24 ოქტომბერს ისლანდიაში ქვეყნის მოსახლეობის მეოთხედზე მეტი, 100 ათასამდე ადამიანი, გენდერული უთანასწორობის წინააღმდეგ გაიფიცა. გაფიცვას სხვადასხვა პოზიციაზე მომუშავე ქალები და არაბინარული გენდერული იდენტობის მქონე პირები შეუერთდნენ. მათ შორის იყვნენ მინისტრები, პარლამენტარები და პრემიერმინისტრიც კი.

24-საათიანი გაფიცვა, სლოგანით "ამას თანასწორობას ეძახით?", გენდერული სახელფასო სხვაობის პრობლემაზე, ასევე გენდერული ნიშნით ძალადობის საკითხზე ხაზგასმას ისახავდა მიზნად. მსგავსი გაფიცვა ისლანდიაში ზუსტად 48 წლის წინაც მოეწყო, როცა დედაქალაქ რეიკიავიკის ქუჩებში 25 ათასი ადამიანი გენდერული უთანასწორობის წინააღმდეგ გამოვიდა.

დღეს ისლანდია გენდერული თანასწორობის მხრივ მსოფლიოში ერთ-ერთ მოწინავე ქვეყნად მიიჩნევა, მაგრამ გაფიცვის ორგანიზატორი ფრეია სტეინგრიმსდოტირი აღნიშნავს, რომ გასაკეთებელი კიდევ ბევრია.

"ისლანდიას ხშირად თანასწორობის სამოთხედ თვლიან", — ამბობს სტეინგრიმსდოტირი, — "თუ გვსურს, ეს სახელი გავამართლოთ, წინ უნდა წავიწიოთ და ჩვენი თავის საუკეთესო ვერსია გავხდეთ; არ უნდა გავჩერდეთ, სანამ სრულ გენდერულ თანასწორობას არ მივაღწევთ".

2022 წლის მონაცემებით, ისლანდიაში ქალები კაცებზე, საშუალოდ, 21 პროცენტით ნაკლებს გამოიმუშავებენ სამსახურში. ამასთან, ქვეყანაში ქალების 40 პროცენტი ცხოვრების განმავლობაში ერთხელ მაინც ყოფილა გენდერული ნიშნით ჩაგვრის ან სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი.

24 ოქტომბრის გაფიცვის შედეგად, ისლანდიაში სკოლები და საბავშვო ბაღებიც კი დაიკეტა; ქვეყანაში ამ დღეს ერთადერთი ბანკი მუშაობდა.

გაფიცვის გამო სამსახური გააცდინა ქვეყნის პრემიერმინისტრმა კატრინ იაკობსდოტირმაც. სანამ მასობრივ მსვლელობას შეუერთდებოდა, პოლიტიკოსმა განაცხადა, რომ ისლანდია გენდერული უთანასწორობის აღმოსაფხვრელად ყველაფერს აკეთებს.

"ჩემი ოცნებაა, რომ სრულ გენდერულ თანასწორობას 2030 წლამდე მივაღწიოთ, მაგრამ ვიცი, რომ ამას დიდი ძალისხმევა დასჭირდება", — ამბობს იაკობსდოტირი, — "ამ მიმართულებით კანონმდებლობაში ცვლილებები შეგვაქვს და იმედია, წინსვლას დავინახავთ".

ისლანდია ზედიზედ მე-14 წელია, მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის გლობალური გენდერული სხვაობის ანგარიშში პირველ ადგილს იკავებს თანასწორობის უზრუნველყოფის კუთხით. ამ და ზემოხსენებული მონაცემის გაანალიზება კი მიუთითებს, რამდენად ცუდი მდგომარეობაა მსოფლიოს სხვა რეგიონებში გენდერული თანასწორობის მიმართულებით.

გენდერული ნიშნით უპირატესობის მინიჭებისა და არათანაბარი ანაზღაურების პრობლემას ქალები მათი სოციალური სტატუსის და საცხოვრებელი ქვეყნის მიუხედავად აწყდებიან. მაგალითად, ჰოლივუდში ამ მხრივ არსებულ პრობლემაზე არაერთ ცნობილ მსახიობ ქალს უსაუბრია.

აღსანიშნავია, რომ მსოფლიოში 2,4 მილიარდ ქალს თანაბარი ეკონომიკური შესაძლებლობებით სარგებლობა არ შეუძლია, 178 ქვეყანაში კი ქალების ნაწილს სრულფასოვანი ეკონომიკური საქმიანობა კანონით ეზღუდება. ამასთან, UNDP-ის მონაცემებით, ქალები გამოიმუშავებენ, საშუალოდ, 0,77 ცენტს — კაცების მიერ იმავე სამუშაოზე გამომუშავებული 1 დოლარის საპირწონედ.