მკითხველი მეორე ოთახში
ცოდვა გამხელილი სჯობს — ავტორის სახელი არაფერს გეუბნებოდა. სიმართლე ითქვას, არც სათაური ჟღერდა მაინცდამაინც დამაინტრიგებლად. თუმცა, ფესტივალისკენ მიმავალი რომ ფეისბუქს ათვალიერებდი, შენი მეგობრის რეკომენდაციას წააწყდი და სპონტანურად იყიდე. მაინც შაბათი იყო, წიგნის 113 გვერდი კი ოპტიმისტურად განგაწყობდა. კითხვა იმავე საღამოს დაიწყე და რამდენიმე საათში მორჩი. მცირე რომანის ასე მოკლე დროში დასრულება დიდ მიღწევად შეიძლება არ ჩაითვალოს, მაგრამ მაინც ძალიან გეამაყება, რომ მაგდა კალანდაძის მეორე ოთახი გამოცემიდან მალევე წაიკითხე, მერე კი ყველას ურჩიე, ვისაც იცნობდი და ვისთანაც სიტყვა გეთქმოდა.
მართალია, წიგნი სადებიუტო რომანია, თუმცა, თავად ავტორი დამწყები არ ყოფილა. როგორც შემდეგ გაიგე, ლიტერატურული პერიოდიკის მკითხველისთვის მაგდა კალანდაძე ნაცნობი სახელია, ამიტომ, მკითხველთა გარკვეულ წრეში დიდი მოლოდინი არსებობდა, რომელიც შემდეგ ყველას გადაედო, ვისაც კი ნაწარმოები ხელში ჩაუვარდა.
"წიგნი, რომელიც ბევრს განარისხებს", — გამომცემლობის ასეთი შეფასება ანონსში მოლოდინს კიდევ უფრო ამძაფრებდა. მართალია, ბოლო ფურცლის ჩაკითხვის შემდეგ განრისხებულზე მეტად დასევდიანებული იყავი, მაგრამ იმედგაცრუება მაინც არ გიგრძნია, რადგან ზუსტად მიხვდი, რატომ აღაშფოთებდა რომანი ბევრს. მიკიბ-მოკიბვის გარეშე რომ თქვა, მეორე ოთახი ქვიარ რომანია — მსგავსი რამ კი ქართულ ლიტერატურულ სივრცეში იშვიათ მოვლენად რჩება.
ნაწარმოები რომ კამერულია, ამის წინასწარმეტყველებას ალბათ სათაურის და ანოტაციის წაკითხვის შემდეგაც შეძლებდი — ძირითად პერსონაჟებს ცალ ხელზეც ჩამოთვლი; თუმცა, ტექსტის ინტიმურობა მაინც მოულოდნელი აღმოჩნდა. იმიტომ არა, რომ ბევრისთვის საჩოთირო საკითხებს ეხება და ალაგ-ალაგ ამ თემებზე დაუფარავად საუბრობს. უფრო იმიტომ, რომ მთავარი პერსონაჟი შენ თვალწინ ყვავილივით იშლება — წვეთ-წვეთად გენახვება და წიგნის ბოლოს მთლიანად შიშვლდება.
მეორე ოთახის ერთ-ერთი მთავარი ღირსება სწორედ პროტაგონისტი ელენეს, როგორც პერსონაჟის, განვითარებაა. ავტორს 100-ზე ოდნავ მეტი გვერდი ჰქონდა, ეს რომ მოეხერხებინა, მაგრამ მაინც ისე ოსტატურად შეძლო, მცირე თუ დიდი პროზის არაერთ ავტორს შეშურდებოდა.
ელენე ერთი თბილისელი გოგოა, დიდ სახლში ცხოვრობს, იქვე მუშაობს და ზოგჯერ დღემეხვალიეობაც ჯაბნის ხოლმე — მოკლედ, ისეთივე ჰარმონიული ქაოსი აქვს ცხოვრებაში, როგორიც სხვა ბევრს. ეს უწესრიგობა მართლაც ქაოსურ სახეს მაშინ იღებს, როცა თავის ბინაში ერთ ოთახს აქირავებს და ცხოვრებას უცხო ადამიანთან ერთად აგრძელებს. რომანი დიდწილად სწორედ ელენესა და მასთან ახალგადმობარგებული ლენას ურთიერთობაა. ელენე ლენას აკვირდებოდა, შენ კი ელენეს. ასე შეიკრა სამკუთხედი, რომელმაც მისგან თავის დაღწევის საშუალება წიგნის დასრულებამდე არ მოგცა.
