დისნეი რასისტული კონტენტის შემცველ ფილმებზე გაფრთხილებას ამატებს
დისნეის პლატფორმაზე ისეთი ანიმაციების ყურების დაწყებამდე, როგორიცაა დამბო, პიტერ პენი და ჯუნგლის წიგნი, ეკრანზე ფილმში ასახული სტერეოტიპების შესახებ გაფრთხილება გამოჩნდება.
"ნაწარმოები შეიცავს ხალხის ან კულტურებისადმი ნეგატიური დამოკიდებულების და/ან მათ მიმართ უდიერი მოპყრობის ასახვას", — ამგვარი ფორმულირებით იქნება წარმოდგენილი გაფრთხილება.
"ეს სტერეოტიპული შეხედულებები მაშინაც არასწორი იყო და დღესაც ასეა".
გავრცელებულ განცხადებაში აღნიშნულია, რომ ნაცვლად მასალის წაშლისა, მათ "სურთ აღიარონ მისი საზიანო გავლენა, რათა ამ გაკვეთილით დისკუსიის დაწყებასა და მეტად ინკლუზიური მომავლის ერთად შექმნას შეუწყონ ხელი".
იმ ფილმებს შორის, რომლებიც გაფრთხილებას შეიცავს, ასევე არის არისტოკატები, სადაც "ყვითელსახიანი" კატა ფორტეპიანოს ჩხირებით (აზიური სამზარეულოს ატრიბუტით) უკრავს და პიტერ პენი, რომელშიც ადგილობრივი ამერიკელები რასისტული მეტსახელით — "წითელკანიანებად" — არიან მოხსენიებულნი.
გაფრთხილებას შეიცავს ლედი და მაწანწალაც, სადაც ასევე ვხვდებით რასისტულ მოტივებსა და კულტურულ სტერეოტიპებს.
კომპანიამ გაფრთხილების დართვა კონტენტზე თავდაპირველად გასული წლის ნოემბერში გადაწყვიტა, თუმცა იგი ბევრად მოკლე და დაუკონკრეტებელი იყო: "ნაწარმოები წარმოდგენილია ორიგინალური ფორმით. იგი, შესაძლოა, შეიცავდეს კულტურის შეუსაბამო ასახვას".
ამასთან, რამდენიმე ფილმი, მათ შორის სამხრეთის სიმღერა პლატფორმიდან საერთოდ წაიშალა მასში ასახული რასისტული დამოკიდებულებების გამო.
რასიზმი და სტერეოტიპები დისნეის კლასიკად ქცეულ ფილმებში
- ლედი და მაწანწალა (1955 წელი): სიამის ორი კატა, სი და ამი, ანტიაზიური სტერეოტიპებით არის წარმოჩენილი. მასში ასევე ვხვდებით სცენებს, სადაც ძაღლებს მკაფიო აქცენტი აქვთ, რათა მათი ჯიშების წარმომავლობას გაუსვან ხაზი — მაგალითად, პედრო მექსიკური ჩიუაუაა, ბორისი კი რუსული მწევარი.
- არისტოკატები (1970 წელი): სიამის კატა, შუნ გონი, რომელსაც თეთრკანიანი მსახიობი ახმოვანებს, აზიელი ადამიანის რასისტულ კარიკატურას წარმოადგენს. იგი ფორტეპიანოს ჩხირებით უკრავს.
- დამბო (1941 წელი): ყვავების გუნდი, რომელიც დამბოს ფრენის სწავლაში ეხმარება, ხმით შავკანიანებს ბაძავს. მათი ლიდერის, ჯიმ ქროუს ქცევა, რომელსაც ასევე თეთრკანიანი მსახიობი, კლიფ ედვარდსი ახმოვანებს, სამხრეთის შტატებში არსებულ იმდროინდელ რასისტულ-სეგრეგაციულ კანონებზე მიუთითებს.
- ჯუნგლის წიგნი (1968 წელი): პერსონაჟი, სახელად მეფე ლუი, მაიმუნია, რომელიც ენობრივი უნარებით არ გამოირჩევა. იგი დიქსილენდის ჯაზის სტილში მღერის და სიზარმაცისკენაა მიდრეკილი. პერსონაჟის სახე, რომელიც აფროამერიკელი ადამიანის რასისტულ კარიკატურას წარმოადგენს, მრავალჯერ გააკრიტიკეს.
