კამერიან ტელეფონებამდე — "მხიარული, გიჟური და აბსურდული" ფოტოები კანიდან
ფოტოგრაფი დერეკ რიჯერსი კანის კინოფესტივალს პირველად 1984 წელს ეწვია, როდესაც მას მუსიკალური ჟურნალის, NME-ის დავალებით DJ და რეპერი აფრიკა ბამბაატა სტენ ლათანის ბით სტრიტში (Beat Street) მისი ეპიზოდური როლის რეკლამირებისთვის უნდა გადაეღო. მას შემდეგ, რაც ბრიტანული სუბკულტურის განსაკუთრებული კუთხით წარმოჩენისთვის რიჯერსი ფართოდ ცნობილი გახდა, CNN-სთვის გაგზავნილ მეილში იგი წერს:
"კანში ჩასვლამდე არასდროს მიფიქრია მასზე, ან კინოფესტივალზე. ყოველწლიურად ვისმენდი ტელევიზიით მის შესახებ, მაგრამ ამას ჩემს ცხოვრებაზე მნიშვნელოვანი გავლენა არასდროს ჰქონია".
კანის კინოფესტივალი მსოფლიო კინო ინდუსტრიის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ფესტივალია, რომელიც 1946 წლიდან იმართება კანში, საფრანგეთში. ფესტივალის მთავარი ჯილდო არის ოქროს პალმის რტო (Palme d’Or), რომელიც წლის საუკეთესო ფილმს გადაეცემა.
ჰელმუტ ნიუტონი მოდელ ჯოსთან ერთად (1988)
რიჯერსმა მოახერხა, დაეფიქსირებინა ისეთი ვარსკვლავები, როგორებიც იყვნენ ფოტოგრაფი ჰელმუტ ნიუტონი — აქ გადაღებული მოდელ ჯოსთან ერთად, კარლტონის სანაპიროზე, 1988 წელს — თავიანთ ბუნებრივ გარემოში
კანში რიჯერსი კიდევ 11-ჯერ ბრუნდება. მისი თქმით, მას "მხოლოდ ორი ფილმი აქვს ნანახი" — ბით სტრიტი და თადეუს ო'სალივანის დეკემბრის პატარძალი (ის რეჟისორთან ერთად სახელოვნებო სკოლას ეწვია).
"როდესაც ფრანგულ რივიერაზე ხარ და მზე ანათებს, რატომ წახვალ კინოში თუ ვალდებული არ ხარ?" ამის ნაცვლად, რიჯერსი მის თვალწინ გადაშლილ მიმზიდველ და ხანდახან საეჭვო სცენებზე იყო ფოკუსირებული, იღებდა სელებრითებს, ახალგაზრდა მოდელებს, მომავალ მსახიობებსა და კოლეგა ფოტოგრაფებს.
ჯონ უოტერსის ინტერვიუ, კარლტონის სანაპირო (1990)
ფესტივალის გაშუქების განმავლობაში რიჯერსმა მხოლოდ ორი ფილმი ნახა — მისთვის უფრო საინტერესო იყო სანაპიროზე ხეტიალი
სამი ათწლეულის შემდეგ, რიჯერსის არქივიდან 80 ფოტო IDEA-ს მიერ გამოქვეყნებულ წიგნში — კანში (Cannes) აღმოჩნდა. მასში წარმოდგენილი ფესტივალი ბევრი თვალსაზრისით განსხვავდება თანამედროვე სანახაობისგან. წლევანდელი ფესტივალი ძირითადად სოციალური მედიით გადმოიცა (კანის ფესტივალის ოფიციალურ ინსტაგრამს 1.3 მილიონი მიმდევარი ჰყავს, ხოლო TikTok-ზე იგი ათასობით ვიდეოზეა მონიშნული).
რიჯერსის ფოტოებში, რომლებიც 80-იან და 90-იან წლებშია გადაღებული, არც ერთი მობილური ტელეფონი არ ჩანს, ციფრულ კამერებს კი იშვიათად მოკრავთ თვალს. ვარსკვლავური კადრები, პოლიტიკური განცხადებები და მოდის ისტორია — ამ ყველაფერს ტელევიზია და ბეჭდური მედია აშუქებდა.
ჟასმინი, კარლტონის სანაპირო (1988)
დერეკ რიჯერსის ფოტოები კანის კაშკაშა კინოფესტივალის მხიარულ და ხმაურიან მხარეს აჩვენებს
ფოტო: დერეკ რიჯერსი
"მე ყოველთვის ადამიანები და ადამიანური მდგომარეობების შესწავლა მაინტერესებდა" — თქვა რიჯერსმა, რომელმაც თავისი პროფესიული მოვალეობის კვალდაკვალ 80-იანი წლებისა და წინა ათწლეულის დიდი ნაწილი ლონდონელი პანკების, სკინჰედებისა და ახალი რომანტიკოსების აღბეჭდვას მიუძღვნა.
