UN Women-ის აღმასრულებელი დირექტორის მიმართვა ქალთა საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით
ფოტო: The African
გაეროს ქალთა ორგანიზაცია, აღმასრულებელი დირექტორის ფუმზილე მლამბო-ნგკუკას მიმართვას ავრცელებს ქალთა საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით.
On.ge მიმართვის სრულ ტექსტს უცვლელად გთავაზობთ:
"მთელი მსოფლიოს მასშტაბით უამრავი ქალი და გოგო საოჯახო მოვალეობების შესრულებას ძალიან ბევრ დროს უთმობს: როგორც წესი, ორჯერ მეტს, ვიდრე კაცები და ვაჟები. ხშირად ისინი უმცროს და-ძმაზე, ოჯახის უფროს თუ ავადმყოფ წევრებზე ზრუნავენ და, პარალელურად, სახლსაც უვლიან. ხშირ შემთხვევაში შრომის ამგვარი არათანაბარი დაყოფა ქალებისა და გოგოების განათლების, ანაზღაურებადი სამუშაოს, სპორტის, სამოქალაქო თუ სათემო ლიდერობაში ჩართულობის ხარჯზე ხდება. შედეგად, ქალებისა და კაცების მიერ ეკონომიკაში დაკავებულ პოზიციებთან, მათ უნარებსა და დასაქმების ადგილებთან დაკავშირებით ფარდობითი უპირატესობისა და არახელსაყრელი მდგომარეობის ნორმები მკვიდრდება.
ეს არის დაუფასებელი შრომის უცვლელი სამყარო, უღიმღამო მომავლის გლობალურად ნაცნობი სცენა, სადაც გოგოები და მათი დედები ოჯახს უფასო შრომით ასაზრდოებენ. ასეთ ოჯახებში კი მათი და კაცების ცხოვრების ტრაექტორიები ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავდება.
გვსურს, ქალებისთვის სხვაგვარი სამუშაო სამყარო შევქმნათ. ასაკის მატებასთან ერთად გოგოებმა სხვადასხვა კარიერული შესაძლებლობის შესახებ უნდა შეიტყონ. საჭიროა, მათი გამხნევება, რათა მომსახურებისა და ზრუნვის ტრადიციული საქმიანობის ნაცვლად ისეთი სფეროები აირჩიონ, როგორებიც ინდუსტრია, ხელოვნება, საჯარო სამსახური, თანამედროვე სოფლის მეურნეობა და მეცნიერებაა.
საწყის ეტაპზე თავდაპირველი ცვლილება სახლსა და სკოლის ადრეულ პერიოდში უნდა განვახორციელოთ, ბავშვების ირგვლივ არ უნდა არსებობდეს გარემო, რომელშიც მათ ეტყვიან, რომ გოგოები ბიჭებზე ნაკლებები უნდა იყვნენ, ნაკლები რამ უნდა ჰქონდეთ და უფრო ნაკლებ მომავალზე ოცნებობდნენ.
ეს კი ცვლილებებს მშობლების ქმედებებში, კურიკულუმებში, საგანმანათლებო გარემოსა და სტერეოტიპების ისეთ ყოველდღიურ წყაროებში მოახდენს, როგორებიც ტელევიზია, რეკლამა და გართობაა; გადაიდგმება ნაბიჯები, რომლებიც ახალგაზრდა გოგოებს კულტურაში დამკვიდრებული ზიანის მომტანი პრაქტიკებისგან, მაგალითად, ადრეული ქორწინებისა და ძალადობის ყველა ფორმისგან დაიცავს.
ქალები და გოგოები მზად უნდა იყვნენ ციფრულ რევოლუციაში მონაწილეობისთვის.ამჟამად კომპიუტერული მეცნიერებების კურსდამთავრებულთაგან ქალი მხოლოდ 18 %-ია. თუ გვინდა, რომ ქალებმა მაღალანაზღაურებად „ახალ თანამდებობებზე“ (new collar jobs) წარმატებით იმუშაონ, მნიშვნელოვანი ნაბიჯები უნდა გადავდგათ, რათა გოგოებმა მეცნიერების, ტექნოლოგიის, ინჟინერიისა და მათემატიკის (STEM) საგნები შეისწავლონ. ამჟამად ციფრულ ინდუსტრიებში ქალები დასაქმებულთა 25 %-ს შეადგენენ.
