ევროპის საბჭომ დაადგინა, რომ სამხრეთ კავკასიის ვერც ერთმა ქვეყანამ — სომხეთმა, აზერბაიჯანმა და საქართველომ — ვერ განახორციელა ხელშესახები პროგრესი მათთვის გაცემული რეკომენდაციების შესრულებაში. აღნიშნული რეკომენდაციები სომხეთში მთიანი ყარაბაღის ლტოლვილთა მხარდაჭერის რეფორმებს, აზერბაიჯანში ჰომოფობიური შემთხვევების მონაცემთა შეგროვებას და საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოების და ხელისუფლების წარმომადგენელთა მონაწილეობით სააგენტოთაშორისი კომიტეტის შექმნას მოიცავდა.

ამ ანგარიშები რასიზმისა და შეუწყნარებლობის წინააღმდეგ მოქმედმა ევროპის კომისიამ (ECRI) გამოაქვეყნა — დამოუკიდებელმა ექსპერტთა ორგანომ, რომელიც ევროპის საბჭოს ფარგლებში ფუნქციონირებს. კომისიამ ამ სამ ქვეყნის მიერ 2023 წელს გაცემული რეკომენდაციების შესრულების მდგომარეობა განიხილა.

აზერბაიჯანის შემთხვევაში, ECRI-მ ხელისუფლებას ურჩია, ადამიანის უფლებათა კომისრის ოფისი სრულად მოაქციონ მათ სტანდარტებთან შესაბამისობაში. კერძოდ, კომისიამ აზერბაიჯანს ადამიანის უფლებათა კომისრის გამჭვირვალე დანიშვნის უზრუნველყოფის, სააგენტოს ფარგლებში დისკრიმინაციის საქმეებზე მომუშავე დამოუკიდებელი ერთეულის შექმნის და სააგენტოს შესაძლებლობების გაძლიერების რეკომენდაცია მისცა.

ECRI-მ აღნიშნა, რომ ადამიანის უფლებათა კომისრის პარლამენტის მეშვეობით დანიშვნა პოზიტიური ნაბიჯია, თუმცა ხაზი გაუსვა, რომ პროცესი "საკმარისად გამჭვირვალე არ არის", განსაკუთრებით პრეზიდენტის მიერ ნომინაციის ან წინასწარი შერჩევის ეტაპზე.

კომისიამ ასევე აღნიშნა, რომ აზერბაიჯანში "არ გადადგმულა ნაბიჯები" მეორე რეკომენდაციის შესასრულებლად — რასისტული და ჰომოფობიური სიძულვილის შემთხვევების მონაცემთა შეგროვების სისტემის შექმნის მიმართულებით.

საქართველოს შემთხვევაში, ECRI-მ დადებითად მიიჩნია ის, რომ შესრულდა რეკომენდაცია, რომლის მიხედვითაც მნიშვნელოვნად გაიზარდა ქართული ენის როგორც მეორე ენის სწავლების საათების რაოდენობა ეროვნული უმცირესობების სკოლებში.

თუმცა კომისიამ აღნიშნა, რომ მეორე პრიორიტეტული რეკომენდაცია — სააგენტოთაშორისო კომიტეტის შექმნა, რომელიც სახალხო დამცველის აპარატს, საერთაშორისო ორგანიზაციებსა და შესაბამის არასამთავრობო ორგანიზაციებს გააერთიანებდა — არ შესრულებულა.

"ECRI-ს არ მიუღია ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ მსგავსი კომიტეტი ან რაიმე ანალოგიური მექანიზმი შექმნილიყო ან მისი შექმნა იგეგმებოდეს," — ნათქვამია ანგარიშში. "კომისიამ სინანული გამოთქვა, რადგან ასეთი ფორუმის შექმნა შესაძლებლობას მისცემდა ხელისუფლებასა და სამოქალაქო საზოგადოებას სტრუქტურირებულ და ფორმალიზებულ დიალოგში ჩართვისთვის."

სომხეთის შემთხვევაში, ECRI-მ დაადგინა, რომ ერევნის ხელისუფლებამ ნაწილობრივ შეასრულა პრიორიტეტული რეკომენდაცია მრავალფეროვნებისა და ტოლერანტობის შესახებ ცნობიერების ამაღლების კამპანიების განხორციელებასთან დაკავშირებით.

ასევე აღინიშნა, რომ არ შესრულებულა რეკომენდაცია ლტოლვილთა, თავშესაფრის მაძიებელთა და მიგრანტთა ეფექტიანი მხარდაჭერის უზრუნველყოფის შესახებ. თუმცა კომისიამ აღიარა ის გამოწვევები, რომელთა წინაშეც სომხეთის ხელისუფლება დგას და დადებითად შეაფასა მათი რეაგირება მთიანი ყარაბაღის ლტოლვილთა კრიზისზე.

სტატიაში წარმოდგენილი შეხედულებები ეკუთვნის ავტორს და არ წარმოადგენს On.ge-ის პოზიციას. მასალა ქვეყნდება OC Media-სთან პარტნიორობის ფარგლებში, რომლის შედეგად, გამოცემის სტატიები ამიერიდან ოთხ ენაზე გავრცელდება. საქართველოში OC Media-ს პარტნიორი On.ge-ა. სტატია ინგლისურად შეგიძლიათ წაიკითხოთ აქ.