რას ფიქრობს ევოლუციის შემსწავლელი ბიოლოგი შურისმაძიებლების სუპერძალებზე
შეინ კემპბელ-სტეიტონი დისერტაციას წერდა მწვანე ანოლისის ხვლიკის ევოლუციაზე, როდესაც ინტენსიურად დაეწყო სიზმრები სხვადასხვა სუპერგმირების ძალების მეცნიერულ საფუძვლებზე. მისი თქმით, ის დღისით ბიოლოგიური კვლევით იყო დაკავებული, ხოლო ღამით - კომიქსებს კითხვით. ეს სფეროები კი ერთმანეთს მის სიზმრებში შეხვდნენ. შეინი ბევრს ფიქრობდა იმის შესახებ, თუ რა ევოლუციური გზა გაიარეს მუტანტებმა იმ ძალების მისაღებად, რომლებსაც ფლობდნენ, იმაზე - თუ როგორ მართავს თორი ელექტრობას, რა ორგანული ნივთიერებებისაგან შედგება ადამიანი-ობობას ქსელი და ა.შ.
დეკემბერში შეინმა უორნერ ბრაზერსის მარკეტინგის მენეჯერ არიენ დარბისთან ერთად დაიწყო პოდკასტის სერიების ჩაწერა, სახელწოდებით სუპერგმირების ბიოლოგია. ფილმ "შურისმაძიებლები: უსასრულობის ომის" გამოსვლისთვის კი Vox-ის ჟურნალისტმა კარენ ტერნერმა შეინთან ინტერვიუ ჩაწერა და სწორედ მას სთხოვა ამ ფილმის პერსონაჟების ძალების მეცნიერული შეფასება. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ეს ფილმი თავს უყრის მარველის კინემატოგრაფიული სამყაროს უამრავ პერსონაჟს, რომელთა შესახებაც სტუდია უკვე 10 წელიწადია ფილმებს იღებს.
შეინი ფილმის გმირების ნაწილს 4 ძირითად კატეგორიად ყოფს:
პირველ კატეგორიას ელიტური ათლეტების კატეგორია ჰქვია და მასში შედიან შავი ქვრივი (Black Widow) და ჰოუკაი (Hawkeye). ისინი ძალიან კარგად არიან გაწრთვნილები და მათი უპირატესობების ჩამონათვალში ნახავთ - განსაკუთრებულ ძალას, გამძლეობასა და ხელჩართული ბრძოლის უნარს. ისინი ჩვეულებრვ ადამიანზე ძლიერები არიან, თუმცა არ გააჩნიათ ზებუნებრივი ძალები. ამ გმირებზე ფიქრისას ყოველთვის ჩნდება კითხვა, რომელი უფრო დიდ როლს თამაშობს - მათი აღზრდისა და გაწრთვნის მეთოდი თუ ის გენეტიკური უპირატესობები, რომლებიც გააჩნიათ? ჩვენ ვიცით, რომ კონკრეტული გენეტიკური მუტაციები ადამიანებს ისეთი უნარებით აჯილდოებს, რომლებიც სხვას არ გააჩნიათ. ოლიმპიური ჩემპიონების უმეტესობას სწორედ ასეთი მუტაციები აქვთ, თუმცა, ცხადია, რომ სწორი ვარჯიშისა და გაწრთვნის გარეშე, ეს მუტაციები თავს ვერ გამოიჩენენ, ისევე, როგორც შავი ქვრივისა და ჰოუკაის შემთხვევაში.
მეორე კატეგორიას შეინი კაპიტან ამერიკას მიაკუთვნებს, თუმცა აღწერილობით თუ ვიმსჯელებთ, მასში ადამიანი-ობობაც შეგვიძლია ვიგულისხმოთ. ამ კატეგორიის გმირები გარკვეული ბიოინჟინერიის მეშვეობით იღებენ თავის უნარებს. მაგალითად, სტივ როჯერსი, კაპიტანი ამერიკას ალტერ ეგო, სუსტი, გამხდარი და დაბალი ბიჭი იყო, თუმცა გენეტიკური კოდის შეცვლის შემდეგ ის სუპერათლეტი გახდა. ის, რაც შავმა ქვრივმა და ჰოუკაიმ გენეტიკური ლატარიისა და წრთვნის ხარჯზე მიიღეს, კაპიტანმა ამერიკამ ერთი ვაქცინით შეიძინა. ჩვენს სამყაროში უკვე ტარდება გენომის შეცვლის ექსპერიმენტები და ამ სფეროს ყელაზე ცნობილი მეთოდია CRISPR/Cas9 ტექნიკა, რომელიც დნმ-ს რედაქტირებაში Сtrl + C და Ctrl + V ფუნქციებს ითავსებს. თუმცა, ადამიანის გენომის წარმატებით შეცვლის შემდეგაც შეინს ეჭვი ეპარება, რომ სათანადო ვარჯიშის გარეშე ადამიანები ასე რადიკალურად შეიცვალონ. ისევე, როგორც კაპიტანი ამერიკის დნმ, პიტერ პარკერის (ადამიანი-ობობას (Spider-Man) ალტერეგო) დნმ-ც შეცვლილია, თუმცა, მის შემთხვევაში ობობის კბენის შედეგად.
