დასავლეთ ავსტრალიის "ზადკოს ტელესკოპის" გამოყენებით მეცნიერებმა შავი ხვრელის დაბადების აფეთქება დააფიქსირეს, რომელიც 12 მილიარდი სინათლის წლის დაშორებით, მზისა და დედამიწის წარმოშობამდე მოხდა.

თუ სურათების მიხედვით ვიმსჯელებთ, აფეთქების სიმძლავრე მილიარდი მზის ერთდროულად ნათების ეკვივალენტური იყო.

აფეთქება 2 თებერვალს, საღამოს 10:49-ზე დაინახეს, როდესაც დედამიწის გარშემო მოძრავმა თანამგზავრმა "ზადკოს ტელესკოპს" განგაშის სიგნალი გაუგზავნა.

ნასას მიერ აღმოჩენილი აფეთქების შემდეგ, ზადკოს ტელესკოპმა მალევე მოახდინა რეაგირება და ცის ძალიან მგრძნობიარე ფოტოები გადაიღო.

დასავლეთ ავსტრალიის უნივერსიტეტის ზადკოს მეცნიერების დირექტორმა და ასოცირებულმა პროფესორმა დევიდ კოვარდის თქმით, რაც სურათებმა გამოავლინა, მეტად უჩვეულო იყო:

"რამდენიმე წუთის განმავლობაში ჩვენ დავინახეთ სწრაფად მოკაშკაშე ვარსკვლავი, იქ სადაც მანამდე ვარსკვლავი არ იყო. აფეთქებიდან წამოსულმა სინათლემ ტელესკოპის სენსორებამდე 12 მილიარდი წელიწადი იმოგზაურა".

ფოტო: UWA/NASA

პროფესორი კოვარდის განცხადებით, აღმოჩენა მნიშვნელოვანი იყო, რადგან ზადკოს ტელესკოპმა მასიური ვარსკვლავის აფეთქების ერთ-ერთი ყველაზე დეტალური ფოტო გადაიღო. მოვლენა, რომელსაც სახელად GRB170205 ჰქვია, ზადკოს მიერ 24 საათის განმავლობაში კონტროლდებოდა.

ზადკოს ფოტოებს გამოიყენებენ "ცეცხლის ბურთის მოდელის" დასატესტად, რომელიც ჯერჯერობით ერთადერთი მიღებული აღწერაა იმისა, თუ როგორ ხდება ასეთი აფეთქებები. ეს აღმოჩენა მეცნიერებს დაეხმარება, გაიგონ ის ექსტრემალური ფიზიკა, რომელიც მასიური ვარსკვლავის აფეთქებისას ხდება.