ძილთან დაკავშირებული 6 მითი, რომელიც ჯანმრთელობისათვის საზიანოა
მკვლევარების განცხადებით, ფართოდ გავრცელებული მითები ძილის შესახებ, ჩვენი ჯანმრთელობისა და ხასიათის გაუარესებასთან ერთად, სიცოცხლესაც გვისწრაფებს.
ნიუ-იორკის უნივერსიტეტის მკვლევართა გუნდმა მთელი ინტერნეტი გადაქექა, რათა ძილთან დაკავშირებული ყვლაზე გავრცლებული მოსაზრებები მოეძიებინა. შემდეგ კი ძილის ეროვნული ფონდის ჟურნალში, Sleep Health, გამოქვეყნებულ სტატიაში მათ ეს მოსაზრებები მეცნიერულ ფაქტებს შეუწონეს.
სტატიის ავტორები იმედოვნებენ, რომ ამ მითების გაბათილება ხალხის ფიზიკურსა თუ მენტალურ ჯანმრთელობასა და ზოგად კეთილდღეობაზე დადებითად აისახება.
დაფიქრდით, ქვემოთ ჩამოთვლილ მითთაგან რომელიმე თავადაც ხომ არ გაგივრცელებიათ:
მითი 1: თავის გასატანად დღე-ღამეში ხუთ საათზე ნაკლები ძილიც საკმარისია
ეს მითი არაფრით არ ქრება.
ცნობილია, რომ ბრიტანეთის ყოფილ პრემიერ-მინისტრს, მარგარეტ ტეტჩერს დღე-ღამეში მხოლოდ ოთხი საათით ეძინა. მსგავსი რამ გერმანიის კანცლერს, ანგელა მერკელსაც განუცხადებია. მართლაც, ბიზნესსა თუ პოლიტიკაში წარმატებული ადამიანების ისტორიებში ძილის ნაცვლად ოფისში ზედმეტი საათების გატარების შესახებ ხშირად საუბრობენ ხოლმე.
ამ დროს კი, მკვლევარების თქმით, ის, რომ ხუთ საათზე ნაკლებით "თვალის მოხუჭვა" საკმარისია, ჯანმრთელობისათვის ერთ-ერთი ყველაზე მავნე მითია.
"უამრავი ფაქტი გვაქვს, რათა დავადასტუროთ, რომ დღე-ღამეში სისტემატურად ხუთ საათზე ნაკლები ძილი ჯანმრთელობის გაუარესების რისკს მნიშვნელოვნად ზრდის", - განაცხადა მკვლევარმა, დოქტორმა ჯესიკა რობინსმა.
სიცოცხლის ხანგრძლივობის შემცირებასთან ერთად, ამ რისკთა შორისაა გულ-სისხლძარღვთა ისეთი სახიფათო დაავადებები, როგორებიცაა ინფარქტი და ინსულტი.
რობინსი გვირჩევს, ხუთ საათზე ნაკლების ნაცვლად, დღე-ღამეში შვიდიდან რვა საათამდე ძილი დავისახოთ მიზნად.
მითი 2: დაწოლამდე ალკოჰოლის მიღება ძილის ხარისხს აუმჯობესებს
მკვლევართა გუნდი აღნიშნავს, რომ მოსაზრება, თითქოს ჭიქა ღვინო, ვისკი თუ კათხა ლუდი ძილის წინ განსატვირთად სასარგებლოა, მხოლოდ მითია.
"შესაძლოა, ალკოჰოლი სწრაფად ჩაძინებაში დაგეხმაროთ, თუმცა იმ ღამით დასვენების ხარისხზე ის აუცილებლად უარყოფითად აისახება", – განაცხადა დოქტორმა რობინსმა.
კონკრეტულად კი, ალკოჰოლი ძილის REM ანუ თვალების სწრაფი მოძრაობის ფაზას არღვევს. ძილის აღნიშნული სტადია მახსოვრობასა და დასწავლის უნარზეა პასუხისმგებელი. ასე რომ, მარტივად ჩაძინების მიუხედავად, ალკოჰოლის გამო ძილის არაერთი სარგებელი იკარგება.
გარდა ამისა, ალკოჰოლი შარდმდენია, რის გამოც მოსალოდნელია, შუაღამისას სავსე შარდის ბუშტთან მოგიწიოთ გამკლავება.
მითი 3: საწოლში ტელევიზორის ყურება მოდუნებაში გვეხმარება
როდესმე გიფიქრიათ, განტვირთვისათვის დაძინებამდე ტელევიზორს ვუყურებო? სინამდვილეში, საღამოს ათ საათზე დაძაბული ახალი ამბებისთვის თვალ-ყურის დევნებამ დიდი შანსია, თქვენს ძილს ავნოს.