- პიტერ პენი (1953 წელი): ფილმში ადგილობრივი ამერიკელები "წითელკანიანებად" არიან მოხსენიებულნი. ასევე პიტერ პენი და დაკარგული ბიჭები ინდიელების თავსაცვამით ცეკვავენ, რაც "ადგილობრივი მოსახლეობის დაცინვასა და კულტურის მითვისებაზე" მიუთითებს. ანიმაციაში გამოყენებული სიმღერა, რა აქცევს წითელ კაცს წითლად, აგრეთვე შეფასდა რასისტულად და მოგვიანებით, სახელიც შეეცვალა — რა აქცევს გულად კაცს გულადად".
- სამხრეთის სიმღერა (1946 წელი): ეს დისნეის ერთ-ერთი ყველაზე განხილვადი და პოლემიკის გამომწვევი ფილმია, რომელიც აშშ-ში DVD ფორმატით არასდროს გამოსულა. ანიმაციაში პლანტაციაში მომუშავე ბიძია რემუსის საშუალებით წარმოჩენილია რასისტულ-მონათმფლობელური ნარატივი, რომ ბამბის პლანტაციების მუშები ბედნიერები იყვნენ.
Warner Bros.-მა მის მიერ შექმნილ რამდენიმე ანიმაციაში დიდი ხნის წინ დაამატა გაფრთხილება კონტენტში არსებული "ეთნიკური და რასისტული მიკერძოების" შესახებ.
"მიუხედავად იმისა, რომ ამ ანიმაციებში დღევანდელი საზოგადოება არ არის ასახული, ისინი მაინც ორიგინალური სახითაა წარმოდგენილი, რადგან საპირისპიროდ მოქცევის შემთხვევაში, ისე გამოჩნდებოდა, თითქოს ამ შეხედულებების ოდესმე არსებობას უარვყოფთ", — განაცხადა კომპანიამ.
-
გადახედვაჭავჭავაძის გადაკეტვის გამო თსუ-ში ლექციები 1 დღით უქმდება ჭავჭავაძის გადაკეტვის გამო თსუ-ში ლექციები 1 დღით უქმდება
-
გადახედვაბაიდენი უკრაინას ნებას რთავს, რუსეთის წინააღმდეგ შორი მოქმედების ამერიკული ATACMS რაკეტები გამოიყენოს ბაიდენი უკრაინას ნებას რთავს, რუსეთის წინააღმდეგ შორი მოქმედების ამერიკული ATACMS რაკეტები გამოიყენოს
-
გადახედვანიკა გვარამია: ჩვენ არ გვაქვს უფლება ეს ქვეყანა დავკარგოთ და ბიძინას წავაღებინოთ რუსეთში! ნიკა გვარამია: ჩვენ არ გვაქვს უფლება ეს ქვეყანა დავკარგოთ და ბიძინას წავაღებინოთ რუსეთში!
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: მინდა მოქალაქეებს მოვუწოდო, ჩვენი გასაკეთებელი საქმე ჩვენ უნდა გავაკეთოთ, გამოდით ქუჩაში ყველა! ხატია დეკანოიძე: მინდა მოქალაქეებს მოვუწოდო, ჩვენი გასაკეთებელი საქმე ჩვენ უნდა გავაკეთოთ, გამოდით ქუჩაში ყველა!