პირველ პირში ტექსტის თხრობა ადვილი არაა. რამდენჯერაც სცადე, იმდენჯერ მიხვდი, რომ ძალიან ადვილად შეიძლება გადაამლაშო, თანაც ისე, რომ მკითხველს უხერხულობის და ხელოვნურობის განცდა დაუტოვო — რამდენად გულწრფელი მონათხრობიც უნდა იყოს, მაინც. არადა, მაგდა კალანდაძემ ესეც ოსტატურად შეძლო — გულღია შინაგანი მონოლოგები და სხვათა სიტყვებით მოყოლილი ამბები ნაუცბადევ რეტროსპექტივას შეუნაცვლა ზუსტად იქ, სადაც საჭირო აღმოჩნდა. მოკლედ, წიგნის კითხვისას დაგრჩა შთაბეჭდილება, რომ ელენე შენი დიდი ხნის, მაგრამ არცთუ გახსნილი მეგობარი იყო, რომელიც სამზარეულოში დაჯდა და თავის თავზე პირველად მოგიყვა.
დასაწყისშივე კი ხმაურიანად მონათლე წიგნი "ქვიარ რომანად", თუმცა, აქ არც ამ ერთგვარი მიმართულების კლიშეებს წააწყდი. ყოველ მომდევნო გვერდზე უფრო მეტად რწმუნდებოდი, რომ არც ელენე ყოფილა "ერთი თბილისელი გოგო" და არც მისი ცხოვრება — "ჰარმონიული ქაოსი". ერთ-ერთი ყველაზე არაბანალური პერსონაჟია, ვისაც თანამედროვე ქართულ ლიტერატურაში შეხვედრილხარ. ამას მხოლოდ მაშინ იაზრებ, როცა წიგნის კითხვას ამთავრებ. მანამდე ისიც გეგონა, რომ ყველა საუკეთესო არასანდო მთხრობელს უკვე იცნობდი, მაგრამ ელენესთან ერთად მაგდამაც დაამსხვრია გახუნებული ჩარჩო. ავტორმა, ერთი მხრივ, თხრობის კლასიკური მანერით, მეორე მხრივ კი, მინიმალური მხატვრული ხერხების გამოყენებით მოახერხა, სხვადასხვა მრწამსის მქონე მკითხველი დაეპატიჟებინა.
ასე აღმოვჩნდით ყველა მეორე ოთახში.
-
გადახედვაირაკლი შაიშმელაშვილი: ხელისუფლება იტყუება, არანაირი გამოძიება არ ტარდება, არავინ იკითხება, არც დაიკითხება ირაკლი შაიშმელაშვილი: ხელისუფლება იტყუება, არანაირი გამოძიება არ ტარდება, არავინ იკითხება, არც დაიკითხება
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: მოგესალმებით ორბელიანების სასახლიდან — აქ ვარ, აქ ვიქნები, ღამესაც აქ ვატარებ სალომე ზურაბიშვილი: მოგესალმებით ორბელიანების სასახლიდან — აქ ვარ, აქ ვიქნები, ღამესაც აქ ვატარებ
-
გადახედვაესტონეთის პრეზიდენტი: ზურაბიშვილს დავურეკე, რათა ხელახლა დამედასტურებინა ქართველების ევროპული მისწრაფებების მხარდაჭერა ესტონეთის პრეზიდენტი: ზურაბიშვილს დავურეკე, რათა ხელახლა დამედასტურებინა ქართველების ევროპული მისწრაფებების მხარდაჭერა
-
გადახედვაჯო უილსონი: მომდევნო კვირას "ქართული კოშმარის არაღიარების აქტს" წარვადგენ ჯო უილსონი: მომდევნო კვირას "ქართული კოშმარის არაღიარების აქტს" წარვადგენ
-
გადახედვამიხაილ როთი: სანამ EU-ს წევრი სახელმწიფოები ყოყმანობენ და ბჭობენ, აშშ საქართველოში თავისუფლებასა და დემოკრატიაზე თავდასხმის წინააღმდეგ მოქმედებს! მიხაილ როთი: სანამ EU-ს წევრი სახელმწიფოები ყოყმანობენ და ბჭობენ, აშშ საქართველოში თავისუფლებასა და დემოკრატიაზე თავდასხმის წინააღმდეგ მოქმედებს!
