შშმ პირთა საერთაშორისო დღეს საქართველოს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ქსელი განცხადებას ავრცელებს.

რატომ არის მნიშვნელოვანი: ხელმომწერები ხაზს უსვამენ, რომ სახელმწიფოები ხშირად თავს არიდებენ საერთაშორისო ხელშეკრულებებით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებას, თუ ის აღსრულების შესაბამისი მექანიზმებით არ არის უზრუნველყოფილი და აღნიშნავენ, რომ გაეროს 2006 წლის შშმ პირთა უფლებების კონვენციის 33-ე მუხლი ისტორიული გამოცდილების გათვალისწინების მაგალითია.

  • მათი განმარტებით, ეს მუხლი მკაფიოდ შეახსენებს სახელმწიფოებს, რომ კონვენციის რატიფიცირებით ნაკისრი ვალდებულებების აღსრულებისთვის აუცილებელია ეფექტური, შესაბამისი ადამიანური და ფინანსური რესურსებით უზრუნველყოფილი განხორციელებისა და კოორდინაციის მექანიზმის შექმნა, რომელსაც მაღალი სამართლებრივი, ადმინისტრაციული თუ პოლიტიკური სტატუსი ექნება, რათა სამთავრობო უწყებებს შორის კოორდინირება უზრუნველყოს.
  • ამ მექანიზმის შექმნის ვალდებულება, შშმ პირებისთვის, უნიკალურ შესაძლებლობას ხსნიდა, რომ მათ წინაშე არსებული პრიორიტეტული და სისტემური საკითხების აღსრულება კოორდინირებულად და შეთანხმებულად მომხდარიყო.
  • მათივე განცხადებით, 2021 წელს, საქართველომ 33-ე მუხლის აღსრულებისთვის უმნიშვნელოვანესი ნაბიჯი გადადგა, როცა დაამტკიცა დადგენილება — შშმ პირთა უფლებების კონვენციის იმპლემენტაციის უწყებათაშორისი საკოორდინაციო კომიტეტის შექმნის შესახებ, თუმცა, ხელიდან გაუშვა უნიკალური შანსი.
  • "რადგან ერთი მხრივ, სრულად უგულებელყო აღნიშნულ პროცესში ჩართული შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა მოსაზრებები და რეკომენდაციები კომიტეტის სტრუქტურის, შემადგენლობისა და მასში შშმ პირთა მონაწილეობის მექანიზმების შესახებ. მეორე მხრივ კი, არ გაითვალისწინა შშმ პირთა კომიტეტის რეკომენდაციები სტრუქტურის თაობაზე, ადამიანური და ფინანსური რესურსების შესახებ", — ვკითხულობთ განცხადებაში.

დეტალები: ორგანიზაციები ხაზს უსვამენ, რომ ევროკომისიის 12-პუნქტიან რეკომენდაციაში, მე-8 პუნქტი სწორედ მოწყვლადი ჯგუფების, მათ შორის შშმ პირების უფლებების დაცვას ეხება.

  • მათი თქმით, შშმ პირთა მოსაზრებებისა და უფლებების კომიტეტის რეკომენდაციების უგულებელყოფის გამო, კომიტეტის მუშაობიდან ერთი წლის შემდეგ, შესაძლებელია ითქვას, რომ ის ვერ ასრულებს ფუნქციას.
  • კერძოდ, ვერ ახორციელებს ქმედით ღონისძიებებს, ვერ უზრუნველყოფს სექტორებს/უწყებებს შორის კოორდინირებას და ვერ ახდენს სისტემური საკითხების ინიცირებას.
  • "რაც მთავარია, ვერ უზრუნველყოფს შშმ პირთა და მათი წარმომადგენლობითი ორგანიზაციების ეფექტურ და სრულ ჩართულობას შშმ პირთა უფლებების კომიტეტის მე-7 ზოგადი კომენტარის (შშმ პირების, მათ შორის, ბავშვების მონაწილეობა კონვენციის იმპლემენტაციასა და მონიტორინგში, წარმომადგენელი ორგანიზაციების მეშვეობით) მოთხოვნათა შესაბამისად", — აცხადებენ ხელმომწერები.

მოუწოდებენ მთავრობას, უმოკლეს ვადებში გადახედოს დადგენილებას უფლებების კონვენციის იმპლემენტაციის უწყებათაშორისი საკოორდინაციო კომიტეტის შექმნისა და დებულების დამტკიცების შესახებ, მასში შშმ პირთა თემის რეკომენდაციების ასახვის მიზნით. ასევე:

  • ეფექტური მუშაობისთვის ცალკე გამოყოს მუდმივმოქმედი აპარატი, რომელიც უზრუნველყოფილი იქნება შესაბამისი კადრებით და ფინანსური რესურსებით;
  • აღნიშნული მოთხოვნების ეფექტური და დროული აღსრულებისთვის, ხელმომწერები მოითხოვენ ქსელის წარმომადგენლობით შეხვედრას პრემიერ-მინისტრთან.
  • თემი აცხადებს, რომ იქნება კრიტიკული და ყველა საერთაშორისო პლატფორმას გამოიყენებს, რათა დააფიქსირონ და შეახსენონ ხელისუფლებას, რომ ვალდებულია, განახორციელოს ისეთი ღონისძიებები, რომლებიც კონვენციის პრინციპებს პასუხობს და შშმ პირთა ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას უზრუნველყოფს.
  • მათივე განცხადებით, ხელისუფლება ასევე ვალდებულია, მაქსიმალურად გაითვალისწინოს თემის გამოცდილება და ექსპერტიზა იმ საკითხებში, რომლებიც მათ დამოუკიდებელ და ღირსეულ ცხოვრებას ეხება.
  • ხელმომწერი ორგანიზაციებისა და აქტივისტების სიის ნახვა შეგიძლიათ აქ.

მთავრობამ დღეს, 3 დეკემბერს პრემიერმინისტრის განცხადება გაავრცელა, სადაც აღნიშნულია, რომ შშმ პირთა უფლებების დაცვის გაუმჯობესება ხელისუფლების "უმნიშვნელოვანესი პრიორიტეტია".

  • აქვე ვკითხულობთ, რომ ამიტომ, წელს უფლებების კონვენციის იმპლემენტაციის უწყებათაშორისი კომიტეტი შექმნეს, რის ვალდებულებაც საერთაშორისო და ადგილობრივი სამართლებრივი ჩარჩოდან გამომდინარეობდა.
  • მისივე თქმით, 2023 წლიდან სამინისტროს ბიუჯეტი დაახლოებით 770 მილიონი ლარით იზრდება, რაც უზრუნველყოფს როგორც საყოველთაო ჯანდაცვის, ისე სხვა, მიზნობრივი პროგრამების დაფინანსების გაზრდას.
  • "ღირსეულ და თანასწორ გარემოში ცხოვრების მისაღწევად სახელმწიფო გააგრძელებს ერთიანი და კოორდინირებული საქმიანობის განხორციელებას", — ვკითხულობთ პრესრელიზში.