შავი ხვრელის ორბიტაზე არსებული ვარსკვლავი კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რომ აინშტაინი მართალი იყო
შავი ხვრელის ორბიტაზე მყოფ ვარსკვლავზე დაკვირვებით, მეცნიერებმა ზოგადი ფარდობითობის თეორია გადაამოწმეს.
ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში არსებული სუპერმასიური შავი ხვრელის გარშემო მოძრავმა ვარსკვლავმა მეცნიერებს აინშტაინის ფარდობითობის ზოგადი თეორიის შემოწმების საშუალება მისცა.
დახლოებით 100 წლის წინ ალბერტ აინშტაინმა გამოაქვეყნა თეორია, რომლის მიხედვითაც მიზიდულობის ძალას მატერიის მიერ სივრცისა და დროის გამრუდება განაპირობებს. ახლახან გამოქვეყნებულ კვლევაში კი მეცნიერებმა აინშტაინის თეორიის დამამტკიცებელი ერთ-ერთი ნიშანი, წითელი წანაცვლება შავი ხვრელის გარშემო პირველად შენიშნეს.
როდესაც სინათლე მაღალი მიზიდულობის ზონას ტოვებს, მისი ტალღები "იწელება," ანუ იცვლება ტალღების სიხშირე, რაც ასეთი რეგიონებიდან წამოსულ სინათლეს წითელ ელფერს აძლევს. მეცნიერებმა ჩილეს უდაბნოში არსებული ძალიან დიდი ტელესკოპი გამოიყენეს და აღმოაჩინეს, რომ შავი ხვრელის ორბიტაზე მყოფი ვარსკვლავიდან წამოსული სინათლის სხივების სიხშირე ზუსტად იმ რაოდენობით იყო წითლისკენ წანაცვლებული, რამდენითაც ფარდობითობის თეორიის მიხედვით უნდა ყოფილიყო.
მეცნიერებს მიზიდულობის ძალით გამოწვეული წითელი წანაცვლება აქამდეც შეუმჩნევიათ. უფრო მეტიც, ისეთი სისტემების შექმნისას, როგორიც მაგალითად გლობალური ადგილმდებარეობის განმსაზღვრელი სისტემა ანუ GPS-ია, აუცილებელია გამოთვლებში წითელი წანაცვლების გათვალისწინება, თუმცა ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც მათ ეს მოვლენა შავი ხვრელის სიახლოვეს დააფიქსირეს.
ჩვენ ვიცით, რომ ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში სუპერმასიური შავი ხვრელი ბუდობს, რომლის მასაც ჩვენი მზისას 4 მილიონით აღემატება. ასეთი შავი ხვრელების გარშემო უამრავი ვარსკვლავი ბრუნავს, რომლიდანაც კვლევისთვის მეცნიერებმა ერთ-ერთი, სახელად S2 აარჩიეს. ის შავი ხვრელის გარშემო ელიფსურ ორბიტაზე მოძრაობს და მას ერთი ბრუნის შესასრულებლად 16 წელიწადი სჭირდება.
2018 წლის მაისში ვარსკვლავი შავ ხვრელს 20 მილიარდი კილომეტრის მანძილზე მიუახლოვდა, რაც ერთი შეხედვით შორია, მაგრამ შედარებისთვის, ეს მზისა და ნეპტუნს შორის მანძილს მხოლოდ 4-ჯერ აღემატება.
შავი ხვრელის გარშემო ზოგადი ფარდობითობის თეორიის სხვადასხვა მახასიათებლების შემოწმება რთულია, რადგან ასეთ რეგიონში ძალიან ბევრი ვარსკვლავი მოძრაობს. მეცნიერებმა უამრავიდან ერთი კონკრეტული ვარსკვლავის გამორჩევა და შესწავლა სპეციალური ტექნიკის, ადაპტური ოპტიკის საშუალებით მოახერხეს. გარდა ამისა, მათ ჩილეში არსებული 4 სხვადასხვა ტელესკოპიდან მიღებულ ინფორმაციას თავი ერთად მოუყარეს და მონაცემები ასე გაანალიზეს.
"ჩვენ რამდენიმე ტელესკოპის გაერთიანება შევძელით, ამით კი ერთგვარი სუპერ ტელესკოპი მივიღეთ, რამაც ამ აღმოჩენის გაკეთების საშუალება მოგვცა," - ამბობს კვლევის ერთ-ერთი თანაავტორი რაინჰარდ გენზელი.
მეცნიერთა გუნდი ფიქრობს, რომ თუ ისინი შეძლებენ ისეთი ვარსკვლავის პოვნას, რომელიც შავი ხვრელის გარშემო კიდევ უფრო ახლოს ბრუნავს, ეს მათ საშუალებას მისცემს, რომ მოცემული საკითხი უფრო ღრმად შეისწავლონ და ფარდობითობის ზოგადი თეორიის სხვა ასპექტებიც გადაამოწმონ.