სამუშაო ადგილებზე თანასწორობის მიღწევა ღირსეული სამუშაოსა და დასაქმების შესაძლებლობების გაფართოებას მოითხოვს. ეს კი მოიცავს ეკონომიკურ ცხოვრებაში ქალების მონაწილეობის სტიმულირებისთვის მთავრობის მიზნობრივ ძალისხმევას, მნიშვნელოვანი გაერთიანებების, მაგალითად პროფკავშირების მხარდაჭერასა და ქალთა მონაწილეობის ხელშემშლელი ბარიერების დაძლევის შესახებ გადაწყვეტილების ჩამოყალიბებაში ქალთა ხმის გათვალისწინებას. აღნიშნული განხილული იყო გაეროს გენერალური მდივნის მაღალი დონის კოლეგიაზე ქალთა ეკონომიკური გაძლიერების შესახებ. ფსონი მაღალია: ქალთა თანასწორობის გაზრდამ 2025 წლისთვის შეიძლება გლობალური მშპ-ს ოდენობა 12 ტრილიონი აშშ დოლარით გაზარდოს.
აღნიშნული ყურადღების კონცენტრირებას დისკრიმინაციის აღმოფხვრის კუთხითაც მოითხოვს, რასაც ქალები, საკუთარი სქესის გამო, მრავალ ურთიერგადამკვეთ ფრონტსა თუ მის მიღმა განიცდიან. მაგალითად, სქესობრივი ორიენტაცია, შეზღუდული შესაძლებლობა, ხანდაზმულობა და რასა. ამ ყველაფერს არათანაბარი ანაზღაურება მოსდევს: სქესის მიხედვით ანაზღაურებაში საშუალო განსხვავება 23 %-ია, თუმცა ეს მაჩვენებელი აშშ-ში მცხოვრები აფროამერიკელი ქალებისთვის 40 %-მდე პროცენტამდე იზრდება. ალბათობა, რომ ევროკავშირში ხანდაზმული ქალები სიღარიბეში იცხოვრებენ, ხანდაზმულ კაცებთან შედარებით 37%-ით მეტია.
ჩვენ უნდა მოვახერხოთ, რომ უკეთ იფუნქციონირონ დარგებმა, რომლებშიც ქალები საკმარისზე მეტად არიან წარმოდგენილნი, მაგრამ არასახარბიელო ანაზღაურებას იღებენ, მცირე სოციალური დაცვა აქვთ ან ამ დაცვით საერთოდ არ არიან უზრუნველყოფილები. მაგალითად: ზრუნვის ეკონომიკა, რომელიც ქალთა საჭიროებებს პასუხობს და მათ მომგებიანად ასაქმებს; თანაბარი პირობები ქალების ანაზღაურებადი და არაანაზღაურებადი სამუშაოსთვის; ქალი მეწარმეების მხარდაჭერა, რაც მათთვის ფინანსებისა და ბაზრების ხელმისაწვდომობას გულისხმობს. წვლილის აღიარება და დაცვა არაფორმალურ სექტორში წარმოდგენილი ქალებისთვისაც მნიშვნელოვანია. ეს კი ისეთ მაკროეკონომიკურ პოლიტიკებს მოითხოვს, რომლებიც შექმნის მათ შესაძლებლობებს, წვლილს შეიტანს ინკლუზიურ ზრდაში და უკიდურეს სიღარიბეში მცხოვრები 770 მილიონი ადამიანისთვის პროგრესს მნიშვნელოვნად დააჩქარებს.
უსამართლობის დაძლევა, როგორც საჯარო, ისე კერძო სექტორის წარმომადგენლებისგან მტკიცე გადაწყვეტილებასა და მოქნილობას მოითხოვს. ქალი თანამშრომლების დაქირავებისა და შენარჩუნებისთვის სტიმულის სახით ისეთი ქმედებები იქნება საჭირო, როგორებიც ქალებისთვის გახანგრძლივებული დეკრეტული შეღავათები და ამ გზით სამსახურში მათი დაბრუნების ხელშეწყობა, „ქალთა გაძლიერების პრინციპების“ დანერგვა და გადაწყვეტილების მიმღებ დონეებზე პირდაპირი წარმომადგენლობაა. ამას გარდა, კულტურული ცვლილების ფეხდაფეხ მნიშვნელოვანი ცვლილებები ახალბედა მამების სასარგებლოდაცაა საჭირო. მათი დახმარებით მამებისთვის დეკრეტული შვებულება პერსპექტიული არჩევანი ხდება, რასაც რეალური სარგებელი მთელი ოჯახისთვის მოაქვს.
