სექსიზმი და გენდერული სტერეოტიპები სოციალურ მედიაში — MDF-ის წინასაარჩევნო მონიტორინგის ანგარიში
ფოტო: MDF
4 აგვისტოდან 30 ნოემბრის ჩათვლით პერიოდში მედიის განვითარების ფონდმა სოციალური მედია დაამონიტორინგა, რის შედეგადაც სოციალურ სივრცეში სექსიზმისა და გენდერული სტერეოტიპების მაგალითები გამოვლინდა.
MDF დააკვირდა სოციალური მედიის ანგარიშებს, კერძოდ:
- ფეისბუკ გვერდებს: პარტიული, პარტიების მხარდამჭერი, ოპონენტების წინააღმდეგ მიმართული, მედიის და სხვადასხვა თემატური გვერდები;
- საჯარო ფეისბუკ ჯგუფებს, სადაც პოსტებს სხვადასხვა გვერდი ან ინდივიდუალური პროფილები აქვეყნებენ;
- ინდივიდუალურ ფეისბუკ ანგარიშებს.
საბოლოო ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ მონიტორინგის პერიოდში სექსიზმისა და სტერეოტიპიზაციის 308 შემთხვევა გამოვლინდა. როგორც ანგარიშის ავტორმა, ქეთი მსხილაძემ პრეზენტაციაზე განაცხადა, ქალი პოლიტიკოსები თავდასხმის სამიზნეები ძირითადად ხდებოდნენ პოლიტიკური კუთვნილებისა და ქმედების (187 შემთხვევა), ასევე, მათი გენდერული იდენტობის გამო (109 შემთხვევა).
ფოტო: MDF
ანგარიშის თანახმად, დარღვევების ტიპოლოგიის მიხედვით, ექვსი კატეგორიიდან ხუთში ხელისუფლების ოპონენტების მადისკრედიტირებელი ანგარიშები ლიდერობდნენ, კერძოდ:
- მორალური კრიტერიუმებით თავდასხმა — 58 შემთხვევა 115-დან;
- გონებრივი შესაძლებლობების ნიშნით — 27 შემთხვევა 57-დან;
- გარეგნული მახასიათებლების ნიშნით — 27 შემთხვევა 56-დან;
- გენდერული სტერეოტიპებით გაკიცხვა — 20 შემთხვევა 52-დან;
- ეიჯიზმი — 4 შემთხვევა 8-დან.
ამასთან, სექსიზმის/მიზოგინიის კატეგორიაში (18) დარღვევების რაოდენობით პირველობა ანტილიბერალურ ჯგუფებთან დაკავშირებულ ანგარიშებს ჰქონდა.
რაც შეეხება დარღვევების ტიპოლოგიას, ანგარიშის მიხედვით, ყველაზე ხშირად ქალ პოლიტიკოსებს შეურაცხყოფას მორალური კრიტერიუმების საფუძველზე აყენებდნენ (115 შემთხვევა), რომელსაც გონებრივი შესაძლებლობების (57) და გარეგნული მახასიათებლების ნიშნით დაცინვა/შეურაცხყოფა (56) მოსდევდა. რაოდენობრივად მათზე ოდნავ ნაკლები იყო გენდერული სტერეოტიპებით გაკიცხვა (52).
ფოტო: MDF
ანგარიშში განმარტებულია, რომ მორალური კრიტერიუმებით თავდასხმებში გამოიყენებოდა სექსისტური სიძულვილის ენის ფორმა, რომელსაც slut-shaming, ანუ სლატშეიმინგი ეწოდება. დოკუმენტში ვკითხულობთ, რომ სლატშეიმინგი სიტყვა სიტყვით ბოზობით შერცხვენას ნიშნავს და მას იყენებდნენ ადრესატების გასაკიცხად სტერეოტიპულ წარმოდგენებთან შეუსაბამო გარეგნობის, ჩაცმულობის თუ ქცევის გამო.
