შეჯახების პროცესში მყოფი ორი უზარმაზარი გალაქტიკა
მეცნიერებმა ჩანდრას რენტგენული ტელესკოპის გამოყენებით ცხელი აირის უზარმაზარი ღრუბელი შეისწავლეს, რომელიც გარს აკრავს ორ დიდ, შეჯახების პროცესში მყოფ გალაქტიკას. აირის ამ უჩვეულოდ დიდი რეზერვუარის მასა ჩვენი მზის მასას 10 მილიარდჯერ აღემატება, 300 000 სინათლის წელიწადზეა გადაჭიმული და გამოსხივების ტემპერატურა 7 მილიონი გრადუსია კელვინით.
ეს გიგანტური აირის ღრუბელი, რომელსაც მეცნიერები ჰალოს უწოდებენ, მოთავსებულია სისტემა NGC 6240-ში. ასტრონომებმა დიდი ხნის მანძილზე იცოდნენ, რომ NGC 6240 ჩვენი ირმის ნახტომის ზომის ორი სპირალური გალაქტიკის შეჯახების ადგილია. თითოეული გალაქტიკის ცენტრში ზემასიური შავი ხვრელია. ეს შავი ხვრელები ერთმანეთს საბოლოოდ შეერწყმებიან, შედეგად კი უფრო დიდი შავი ხვრელი წარმოიქმნება.
გალაქტიკებს შორის შეჯახებების სხვა შედეგი ის არის, რომ თითოეულ გალაქტიკაში არსებული აირები ერთმანეთს შეერია. ამან კი გამოიწვია ახალი ვარსკვლავების ჩამოყალიბების ბუმი, რომელიც, სულ ცოტა, 200 მილიონი წელიწადია გრძელდება. ვარსკვლავთწარმომქმნელი პროცესების დროს, ყველაზე მასიური ვარსკვლავები სწრაფად განვითარდნენ და შედარებით სწრაფად აფეთქდნენ ზეახლებად.
ამ კვლევაში ჩართული მეცნიერების თქმით, ზეახლების აფეთქებების სიმრავლემ მიმოფანტა მნიშვნელოვანი ელემენტების (როგორებიცაა: ჟანგბადი, ნეონი, მაგნიუმი და სიცილიუმი) შედარებით მაღალი რაოდენობა ახლადშერწყმული გალაქტიკების ცხელ აირებში. მკვლევრების თქმით, მონაცემები გვეუბნება, რომ ეს გამდიდრებული აირი ნელ-ნელა გაფართოვდა და შეერია უფრო ცივ აირს, რომელიც უკვე იყო იქ.
ხსენებული ბუმის დროს, ვარსკვლავების წარმოქმნის მოკლე პროცესებიც მოხდა. მაგალითად, ბოლოდროინდელი ვარსკვლავთწარმომქმნელი პროცესები 5 მილიონი წლის განმავლობაში გრძელდება (დედამიწის დროში თუ გადავიყვანთ). თუმცა, კვლევის ავტორები არ თვლიან, რომ ეს ცხელი გაზი მხოლოდ ამ მოკლე პროცესებმა გამოიწვია.
რა ბედი ელის NGC 6240-ს? დიდი ალბათობით, ორი სპირალური გალაქტიკა ერთ ახალგაზრდა ელიფსურ გალაქტიკას ჩამოაყალიბებს მილიონობით წლების მანძილზე. თუმცა, უცნობია, ცხელი აირების რა რაოდენობას შეინახავს ეს ახლად წარმოქმნილი გალაქტიკა, თუ არ მიმოიფანტა კოსმოსში. მიუხედავად ამისა, ეს შეჯახება გვთავაზობს შესაძლებლობას, რომ შევხედოთ იმ მოვლენის შედარებით ახლო ვერსიას, რომელიც ძალიან გავრცელებული იყო ადრეულ სამყაროში, როდესაც გალაქტიკები ბევრად უფრო ახლოს იყვნენ ერთმანეთთან და უფრო ხშირად ერწყმოდნენ ერთმანეთს.