"ჩემთვის კინოფესტივალი რეპორტიორობის პირველი ფართო ასპარეზი იყო, თუმცა აქაც ადამიანები აკეთებდნენ იმავეს, რასაც სხვაგან" — აღნიშნა მან, როდესაც ხსნიდა, როგორ არის წიგნში ჩაქსოვილი ცნობისმოყვარეობა, რომელიც ებმის წითელ ხალიჩაზე მუშაობის ტრადიციული მიდგომის უარყოფას.
"კანის ფესტივალზე უამრავი ცოცხალი კარნავალი და შოუ იდგმება, თითოეული კუთხე დიდებულ შესაძლებლობას ქმნის ფოტოგრაფიისთვის" — თქვა მან. როგორც ფერად, ისე შავ-თეთრ კადრებზე რიჯერსმა ისეთი ცნობილი სახეები აღბეჭდა როგორიცაა კლინტ ისტვუდი, ჰელმუტ ნიუტონი და ჯონ უოტერსი. ასევე, მან გადაიღო ახალბედა მოდელები — მაგალითად ფრენკ რეიდერი, რომელიც ბრილიანტებსა და ბეწვში გამოწყობილი ჩნდება (მის ირგვლივ ყველას უბრალო ჯინსები და მაისურები აცვიათ) — და არტისტები, რომლებიც ზრდასრულთა ფილმების დაჯილდოვებას ესწრებოდნენ. მათ შორის იყო აწ გარდაცვლილი ლოლო ფერარი.
ფრანკი რეიდერი (1992)
რიჯერსს განსაკუთრებით სიამოვნებდა უცნაური კონტრასტების გადაღება, რომლებსაც შემთხვევით გადააწყდებოდა — მაგალითად, მომავალ ვარსკვლავ მოდელ რეიდერს, ბეწვითა და იდაყვამდე ხელთათმანებით შემოსილს, შორტებსა და ჯინსებში გამოწყობილი დამსვენებლების ხალხმრავლობაში
ფოტო: დერეკ რიჯერსი
"იმ წლებში, როდესაც მე ფესტივალს ვესწრებოდი, იგი უფრო და უფრო მასშტაბური ხდებოდა" — თქვა რიჯერსმა. "როდესაც პორნო ვარსკვლავებისთვის დაჯილდოვების ცერემონია იმართებოდა (Hot D’Or’s-ის ჯილდოს 1992-2001 წლებში გასცემდნენ), ეს მეტ სანახაობრივობას სძენდა ფესტივალს და ფოტოგრაფიული თვალსაზრისით საინტერესო კონტრასტს ქმნიდა. როგორც ჩანს, მთავ
არი კინო ფესტივალი ზედმეტად სერიოზულად აღიქვამდა საკუთარ თავს და პორნო ვარსკვლავების შემოყვანამ იგი მეტად გაახალისა".
ელიზაბეტ ბერკლი და პოლ ვერჰოვენი (1995)
დერეკ რიჯერსის ფოტოებში ვარსკვლავებს დღის ნებისმიერ საათზე პაპარაცები ეხვევიან
ფოტო: დერეკ რიჯერსი
წიგნის მუდმივი გმირები ახალგაზრდა ქალბატონები, ზრდასრული არტისტები და ახალბედა მსახიობები არიან, რომლებიც მეგობრებთან ერთად ან კამერის წინ პოზირებდნენ. ისინი თავს იწონებდნენ და ცდილობდნენ ბრიჯიტ ბარდოს 1953 წლის რევოლუციური დებიუტისთვის მიებაძათ. მაშინ ბრიჯიტი Manina, the Girl in the Bikini-ში იღებდა მონაწილეობას. რიჯერსმა მაყურებლის მზერიდან ყველაფერი გადაიღო, სასაცილო, აღმაშფოთებელიც და ხანდახან აბსოლუტურად სადავოც — მაგალითად, სხვა ფოტოგრაფი, რომელიც გოგონას კაბის ქვეშ უღებდა ფოტოს.
"იმ დროისთვის ესეც შოკისმომგვრელი იყო, ამიტომაც გადავიღე ეს ფოტო" — თქვა მან. "ამ დაუფარავმა თავხედობამ გამაოგნა. დღეს ვინც ამას ჩაიდენს, სამართლიანად აგებს პასუხს პატიმრობით".
იმაზე საუბრისას, რომ ის არასდროს თვლიდა საკუთარ თავს კოლეგებზე მაღლა, რიჯერსმა ისიც ახსენა, რომ მას არასდროს უცდია მათთან ახლო კავშირი ჰქონოდა. წიგნი სრულდება ფოტო-სურათით, რომელზეც რამდენიმე ფოტოგრაფი რიჯერსის ერთ-ერთ ფოტოზე მსჯელობს, მის იქ ყოფნას კი უგულებელყოფენ.