"პოლიტიკის სფეროში სლატშეიმინგს ქალის სექსუალურ ობიექტად წარმოსაჩენად იყენებენ. ეს მომდინარეობს იმ სტერეოტიპული და დისკრიმინაციული შეხედულებიდან, რომლის თანახმადაც პოლიტიკა ქალის საქმე არ არის, რადგან ქალს ამ სფეროში საქმიანობისთვის საჭირო უნარები აკლია და თუ ქალი მაინც არის პოლიტიკაში, ის კაცი პოლიტიკოსის პროტეჟეა. პროტეჟეს ქვეშ კი, უმეტეს შემთხვევაში, საყვარელი იგულისხმება. ასეთი სტერეოტიპული შეხედულებების საფუძველზე შეიმუშავა საფარმა სლატშეიმინგის ქართული რეალობისთვის დამახასიათებელი ინდიკატორი "ვინმეს ქალი", რომელიც "კაცი პოლიტიკოსის საკუთრებად ქალი პოლიტიკოსის ნებისმიერი ფორმით მოხსენიებას" ნიშნავს", — განმარტებულია დოკუმენტში.
რაც შეეხება გონებრივი შესაძლებლობების ნიშნით შეურაცხყოფა/ დაცინვას, დოკუმენტის მიხედვით, დარღვევის ეს კატეგორია მოიცავს დისკრიმინაციას/შეურაცხყოფას ინტელექტუალური უნარების, გამოცდილების, კომპეტენციების ნიშნით. ქალი პოლიტიკოსების მიმართ იყენებდნენ ისეთ შეურაცხმყოფელ სიტყვებს, როგორებიცაა: შტერი, იდიოტი, ოროსანი, დებილი, ჩლუნგი, გაუნათლებელი.
გარეგნული მახასიათებლით დაცინვის შემთხვევაში კი, რომლის 56 ფაქტი გამოვლინდა, ქალ პოლიტიკოსებს გარეგნული მახასიათებლების ნიშნით ესხმოდნენ თავს. კერძოდ, მათ დასცინოდნენ და შეურაცხყოფას აყენებდნენ ცალკეული ნაკვთების, სხეულის წონის, საუბრის მანერის, ჩაცმულობის, გემოვნების თუ ჰიგიენის ნიადაგზე. ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ ამ კატეგორიას შეესაბამება საფარის მიერ შემუშავებულ სექსისტური სიძულვილის ენის ინდიკატორები: სხეულის ნიადაგზე შერცხვენა და ემოციური საუბარი.
გარდა ამისა, ვხვდებოდით გენდერული სტერეოტიპებით გაკიცხვის მაგალითებსაც. დოკუმენტის მიხედვით, ეს კატეგორია აერთიანებს სექსიზმის ყველა იმ ფორმას, რომელსაც გენდერული სტერეოტიპები ქალის ფუნქციის, როლების, ქცევის, მოვალეობის თუ პროფესიების შესახებ კვებავს.
"დარღვევების რაოდენობის მიხედვით, სექსისტური თავდასხმების ყველაზე ხშირი ადრესატები იყვნენ ევროპული საქართველოს (95 შემთხვევა), ნაციონალური მოძრაობის (80) და ქართული ოცნების (29) წარმომადგენლები", — ნათქვამია საბოლოო ანგარიშში.
დოკუმენტის მიხედვით, კონკრეტული ადრესატების შემთხვევაში სექსისტური სიძულვილის ენის და გენდერული სტერეოტიპიზაციის ყველაზე ხშირი სამიზნე ევროპული საქართველოს ყოფილი წარმომადგენელი, ელენე ხოშტარია იყო (54 შემთხვევა), რომელსაც მოსდევენ ამავე პარტიის საარჩევნო კამპანიის აქტივისტი თამარ ჩერგოლეიშვილი (26), ნაციონალური მოძრაობის მაჟორიტარობის კანდიდატი ნანუკა ჟორჟოლიანი (26), პარტია სამართლიანობისთვის დამფუძნებელი, ეკა ბესელია (23). ხელისუფლებიდან ყველაზე ხშირი სამიზნე საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილია (16).
