რუსული დეზინფორმაცია და კრემლის ტროას ცხენი
დეზინფორმაცია ერთ-ერთი მთავარი მეთოდია, რომელსაც ავტორიტარული რეჟიმები მიმართავენ მოსახლეობაზე გავლენის მოსაპოვებლად. აღნიშნული პროცესი კიდევ უფრო საშიში ხდება, თუ პირველ რიგში რუსეთი და მსგავსად სხვა ავტორიტარული რეჟიმები ამ სტრატეგიას იყენებენ საერთაშორისო არენაზე, ამავე მიზნის მისაღწევად.
რუსეთის მცდელობა, გავლენა მოახდინოს ამერიკასა და ევროპაში მიმდინარე პროცესებზე, აქტიური განხილვის საგანია მკვლევარებს, მიმომხილველებსა და ჟურნალისტებს შორის. კრემლი ამ პროცესში სხვადასხვა მეთოდებს მიმართავს, ისეთს, როგორიცაა მედია საშუალებები (Russia Today, Sputnik), კიბერ შეტევები, არასამთავრობო ორგანიზაციების დაფინანსება, ეკონომიკური ზეწოლა და პოლიტიკური კავშირების დამყარება ადგილობრივ პარტიებთან. 28 თებერვალს, ჯორჯ ვაშინგტონის უნივერსიტეტში რუსულ დეზინფორმაციაზე შეხვედრა გაიმართა, სადაც კრემლის სტრატეგიაზე საუბრობდნენ და განიხილავდნენ, თუ როგორი უნდა იყოს დასავლეთის პასუხი ამ ქმედებების წინააღდეგ. შეხვედრაზე მომხსენებელთა თქმით, რუსეთს მთავარი მიზანი დეზინფორმაციის კამპანიის წარმოებისას არის დასავლეთის დესტაბილიზაცია, უთანხმოების გამოწვევა და დასავლური ლიბერალური ღირებულებებისთვის ძირის გამოთხრა.
„რუსეთი ცდილობს დეზინფორმაციის კამპანიის მეშვეობით ევროპაში კონსენსუსისთვის ძირის გამოთხრას. ის ცდილობს წაშალოს ზღვარი იმას შორის, თუ რა არის ფაქტი და რა არის ფიქცია, ეს რუსეთის ომის ნაწილია. თუ ნახავთ გერასიმოვის 2013 წლის დოქტრინას, ის პირდაპირ საუბრობს, რომ რუსეთი გამოიყენებს არაპირდაპირ და ასიმეტრიულ მეთოდებს გავლენის მოსაპოვებლად“ - ამბობს ალინა პოლიაკოვა, ატლანტიკური საბჭოს ევრაზიის ცენტრის მკვლევარი.
მას შემდეგ, რაც რუსეთის სათავეში ვლადიმირ პუტინი მოვიდა, საინფორმაციო ომი და პროპაგანდა, კრემლის ერთ-ერთი მთავარი ხერხია გავლენის მოსაპოვებლად. მოსკოვი ამ ტაქტიკას მის სამეზობლოშიც, საქართველოს, უკრაინის და მოლდოვის შემთხვევაში მიმართავს. ის მხარს უჭერს ანტი-დასავლურ პოლიტიკურ ძალებს და ორგანიზაციებს, ცდილობს ენერგო-რესურსების გამოყენებას საკუთარი მიზნებისთვის და ავრცელებს დეზინფორმაციას მისი დაფინანსებული მედიის მეშვეობით. კრემლი ცდილობს იმის წარმოჩენას, რომ დასავლეთი „გარყვნილია“, თავად კი „ტრადიციული მორალის დამცველი.“ გარდა პოსტ-საბჭოთა სივრცისა, დეზინფორმაციის კამპანიის წარმოებას მოსკოვი, ევროპასა და ამერიკაშიც ცდილობს. რეგიონისგან განსხვავებით, აქ კრემლის მიზანი ევროკავშირის და NATO-ს დასუსტება და ინსტიტუციებისადმი ნდობის გაქრობაა. ეს საკითხი, უკანასკნელი თვეების განმავლობაში, ვაშინგტონში აქტიურად განიხილება, მას შემდეგ რაც ამერიკის არჩევნებზე კრემლმა გავლენის მოპოვება კიბერ-შეტევების მეშვეობით სცადა.