კანის ფოტოგრაფები (1989)
თავის წიგნში დერეკ რიჯერსი აღწერს ფესტივალის პაპარაცების წყურვილს
ფოტო: დერეკ რიჯერსი
"მთელი იმ დროის განმავლობაში, რაც ფესტივალზე გავატარე, მგონი არც ერთ ფოტოგრაფთან არ მისაუბრია" — თქვა მან. "რამდენიმე შემთხვევა იყო, როცა მათ დაუძახიათ, რათა გზა გამეთავისუფლებინა, მაგრამ ამას საუბარს ვერ ვუწოდებთ. ვიცი, ცუდად ჟღერს, მაგრამ მე მათ ვაიგნორებდი. მე კონკურენტუნარიანი და ძალიან ყურადღებიანი ვარ, ხოლო თუკი საუბარს გავაბამ, შესაძლოა კარგი კადრი გამომეპაროს".
აღსანიშნავია, რომ წიგნის განწყობა გარყვნილი და მსუბუქი მგრძნობელობის გამომხატველია. "მე ჩემს საქმეს სერიოზულად ვუდგები, თუმცა ეს წიგნი არ არის განსაკუთრებულად სერიოზული ნამუშევარი" — თქვა რიჯერსმა წიგნის შინაარსის თავისებურებაზე საუბრისას. "ფოტოების უმრავლესობა უაზრო, ხოლო ზოგიერთი უბრალოდ აღმაშფოთებელია. დღესდღეობით, საკუთარი გამოსახულების უფლების (droit à l’image) ფრანგული კანონის გამო რთულია, ადამიანების ფოტო-სურათები მათი ნებართვის გარეშე გაასაჯაროვო, თუმცა წარმოდგენა არ მაქვს როგორ ფუნქციონირებს ეს კანონი კამერიანი ტელეფონების ეპოქაში. ჩემი ფოტოები კი იმას მოწმობს, რამდენი სასაცილო, გიჟური და ამავდროულად აბსურდული რამ ხდებოდა ძველ დროში".
ლეტიცია და ფანი (1992)
რიჯერსმა CNN-ს უთხრა, რომ თავის საქმეს სერიოზულად უდგება, მაგრამ ეს "სერიოზული ფოტოალბომი არ არის"
-
მეცნიერებმა ფარადეის 166-წლიანი საიდუმლო ამოხსნეს მეცნიერებმა ფარადეის 166-წლიანი საიდუმლო ამოხსნეს
გადახედვა
-
"ოცნების" ხელისუფლებამ 2026 წლის 5 და 6 იანვარი უქმე დღეებად გამოაცხადა "ოცნების" ხელისუფლებამ 2026 წლის 5 და 6 იანვარი უქმე დღეებად გამოაცხადა
გადახედვა
-
ისტორიაში პირველად, კოსმოსში წელს ქვემოთ პარალიზებული ადამიანი გაუშვეს ისტორიაში პირველად, კოსმოსში წელს ქვემოთ პარალიზებული ადამიანი გაუშვეს
გადახედვა
-
DRI: "დაკავებამდე რამდენიმე საათით ადრე თამარ მეარაყიშვილმა Facebook-ზე საჯაროდ მიმართა თვითაღიარებულ პრეზიდენტ ალან გაგლოევს" DRI: "დაკავებამდე რამდენიმე საათით ადრე თამარ მეარაყიშვილმა Facebook-ზე საჯაროდ მიმართა თვითაღიარებულ პრეზიდენტ ალან გაგლოევს"
გადახედვა
-
კროსვორდი: ხარ თუ არა ახალი წლის ექსპერტი? კროსვორდი: ხარ თუ არა ახალი წლის ექსპერტი?
-
ყოველ დილით შენს თავს ჰკითხე — მე ამ ყავით თავს რა ვარგე? ყოველ დილით შენს თავს ჰკითხე — მე ამ ყავით თავს რა ვარგე?