ამგვარ კომპლექსურ მოცემულობაში მარტივი და დიდი ცვლილებაა საჭირო: კაცი გახდეს მშობელი, ქალებმა მონაწილეობა მიიღონ პოლიტიკურ, ეკონომიკურ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში და გოგოები თავისუფლად, ბიჭების თანასწორად გაიზარდონ. ცვლილები ყოველმხრივ უნდა განხორციელდეს, თუ იმ ადამიანების რაოდენობის გაზრდა გვსურს, რომლებმაც ღირსეულად უნდა იმუშაონ, თუ გვინდა, რომ გარემო ინკლუზიური იყოს და გავიგოთ, რა სარგებელს მოუტანს თითოეულ ადამიანს ის თანასწორი მსოფლიო, რომელიც მდგრადი განვითარების 2030 წლის დღის წესრიგშია გათვალისწინებული".
-
რომელ ქვეყნებს შორისაა ყველაზე გრძელი სახმელეთო საზღვარი? რომელ ქვეყნებს შორისაა ყველაზე გრძელი სახმელეთო საზღვარი?
გადახედვა
-
ვლადიმერ ბოჟაძე: შესაძლოა, საარჩევნო ხმის გამოყენების უფლებაც იყოს მიზეზი და საშუალება, რომ ისინი საკუთარ ქვეყანაში დაბრუნდნენ ვლადიმერ ბოჟაძე: შესაძლოა, საარჩევნო ხმის გამოყენების უფლებაც იყოს მიზეზი და საშუალება, რომ ისინი საკუთარ ქვეყანაში დაბრუნდნენ
გადახედვა
-
ეთიოპიაში მომაკვდინებელი ვირუსი ვრცელდება — რა უნდა ვიცოდეთ ეთიოპიაში მომაკვდინებელი ვირუსი ვრცელდება — რა უნდა ვიცოდეთ
გადახედვა
-
გრიგოლ გეგელია: "ქართული ოცნების" რეჟიმის საბოლოო მიზანი საქართველოს ნეიტრალიტეტის გამოცხადება და ამ ტერიტორიების აღიარებაა გრიგოლ გეგელია: "ქართული ოცნების" რეჟიმის საბოლოო მიზანი საქართველოს ნეიტრალიტეტის გამოცხადება და ამ ტერიტორიების აღიარებაა
გადახედვა
-
ExpoGeorgia-ს ორგანიზებითა და საქართველოს ბანკის მხარდაჭერით თბილისის წიგნის დღეები 2025 გაიმართა ExpoGeorgia-ს ორგანიზებითა და საქართველოს ბანკის მხარდაჭერით თბილისის წიგნის დღეები 2025 გაიმართა
-
გარემოს ეროვნული სააგენტო: საქართველოს ტერიტორიაზე ამ დრომდე ფიქსირდება ატმოსფერულ ჰაერში მყარი ნაწილაკების მომატებული კონცენტრაცია გარემოს ეროვნული სააგენტო: საქართველოს ტერიტორიაზე ამ დრომდე ფიქსირდება ატმოსფერულ ჰაერში მყარი ნაწილაკების მომატებული კონცენტრაცია
გადახედვა
-
მარტინ ლინდსტრომმა — ბრენდინგის N1 ექსპერტმა მსოფლიოში — არქის რებრენდინგი განახორციელა მარტინ ლინდსტრომმა — ბრენდინგის N1 ექსპერტმა მსოფლიოში — არქის რებრენდინგი განახორციელა
-
ირაკლი კუპრაძე: ივანიშვილი ცდილობს, მილიონზე მეტ საქართველოს მოქალაქეს წაართვას საარჩევნო ხმის უფლება ირაკლი კუპრაძე: ივანიშვილი ცდილობს, მილიონზე მეტ საქართველოს მოქალაქეს წაართვას საარჩევნო ხმის უფლება
გადახედვა
-
ჩაერთე თიბისის ფულადი გზავნილის განაღდების წინასაახალწლო გათამაშებაში ჩაერთე თიბისის ფულადი გზავნილის განაღდების წინასაახალწლო გათამაშებაში
-
რატომ ავიწყდებათ ალცჰაიმერის მქონე ადამიანებს ოჯახის წევრები — კვლევა რატომ ავიწყდებათ ალცჰაიმერის მქონე ადამიანებს ოჯახის წევრები — კვლევა
გადახედვა
-
ეს იყო გარედან თავსმოხვეული, ვითომ დამოუკიდებელი ორგანო — კახა კალაძე ანტიკორუფციული ბიუროს გაუქმებაზე ეს იყო გარედან თავსმოხვეული, ვითომ დამოუკიდებელი ორგანო — კახა კალაძე ანტიკორუფციული ბიუროს გაუქმებაზე