"ხშირ შემთხვევაში, ძილის წინ ღამის ახალ ამბებს ვუყურებთ ხოლმე", - ამბობს დოქტორი რობინსი, - "რაც სტრესსა და უძილობას ზუსტად მაშინ იწვევს, როცა მოდუნებასა და განტვირთვას ვცდილობთ".
თუმცა, არც ყველაზე პოპულარული სატელევიზიო სერიალები გამოირჩევა დამამშვიდებელი სიუჟეტებით. მაგალითად სამეფო კარის თამაშებს თუ ავიღებთ, რთულია ამტკიცო, რომ "წითელი ქორწილი" განტვირთვის საშუალებად გამოდგება.
კიდევ ერთი პრობლემა, რომელსაც ტელევიზორის ყურებასთან ერთად სმარტფონებისა და პლანშეტების გამოყენების დროსაც ვაწყდებით, ეკრანის ლურჯი გამოსხივებაა, რომელიც ორგანიზმში ძილის ჰორმონის, მელატონინის გამომუშავებას აფერხებს.
მითი 4: მაშინაც კი, თუ ვერ იძინებ, აჯობებს, საწოლში დარჩე
როგორ მოვიქცეთ იმ შემთხვევაში, თუ დაძინების მცდელობაში მსოფლიოში არსებული ყველა ცხვარი შემოგვეთვალა? პასუხი მარტივია: ცდა უნდა შეწყვიტოთ.
დოქტორი რობინსის თქმით, ასეთ დროს "საწოლის უძილობასთან გაიგივებას ვიწყებთ". იგი აღნიშნავს, რომ ჯანსაღი ძილის შემთხვევაში ადამიანს ჩაძინებისათვის 15 წუთი სჭირდება. ხოლო თუ აღნიშნულზე დიდხანს გიწევთ ლოდინი, სჯობს, საწოლიდან ადგეთ, გარემო შეიცვალოთ და რაიმე უაზრობით დაკავდეთ - რობინსი წინდების დაკეცვას გვირჩევს.
მითი 5: მაღვიძარას Snooze ღილაკის გამოყენება გაღვიძებაში გვეხმარება
რომელი ჩვენგანი არაა დამნაშავე "წაძინების" ღილაკის გამოყენებაში, იმ იმედით, რომ ძილის ექსვი წუთით გახანგრძლივება ადგომაში დაგვეხმარება. თუმცა, მკვლევართა ჯგუფი აღნიშნავს, რომ როცა მაღვიძარა დარეკავს, აჯობებს, მაშინვე ავდგეთ.
"შეეგუეთ იმ ფაქტს, რომ გაღვიძებისას ოდნავ მოთენთილები იქნებით - ყველა ჩვენგანი ასეა - მაგრამ აჯობებს, წაძინების ცდუნება დაძლიოთ", - ამბობს რობინსი, - "ასეთ დროს ძილი კი ბრუნდება, მაგრამ ის ფხიზელი და ძალიან დაბალი ხარისხისაა ხოლმე".
ამის ნაცვლად მკვლევარები გვირჩევნ, ფარდები გადავწიოთ და ოთახში რაც შეიძლება მეტი სინათლე შემოვუშვათ.
მითი 6: ხვრინვა ყოველთვის უვნებელია
ხვრინვა, შესაძლოა, უვნებელი იყოს, მაგრამ, ასევე, შესაძლებელია, რომ ის ძილის აპნოეს აშლილობაზე მიუთითებდეს.
ძილის აპნოე ხახის კედლებს ავიწროებს, რაც სუნთქვის წამიერ შეწყვეტას იწვევს. აპნოეს მქონე ადამიანებს მაღალი არტერიული წნევის, არითმიის, ინსულტისა და ინფარქტის განვითარებისაკენ მიდრეკილება აღენიშნებათ. ამ კონდიციის ერთ-ერთი გამაფრთხილებელი ნიშანი კი სწორედ ხმამაღალი ხვრინვაა.
დასკვნის სახით დოქტორმა რობინსმა განაცხადა: "ძილი ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი რამაა, რისი გაკეთებაც ჩვენი ჯანმრთელობისა და ხასიათის გასაუმჯობესებლად ამაღამვე შეგვიძლია".