მესამე კატეგორიას ის სუპერგმირები მიეკუთვნებიან, რომლებიც საკუთარ განსაკუთრებულობას ტექნიკის მეშვეობით იძენენ: რკინის კაცი (Iron Man), ომის მანქანა (War Machine), შევარდენი (Falcon), ზამთრის ჯარისკაცი (Winter Soldier). ჩვენს სამყაროში უკვე გვაქვს ეგზოჩონჩხის შექმნის პრეცენდენტები, რაც შეგვიძლია ტონი სტარკის (რკინის კაცის ალტერეგო) მიერ პირველი კოსტუმის შექმნის ექვივალენტურ მიღწევად ჩავთვალოთ. ამ ეგზოჩონჩხებს ძირითადად მძიმე საგნების ასაწევად იყენებენ, თუმცა მათი გამოყენებით უნარდაკარგული ან კიდურებამპუტირებული ხალხის დახმარებაა შესაძლებელი. ფილმების შემთხვევაში ეს ტექნოლოგიები გმირებს ჩვეულებრივ ადამიანებთან შედარებით უპირატესობას აძლევს. საინტერესოა, მართლა შესაძლებელია პროთეზმა უფრო გააძლიეროს ადამიანი, ვიდრე მის გარეშე იქნებოდა? ამისი მაგალითი ლონდონის ოლიმპიადაზე ვნახეთ სადაც პროთეზის მქონე მორბენალმა უმაღლესი დონის შედეგები აჩვენა. ჩვენი სამყარო იცვლება და მალე ბუნებრივი კიდურების ქონა შესაძლებელია ხელსაყრელი აღარც კი იყოს.
ბოლო კატეგორიაში კი მხოლოდ ვიჟენი (Vision) შედის. ამ გმირის შექმნაში ნამდვილად ბევრმა ფაქტორმა მიიღო მონაწილეობა (ტექნოლოგია, თორის მაგია, უსასრულობის ქვა, ხელოვნური ინტელექტი). შეინს ამ გმირში ყველაზე მეტად ხელოვნური ინტელექტის არსებობა აინტერესებს და მას Google Brain-ის ხელოვნურ ინტელექტს ადარებს. AutoML ხელოვნური ინტელექტის ერთ-ერთი სახეა, რომელსაც ღრმა სწავლის პროგრამად მოიხსენიებენ. იგი "შვილობილ" ხელოვნურ ინტელექტებს ქმნის და ადამიანების მიერ შემუშავებულ ალგორითმებთან შედარებით უკეთესად მუშაობს. ეს ძალიან ჰგავს ვიჟენის ამბავს. ფილმში "შურისმაძიებლები: ალტრონის ერა" ტონი სტარკი ქმნის ხელონურ ინტელექტს სახელად J.A.R.V.I.S. იგი მოგვიანებით თავად ქმნის ხელოვნურ ინტელექტს, რომელიც ალტრონი გახდება, ხოლო ალტრონი შექმნის სხეულს, რომელშიც საბოლოო ჯამში J.A.R.V.I.S. ჩასახლდება და ასე გაჩნდება ვიჟენი.
შეინის აზრით, ადამიანთა დამოკიდებულება სამეცნიერო ფანტასტიკის მიმართ შავ ყუთს ჰგავს, ისინი უბრალოდ იღებენ მოცემულ ინფორმაციას და არ ფიქრობენ ამ ინფორმაციის რეალურ სამყაროში არსებობის შესაძლებლობაზე. მისთვის, როგორც ბიოლოგისთვის, მსგავსი მიდგომა უჩვეულოა. ცხადია, რომ ყველაფერი, რაც კომიქსების სამყაროშია აღწერილი, ვერ იქნება ჩვენი სამყაროს ნაწილი, თუმცა, კომიქსების სამყარო შესაძლებლობების საზღვრების დადგენაში და მათ გადალახვაში გვეხმარება.
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: რომ ვთქვა, რეალურად 6 ათასი იყო-თქო, მთელი ღამე კლავიატურასთან და ბანერების მომზადებაში უნდა გაათენონ და იყოს 400 000 მამუკა მდინარაძე: რომ ვთქვა, რეალურად 6 ათასი იყო-თქო, მთელი ღამე კლავიატურასთან და ბანერების მომზადებაში უნდა გაათენონ და იყოს 400 000
-
გადახედვანინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს… ნინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს…
-
გადახედვაჯო უილსონი: ეუთო/ოდირის დასკვნის განხილვის შემდეგ, ვიმეორებ იმას, რაც უკვე ვთქვი: “ქართული ოცნების” დე ფაქტო ხელისუფლება არალეგიტიმურია ჯო უილსონი: ეუთო/ოდირის დასკვნის განხილვის შემდეგ, ვიმეორებ იმას, რაც უკვე ვთქვი: “ქართული ოცნების” დე ფაქტო ხელისუფლება არალეგიტიმურია
-
გადახედვათეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია თეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: მოვიდეს ორბელიანის სასახლეში ივანიშვილი, რადგან ის მართავს ქვეყანას სალომე ზურაბიშვილი: მოვიდეს ორბელიანის სასახლეში ივანიშვილი, რადგან ის მართავს ქვეყანას
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს სალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს
-
გადახედვამარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს მარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა სალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა
-
გადახედვათამთა მიქელაძე ეუთო/ოდირის დასკვნასთან დაკავშირებით კობახიძის შეფასებებს პუნქტობრივად პასუხობს თამთა მიქელაძე ეუთო/ოდირის დასკვნასთან დაკავშირებით კობახიძის შეფასებებს პუნქტობრივად პასუხობს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო! სალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო!
-
გადახედვარასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად რასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად
-
გადახედვამაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს მაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს
-
გადახედვათურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი თურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს ირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს
-
გადახედვაკობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს კობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს
-
გადახედვაკობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ კობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ
-
გადახედვაპუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია პუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია
-
გადახედვაწილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა წილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა
-
გადახედვასაგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა საგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა
-
გადახედვარაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს რაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს
-
გადახედვაუწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი უწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი
კომენტარები