აქტივისტებმა, გიორგი მჟავანაძემ და ნოდარ რუხაძემ, რომლებიც სამოქალაქო მოძრაობა "სირცხვილიას" აქტიური წევრები იყვნენ, ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში დავა მოიგეს. საქმე ეხება 2020 წლის ნოემბერში გამართულ საპროტესტო აქციას, რომლის დროსაც ისინი დააკავეს.

მჟავანაძისა და რუხაძის განცხადებით, მათი დაკავება და შემდგომი დაჯარიმება ეწინააღმდეგებოდა ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის რამდენიმე მუხლს — კერძოდ, მე-6 მუხლს (სამართლიანი სასამართლოს უფლება), მე-10 მუხლს (გამოხატვის თავისუფლება) და მე-11 მუხლს (შეკრებისა და გაერთიანების თავისუფლება).

შემთხვევა 2020 წლის 9 ნოემბერს მოხდა, როცა აქციის მონაწილეებმა გადაწყვიტეს, შეშით გაეთბოთ თავი აქციაზე. თუმცა, პოლიციამ მათ ამის უფლება არ მისცა, რასაც სიტყვიერი დაპირისპირება და დაკავება მოჰყვა.

სამართალდამცველებმა რუხაძე და მჟავანაძე ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 166-ე და 173-ე მუხლებით დააკავეს — რაც წვრილმან ხულიგნობასა და სამართალდამცველის მიმართ დაუმორჩილებლობას გულისხმობს.

სასამართლოს გადაწყვეტილებით, გიორგი მჟავანაძე 3 დღით დააპატიმრეს, ნოდარ რუხაძეს კი 1500 ლარით დააჯარიმეს. მათთან ერთად დაკავებული მესამე აქტივისტი, ლექსო მაჭავარიანი 1000 ლარით დაჯარიმდა.

სტრასბურგის სასამართლომ დაადგინა, რომ რუხაძისა და მჟავანაძის უფლებები ნაწილობრივ დაირღვა. კერძოდ, რუხაძის მიმართ დაირღვა სამართლიანი სასამართლოს უფლება, რადგან მის საქმეში ეროვნული სასამართლო მთლიანად პოლიციელის ჩვენებას დაეყრდნო — მტკიცებულებების გარეშე. შედეგად, რუხაძეს მოუხდა საკუთარი უდანაშაულობის დამტკიცება, რაც ევროპული სასამართლოს შეფასებით უსამართლო პროცესია.

რაც შეეხება გიორგი მჟავანაძეს, მისი სასამართლო განხილვა სამართლიანად შეფასდა, რადგან ეროვნულმა სასამართლომ მეტი მტკიცებულება განიხილა და მხოლოდ ერთ ჩვენებას არ დაეყრდნო.

გარდა ამისა, ორივე მომჩივნის მიმართ დაფიქსირდა შეკრებისა და გაერთიანების თავისუფლების (მე-11 მუხლის) დარღვევა. სასამართლოს შეფასებით, მათი დაკავება არ იყო პროპორციული და მათი ქცევა არ გამოდგებოდა საკმარის საფუძვლად იმისთვის, რომ სახელმწიფოს ეს უფლება შეეზღუდა.

სტრასბურგის სასამართლომ სახელმწიფოს დააკისრა კომპენსაციის გადახდა: ნოდარ რუხაძეს — 529 ევრო ფინანსური ზარალისთვის და 1600 ევრო მორალური ზიანისთვის;
გიორგი მჟავანაძეს — 1200 ევრო მორალური ზიანისთვის.

აღსანიშნავია, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ამავე საქმეზე დაკავებული ლექსო მაჭავარიანის საქმეზეც გადაწყვეტილება მიმდინარე წლის 20 მაისს გამოიტანა და დაადგინა, რომ მის მიმართ ნაწილობრივ დაირღვა კონვენციის მე-5 მუხლი (თავისუფლების და უსაფრთხოების უფლება) და სახელმწიფოს დაეკისრა მისთვის 1800 ევროს კომპენსაციის გადახდა.