ფოტო: MDF
ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ პროექტი გენდერბარომეტრი – სექსისტური განცხადებების მონიტორინგი წინასაარჩევნო პერიოდში გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) მხარდაჭერით ხორციელდება. პროექტს მედიის განვითარების ფონდი (MDF) კავშირ საფართან პარტნიორობით ახორციელებს. მონიტორინგის მიზანია წინასაარჩევნო კამპანიის პერიოდში სოციალურ ქსელებში ქალი პოლიტიკოსების და სხვადასხვა საჯარო ინსტიტუტების ქალი წარმომადგენლების მიმართ გამოყენებული სექსისტური სიძულვილის ენის და გენდერული სტერეოტიპების, ასევე ქალთა მიმართ გენდერული ნიშნით წარმოებული კამპანიების გამოვლენა.
-
ღრმად ვართ შეშფოთებულნი მართული დეზინფორმაციის კამპანიებისა და ზოგიერთი აქტორის კოორდინირებული ქმედებებით — მაკა ბოჭორიშვილმა ეუთო-ს მინისტრთა საბჭოში ღრმად ვართ შეშფოთებულნი მართული დეზინფორმაციის კამპანიებისა და ზოგიერთი აქტორის კოორდინირებული ქმედებებით — მაკა ბოჭორიშვილმა ეუთო-ს მინისტრთა საბჭოში
გადახედვა
-
Human Rights Watch: საქართველო: რეპრესიული კანონები მშვიდობიანი პროტესტის კრიმინალიზაციას ახდენს Human Rights Watch: საქართველო: რეპრესიული კანონები მშვიდობიანი პროტესტის კრიმინალიზაციას ახდენს
გადახედვა
-
რას გამოიწვევს ანტარქტიდის ყინულის დნობა — მეცნიერთა პროგნოზი რას გამოიწვევს ანტარქტიდის ყინულის დნობა — მეცნიერთა პროგნოზი
გადახედვა
-
ბიბლიაში დაშვებული შეცდომა მსოფლიოზე დღესაც ზემოქმედებს? — ახალი კვლევა ბიბლიაში დაშვებული შეცდომა მსოფლიოზე დღესაც ზემოქმედებს? — ახალი კვლევა
გადახედვა
-
მეცნიერებმა სახის ფილერებთან დაკავშირებული ახალი საფრთხე გამოავლინეს მეცნიერებმა სახის ფილერებთან დაკავშირებული ახალი საფრთხე გამოავლინეს
გადახედვა
-
2026 წლიდან კერძო უნივერსიტეტში ჩარიცხული სტუდენტები სახელმწიფო დაფინანსებას ვეღარ მიიღებენ 2026 წლიდან კერძო უნივერსიტეტში ჩარიცხული სტუდენტები სახელმწიფო დაფინანსებას ვეღარ მიიღებენ
გადახედვა
-
სელფი მობაილის 23.6 მილიონი ლარის ინვესტიცია ქსელის განახლებაში სელფი მობაილის 23.6 მილიონი ლარის ინვესტიცია ქსელის განახლებაში
-
ლევან იოსელიანმა ალეკო ელისაშვილი მოინახულა ლევან იოსელიანმა ალეკო ელისაშვილი მოინახულა
გადახედვა
-
სუხიშვილების გამოფენა — ტრიუმფის 80 წელი გრძელდება, სუხიშვილების მთავარი სპონსორია საქართველოს ბანკი სუხიშვილების გამოფენა — ტრიუმფის 80 წელი გრძელდება, სუხიშვილების მთავარი სპონსორია საქართველოს ბანკი
-
ComCom-მა „ტელეიმედი“ და „სტუდია მაესტრო“ წინასაარჩევნო დებატების განუთავსებლობისთვის წერილობით გააფრთხილა ComCom-მა „ტელეიმედი“ და „სტუდია მაესტრო“ წინასაარჩევნო დებატების განუთავსებლობისთვის წერილობით გააფრთხილა