-
გადახედვამეცნიერები მუშაობენ მედიკამენტზე, რომელსაც ახალი კბილების გასაზრდელად გამოვიყენებთ მეცნიერები მუშაობენ მედიკამენტზე, რომელსაც ახალი კბილების გასაზრდელად გამოვიყენებთ
-
გადახედვა"ამჯერად საქართველოს ნომრით დამიკავშირდნენ, მითხრეს, რომ მელოდებოდნენ ბინასთან" — ნათია კუპრაშვილი "ამჯერად საქართველოს ნომრით დამიკავშირდნენ, მითხრეს, რომ მელოდებოდნენ ბინასთან" — ნათია კუპრაშვილი
-
-
გადახედვაახალგაზრდული ორგანიზაციები დღეს საპროტესტო აქციას გამართავენ ახალგაზრდული ორგანიზაციები დღეს საპროტესტო აქციას გამართავენ
-
გადახედვაშინაგან საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, აქციებს საერთაშორისო სტანდარტებით შლიან შინაგან საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, აქციებს საერთაშორისო სტანდარტებით შლიან
-
გადახედვა"გავათენოთ საქართველოსთვის" — 12 მაისის ღამეს აქცია დაიგეგმა "გავათენოთ საქართველოსთვის" — 12 მაისის ღამეს აქცია დაიგეგმა
-
გადახედვაროგორ მოქმედებს ბრაზი გულზე — კვლევა როგორ მოქმედებს ბრაზი გულზე — კვლევა
-
გადახედვალადო აფხაზავაზე თავდასხმის ფაქტზე, ერთ პირს ბრალდება წარედგინა ლადო აფხაზავაზე თავდასხმის ფაქტზე, ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვაირაკლი ეძგვერაძე: რუსულმა რეჟიმმა, აღდგომა დღეს, ჩემთან სახლში, სადაც ჩემი მცირეწლოვანი შვილები იყვნენ, მოგვიგზავნა "ტიტუშკები" და ზონდერები ირაკლი ეძგვერაძე: რუსულმა რეჟიმმა, აღდგომა დღეს, ჩემთან სახლში, სადაც ჩემი მცირეწლოვანი შვილები იყვნენ, მოგვიგზავნა "ტიტუშკები" და ზონდერები
-
გადახედვაფანები Met Gala-ს ფოტოგრაფებს Stray Kids-ის მიმართ უხეშ მოპყრობაში ადანაშაულებენ ფანები Met Gala-ს ფოტოგრაფებს Stray Kids-ის მიმართ უხეშ მოპყრობაში ადანაშაულებენ
-
-
გადახედვაროთი: 13-15 მაისს ვეწვევი ევროპის ნამდვილ დედაქალაქს, თავისუფლებისა და დემოკრატიის ქალაქ თბილისს როთი: 13-15 მაისს ვეწვევი ევროპის ნამდვილ დედაქალაქს, თავისუფლებისა და დემოკრატიის ქალაქ თბილისს
-
-
გადახედვა"ვგმობთ აქტივისტებზე და მედიის წარმომადგენლებზე ძალადობას და მოვითხოვთ რეაგირებას!" — ეროვნული პლატფორმა "ვგმობთ აქტივისტებზე და მედიის წარმომადგენლებზე ძალადობას და მოვითხოვთ რეაგირებას!" — ეროვნული პლატფორმა
-
გადახედვაჩვენი მეცნიერება და განათლება დაბრუნდება 90-იანებში — ნანა დიხამინჯია რუსულ კანონზე ჩვენი მეცნიერება და განათლება დაბრუნდება 90-იანებში — ნანა დიხამინჯია რუსულ კანონზე
-
გადახედვაკულტურის სამინისტრო "არილს" აღარ დააფინანსებს — ჟურნალის გამოცემა წყდება კულტურის სამინისტრო "არილს" აღარ დააფინანსებს — ჟურნალის გამოცემა წყდება
-
გადახედვაჟურნალი არილი: გამოცემა, ამ ეტაპზე, სამწუხაროდ, წყდება! თეა წულუკიანმა თავისი რეპრესიული პოლიტიკა არილისთვის დაფინანსების შეწყვეტით გააგრძელა ჟურნალი არილი: გამოცემა, ამ ეტაპზე, სამწუხაროდ, წყდება! თეა წულუკიანმა თავისი რეპრესიული პოლიტიკა არილისთვის დაფინანსების შეწყვეტით გააგრძელა
-
გადახედვაღია მმართველობის პარტნიორობა (OGP) საქართველოს რუსული კანონის გაწვევისკენ მოუწოდებს — განცხადება ღია მმართველობის პარტნიორობა (OGP) საქართველოს რუსული კანონის გაწვევისკენ მოუწოდებს — განცხადება
-
-
გადახედვანეტფლიქსმა სერიალ Wednesday-ის მე-2 სეზონის გადაღებები დაიწყო ნეტფლიქსმა სერიალ Wednesday-ის მე-2 სეზონის გადაღებები დაიწყო
-
გადახედვასუს-მა რუსული კანონის საწინააღმდეგო მშვიდობიანი დემონსტრაციების შესახებ განცხადება გაავრცელა სუს-მა რუსული კანონის საწინააღმდეგო მშვიდობიანი დემონსტრაციების შესახებ განცხადება გაავრცელა
კომენტარები