ბოლო რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში პაპუა-ახალი გვინეის კლდოვანი გორაკები უჩვეულოდ ჩუმი იყო, რის გამოც ბევრი დარდობდა, რომ ახალი გვინეის მომღერალი ძაღლი ველურ ბუნებაში გადაშენდა. საბედნიეროდ, გენეტიკური ანალიზის მიხედვით, ველური ძაღლების ეს უძველესი ჯიში ინდონეზიის ველური ბუნების წიაღში ჯერ კიდევ მრავლადაა.

როგორც მისი სახელიდან ჩანს, ახალი გვინეის მომღერალი ძაღლი პაპუა-ახალი გვინეისთვის ძაღლების ადგილობრივი სახეობაა, რომელიც თავისი ჰარმონიული ყმუილით გამოირჩევა. მართალია, ტყვეობაში რამდენიმე ასეული ინდივიდი არსებობს, მაგრამ 1970-იანი წლებიდან მოყოლებული მეცნიერთა უდიდეს ნაწილს მიაჩნდა, რომ ველურ ბუნებაში ისინი გადაშენდნენ.

მიუხედავად ამისა, ბოლო წლებში პაპუა-ახალ გვინეაში რამდენჯერმე შენიშნეს მთის ველური ძაღლები — ძაღლის სახეობა, რომელიც გარეგნულად ძალიან ჰგავს ახალი გვინეის მომღერალ ძაღლებს. ამ ძაღლებს შორის კავშირის გასაგებად მეცნიერთა საერთაშორისო გუნდმა დნმ-ზე დამყარებული მტკიცებულება გამოიყენეს, რათა მთის ველურ ძაღლებსა და ტყვეობაში მყოფი ახალი გვინეის მომღერალ ძაღლებს შორის ურთიერთობა დაედგინათ.

ფოტო: R.G. Daniel/Flickr

კვლევის აღმოჩენები ჟურნალ Proceedings of the National Academy of Sciences-ში გამოქვეყნდა — მკვლევართა გუნდმა აღმოაჩინა, რომ ეს ორი ძაღლი Canis lupus familiaris-ის სახეობის ორი ძალიან მჭიდროდ მონათესავე წევრია. მათ შორის რამდენიმე უმნიშვნელო გენეტიკური სხვაობა იყო, რომელიც რამდენიმე ათწლეულის განცალკევების დროს მოსალოდნელია; მაგალითად, ტყვეობაში მყოფი ახალი გვინეის მომღერალი ძაღლების გენომი ინბრიდინგით (შიდა შეჯვარებით) არის "დამძიმებული", ხოლო მთის ველური ძაღლები ადგილობრივი სოფლის ძაღლებთან გადაიკვეთნენ.

მიუხედავად ამისა, მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ ისინი უძველესი "პროტო-ძაღლები" არიან და, მართალია, თითოეულ მათგანს გენომში ისეთი გენომური ვარიაციები აქვს, რომლებიც სხვა თანამედროვე ძაღლებში არ გვხვდება, ისინი, ფაქტობრივად, ერთი და იგივე ჯიში არიან, რაც ნიშნავს, რომ ახალი გვინეის მომღერალი ძაღლი ველურ ბუნებაში არასდროს გადაშენებულა.

"აღმოვაჩინეთ, რომ ახალი გვინეის მომღერალ ძაღლებსა და მთის ველურ ძაღლებს ძალიან მსგავსი გენომური თანმიმდევრობები აქვთ — იმაზე უფრო მსგავსი, ვიდრე ჩვენთვის ცნობილ ნებისმიერ სხვა ძაღლს. სიცოცხლის ხეში ეს მათ ერთმანეთთან უფრო მჭიდროდ მონათესავეს ხდის, ვიდრე ძაღლების თანამედროვე ჯიშებიდან ნებისმიერს, მაგალითად, გერმანულ ნაგაზს ან ბასეტ-ჰაუნდს", — განაცხადა ადამიანის გენომის კვლევის ეროვნული ინსტიტუტის მეცნიერმა დრ. ჰაიდი პარკერმა, რომელიც გენომურ ანალიზს უძღვებოდა.

ამ ახალმა აღმოჩენამ შეიძლება ველური ძაღლის ამ უნიკალური ჯიშის გადარჩენას შეუწყოს ხელი. ტყვეობაში ყოფნას ახალი გვინეის მომღერალი ძაღლების რამდენიმე ასეული ინდივიდის ჭარბი ინბრიდინგი მოყვა. ახლა უკვე აშკარაა, რომ უსაფრთხოდ შეიძლება მათი მთის ველურ ძაღლებთან შეჯვარება, რამაც, შესაძლოა, პოპულაციას მისთვის ძალიან საჭირო გენეტიკური მრავალფეროვნება დაუბრუნოს და ველურ ბუნებაში მათი რაოდენობის გაზრდას შეუწყოს ხელი.

აგრეთვე შეიძლება, ამან უძველესი ადამიანების მიერ ძაღლების მოშინაურების ისტორიაზე უფრო მეტი ინფორმაცია მოგვცეს.

"ამ უძველესი პროტო-ძაღლების უკეთ შესწავლით ჩვენ ძაღლების თანამედროვე ჯიშებსა და ძაღლების მოშინაურების ისტორიაზე ახალ ფაქტებს გავიგებთ. ბოლოს და ბოლოს, ძალიან ბევრი რამ, რასაც ძაღლებზე ვიგებთ, ისევ ადამიანებზე აისახება", — დაამატა აშშ-ის ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტის მკვლევარმა დრ. ელეინ ოსტრანდერმა.