გადახედვა
-
ასტრონომებმა გიგანტური მბრუნავი სტრუქტურა დააფიქსირეს, რომელშიც 14 გალაქტიკაა ასტრონომებმა გიგანტური მბრუნავი სტრუქტურა დააფიქსირეს, რომელშიც 14 გალაქტიკაა
გადახედვა
-
ენოტი სასმელების მაღაზიაში შეიჭრა, გატყვრა, იქაურობა დალეწა და ტუალეტში მიიძინა (ვიდეო) ენოტი სასმელების მაღაზიაში შეიჭრა, გატყვრა, იქაურობა დალეწა და ტუალეტში მიიძინა (ვიდეო)
-
გივი მიქანაძე: "შემდეგი სასწავლო წლიდან, სახელმწიფო უნივერსიტეტები ვერ მიიღებენ უცხოელ სტუდენტებს" გივი მიქანაძე: "შემდეგი სასწავლო წლიდან, სახელმწიფო უნივერსიტეტები ვერ მიიღებენ უცხოელ სტუდენტებს"
გადახედვა
-
თიბისი x ილია თოფურია — მთავარია ჯიუტად გჯეროდეს მიზნის თიბისი x ილია თოფურია — მთავარია ჯიუტად გჯეროდეს მიზნის
-
საია: "შსს არ ასრულებს სასამართლოს გადაწყვეტილებას და 2019 წლის 20-21 ივნისის დაზარალებულებს ზიანს არ უნაზღაურებს" საია: "შსს არ ასრულებს სასამართლოს გადაწყვეტილებას და 2019 წლის 20-21 ივნისის დაზარალებულებს ზიანს არ უნაზღაურებს"
გადახედვა
-
"არაფერი ყოფილა გამოყენებული, რაც არის აკრძალული, რაც დაშვებულია და მისაღებია, ის იყო გამოყენებული" — კახა კალაძე BBC-ს გამოძიებაზე "არაფერი ყოფილა გამოყენებული, რაც არის აკრძალული, რაც დაშვებულია და მისაღებია, ის იყო გამოყენებული" — კახა კალაძე BBC-ს გამოძიებაზე
გადახედვა
-
The Hills: სენატორმა ჯონ თუნმა უარი განაცხადა მაიკ ჯონსონის მოთხოვნაზე "MEGOBARI აქტი" NDAA-ში შეეტანა The Hills: სენატორმა ჯონ თუნმა უარი განაცხადა მაიკ ჯონსონის მოთხოვნაზე "MEGOBARI აქტი" NDAA-ში შეეტანა
გადახედვა
-
ფლანგვის დეტექტორი: საახალწლო დეკორაციებსა და ღონისძიებებზე 2025 წელს ₾12,5 მლნ-ზე მეტი იხარჯება ფლანგვის დეტექტორი: საახალწლო დეკორაციებსა და ღონისძიებებზე 2025 წელს ₾12,5 მლნ-ზე მეტი იხარჯება
გადახედვა
-
სომხეთმა და EU-მ პარტნიორობის ახალი სტრატეგიული დღის წესრიგი მიიღეს — EU სომხეთს €15 მლნ-ს გამოუყოფს სომხეთმა და EU-მ პარტნიორობის ახალი სტრატეგიული დღის წესრიგი მიიღეს — EU სომხეთს €15 მლნ-ს გამოუყოფს
გადახედვა
-
არ გამოგრჩეთ საქართველოს ბანკის საკუთარ თავთან გზავნილის კამპანია — მიიღეთ შანსი, მოიგოთ 1,000 ან 10,000 ლარი არ გამოგრჩეთ საქართველოს ბანკის საკუთარ თავთან გზავნილის კამპანია — მიიღეთ შანსი, მოიგოთ 1,000 ან 10,000 ლარი
-
ბოლივიაში არის ადგილი, სადაც დინოზავრთა 18 000-ამდე ნაკვალევია — რა ვიცით ბოლივიაში არის ადგილი, სადაც დინოზავრთა 18 000-ამდე ნაკვალევია — რა ვიცით
გადახედვა
კომენტარები