რას ფიქრობს ევოლუციის შემსწავლელი ბიოლოგი შურისმაძიებლების სუპერძალებზე
ფოტო: Marvel
შეინ კემპბელ-სტეიტონი დისერტაციას წერდა მწვანე ანოლისის ხვლიკის ევოლუციაზე, როდესაც ინტენსიურად დაეწყო სიზმრები სხვადასხვა სუპერგმირების ძალების მეცნიერულ საფუძვლებზე. მისი თქმით, ის დღისით ბიოლოგიური კვლევით იყო დაკავებული, ხოლო ღამით - კომიქსებს კითხვით. ეს სფეროები კი ერთმანეთს მის სიზმრებში შეხვდნენ. შეინი ბევრს ფიქრობდა იმის შესახებ, თუ რა ევოლუციური გზა გაიარეს მუტანტებმა იმ ძალების მისაღებად, რომლებსაც ფლობდნენ, იმაზე - თუ როგორ მართავს თორი ელექტრობას, რა ორგანული ნივთიერებებისაგან შედგება ადამიანი-ობობას ქსელი და ა.შ.
დეკემბერში შეინმა უორნერ ბრაზერსის მარკეტინგის მენეჯერ არიენ დარბისთან ერთად დაიწყო პოდკასტის სერიების ჩაწერა, სახელწოდებით სუპერგმირების ბიოლოგია. ფილმ "შურისმაძიებლები: უსასრულობის ომის" გამოსვლისთვის კი Vox-ის ჟურნალისტმა კარენ ტერნერმა შეინთან ინტერვიუ ჩაწერა და სწორედ მას სთხოვა ამ ფილმის პერსონაჟების ძალების მეცნიერული შეფასება. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ეს ფილმი თავს უყრის მარველის კინემატოგრაფიული სამყაროს უამრავ პერსონაჟს, რომელთა შესახებაც სტუდია უკვე 10 წელიწადია ფილმებს იღებს.
შეინი ფილმის გმირების ნაწილს 4 ძირითად კატეგორიად ყოფს:
პირველ კატეგორიას ელიტური ათლეტების კატეგორია ჰქვია და მასში შედიან შავი ქვრივი (Black Widow) და ჰოუკაი (Hawkeye). ისინი ძალიან კარგად არიან გაწრთვნილები და მათი უპირატესობების ჩამონათვალში ნახავთ - განსაკუთრებულ ძალას, გამძლეობასა და ხელჩართული ბრძოლის უნარს. ისინი ჩვეულებრვ ადამიანზე ძლიერები არიან, თუმცა არ გააჩნიათ ზებუნებრივი ძალები. ამ გმირებზე ფიქრისას ყოველთვის ჩნდება კითხვა, რომელი უფრო დიდ როლს თამაშობს - მათი აღზრდისა და გაწრთვნის მეთოდი თუ ის გენეტიკური უპირატესობები, რომლებიც გააჩნიათ? ჩვენ ვიცით, რომ კონკრეტული გენეტიკური მუტაციები ადამიანებს ისეთი უნარებით აჯილდოებს, რომლებიც სხვას არ გააჩნიათ. ოლიმპიური ჩემპიონების უმეტესობას სწორედ ასეთი მუტაციები აქვთ, თუმცა, ცხადია, რომ სწორი ვარჯიშისა და გაწრთვნის გარეშე, ეს მუტაციები თავს ვერ გამოიჩენენ, ისევე, როგორც შავი ქვრივისა და ჰოუკაის შემთხვევაში.
შავი ქვრივი (Black Widow)
ფოტო: Marvel
მეორე კატეგორიას შეინი კაპიტან ამერიკას მიაკუთვნებს, თუმცა აღწერილობით თუ ვიმსჯელებთ, მასში ადამიანი-ობობაც შეგვიძლია ვიგულისხმოთ. ამ კატეგორიის გმირები გარკვეული ბიოინჟინერიის მეშვეობით იღებენ თავის უნარებს. მაგალითად, სტივ როჯერსი, კაპიტანი ამერიკას ალტერ ეგო, სუსტი, გამხდარი და დაბალი ბიჭი იყო, თუმცა გენეტიკური კოდის შეცვლის შემდეგ ის სუპერათლეტი გახდა. ის, რაც შავმა ქვრივმა და ჰოუკაიმ გენეტიკური ლატარიისა და წრთვნის ხარჯზე მიიღეს, კაპიტანმა ამერიკამ ერთი ვაქცინით შეიძინა. ჩვენს სამყაროში უკვე ტარდება გენომის შეცვლის ექსპერიმენტები და ამ სფეროს ყელაზე ცნობილი მეთოდია CRISPR/Cas9 ტექნიკა, რომელიც დნმ-ს რედაქტირებაში Сtrl + C და Ctrl + V ფუნქციებს ითავსებს. თუმცა, ადამიანის გენომის წარმატებით შეცვლის შემდეგაც შეინს ეჭვი ეპარება, რომ სათანადო ვარჯიშის გარეშე ადამიანები ასე რადიკალურად შეიცვალონ. ისევე, როგორც კაპიტანი ამერიკის დნმ, პიტერ პარკერის (ადამიანი-ობობას (Spider-Man) ალტერეგო) დნმ-ც შეცვლილია, თუმცა, მის შემთხვევაში ობობის კბენის შედეგად.