-
გადახედვათბილისის სააპელაციო სასამართლოსთან პოლიციის მობილიზებაა თბილისის სააპელაციო სასამართლოსთან პოლიციის მობილიზებაა
-
გადახედვაგოდერძის უღელტეხილზე ავტოტრანსპორტის მოძრაობა დროებით შეიზღუდა გოდერძის უღელტეხილზე ავტოტრანსპორტის მოძრაობა დროებით შეიზღუდა
-
-
გადახედვათბილისისა და ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოებში საიას დავები გააერთიანეს და განხილვები გადადეს თბილისისა და ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოებში საიას დავები გააერთიანეს და განხილვები გადადეს
-
გადახედვაკალაძის თქმით, მოსამართლის გადაწყვეტილება კონკრეტულ მტკიცებულებებსა და ფაქტებზე უნდა იყოს დამყარებული კალაძის თქმით, მოსამართლის გადაწყვეტილება კონკრეტულ მტკიცებულებებსა და ფაქტებზე უნდა იყოს დამყარებული
-
გადახედვა"გირჩმა" ახალი არჩევნების მოთხოვნით შაბათს აქცია დააანონსა "გირჩმა" ახალი არჩევნების მოთხოვნით შაბათს აქცია დააანონსა
-
გადახედვასტეფანწმინდაში მოსახლეობამ საქართველო-რუსეთის დამაკავშირებელი მაგისტრალი გადაკეტა სტეფანწმინდაში მოსახლეობამ საქართველო-რუსეთის დამაკავშირებელი მაგისტრალი გადაკეტა
-
გადახედვაირანის პრეზიდენტი ირაკლი კობახიძეს არჩევნებში "ქართული ოცნების" გამარჯვებას ულოცავს ირანის პრეზიდენტი ირაკლი კობახიძეს არჩევნებში "ქართული ოცნების" გამარჯვებას ულოცავს
-
გადახედვა"გახარია საქართველოსთვის": ცესკოსთან ერთად პროკურატურაც ჩაერთო სიების და სხვა მტკიცებულებების ფალსიფიკაციის პროცესში "გახარია საქართველოსთვის": ცესკოსთან ერთად პროკურატურაც ჩაერთო სიების და სხვა მტკიცებულებების ფალსიფიკაციის პროცესში
-
გადახედვაპერუში მსხვერპლად შეწირული 76 ბავშვის ჩონჩხი აღმოაჩინეს პერუში მსხვერპლად შეწირული 76 ბავშვის ჩონჩხი აღმოაჩინეს
-
გადახედვასაზოგადოების კრიტიკის შემდეგ, შალვა პაპუაშვილი ბრიფინგზე ახალი რუკით წარსდგა საზოგადოების კრიტიკის შემდეგ, შალვა პაპუაშვილი ბრიფინგზე ახალი რუკით წარსდგა
-
გადახედვაპროკურატურაში გამოკითხვაზე ზურაბ ჯაფარიძეც დაიბარეს პროკურატურაში გამოკითხვაზე ზურაბ ჯაფარიძეც დაიბარეს
-
გადახედვათუ პოლიციელმა გაგაჩერა — იცოდე შენი უფლებები თუ პოლიციელმა გაგაჩერა — იცოდე შენი უფლებები
-
გადახედვაპროკურატურაში მიბარებენ მოწმის სახით, მივალ არჩევნების გაყალბების მტკიცებულებებით — მამუკა ხაზარაძე პროკურატურაში მიბარებენ მოწმის სახით, მივალ არჩევნების გაყალბების მტკიცებულებებით — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: ერთი მოსამართლის საპირწონედ დგას 22 მოსამართლე და 22 გადაწყვეტილება, რომელიც სხვანაირად ხედავს ამ საკითხს შალვა პაპუაშვილი: ერთი მოსამართლის საპირწონედ დგას 22 მოსამართლე და 22 გადაწყვეტილება, რომელიც სხვანაირად ხედავს ამ საკითხს
-
გადახედვანონა ქურდოვანიძე: ფარულობის დარღვევის საქმეების განხილვის განრიგი მოულოდნელად შეიცვალა ნონა ქურდოვანიძე: ფარულობის დარღვევის საქმეების განხილვის განრიგი მოულოდნელად შეიცვალა
-
გადახედვაჩემი ხმა: სააპელაციომ 15:00 საათზე ჩანიშნული სხდომა გაურკვეველი ვადით გადადო ჩემი ხმა: სააპელაციომ 15:00 საათზე ჩანიშნული სხდომა გაურკვეველი ვადით გადადო
-
გადახედვანიკა მელია: ნაცვლად სპორტის სასახლისა, ვიკრიბებით 3 საათზე, სააპელაციო სასამართლოსთან, მოვითხოვოთ საჩივრების სამართლიანი განხილვა ნიკა მელია: ნაცვლად სპორტის სასახლისა, ვიკრიბებით 3 საათზე, სააპელაციო სასამართლოსთან, მოვითხოვოთ საჩივრების სამართლიანი განხილვა
-
გადახედვაალეკო ელისაშვილი: მადლობა, რომ ეს დღეები გვაკრიტიკებდით და წკეპლები შემოგვცხეთ, კოჭები გვეწვოდა ოპოზიციას ალეკო ელისაშვილი: მადლობა, რომ ეს დღეები გვაკრიტიკებდით და წკეპლები შემოგვცხეთ, კოჭები გვეწვოდა ოპოზიციას
-
გადახედვარესპუბლიკური საავადმყოფო დღეიდან პაციენტების მიღებას შეძლებს რესპუბლიკური საავადმყოფო დღეიდან პაციენტების მიღებას შეძლებს
-
კომენტარები