა, თავისი ნამდვილი სახელი დავუძახოთ
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად ხატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე როგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე
-
-
-
-
გადახედვადაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი ამბობს, რომ პოლიცია მას სცემს და აწამებს — რა ვიცით იმრან ალიევზე დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი ამბობს, რომ პოლიცია მას სცემს და აწამებს — რა ვიცით იმრან ალიევზე
-
-
გადახედვაყალბი ჯანმრთელობის ცნობა 2000 დოლარის სანაცვლოდ — სუსმა რუსთავის პოლიკლინიკის დირექტორი და ექიმი ამხილა ყალბი ჯანმრთელობის ცნობა 2000 დოლარის სანაცვლოდ — სუსმა რუსთავის პოლიკლინიკის დირექტორი და ექიმი ამხილა
-
გადახედვარა ასაკში მიაჩნიათ ადამიანი ხანდაზმულად რა ასაკში მიაჩნიათ ადამიანი ხანდაზმულად
კომენტარები