კაპიტანი ამერიკა (Captain America)
ფოტო: Marvel
მესამე კატეგორიას ის სუპერგმირები მიეკუთვნებიან, რომლებიც საკუთარ განსაკუთრებულობას ტექნიკის მეშვეობით იძენენ: რკინის კაცი (Iron Man), ომის მანქანა (War Machine), შევარდენი (Falcon), ზამთრის ჯარისკაცი (Winter Soldier). ჩვენს სამყაროში უკვე გვაქვს ეგზოჩონჩხის შექმნის პრეცენდენტები, რაც შეგვიძლია ტონი სტარკის (რკინის კაცის ალტერეგო) მიერ პირველი კოსტუმის შექმნის ექვივალენტურ მიღწევად ჩავთვალოთ. ამ ეგზოჩონჩხებს ძირითადად მძიმე საგნების ასაწევად იყენებენ, თუმცა მათი გამოყენებით უნარდაკარგული ან კიდურებამპუტირებული ხალხის დახმარებაა შესაძლებელი. ფილმების შემთხვევაში ეს ტექნოლოგიები გმირებს ჩვეულებრივ ადამიანებთან შედარებით უპირატესობას აძლევს. საინტერესოა, მართლა შესაძლებელია პროთეზმა უფრო გააძლიეროს ადამიანი, ვიდრე მის გარეშე იქნებოდა? ამისი მაგალითი ლონდონის ოლიმპიადაზე ვნახეთ სადაც პროთეზის მქონე მორბენალმა უმაღლესი დონის შედეგები აჩვენა. ჩვენი სამყარო იცვლება და მალე ბუნებრივი კიდურების ქონა შესაძლებელია ხელსაყრელი აღარც კი იყოს.
რკინის კაცი (Iron Man) და ომის მანქანა (War Machine)
ფოტო: Marvel
ბოლო კატეგორიაში კი მხოლოდ ვიჟენი (Vision) შედის. ამ გმირის შექმნაში ნამდვილად ბევრმა ფაქტორმა მიიღო მონაწილეობა (ტექნოლოგია, თორის მაგია, უსასრულობის ქვა, ხელოვნური ინტელექტი). შეინს ამ გმირში ყველაზე მეტად ხელოვნური ინტელექტის არსებობა აინტერესებს და მას Google Brain-ის ხელოვნურ ინტელექტს ადარებს. AutoML ხელოვნური ინტელექტის ერთ-ერთი სახეა, რომელსაც ღრმა სწავლის პროგრამად მოიხსენიებენ. იგი "შვილობილ" ხელოვნურ ინტელექტებს ქმნის და ადამიანების მიერ შემუშავებულ ალგორითმებთან შედარებით უკეთესად მუშაობს. ეს ძალიან ჰგავს ვიჟენის ამბავს. ფილმში "შურისმაძიებლები: ალტრონის ერა" ტონი სტარკი ქმნის ხელონურ ინტელექტს სახელად J.A.R.V.I.S. იგი მოგვიანებით თავად ქმნის ხელოვნურ ინტელექტს, რომელიც ალტრონი გახდება, ხოლო ალტრონი შექმნის სხეულს, რომელშიც საბოლოო ჯამში J.A.R.V.I.S. ჩასახლდება და ასე გაჩნდება ვიჟენი.
ვიჟენი (Vision)
ფოტო: Marvel
შეინის აზრით, ადამიანთა დამოკიდებულება სამეცნიერო ფანტასტიკის მიმართ შავ ყუთს ჰგავს, ისინი უბრალოდ იღებენ მოცემულ ინფორმაციას და არ ფიქრობენ ამ ინფორმაციის რეალურ სამყაროში არსებობის შესაძლებლობაზე. მისთვის, როგორც ბიოლოგისთვის, მსგავსი მიდგომა უჩვეულოა. ცხადია, რომ ყველაფერი, რაც კომიქსების სამყაროშია აღწერილი, ვერ იქნება ჩვენი სამყაროს ნაწილი, თუმცა, კომიქსების სამყარო შესაძლებლობების საზღვრების დადგენაში და მათ გადალახვაში გვეხმარება.
-
შექმნეს რობოტი მეკარე, რომელსაც რონალდუმ გოლი გაუტანა — ნახეთ შექმნეს რობოტი მეკარე, რომელსაც რონალდუმ გოლი გაუტანა — ნახეთ
გადახედვა
-
სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა
გადახედვა
-
ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი
-
კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა
გადახედვა
-
შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი
გადახედვა
-
სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით
გადახედვა
-
ბათუმში GOAL FITNESS-ის პირველი ფილიალი იხსნება — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია ბათუმში GOAL FITNESS-ის პირველი ფილიალი იხსნება — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია
-
Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს
გადახედვა
-
ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ! ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ!
გადახედვა
-
დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა
გადახედვა
-
დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს" დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს"
გადახედვა
-
IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს
გადახედვა
-
მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას" მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას"
გადახედვა
-
Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში
-
ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა
გადახედვა
-
სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება
-
ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი" ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი"
გადახედვა
-
ისრაელის ევროვიზიაზე დაშვების გამო, ოთხი ქვეყანა კონკურსს ტოვებს ისრაელის ევროვიზიაზე დაშვების გამო, ოთხი ქვეყანა კონკურსს ტოვებს
გადახედვა
-
TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის
გადახედვა
-
თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს
კომენტარები