-
1990-იანი წლების შემდეგ პირველად, რუსული მარცვლეული აზერბაიჯანის გავლით სომხეთში რკინიგზით გაიგზავნა 1990-იანი წლების შემდეგ პირველად, რუსული მარცვლეული აზერბაიჯანის გავლით სომხეთში რკინიგზით გაიგზავნა
გადახედვა
-
დოდონატი — ჯადოსნური წრე, რომელიც არასოდეს ჩერდება დოდონატი — ჯადოსნური წრე, რომელიც არასოდეს ჩერდება
-
400 ახალი საბაზო სადგური — სელფის მასშტაბური განახლება 400 ახალი საბაზო სადგური — სელფის მასშტაბური განახლება
-
კახა კალაძე: პროექტის განხორციელებას ვფიქრობთ აღმაშენებლის ხეივნის შუა ნაწილში, სადაც ტრამვაისთან ერთად სხვა საზოგადოებრივი ტრანსპორტი გადაადგილდება კახა კალაძე: პროექტის განხორციელებას ვფიქრობთ აღმაშენებლის ხეივნის შუა ნაწილში, სადაც ტრამვაისთან ერთად სხვა საზოგადოებრივი ტრანსპორტი გადაადგილდება
გადახედვა
-
ქვიზი: რომელი პერსონაჟი ხარ Stranger Things-ის ბოლო სეზონიდან? ქვიზი: რომელი პერსონაჟი ხარ Stranger Things-ის ბოლო სეზონიდან?
-
თამთა მიქელაძე: მნიშვნელოვანია ახლა მაინც გააქტიურდეს თბილისი და გამოიყენოს ყველა საერთაშორისო პლატფორმა თამარ მეარაყიშვილის უკანონო პატიმრობიდან გათავისუფლებისთვის თამთა მიქელაძე: მნიშვნელოვანია ახლა მაინც გააქტიურდეს თბილისი და გამოიყენოს ყველა საერთაშორისო პლატფორმა თამარ მეარაყიშვილის უკანონო პატიმრობიდან გათავისუფლებისთვის
გადახედვა
-
TI "ქართული ოცნების" მიერ რუსეთისკენ გადადგმულ 41 ნაბიჯს ასახელებს TI "ქართული ოცნების" მიერ რუსეთისკენ გადადგმულ 41 ნაბიჯს ასახელებს
გადახედვა
- ტრამვაის ხაზი, საბაგირო გზა, რუსთაველის გამზირის რეაბილიტაცია — რა პროექტებს მოიცავს 2026 წლის თბილისის ბიუჯეტი? ტრამვაის ხაზი, საბაგირო გზა, რუსთაველის გამზირის რეაბილიტაცია — რა პროექტებს მოიცავს 2026 წლის თბილისის ბიუჯეტი?
-
თბილისის 2026 წლის ბიუჯეტი, რომელიც 2.2 მლნ-მდე ლარს შეადგენს, დამტკიცდა თბილისის 2026 წლის ბიუჯეტი, რომელიც 2.2 მლნ-მდე ლარს შეადგენს, დამტკიცდა
გადახედვა
-
გამოკითხვა: აირჩიე 2025 წლის საუკეთესო სერიალი გამოკითხვა: აირჩიე 2025 წლის საუკეთესო სერიალი
გადახედვა
-
კახა კალაძე: მიწისზედა მეტროს პროექტი დროებით შევაჩერეთ, რადგან ამ ეტაპზე უფრო პრიორიტეტული "ახმეტელის თეატრისა" და "ვარკეთილის" მეტროსადგურების ხაზების დაგრძელებაა კახა კალაძე: მიწისზედა მეტროს პროექტი დროებით შევაჩერეთ, რადგან ამ ეტაპზე უფრო პრიორიტეტული "ახმეტელის თეატრისა" და "ვარკეთილის" მეტროსადგურების ხაზების დაგრძელებაა
გადახედვა
-
სახალხო დამცველი ზვიად ცეცხლაძის, ვეფხია კასრაძის და ვასილ კაძელაშვილის საქმეზე სასამართლოს მეგობრის მოსაზრებით მიმართავს სახალხო დამცველი ზვიად ცეცხლაძის, ვეფხია კასრაძის და ვასილ კაძელაშვილის საქმეზე სასამართლოს მეგობრის მოსაზრებით მიმართავს
გადახედვა
-
ჩინელი მომღერლის კონცერტზე გამოჩნდნენ რობოტები, რომლებიც ჩვენზე უკეთ ცეკვავენ — იხილეთ ვიდეო ჩინელი მომღერლის კონცერტზე გამოჩნდნენ რობოტები, რომლებიც ჩვენზე უკეთ ცეკვავენ — იხილეთ ვიდეო
გადახედვა
-
"სიცილის გაზს" დეპრესიის შემსუბუქება შეუძლია — ახალი კვლევა "სიცილის გაზს" დეპრესიის შემსუბუქება შეუძლია — ახალი კვლევა
გადახედვა
-
სუს-ში აცხადებენ, რომ თამარ მეარაყიშვილის უკანონოდ დაკავება ცხინვალიდან ცხელი ხაზით დაადასტურეს სუს-ში აცხადებენ, რომ თამარ მეარაყიშვილის უკანონოდ დაკავება ცხინვალიდან ცხელი ხაზით დაადასტურეს
გადახედვა
კომენტარები