„თუ დავაკვირდებით, მაშინ, როდესაც დემოკრატიული რეჟიმები თვლემენ, ავტორიტარული მთავრობები იყენებენ ამას როგორც უპირატესობას... დეზინფორმაცია ტერმინია, რომელიც ბევრ ელემენტს მოიცავს. ისინი ცდილობენ ნარატივის გავრცელებით, მედიის კონტროლით, არა მარტო მედიის დაფინანსებით და შექმნით (როგორიცაა Russia Today, ან სპუტნიკი), არამედ სახელმწიფო მედიის მეშვეობით, ამასთანავე ინტერნეტ ტროლების, ბოტების და კვლევით ინსტიტუტებზე დაყრდნობით, რომლებიც სამეზობლოში და მის მიღმა, მათ შორის ამერიკაში, ახერხებენ შეღწევას. ჯგუფები ერთმანეთთან ნაკლებ კავშირშია და ერთმანეთისგან განსხვავდება, თუმცა ისინი კრემლის მიზნებისკენ მუშაობენ. იგივე გვხვდება თეირანისა და პეკინის შემთხვევაში“, - განაცხადა კრისტოფერ ვოკერმა, NED-ის ვიცე პრეზიდენტმა კვლევების და ანალიზის მიმართულებით.
"გავლენის გაძლიერების მიზნით, კრემლი იმ პოლიტიკურ ძალებთან თანამშრომლობს, რომლებიც მოსკოვის დღის წესრიგის გასწვრივ მოქმედებენ. ევროკავშირის მოწინააღმდეგე პარტიები ევროპის შიგნით მოსკოვთან ახლო კავშირში არიან. რუსულმა ბანკმა, საფრანგეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილე, ეროვნული ფრონტის ლიდერს, მარი ლე პენს, სესხიც კი მისცა. ამ ძალების პოლიტიკური კაპიტალი ადგილობრივ უკმაყოფილებებზეა აგებული, რომლის წარმოჩენასაც და ხაზგასმასაც კრემლი ცდილობს და ეს პუტინის სტრატეგიულ ხედვას ეხმარება, რომელიც იმაზეა დაფუძნებული, რომ ევროპის შიგნით კონსენსუსი დაანგრიოს. ევროპაში ისეთ პარტიები, როგორიცაა „ფლანდრიული ინტერესი“ ჰოლანდიაში, ავსტრიის "თავისუფლების პარტია", "ალტერნატივა" გერმანიისთვის, "იობიკი" უნგრეთში და ა.შ. პრო-რუსულ პოზიციებს იჭერენ სხვადასხვა საკითხებზე. „და ეს რუსეთს ბევრი არ უჯდება“, - ამბობს პოლიაკოვა.
რუსეთი დასავლეთის პრულარისტური გარემოს გამოყენებას ახერხებს საკუთარი მიზნებისთვის. რასაც ამას Russia Today „ალტერნატიულ ხედვას“ უწოდებს. ცრუ და გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გავრცელებით, მედიისა და ტროლების გამოყენებით, ასევე, სხვა ორგანიზების მეშვეობით, ის საკუთარი ნარატივით დასავლურ დემოკრატიულ საზოგადოებაში აღწევს.
„ცალკეული შემთხვევები არ არის პრობლემა, პრობლემაა გლობალური ტრენდი და გამოსავალი აქედან არის თავის დაცვა, მდგომარეობის იმ მიმართულებით, წაყვანა საითაც შენ გინდა“, - ამბობს ლონდონის უნივერსიტეტის პროფესორი ალისტერ მისკიმონი.