-
გადახედვახოშტარია: წინააღმდეგობის მოძრაობა დაწყებულია, 24 საათი არ ვიცვლით აქედან ფეხს ხოშტარია: წინააღმდეგობის მოძრაობა დაწყებულია, 24 საათი არ ვიცვლით აქედან ფეხს
-
გადახედვაპარლამენტთან შეკრებილი აქციის მონაწილეები მსვლელობით თსუ-სკენ დაიძრნენ პარლამენტთან შეკრებილი აქციის მონაწილეები მსვლელობით თსუ-სკენ დაიძრნენ
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: მივმართავ თვითგამოცხადებულ, თვითმარქვია ხელისუფლებას: არ გაბედოთ არავითარი უკანონო ქმედების ჩადენა გიორგი ვაშაძე: მივმართავ თვითგამოცხადებულ, თვითმარქვია ხელისუფლებას: არ გაბედოთ არავითარი უკანონო ქმედების ჩადენა
-
გადახედვათსუ-ს პირველ კორპუსთან, 24-საათიანი უწყვეტი აქციის მონაწილეები, კარვებს შლიან თსუ-ს პირველ კორპუსთან, 24-საათიანი უწყვეტი აქციის მონაწილეები, კარვებს შლიან
-
გადახედვანიკა მელია: შემდეგი 24 საათის განმავლობაში აქციაზე ვრჩებით ნიკა მელია: შემდეგი 24 საათის განმავლობაში აქციაზე ვრჩებით
-
გადახედვა"მოძრაობა არ იქნება" — ნიკა გვარამიამ ჭავჭავაძის გამზირის 24 საათით გადაკეტვა დააანონსა "მოძრაობა არ იქნება" — ნიკა გვარამიამ ჭავჭავაძის გამზირის 24 საათით გადაკეტვა დააანონსა
-
გადახედვარუსთაველის გამზირი გადაიკეტა — პარლამენტთან აქცია "დაიბრუნე ხმა" მიმდინარეობს რუსთაველის გამზირი გადაიკეტა — პარლამენტთან აქცია "დაიბრუნე ხმა" მიმდინარეობს
-
გადახედვასტუდენტების მანიფესტი: არ ვცნობთ ჩატარებულ არჩევნებს და პარლამენტს ლეგიტიმურად სტუდენტების მანიფესტი: არ ვცნობთ ჩატარებულ არჩევნებს და პარლამენტს ლეგიტიმურად
-
გადახედვაზარქუა: "ლუსულ" ნომრიანი მანქანით ისეირნა ზარქუამო — ნათესავისაა ზარქუა: "ლუსულ" ნომრიანი მანქანით ისეირნა ზარქუამო — ნათესავისაა
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე: ფაქტია, რომ არჩევნები ქართველ ხალხს წაართვეს და ახლა ამის შენარჩუნებას ცდილობენ მამუკა ხაზარაძე: ფაქტია, რომ არჩევნები ქართველ ხალხს წაართვეს და ახლა ამის შენარჩუნებას ცდილობენ
-
გადახედვათბილისის რამდენიმე ლოკაციიდან სტუდენტები და ოპოზიციის წარმომადგენლები საპროტესტო მსვლელობით პარლამენტისკენ მიდიან თბილისის რამდენიმე ლოკაციიდან სტუდენტები და ოპოზიციის წარმომადგენლები საპროტესტო მსვლელობით პარლამენტისკენ მიდიან
-
გადახედვამდინარაძე ილია II-ის განცხადებაზე: სახალხო ლეგიტიმაციას უზრუნველყოფს ასეთი პოზიცია მდინარაძე ილია II-ის განცხადებაზე: სახალხო ლეგიტიმაციას უზრუნველყოფს ასეთი პოზიცია
-
გადახედვათბილისში, "მერვე ლეგიონის" დასახლებაში აფეთქება მოხდა თბილისში, "მერვე ლეგიონის" დასახლებაში აფეთქება მოხდა
-
გადახედვაკეზერაშვილი მოსკოვის სასამართლოზე: საქართველოს რუსულმა მთავრობამ, როგორც ჩანს "უფროსი ძმაც" მოიხმო დასახმარებლად კეზერაშვილი მოსკოვის სასამართლოზე: საქართველოს რუსულმა მთავრობამ, როგორც ჩანს "უფროსი ძმაც" მოიხმო დასახმარებლად
-
გადახედვანაომარი ქალაქი ბოდიშს არ იხდის — ინსტალაცია გორის ხელოვნების სახლში ნაომარი ქალაქი ბოდიშს არ იხდის — ინსტალაცია გორის ხელოვნების სახლში
-
გადახედვაარძინბა ზურაბიშვილს: ენგურის მეორე ნაპირიდან არც ერთი პოლიტიკოსის სოლიდარობა არ გვჭირდება არძინბა ზურაბიშვილს: ენგურის მეორე ნაპირიდან არც ერთი პოლიტიკოსის სოლიდარობა არ გვჭირდება
-
გადახედვაკობახიძე ოპოზიციაზე: მე მგონია, რომ ბოლოს ყველა შემოვა პარლამენტში კობახიძე ოპოზიციაზე: მე მგონია, რომ ბოლოს ყველა შემოვა პარლამენტში
კომენტარები