ამ ახალ კომპოზიტურ სურათში ჩანდრასგან მიღებული რენტგენის სხივები, რომლებიც ცხელ გაზს გამოსახავს, იისფრადაა გამოსახული. ეს მონაცემები გაერთიანდა ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპის მიერ გადმოგზავნილ ოპტიკურ მონაცემებთან, რომლებიც აჩვენებს შეჯახების პროცესში მყოფი გალაქტიკების გრძელ გრავიტაციულ კუდებს (სურათის მარჯვენა ნაწილსა და ძირში).
-
-
-
გადახედვა"აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე "აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე
-
-
გადახედვასუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს სუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს
-
გადახედვაკესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია კესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია
-
გადახედვაუკრაინის პარლამენტმა სარაკეტო დარტყმის საფრთხის გამო სხდომა გააუქმა უკრაინის პარლამენტმა სარაკეტო დარტყმის საფრთხის გამო სხდომა გააუქმა
-
გადახედვააშშ-მ რუსეთის 50 ბანკის წინააღმდეგ ახალი სანქციები დააწესა აშშ-მ რუსეთის 50 ბანკის წინააღმდეგ ახალი სანქციები დააწესა
-
გადახედვალავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას ლავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას
-
გადახედვაოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო ოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო
-
გადახედვათბილისის 25-ე საერთაშორისო კინოფესტივალი 1-ელ დეკემბერს იწყება — ნახეთ პროგრამა თბილისის 25-ე საერთაშორისო კინოფესტივალი 1-ელ დეკემბერს იწყება — ნახეთ პროგრამა
-
-
გადახედვალაშა ბაქარაძემ მოქალაქეებს მოუწოდა, თეთრ ნაჭერზე შავი წრე დახატონ და როგორც წინააღმდეგობის სიმბოლო, ფანჯრიდან გადმოკიდონ ლაშა ბაქარაძემ მოქალაქეებს მოუწოდა, თეთრ ნაჭერზე შავი წრე დახატონ და როგორც წინააღმდეგობის სიმბოლო, ფანჯრიდან გადმოკიდონ
-
გადახედვათბილისსა და ერევანს შორის რეგულარული რეისები დაინიშნა თბილისსა და ერევანს შორის რეგულარული რეისები დაინიშნა
-
გადახედვაორბანი აცხადებს, რომ ნეთანიაჰუს უნგრეთში მიიწვევს და გარანტიას იძლევა, რომ ჰააგის გადაწყვეტილებას არ შეასრულებს ორბანი აცხადებს, რომ ნეთანიაჰუს უნგრეთში მიიწვევს და გარანტიას იძლევა, რომ ჰააგის გადაწყვეტილებას არ შეასრულებს
-
-
-
გადახედვა"ვითხოვთ ხელახალ არჩევნებს" — ზუგდიდში საპროტესტო აქცია მიმდინარეობს "ვითხოვთ ხელახალ არჩევნებს" — ზუგდიდში საპროტესტო აქცია მიმდინარეობს
-
გადახედვამაილი საირუსს ახალი ალბომი Pink Floyd-ის The Wall-მა შთააგონა მაილი საირუსს ახალი ალბომი Pink Floyd-ის The Wall-მა შთააგონა
-
გადახედვატრამპის ადმინისტრაცია ჰააგის სასამართლოს დასანქცირებას გეგმავს ტრამპის ადმინისტრაცია ჰააგის სასამართლოს დასანქცირებას გეგმავს
-
გადახედვასაქსტატი: მოსახლეობის აღწერის თვითრეგისტრაციის ვადა გახანგრძლივდა საქსტატი: მოსახლეობის აღწერის თვითრეგისტრაციის ვადა გახანგრძლივდა
კომენტარები