მაშინ, როდესაც ბრიტანეთი ევროკავშირიდან გავიდა, რაც გაერთიანების იდეას ვნებს, მედიისა და დემოკრატიული ინსტიტუტების მიმართ მსოფლიოს გარშემო ნდობა მცირდება, ამერიკის არჩევნების შედეგად ჯერ ნათელი არაა თუ როგორი იქნება დონალდ ტრამპის პოლიტიკა რუსეთისადმი, და ცრუ ინფორმაციის გავრცელება ასე ადვილი არასდროს ყოფილა, მიმომხილველთა თქმით, მნიშვნელოვანია ვაშინგტონი და ბრიუსელმა გაანალიზონ, რომ მათ ტერიტორიაზე ათწლეულების მანძილზე მიღწეული პროგრესი რუსული გავლენისგან დაცვას საჭიროებს.
პროფესორ ო’ლოგლინის მიხედვით, რუსული დეზინფორმაციის თავიდან აცილება ნაწილობრივ დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორი იქნება ამერიკის შეერთებული შტატების პოლიტიკა დონალდ ტრამპის ადმინისტრაციის პირობებში.
„მნიშვნელოვანია სად იქნება ამერიკა, იქნება ის ლიდერი თუ არა. ეს ქმნის შესაძლებლობას რუსეთისთვის არსებულ ვაკუუმში შეეცადოს გავლენის მოპოვებას. რამდენ ხანს გაგრძელდება ეს, დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად სწრაფად გაირკვევა, თუ როგორი პოლიტიკა ექნება ამერიკის შეერთებულ შტატებს“, - აღნიშნა პროფესორმა ბენ ო’ლოგლინმა, ლონდონის უნივერსიტეტიდან.
-
გადახედვაბაიდენი უკრაინას ნებას რთავს, რუსეთის წინააღმდეგ შორი მოქმედების ამერიკული ATACMS რაკეტები გამოიყენოს ბაიდენი უკრაინას ნებას რთავს, რუსეთის წინააღმდეგ შორი მოქმედების ამერიკული ATACMS რაკეტები გამოიყენოს
-
გადახედვარუსეთის მოთხოვნით, Apple-მა რადიო თავისუფლების აპლიკაცია App Store-იდან წაშალა რუსეთის მოთხოვნით, Apple-მა რადიო თავისუფლების აპლიკაცია App Store-იდან წაშალა
-
გადახედვანიკა გვარამია: ჩვენ არ გვაქვს უფლება ეს ქვეყანა დავკარგოთ და ბიძინას წავაღებინოთ რუსეთში! ნიკა გვარამია: ჩვენ არ გვაქვს უფლება ეს ქვეყანა დავკარგოთ და ბიძინას წავაღებინოთ რუსეთში!
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: მინდა მოქალაქეებს მოვუწოდო, ჩვენი გასაკეთებელი საქმე ჩვენ უნდა გავაკეთოთ, გამოდით ქუჩაში ყველა! ხატია დეკანოიძე: მინდა მოქალაქეებს მოვუწოდო, ჩვენი გასაკეთებელი საქმე ჩვენ უნდა გავაკეთოთ, გამოდით ქუჩაში ყველა!