-
გადახედვაპუტინმა ალიევს "აზერბაიჯანის ავიახაზების" თვითმფრინავის ჩამოვარდნის გამო ბოდიში მოუხადა პუტინმა ალიევს "აზერბაიჯანის ავიახაზების" თვითმფრინავის ჩამოვარდნის გამო ბოდიში მოუხადა
-
გადახედვაესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი "ერთობის ჯაჭვზე": შთამაგონებელი სურათებია დღეს საქართველოდან ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი "ერთობის ჯაჭვზე": შთამაგონებელი სურათებია დღეს საქართველოდან
-
გადახედვაალექსანდრ სირსკი: წელს, რუსმა ოკუპანტებმა, 421 ათასზე მეტი სამხედრო დაკარგეს ალექსანდრ სირსკი: წელს, რუსმა ოკუპანტებმა, 421 ათასზე მეტი სამხედრო დაკარგეს
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: ათიათასობით… ავტომანქანა საცობში მამუკა მდინარაძე: ათიათასობით… ავტომანქანა საცობში
-
გადახედვანაქერალას უღელტეხილზე გარკვეული ტიპის ავტოტრანსპორტის მოძრაობა აიკრძალა ნაქერალას უღელტეხილზე გარკვეული ტიპის ავტოტრანსპორტის მოძრაობა აიკრძალა
-
გადახედვასაქართველოში მიწისძვრა მოხდა საქართველოში მიწისძვრა მოხდა
-
გადახედვაპროტესტის ერთი თვე — თბილისში და საქართველოს სხვადასხვა ქალაქში "ერთობის ჯაჭვი" შეიკრა პროტესტის ერთი თვე — თბილისში და საქართველოს სხვადასხვა ქალაქში "ერთობის ჯაჭვი" შეიკრა
-
გადახედვასაქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი "ერთობის ჯაჭვში" ჩაერთო საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი "ერთობის ჯაჭვში" ჩაერთო
-
გადახედვაბრაჟე: ქართველები ხელისუფლების მხრიდან ხმის გაგონებას იმსახურებენ ბრაჟე: ქართველები ხელისუფლების მხრიდან ხმის გაგონებას იმსახურებენ
-
გადახედვადღეს, 19:00 საათზე, ავტორიტარული რეჟიმის წინააღმდეგ მსვლელობა გაიმართება დღეს, 19:00 საათზე, ავტორიტარული რეჟიმის წინააღმდეგ მსვლელობა გაიმართება
-
გადახედვაევროპარლამენტარი: ევროკავშირში ივანიშვილისა და „ოცნების“ მაღალჩინოსნების სანქცირება გარდაუვალია ევროპარლამენტარი: ევროკავშირში ივანიშვილისა და „ოცნების“ მაღალჩინოსნების სანქცირება გარდაუვალია
-
გადახედვაბადრი ჯაფარიძე: ბიძინა ივანიშვილს რჩება სივრცე იმისთვის, რომ ქართველი ხალხისთვის საჭირო გადაწყვეტილება მიიღოს და ახალი არჩევნები ჩანიშნოს ბადრი ჯაფარიძე: ბიძინა ივანიშვილს რჩება სივრცე იმისთვის, რომ ქართველი ხალხისთვის საჭირო გადაწყვეტილება მიიღოს და ახალი არჩევნები ჩანიშნოს
-
გადახედვაისაკაძე: ეროვნულ ბანკში დაადასტურეს, რომ იმოქმედებენ საერთაშორისო სანქციების შესაბამისად ისაკაძე: ეროვნულ ბანკში დაადასტურეს, რომ იმოქმედებენ საერთაშორისო სანქციების შესაბამისად
-
გადახედვარა ტიპის სანქციები დაუწესდა ბიძინა ივანიშვილს — ეკონომისტი ბესო ნამჩავაძის განმარტება რა ტიპის სანქციები დაუწესდა ბიძინა ივანიშვილს — ეკონომისტი ბესო ნამჩავაძის განმარტება
-
გადახედვასოციალური სამართლის ცენტრი: მეშახტეების სამსახურიდან გათავისუფლება განსხვავებული აზრის დევნის ნიშნებს ატარებს სოციალური სამართლის ცენტრი: მეშახტეების სამსახურიდან გათავისუფლება განსხვავებული აზრის დევნის ნიშნებს ატარებს
-
გადახედვაჯაფარიძე: ხვალიდან იქნება ერთი ლეგიტიმური პრეზიდენტი და მე-2 ბიძინას მორიგი ზებრა ჯაფარიძე: ხვალიდან იქნება ერთი ლეგიტიმური პრეზიდენტი და მე-2 ბიძინას მორიგი ზებრა
კომენტარები