გადახედვა
-
"Erasmus+ საქართველო": ქართული საგანმანათლებლო დაწესებულებები კვლავ აგრძელებენ მონაწილეობას Erasmus+-ის მობილობისა და თანამშრომლობით აქტივობებში "Erasmus+ საქართველო": ქართული საგანმანათლებლო დაწესებულებები კვლავ აგრძელებენ მონაწილეობას Erasmus+-ის მობილობისა და თანამშრომლობით აქტივობებში
გადახედვა
-
სალომე ზურაბიშვილი: უარი ბოლონიის პროცესზე! უარი ერასმუსის პროგრამებზე. იზოლაცია და ქვეყნის ჩაკეტვა! რეპრესიები, ტერორი, ელიტარული პრივილეგიები და დუმილი! სსრკ სხვა კი არაფერი იყო!!! სალომე ზურაბიშვილი: უარი ბოლონიის პროცესზე! უარი ერასმუსის პროგრამებზე. იზოლაცია და ქვეყნის ჩაკეტვა! რეპრესიები, ტერორი, ელიტარული პრივილეგიები და დუმილი! სსრკ სხვა კი არაფერი იყო!!!
გადახედვა
-
Global Finance-მა თიბისი საქართველოში ვალუტის გაცვლითი სერვისების საუკეთესო მიმწოდებლად დაასახელა Global Finance-მა თიბისი საქართველოში ვალუტის გაცვლითი სერვისების საუკეთესო მიმწოდებლად დაასახელა
-
"ქართული ოცნება" ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულის ადმინისტრაციას აუქმებს "ქართული ოცნება" ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულის ადმინისტრაციას აუქმებს
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ადამიანური კაპიტალის მართვის კურსი დაემატა საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ადამიანური კაპიტალის მართვის კურსი დაემატა
-
თამთა მიქელაძე: [ემიგრანტები] სახელმწიფოსთვის უკვე მოქალაქეებადაც აღარ მიიჩნევიან, არჩევნებში მონაწილეობა ხომ პოლიტიკური მოქალაქეობის ფუნდამენტური ატრიბუტია?! თამთა მიქელაძე: [ემიგრანტები] სახელმწიფოსთვის უკვე მოქალაქეებადაც აღარ მიიჩნევიან, არჩევნებში მონაწილეობა ხომ პოლიტიკური მოქალაქეობის ფუნდამენტური ატრიბუტია?!
გადახედვა
-
წიწაკის სპრეის, ელექტროშოკის და აკუსტიკური იარაღის შეძენა მხოლოდ შსს-ს ნებართვით იქნება შესაძლებელი — "ოცნების" ახალი ინიციატივა წიწაკის სპრეის, ელექტროშოკის და აკუსტიკური იარაღის შეძენა მხოლოდ შსს-ს ნებართვით იქნება შესაძლებელი — "ოცნების" ახალი ინიციატივა
გადახედვა
-
საზღვარგარეთ მყოფი მოქალაქეები არჩევნებში მონაწილეობას ვერ მიიღებენ, 4 წელიწადში ერთხელ, სამშობლოში თუ არ ჩამოვლენ ხმის მისაცემად — “ოცნების” ახალი ინიციატივა საზღვარგარეთ მყოფი მოქალაქეები არჩევნებში მონაწილეობას ვერ მიიღებენ, 4 წელიწადში ერთხელ, სამშობლოში თუ არ ჩამოვლენ ხმის მისაცემად — “ოცნების” ახალი ინიციატივა
გადახედვა
-
ანტიკორუფციული ბიურო უქმდება და მისი ფუნქციები სახელმწიფო აუდიტის სამსახურს გადაეცემა ანტიკორუფციული ბიურო უქმდება და მისი ფუნქციები სახელმწიფო აუდიტის სამსახურს გადაეცემა
გადახედვა
-
მეცნიერებმა მამონტის რნმ პირველად გაშიფრეს მეცნიერებმა მამონტის რნმ პირველად გაშიფრეს
გადახედვა
კომენტარები