-
გადახედვაპარლამენტთან შეკრებილი აქციის მონაწილეები მსვლელობით თსუ-სკენ დაიძრნენ პარლამენტთან შეკრებილი აქციის მონაწილეები მსვლელობით თსუ-სკენ დაიძრნენ
-
გადახედვათსუ-ს პირველ კორპუსთან, 24-საათიანი უწყვეტი აქციის მონაწილეები, კარვებს შლიან თსუ-ს პირველ კორპუსთან, 24-საათიანი უწყვეტი აქციის მონაწილეები, კარვებს შლიან
-
გადახედვა"მოძრაობა არ იქნება" — ნიკა გვარამიამ ჭავჭავაძის გამზირის 24 საათით გადაკეტვა დააანონსა "მოძრაობა არ იქნება" — ნიკა გვარამიამ ჭავჭავაძის გამზირის 24 საათით გადაკეტვა დააანონსა
-
გადახედვარუსთაველის გამზირი გადაიკეტა — პარლამენტთან აქცია "დაიბრუნე ხმა" მიმდინარეობს რუსთაველის გამზირი გადაიკეტა — პარლამენტთან აქცია "დაიბრუნე ხმა" მიმდინარეობს
-
გადახედვასტუდენტების მანიფესტი: არ ვცნობთ ჩატარებულ არჩევნებს და პარლამენტს ლეგიტიმურად სტუდენტების მანიფესტი: არ ვცნობთ ჩატარებულ არჩევნებს და პარლამენტს ლეგიტიმურად
-
გადახედვაზარქუა: "ლუსულ" ნომრიანი მანქანით ისეირნა ზარქუამო — ნათესავისაა ზარქუა: "ლუსულ" ნომრიანი მანქანით ისეირნა ზარქუამო — ნათესავისაა
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე: ფაქტია, რომ არჩევნები ქართველ ხალხს წაართვეს და ახლა ამის შენარჩუნებას ცდილობენ მამუკა ხაზარაძე: ფაქტია, რომ არჩევნები ქართველ ხალხს წაართვეს და ახლა ამის შენარჩუნებას ცდილობენ
-
გადახედვათბილისის რამდენიმე ლოკაციიდან სტუდენტები და ოპოზიციის წარმომადგენლები საპროტესტო მსვლელობით პარლამენტისკენ მიდიან თბილისის რამდენიმე ლოკაციიდან სტუდენტები და ოპოზიციის წარმომადგენლები საპროტესტო მსვლელობით პარლამენტისკენ მიდიან
-
გადახედვამდინარაძე ილია II-ის განცხადებაზე: სახალხო ლეგიტიმაციას უზრუნველყოფს ასეთი პოზიცია მდინარაძე ილია II-ის განცხადებაზე: სახალხო ლეგიტიმაციას უზრუნველყოფს ასეთი პოზიცია
-
გადახედვაოკუპირებული აფხაზეთის ე.წ. "ოპოზიცია" დროებითი "მთავრობის" შექმნას გეგმავს ოკუპირებული აფხაზეთის ე.წ. "ოპოზიცია" დროებითი "მთავრობის" შექმნას გეგმავს
-
გადახედვაკეზერაშვილი მოსკოვის სასამართლოზე: საქართველოს რუსულმა მთავრობამ, როგორც ჩანს "უფროსი ძმაც" მოიხმო დასახმარებლად კეზერაშვილი მოსკოვის სასამართლოზე: საქართველოს რუსულმა მთავრობამ, როგორც ჩანს "უფროსი ძმაც" მოიხმო დასახმარებლად
-
გადახედვანაომარი ქალაქი ბოდიშს არ იხდის — ინსტალაცია გორის ხელოვნების სახლში ნაომარი ქალაქი ბოდიშს არ იხდის — ინსტალაცია გორის ხელოვნების სახლში
-
გადახედვაარძინბა ზურაბიშვილს: ენგურის მეორე ნაპირიდან არც ერთი პოლიტიკოსის სოლიდარობა არ გვჭირდება არძინბა ზურაბიშვილს: ენგურის მეორე ნაპირიდან არც ერთი პოლიტიკოსის სოლიდარობა არ გვჭირდება
-
გადახედვაკობახიძე ოპოზიციაზე: მე მგონია, რომ ბოლოს ყველა შემოვა პარლამენტში კობახიძე ოპოზიციაზე: მე მგონია, რომ ბოლოს ყველა შემოვა პარლამენტში
-
გადახედვათბილისში პოლიციელი დაჭრეს თბილისში პოლიციელი დაჭრეს
-
გადახედვაადვოკატი: სამართალდამცავები დაკავებულებს ურტყამდნენ ფეხებს, აღენიშნებათ დალურჯებები ადვოკატი: სამართალდამცავები დაკავებულებს ურტყამდნენ ფეხებს, აღენიშნებათ დალურჯებები
-
გადახედვაკობახიძის თქმით, მე-11 მოწვევის პარლამენტი 25 ნოემბერს შეიკრიბება კობახიძის თქმით, მე-11 მოწვევის პარლამენტი 25 ნოემბერს შეიკრიბება
კომენტარები